Dagur - 29.09.1978, Blaðsíða 4

Útgefandi: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
Skrifstofur Tryggvabraut 12, Akureyri
Ritstjórnarsimar: 24166 og 23207
Sími auglýsinga og afgreiðslu: 24167
Ritstjóri (ábm ): ERLINGUR DAVIOSSON
Blaöamaður: ÁSKELL ÞÓRISSON
Augl og afgr JÖHANN KARL SIGURÐSSON
Prentun: Prentverk Odds Björnssonar hf
Bömin og
tækniófreskjan
Við alla skóla liggur straumur nem-
endanna að og frá. Við upphaf hvers
skólaárs, sem ber upp á sama tíma
og vaxandi haustmyrkur, skapar
þetta ný viðhorf í umferðinni, sér-
staklega í þéttbýli og um leið
vandamál, sem ekki hafa verið leyst
til þessa.
Hér á Akureyri eru þessi vanda-
mál áberandi og aukast enn með
sundurtættum götum af völdum
hitaveituframkvæmda. Foreldrarnir
bera kvíðboga í brjósti hvern dag
sem barnið fer í skóla og anda léttar
þegar það kemur heim. Nýleg atvik
leiða huga manna að því, að það eru
ekki öll börn, sem koma heim úr
skólunum, eða úr sendiferðum, heil
á húfi. Þetta leiðir einnig hugann að
því, að enginn má sætta sig við ein-
hvern prósentureikning um slys og
dauðsföll í umferð, hvorki á þessum
árstíma né öðrum. En þessi árstími
hefur mjög mikla sérstöðu vegna
allra þeirra barna, sem skólana
sækja og auka um leið þunga um-
ferðarinnar. Kennsla í umferð ætti
að vera sðrstakt viðfangsefni skól-
anna á hverju hausti, því hvað stoðar
allt annað nám þann nemanda, sem
slasast eða ferst á leið í eða úr
skóla?
I höfuðstað Norðurlands er bíla-
flotinn orðinn yfirþyrmandi að
vöxtum, og göturnar þenjast ekki út
í samræmi við aukinn fjölda farar-
tækja. í því sambandi er ekki úr vegi
að minnast varnaðarorða formanns
umferðanefndar Reykjavíkur á dög-
unum, sem flutti skelegga hugvekju
um þetta mál og minnti þá meðal
annars á eftirfarandi: Á þessu ári
hafa nú fleiri börn lent í umferðar-
slysum á landinu öllu en allt árið í
fyrra. Eitt hundrað börn undir 14 ára
aldri hafa lent í umferðarslysum það
sem af er árinu, til ágústloka. Einn
daginn var ekið á fimm börn í
Reykjavík, þrátt fyrir gott veður. í
síðustu viku létu tvö börn lífið á
merktum gangbrautum á höfuð-
borgarsvæðinu. f hraða umferðar-
innar breytist bíll í ófreskju, sem
þyrmir hvorki iífi né limum. f
Reykjavík eru um 30 þúsund bílar.
Þessi bílafloti býr yfir tvö þúsund
megavatta orku, eða fjórum sinnum
meiri orku en samanlögð raforkuver
landsmanna. Andspænis þessu
standa börn okkar í umferðinni á
leið í skólann og á heimleið úr skóla.
Þessi viðvörun er ekki staðbundin
og á erindi til allra landsmanna.
Æska þessa lands, sem jafnframt er
það dýrmætasta sem þjóðin á, er í
hættu í umferðinni. Því ber foreldr-
um, skólum og yfirvöldum að taka
höndum saman til að koma í veg
fyrir slysin. Þar verður hver og einn
að líta í eigin barm, allir sem áhrif
geta haft á aukið öryggi bamanna
og allra annarra vegfarenda á þess-
um mesta hættutíma ársins.
Haustið 1972 stofnuðu nokkrir
áhugamenn í Þingeyjarsýslu félag
til styrktar málefnum aldraðra og
hlaut félagið nafnið Styrktarfélag
aldraðra í Þingeyjarsýslu. Til-
gangur félagsins var að stuðla að
bættri aðbúð aldraðra þjóðfélags-
þegna á svæðinu. Stofnfundur var
haldinn og síðla ársins 1975 boð-
aði bæjarstjóm Húsavíkur til
fundar með fulltrúum frá sýslu-
nefndum og sveitarfélögum i
Þingeyjarsýslu. Var þar til um-
ræðu stofnun félags um byggingu
og rekstur dvalarheimilis aldr-
aðra. Þann 28. janúar 1976 var
formlega stofnað á Húsavík
Sameignarfélag um dvalarheimili
aldraðra í Þingeyjarsýslu. Stofn-
endur vom Húsavíkurbær, ásamt
öllum hreppum . sýslunnar frá
Ljósavatns- og Bárðdælahreppi
að vestan til Raufarhafnar- og
Fjallahrepps að austan. Ibúar á
svæðinu eru um 6000 í dag.
Nú er svo komið að búið er að
steypa upp dvalarheimilið og ráð-
gert er að mála það í ár. Við
ræddum um dvalarheimilið við
Egil Olgeirsson, formann trúnað-
arráðs Dvalarheimilisins og var
hann fyrst inntur eftir stærð húss-
ins og hvenær mætti búast við að
fyrstu íbúarnir flyttu inn.
SEXTÁN
ÍBÚÐAR-
EININGAR
„Dvalarheimilið er sunnan við
sjúkrahúsið og tengist við það
með gangi. Þessi fyrsti áfangi er
tæpir 1000 fermetrar að flatar-
máli og er aðalhluti hússins þrjár
hæðir og kjallari,“ sagði Egill. „í
þessari aðalbyggingu er gert ráð
fyrir 16 íbúðareiningum, en þær
geta rúmað allt að 44 vistmenn.
Um er að ræða íbúðir sem geta
verið hvort sem er fyrir hjón eða
einstaklinga. Hver íbúðareining
er um 50 fermetrar að flatarmáli.
Ef þáð yrði ofan á að taka ekki
allt húsið í notkun í einu, er allt
eins líklegt, miðað við sömu
framlög eignaraðila, að hægt
verði að ljúka við 6 til 8 íbúðir á
næsta ári.“
Dvalarheimilið hlýtur að eiga
sér nokkra sérstöðu hér á landi,
þar sem mikil áhersla hefur verið
lögð á að gera það sem heimilis-
legast, en það er tæplega hægt að
segja um bróðurpartinn af dval-
ar- og vistheimilum aldraðra sem
þegar hafa risið. í því er gert ráð
fyrir ýmiskonar þjónustu, bæði
fyrir vistmenn og aldraða sem
búa utan dvalarheimilisins Má
nefna baðaðstöðu með lítilli úti-
Húsavík er vaxandi bær. FJölmargar götur eru lagðar með bundnu slitlagi og kaupstaðurinn er snyrtilegur.
ELLI KERLING
GEFUR ENGUM
GRIÐ
Sigtryggur Hallgrímsson frá
Stóru-Reykjum tók fyrstu skóflu-
stunguna, þegar byggingarfram-
kvæmdir hófust. Við það tækifæri
varm.a. hafteftirhonum: „Margt
smátt gerir eitt stórt. Um leið og
ég fagna af öllu hjarta upphafi
byggingar dvalarheimilis fyrir
aldraða og gleðst fyrir stórhug
framkvæmdastjómarinnar, vil ég
minna á, að þeir sem ætlast er til
að njóti þessarar byggingar og
þeirrar aðstöðu er þar verður, er-
um við, sem orðin erum roskin og
sum gömul. Aðrir, sem ekki eru
enn komnir á okkar aldur komast
það fyrr eða síðar.“
Dvalarheimllið f byggingu. Myndina tók á.þ. fyrr í mánuðinum.
laug, fótsnyrtingu og hár-
greiðslustofu. f kjallara er m.a.
rúmgóðir verksalir og á fyrstu
hæð verða föndurbásar. Einnig er
fullkomið þvottahús sem ætlað er
að þjóna bæði dvalarheimilinu og
sjúkrahúsinu. Allur matur verður
eldaður í eldhúsi sjúkrahússins.
„Ég hef skoðað flest elliheimili
landsins og reynt að læra hvað við
getum gert álíka eða betur. Þetta
heimili sker sig m.a. úr að því leyti
að hér er gert ráð fyrir miklu rými
sem nýtast á í sambandi við fé-
lagslega aðstöðu,“ sagði Egill.
„Það sem er einnig sérstakt er það
að mikil samvinna verður á milli
sjúkrahússins og dvalarheimilis-
ins.“
BYGGIST
Á FJARMAGNI
Þegar unnið er við framkvæmd
eins og dvalarheimili er erfitt að
segja nokkuð til um hvenær
verkinu er endanlega lokið - e.t.v.
má segja að því verði aldrei lokið.
Þörfin fyrir dvalarheimili af þessu
tagi er mun meiri en fyrsti áfangi
gerir ráð fyrir og eðlilega byggist
það af fjárframlögum sveitarfé-
laganna hvenær hægt verður að
taka alla bygginguna í notkun.
„Það verður unnið við dvalar-
heimilið eins og efni og ástæður
leyfa,“ sagði Egill. „Tvö undan-
farin ár höfum við fengið um 100
milljónir króna til verksins og ef
dvalarheimilið fær svipaðar fjár-
hæðir í framtíðinni gæti ég trúað
því að lokafrágangur ætti sér stað
eftir ein 3 ár.“
Vissulega er það dýrt að byggja
dvalarheimili og það sem e.t.v.
kemur í veg fyrir að fleiri hafa
verið reist, er það að þau skila
ekki neinu fjármagni til baka eins
og gerist og gengur með fjárfest-
ingar. Egill sagði að samkvæmt
áætlun frá því í vor hljóðaði
heildarkostnaðaráætlun upp á
600 milljónir króna, en í grein er
Stefán Reykjalín, stjórnarfor-
maður Slippstöðvarinnar reit í
Kjöl, blað starfsmanna fyrirtæk-
isins, kemur í ljós að 500 tonna
skuttogari með fullkomnasta
búnaði kostar í dag um 1600
milljónir króna. Það er því ekki
óheyrilega há fjárhæð sem gamla
fólkinu er ætluð, en þess ber að
geta að Þingeyingar ætla ekki að
láta staðar numið. Og við gefum
Agli orðið: „Við ætlum að byggja
út frá þessu húsi hér á Húsavík og
eins í þeim sveitarfélögum sem
eru eignaraðilar að því.“
Þingeyingar
byggja
stórglæsilegt
dvalarheimili
4.DAGUR
Kveðja frá litlum vini
f
I minningu
Báru Sigtryggsdóttur,
frá Hrísey
\ Með klökkva og söknuði komið er nú
kveðju að færa þér hlýja
hver sem á hjarta og hug eins og þú
við heimkynnið fellir sig nýja
Þú varst mér svo nálæg þú varst mér svo góð
ég vil þér ei týna né gleyma
ef myndin þín skýr verður meitluð í ljóð
í minni ég skal hana geyma
Þú skildir að æskan á heiðríkan hug
sem helgidómsbrot er að rjúfa
og barninu vel gastu fylgst með á flug
við framtíðardraumana ljúfa
A.Ó.
Sigurður Hrafn Þorsteinsson
Tímar í lífi þjóðar
eftir Indriða G. Þorsteinsson rithöfund
Almenna bókafélagið hefur sent
frá sér sem ritröð (trilogia) skáld-
sögur Indriða G. Þorsteinssonar
Land og synir, Norðan við stríð og
Sjötfu og níu af stöðinni. Þessi rit-
röð hefur hlotið heitið Timar f Iffi
þjóðar og stendur það heiti framan
á spjöldum bókanna, en síðan
heldur hver saga sínum upphaflega
titli á kili og titilblaði.
Þessar þrjár skáldsögur Indriða
G. Þorsteinssonar eiga það sam-
eiginlegt m.a., að þær gerast allar á
mestu umbreytingatímum sem yfir
íslendinga hafa gengið og á þeim
sviðum þar sem mestu breyting-
amar áttu sér stað. Um sameigin-
legar persónur er ekki að ræða og
er því hver saga algerlega sjálfstæð,
en sögurnar leitast allar við að lýsa
því fólki sem lifði breytingarnar,
viðhorfum þess og andlegri líðan.
Land og synir er hér fyrst í tím-
anum og gerist í sveitinni fyrir
stríðið þegar heimskreppa og lífs-
skoðun nýrra tíma nagar þúsund
ára rætur íslensks bændaþjóðfé-
lags. Æskan getur ekki lengur
byggt á þeim undirstöðum sem
nægt höfðu forfeðrum hennar
kynslóð eftir kynslóð. Hún flosnar
upp og hverfur til borgarinnar.
Norðan við stríð fjallar um her-
námsárin og sýnir hvemig stríðið
umtumar hinu kyrrláta og form-
fasta lífi, breytir hægum skrefum í
kapphlaup og sjálfsöryggi borgar-
ans í stríðsgróðafíkn.
Sjötíu og níu af stöðinni er í
rauninni eftirleikur breytinganna,
fjallar um líf hins unga sveita-
manns í borginni árin eftir stríðið,
baráttu hans þar og vonbrigði.
Hann reynir að snúa til baka, en
það mun aldrei takast.
Þessi líku sögusvið hafa ráðið
hinu sameiginlega nafni sagnanna,
Tímar í lífi þjóðar, og þau hafa
ráðið því að þær eru nú gefnar út
sem ritröð.
Útlit bókanna er hið sama og
tveggja síðustu skáldsagna Indriða
G. Þorsteinssonar sem AB hefur
gefið út. Land og synir er 235 bls.,
79 af stöðinni 148 bls. og Norðan
við stríð 243 bls. Þessi nýja útgáfa
er 2. útgáfa Lands og sona, 4. út-
gáfa Sjötíu og níu af stöðinni og 3.
útgáfa af Norðan við stríð.
Bækurnar eru unnar í Prent-
smiðjunni Odda, Offsetmyndum
og Félagsbókbandinu.
Akureyrarmóf í frjálsum
Meistaramót Akureyrar í frjáls-
um íþróttum fór fram á íþrótta-
velli Akureyrar dagana 17, 24, og
31 ágúst.
Alls var keppt í 12 greinum. Oft
áður hefur verið keppt í fléiri
greinum á Akureyrarmóti, en að
þessu sinni var það ekki hægt
vegna þátttökuleysis.
Frjálsar íþróttir eru þó mikið á
uppleið hvað árangur snertir og
þar eiga stærstan hlut Sigríður
Kjartansdóttir, Jónas Clausen,
Þórunn Sigurðardóttir, Steindór
Helgason, Valdís Hallgrímsdótt-
ir og Dýrfinna Torfadóttir.
En tilfinnanlega vantar breidd
í frjálsíþróttalið Akureyringa, til-
tölulega fáir piltar stunda frjálsar
íþróttir, en stúlkur eru miklu
duglegri og er fjöldi þeirra
stúlkna sem æfa frjálsar íþróttir
alltaf að aukast, og eiga þær nú
býsna harðsnúnu liði á að skipa.
Helstu úrslit i Akureyrarmót-
inu urðu þessi:
100 m hlaup
1. Valdís Hallgrimsdóttir, KA 13,3 sek
2. Sigurlaug Jónsdóttii , KA 13,8 sek
3. Laufey Pálsdóttir, KA 13,9 sek
400 m hlaup
1. Sigríður Kjartansdóttir, KA 60,5 sek
Langstökk
1. Valdís Hallgrímsdóttir, KA 4,63 m
2. Sigríður Kjartansdóttir, JCA 4,58 gi
3. Ásta Ásmundsdóttir, KA 4,36 m
Kúluvarp
1. Dýrfinna Torfadóttir, KA 9,48 m
2. Valdís Hallgrímsdóttir, KA 7,78 m
3. Þórunn Sigurðardóttir, KA 7,48 m
Spjótkast
1. Dýrfinna Torfadóttir, KA 34.94 m
2. Valdis Hallgrímsdóttir, KA 27,65 m
3. Ásta Ásmundsdóttir, KA 19.00 m
Hástökk
1. Þórunn Sigurðardóttir, KA 1,45 m
2. Svandís Þóroddsdóttir, KA 1,40 m
3. Fríða Pétursdóttir, KA 1,35 m
800 m hlaup
1. Valdís Hallgrímsdóttir, KA 2:35.2 min
2. Ásta Ásmundsdóttir, KA 2:39.8 mín
KARLAR
100 m hlaup 1. Steindór Helgason, KA 2. Baldvin Stefánsson, KA 3. Kristján Tryggvason, KA 12.0 sek 12.1 sek 12.8 sek
400 m hlaup 1. Jónas Clausen, KA 2. Steindór Helgason, KA 3. Kristján Tryggvason, KA 54.2 sek 54.4 sek 57.6 sek
1500 m hlaup 1. Jónas Clausen, KA 2. Kristján Tryggvason. KA 3. Steindór Helgason, KA 4:26.8 mín 4:34.5 mín 4:35.4 mín
Hástökk 1. Baldvin Stefánsson, KA 1.65 m
Spjótkast 1. Baldvin Stefánsson, KA 2. Kristján Falsson, KA 3. Lárus Einarsson, KA 46.99 m 38.40 m 34.98 m
Starfsmenn við mótið: Mótsstjóri: Birgir Marinósson Hlaupstjóri: Haraldur Sigurðsson Stökkstjóri: Garðar Ingjaldsson Kaststjóri: Páll Stefánsson
AGANEFND KRA
Snemma á þessu ári var sett á
aggirnar aganefnd í knattspyrnu
á vegum KRA. Skildi hún fjalla
um brot leikmanna í leikjum á
vegum KRA, eða haustmóti, vor-
móti og Akureyrarmóti. Nefnd-
ina skipa Erlingur Óskarsson
form., Jón Stefánsson og Ævar
Jónsson. Að sögn Erlings hefur
nefndin fjallað um mörg mál sem
upp hafa komið á keppnistíma-
bilinu, og hafa nokkrir orðið að
fara í leikbann þess vegna. Þeim
sem áhuga hafa á þessum málum
geta kynnt sér agareglur KRA en
þær hljóða svona:
Starfsreglur
Aganefndar KRA
Brot leikmanna
1. grein.
Aganefnd skal skipuð þremur
mönnum og einum til vara og sér
stjórn KRA um tilnefningu þeirra
til eins árs í senn.
2. grein.
Verkefni Aganefndar er að úr-
skurða um þau atriði, sem fram
koma í leikskýrslum dómara,
samanber 13. grein. reglugerðar
KSÍ um knattspyrnumót sem
fram fara, þ.e.a.s. Vormót,
Haustmót, Akureyrarmót KRA í
öllum flokkum. Þá skulu innan-
hús knattspyrnumót vera undan-
þegin verkefni Aganefndar.
Leikbönn geta ekki verið tekið út
í innanhúsmótum.
3. grein.
Aganefnd skal fjalla um brot
leikmanna, félaga eða forustu-
manna félags.
4. grein.
Úrskurði Aganefndar verður
ekki áfrýað.
5. grein.
Munnleggur málflutningur er
aðeins heimill, þegar brot geta
varðað 4. og 5. tölulið 6. greinar.
Þegar slíkt er heimilt, skal aga-
nefnd tilkynna .aðilum fyrirtekt
með þriggja sólarhringa fyrirvara
og skal aðili þá flytja vörn sína og
á ekki kost á fresti.
6. grein.
Brot og viðurlög við þeim
flokkast þannig:
Brot leikmanna
1. Ef leikmaðureríannaðskiptið
á sama leikári áminntur af dóm-
ara án þess að vera vísað af leik-
velli fyrir
a. grófan leik.
b. að gagnrýna ákvarðanir
dómara.
c. að láta sér um munn fara
meiðandi ummæli um leikmenn
áhorfendur eða dómara.
d. að yfirgefa leikvöllinn um
stund án þess að tilkynna dómara
það.
e. aðra minniháttar óprúð-
mannlega hegðun, skal refsa
honum með áminningu. Ef um
fleiri brot er að ræða skal hann
sviptur rétti til að leika einn leik.
2. Ef leikmanni er vísað af leik-
velli fyrir
a. grófan leik.
b. endurtekin mótmæli eða
kvartanir yfir úrskurði dómara.
c. að yfirgefa leikvöllinn í
mótmælaskyni yfir úrskurði
dómara.
d. endurtekna óprúðmannlega
hegðun, þrátt fyrir áminningar
dómara.
e. óprúðmannlega hegðun, þó
að hann hafi verið áminntur.
f. að móðga áhorfendur eða
leikmenn.
Fyrir þessi brot skal refsa með
leikbanni í einn leik og ef um
endurtekin brot er að ræða skal
leikbannið vera minnst tveir leik-
ir. Ef leikmaður neitar að gefa
dómara upp nafn sitt, skal honum
alltaf refsað með leikbanni í einn
leik, og tvo leiki ef um ítrekun er
að ræða.
3. Ef dómari hefur vikið leik-
manni af leikvelli fyrir að móðga
dómarann eða línuverði, skal
honum refsað með leikbanni í tvo
leiki, ef um ítrekuð brot er að
ræða, skal refsingin vera minnst
fjögurra leikja leikbann.
4. Ef dómari hefur vikið leik-
manni af leikvelli fyrir ofbeldi
gagnvart leikmanni eða áhorf-
enda, skal honum refsað með
leikbanni í minnst þrjá leiki. Ef
um ítrekuð brot er að ræða skal
refsingin vera minnst sex leikja
bann.
5. Ef dómari hefur vikið leik-
manni af leikvelli fyrir að beita
leikmanni eða áhorfendur of-
beldi, sem telst alvarlegs eðlis skal
refsa honum seka leikmanni með
leikbanni í ótiltekinn tíma, ef um
ítrekun er að ræða gæti refsingin
orðið, ef um mjög alvarlegt brot
er að ræða, lífstíðarbann.
6. Refsingar Aganefndar er að-
eins hægt að afplána í leikjum
sem um getur í 2. gr. Þegar leik-
maður má leika með tveimur éða
fleiri flokkum á sama leiktímabili
tekur refsing til leikja í öllum
flokkum. Þó getur leikmaður
aldrei afplánað fleiri en tvo leiki á
viku.
Brot félagsliða
7. Heilt lið brýtur af sér ef það
yfirgefur leikvöll í mótmælaskini,
eða neitar að halda leik áfram.
Refsing við því getur orðið brott-
rekstur úr keppni, stigatap, leik-
bann á öllum leikmönnum liðsins
og sektir.
8. Ef áhorfendur gerast sekir um
vítarverða eða hættulega fram-
komu gagnvart leikmönnum
dómara eða línuvörðum, er
heimilt að svipta það lið sem
leikurinn var leikinn hjá, næsta
eða næstu heimaleiki, þar til ör-
yggi leikmanna og starfsmanna er
tryggt. **■
7. grein.
Brot framin á leiktímabili hafa
ítrekunaráhrif á því næsta en ekki
lengur.
Nýlokið er á vegum Golf-
klúbbs Akureyrar, firma-
keppni, en í henni tóku
þátt alls 164 fyrirtæki.
Leiknar voru 9 holur með
forgjöf. Sigurvegari var
fyrirtækið Eccoform sem
er í eigu O C Torarensen,
og lék Stefán Jónsson fyrir
það fyrirtæki á 35 högg-
um. Annar varð Pétur Ant-
onsson en hann lék fyrir
Almennu tollvörugeymsl-
una h.f. og lék hann á 36
höggum. Enn er ólokið á
vegum GA tveimur mótum
á þessu keppnistímabili
og verða þau um tvær
næstu helgar.
DAGUR.5