Þjóðviljinn - 26.11.1936, Blaðsíða 3

ÞJOÐVILJINN
Fimtudaginn 26. nóv. 1936
þlÓOVILIINN
Málfragn Kommiínlstaflokks
Islamls
Ritstjóri og ábyrgöarmaöuv
Einar Olgeirsson.
Ritstjórn: Bergstaðastræti 27,
Sími 2270.
Afgreiðsla og auglýsingaskiifst.
Laugaveg 38, sími 2184.
Iíemur út alla daga, nema
mánudaga
Askriftargjald:
Reykjavík og nágrenni kr. 2.00
á mánuði.
Annarsstaðar á landinu kr. 1,25
á mánuði.
1 lausasölu 10 aura eintakiö.
Prentsmiðja Jóns Helgasonar,
Bergstaðastræti 27, sími 4200
Óheyrileg frekja.
Morgunblaðið er smán-
arbiettur á íslenzku
iýðrœði, blettur, sem
verður að pvo af.
Tvívegis sömu vikuna hefir
það nú komið fyrir að Morgun-
blaðið hefir oþinberlega gerst
málgagn þýsku nasistastjcrnar-
innar og sýnt slíkan menningar-
fjandskap, að ekki verðir þolað.
I fyrra skií'tið heimtaði blað-
ið að at vi n num ál,aráðher r a
bannaði Alþýðublaðinu, að segja
sannleikann um Pýskaland. Þar
kom greinilega 1 ljós fjandskap-
ur blaðsins gegn lýðraði og
prentfrelsi, — og þessi krafa
gaf til kynna hvað íhaldið hefði
gert hér, — með tilliti til versl-
unarha-gsmuna þjóðarinnar (!!)
— ef það hefði ráðið.
Síðara cþsemiS er nú með
Ossietsky. Þennan, mann, sem
im alla veröld er þektur sem
í'riSarvinur, leyfir blaðið sér að
stimpl,a. sem landráðamann.
Veit ekki Morgunblaðið, að það
eru fleiri Nobelsverðlaunahaf-
ar sem nú haí'a verið reknir frá
Þýskalandi af þeim villimönn-
um, sem nú drotna þar. Kann-
ast þetta blað t. d. ekki við
mann að naí'ni Einstein.. Þorir
það á sama. hátt að brenni-
merkja hann? Það væri ekki
nema eðlHegt, að það gerði það,
því böðlarnir í Þýskalandi, sem
nú eiga hlutabréf í Morgunblað-
inu gera það líka,.
En fyrir íslei'isku. þjóðina,
sem elskar frið og hatar stríð,
er það móðgun., að blað hér skuli
leyfa sér að brennimerkja
einn mesta friðarvin heimsins.
‘ sem landráðamann.
Og þeirri méðgun vei’ður að
svara á viðeig'andi hátt.
Burt með Morgunblaðið. aí'
heimilum allra þeirra, sem
vernda, vilja frið; menningu og
lýðræði!
Burt með þetta keypta, opin-
bera, málgagn böðlanna og
menningarfjendanna í Berljn!
ínternaíionalLiteraíur
3—10 liefti
fæst í »Heimskringlu«
Laugaveg 38. Sími 2184.
Hvernig Franeo kemur á
„röd og reglu“ á Spáni.
Madrid 1. nóvember.
Fyrst í dag er hægt að fá
raunverulegt yfírlit yfir tjón
það og mannskaða, sem loftá-
rásin s, 1. föstu,d;ag hefir valdið.
Samkvæmt opinberum tilkynn-
ingum liafa, um 180 manns,
mest konur og börn farist í á-
rásinni.
Stundarfjórðungi fyrir kl. 5 í
gær dundu sprengjurnar yfir
borgina, og hittu »eins og af til-
viljun« þéttbýlustu hverfin.
Þær ollu engum skaða, á húsum,
því að þær í'éllu, niöur í þröng
stræti, sem moruðu, af verka-
í'ólki og þar sem kon,u,mar stóðn;
í löngum röðum fyrir framan
matvælabúðirnar. T. d. í Luna-
götunni var þannig ástatt að
hundruð kvenna biðu þar með
börn sín á arminuro — og
sprengjiUirnar hittu í miðja
þyrpinguna og tættu hana, í
sundur. Mörg- líkin eru gersam-
lega horfin, aðeins eitthvert
rifrildi af í'ötunum fanst hér og
þar. Sjónarvottur, sem. komst
lífs af, sagði mér frá því, að
mjólkurvagn með tveimur hest-
um, sem ók þa,rna fram hjá,
hafi gjörsamlega orðið að dufti,
aðeins hesthófarnir í'undust.
Bara í þessari litlu götu létra
um 30 manns lífið fyrir
sprengjunum. Kona nokkur,
sem stóð með ungbarn á hand-
legg sér fyrir framan dyrnar á
húsi sínu var tætt í sundur.
I öðru. borgarhverfí voru
börn að leika sér á húsgrunni
við Plaza, Progresso., 3 af börn-
unum bentu á flugvélarnar
uippi í loftinu og sögðu: »Nú
skulum við leika, okkur eins og
væri stríð«, og svo földu, þau sig
í holum, Hin voru eftir og léku
varnarliðið. — 9 barnslík voru
síðar grafín þarna úr rústun-
um.
Hæstaréítardómur
um verkfallsréttindi verklýðs
félaganna.
I gær var kveðinn upp dóm-
ur í máli því, sem Eggert Cla-
essen höfðaði á hendur Alþýðm
sambandi Islands fyrir hönd
eigenda línuveiðarans »ölvis« í
Bclungarvík.
Eins og menn muna lenti
Verklýðsfélag Bolungarvíkur í
harðvítugri vinnuidieilu, við at-
vinnurekendur þorpsins. Verk-
lýðsfélag Boltiingarvíkur leitaoi
til Alþýðusambandsins um lið-
veislu og vegna deilu, þessarar
taí'ðist línuveiðarinn alllengi frá
veiðum. Eigendur línuveiðar-
ans kröfðust þess, að Alþýðui-
sambandið' greiddi þeim 35 þús-
undir í skaðabætur fyrir vinnu-
tap.
Alþýðusamband; Islands var
fyrir undirrétti sýknað af kröfu,
eigenda, línuveiðarans um
skaðabætur.
Nú hefir hæstiréttur ' einnig
sýknað Alþýðusambandið af
þessari sömu, kröfu með þeim
forsendum: ,að Alþýðusamband-
inu sé heim'ilt að leggja, niður
vinnu hjá þeim atvinnuirekend-
um, sem það' á í deilu við.
Ilaiiii gat ekki sigrad Madrid en
hann gal myrt börn Madridkorgar.
‘Lýsing sjónarvotts á barnamorðum Francos í Madrid.
Eitt af börnum, scm myrt voru í
Madiid af sprerg'juin faslstanne.
Sprengju-hríðin hefir líka.
haft hræðilegar afleiðingar í
litlum skemtigarði í nán,d vió
Plaza Toledo í. útjaðri Madrid,
I garðinum eru, ungar verka-
mannakonur vanar að ganga sér
til skemtunar með börnum sín-
um.- Seinni part föstudagsins
var þar fult aí* börnum í fylgd
með mæðrum sínum og ömmum.
Flugvélarnair flugu mjög lágt,
eftir því, sem einn, þingmaður
sósíalista, sem þarna var stadd-
ur, sagði mér, og hafa þær auð-
sjáanlega varpað sprengjum
þarna a,f ásettu ráði. Enginn
hafði tíma til að flýja, ungabörn,
drengir og telpur, alt var tætt
í sundur af sprengjunum.
Heillegasta líkið, sem fanst
þama, var a.f gamialli kcnu, hún
sat höfuðlauis á bekk, rétt, eins
og lrún hefði verið hálshöggvin.
öll likin, sem fundust, voru nak-
in, því að loftþrýstingurinn
hafði tætt í sundur fötin.
MoFgitnblsið Frakkknd§
haft ad háði og spotfh
Borgar 10,000 franka fyrir lygasögu um komniúnista
sem fundin var upp til að gera blaðið að atlilægi.
Um síðustn mánaðarmót
flutti franska íhal.dsblaðið »Can,-
dide« grein á fyrstu, síðu undir
risafyrirsögn »afhjúpunin» umi
»rau.ða ba,rnaverksmiðjui«. Á
fjórum löngUm dálkum koma
svo hræðilegar lýsingar á starf-
semi ungra, kommúnista. Er
þar getið ýmsra ungra komm-
únista með' leynilegum nöfnuro,
svo sem hr. Merveim, Jeol, Xullr
po, Tennyo, cg a,uk þess er get-
ið ýmsra, sem bera nöfn þektra
manna, sem dánir eru fyrir 5
—Ö00 árum! Þarna er skýrt frá
makalausum ástaræfintýrum;,
meðal annars hneykslanlegri
sambúð Raymomd Guyot, aða.1-
ritara alþjóðasambands ungra,
kommúnista, og dóttur Kal,in-
ins, (sem .á alls enga dóttur!).
Blaðið lofaði áframhaldi þess-
ara »afhjúpana« næsta útkomu-
dag.
Úr því varð nú samt ekki, því
í »rHumanité«, blaði Kommún-
istaflokksins, var málið skýrt,
dáJjtið nánar diaginn eftir. —
Nöfnin Mervein, Jeol og Xullpo,
eru búin til úr nöfnum forn-
grísku guðanna Minerve, Clio
og Pollux. Tennyo er aftur d
móii gervinafn liöfundarins,
sem er Parísarbúi og búið hafði
til söguna. af skömmmn sínum,
og var umsamið að hann átti að
fá 10.000 frcunka fyrir fjögur
slík æfvntýri. — Gárunginn tók
við 1000 frönkum, sem fyrstu
greiðslu, og fór svo beina leið til
Hi'jmanité, til þess að koma'
gríninu fyrir almenningssjónir.
1000 í'rankana fékk Félag
ungra kommúnista til að' borga
með húsafeigu, fyrir skrifstofur
sínar í París!
Hvernig stóð á pví að brezki verka-
mamiaflokkuirinn tapaði við síðustu
b æ j ar st j órnarkosningar ?
Þar sem samfylking var, þar vaim hann á.
Eins og kmnugt er, stórtap-
aði breski verkamannaflokkur-
inn við nýaistaðnar bæjar-
stjórnakosningar. Tapaði hann
alls 59 bæjarfulltrúum í Eng-
landi og' Wal,es.
En á þeiro stöðum, þar sem
Kcmmúnistaflokkurinn og
verkamannafíokkurinn höfðu
saimfylkingu, — þar var um
Dómur þessi er hinn athyglis-
verðasti, því að með honum eru
verkfallsréttindi verklýðsfélag-
annai tvímæl,alaust viðurkend.
mjög mikla vinninga að ræða.
T. d,- í Oxford, þar sem sameig-
inlegur fulltrúi flpkkanna va,r í
kjöri. H'ainn fékk liœsta at-
kvœðatö'lu, sem verkanmnna-
fidltrúi liefir nokkurntíma feng-
ið í nokkru kjördœmi þessarar
borgar.
Enginn alvarlega pólitískt
hugsandi maður í. Englandi ef-
ast um, að ástæðan fyrir ósigri
verkmannaflokksins, er höfnun
samfylkingarinnar á nýaf-
stöðnu þingi flokksins í Eden-
burg.
?
Alþýðublaðið prédikar mjög
fyrir lesendum sínum, hvað þaó
sé Ijótt að vera lylt'ngarmaour.
Það sé sama og að vera naz-
i&ti(!) eða kommúnisti, sem lé
eitt og hið samai
Hverjir eru nú byltingar-
menn á Spáni? Eru það stjórn-
ar&innar, sósíalistar, kommún-
istar, anarkistar og lýðveldis-
sinmaxr, fylgismenn borgaralegu
byitingarinnar? Eða eru það
Franco og kumpánar hatns,
landeigendur hans og biskupar?
Það væri alveg í anda Alþbl.
að kaila Franeo byltingarfor-
ingja og stjómarliða gagnbylt-
ingarmenn. — Því í augum
Moggans er það viiklu fínna að
vera gagnbyltingwmaður.
ic
Á Laugaveginum versla tveir
kaupmenv, A. og B., með sömu
vörur. A. þykir ilt hve B. er vin-
sæll maður og hvað viðskiftin
færast úr höndum hans, svo
hann ákveður að reyna að koma
í veg fyrir það. Hann leigir tvo
stráka tíl þess að standa við
búðardyr B. og lætur þá skrifa
upp nöfn þeirra, sem við hann
skifta. Strákamir hafa kíki og
vasaljós til þess að geta séð alt,
sem fram fer fyrir imian bí.ð-
arborðið. Allar upplýsingar
strákanna fœrir A. inn í bók
hjá sér með þeim ákveðna ásetn-
ingi að nota þær til þess að ná
viðskiftamönnunum frá B. Vió
þessu er náttúrlega ekkert að
segja- frá margra sjcnarmiði, ef
einhver xrauður dóni« eða bwra
fátækur matvörukaupmaður á i
hlut. En ef við liugsum okkur
nú að A. væri x>rauður« og B.
væri Sig. Skjaldberg eða Eyj-
ólfur í Mjólkurfélaginu. Hvað
mundir þú, Moggi, segja- þá.
Fyndist þér þá ekki frekjan
vera farin að ganga nógu langt
hjá »þeim ranðu«, til þcss að
lögreglan œtti að skerast í leik-
inn.
★
Það er sagt að litlu börnin á
íslandi séu hætt að vera hrædd
við Grýlu. En það eru komnir
aðrir í staðinn, sem virðast
hræðast grýlurnar. Litið fið a
Alþýðublaðið og N. Dbl. og at-
hugið þið hvort þau óttasi
ekþi kommúnistagrýluna, sem
Mogginn er altaf að hrœða þau
með?
Leiðrétting.
Því roiður hafa, ruglast í
prentuninni í gær tilvitnanirn-
ar í »leiða,ra« blaðsins úr Mcrg-
nnblaðinu og Alþýðublaðinv:.
Þær eiga að réttu lagi að vera
svona,:
Morgunblaðið 23. okt 1936:
»Samfylkingin er ekkert ann-
að en lævíslegt herbragð af
hálfu. kommúnista,«
Alþýðublaðið 31. okt. 1936:
»Mikill meirihluti kommún-
ista skilur samfylkingarpóljtík
ina aðeins sem lævíslega og
heppilega aðferð ...«