Þjóðviljinn - 26.08.1937, Qupperneq 2

Fimtudagurinn 26. ágúst 1937
PJOÐVILJINN
if Stjórniu í Argentínu hefir
far'ið þess á leit að henni yrðu. send-
ar heim 30 miljónir sterlingspunda,
sem hún á 1 ómótuðu gulli í Eng-
landsbanka. Segir stjórnin að skulda,-
skiftum hennar við önnur ríki sé nú
svo komið að henni sé ekki lengur
nauðsynlegt a,ð eiga þenna gullforða,
erlendis. (Fú).
í Jiígóslavíu vildi það til ný-
lega i héraði einu, að námumálaxáð-
herra gerði sér ferð þangað, og ætl-
aði m. a. að flytja erindi um sátt-
mála rikisstjórnarinnar við páfastól-
inn, Brá þá svo skyndilega, við, að
egg tóku að hækka I verði, og keyptu
menn alt sem þeir gátu yfir komist
af eggjum, verðið fjórfaldaðist við
það sem það er á venjulegum timum.
Eggin notuðu menn til þess að henda
1 ráðherrann, er hann tók að verja
sáttmálann. Ráðherrann fékk hina.
verstu útreið, en egg var ekki hægt
að fá til nokkurs nytsamlegs hlutar
í héraðinu. (FÚ).
+ Við aukakosningar, sem n,ý-
lega fóru fram I héraðinu Forbach í
Frakklandi vann Alþýðufylkingin
sigur og náði kjördæminu úr höndum
lhaldsins. Við seinni kosningaum-
ferðina, vann þingmannsefni jafnað-
armanna, Schuler, sætið með 411P
atkvæðum gegn 3686 atkvæðum í-
haldsins.
★ í Frakklandi er talið, að alls
hafi um 9 miljönir manna heimsótt
heimssýninguna. En þar sem þvi
fylgir nokkur kostnaður að kynna
sér hana, hefir mönnum verið gefinn
kostur á því að sjá sýninguna fyrir
lægra, gjald á mánudögum en aðra
daga.
Alsherjarverkfall til að
knýja fram lýðréttindi.
Póilska stjórnin. á nú sem
stendur í hinutm mestu vand-
ræðum með óánæg'ju og upp-
reisnartilraunir bænda, og tók
að brydda á þessu fyrir tæpum
bálfutm mánuöi. lChrazanow í
Slesíu lýstui bændur yfir alls-
berjarverkfalli í dag, og leiddi
það til taisverðra óeirða. 1 Kra-
kow var gerð tilraun til þess,
að koma á eins dags allsherjar-
verkfalli, en niðurstaóan varð
sú, að einungis starfsmenn spor-
vagna gerðu; verkfall. Hætta
þykir á„ að jámbrautarmenn
geri einnig verkfall.
Á bak við þessar óeirðir og
verkfallstilraunir standa gamlir
og nýir fylgismenn Vitos, er áð-
ur var forsætisráðherra Pól-
lands, og aðalleiðtogi bænda.
Er hann nú í útlegð, og krefjast
bændur og aðrir verkfallsmenn
þess, að hann verði kaljaður
heim. Ennfremur aó flokki hans
verði veitt hlutdeild í stjórn
landsins, og þykir líklegt að svo
rnyndi fara, ef Vitos yrói kall-
aður heim. (FÚ).
Greiiiaflokkui* um einingu verkalýðsins I.
Kommúnistaílokknrinn vill
taíarlansa sameiningu
strax þegar samkomnlag er fengið nm grundvöll aö
traustnm, vel skipulögðum marxistiskum verklýðsf lofc ki.
Kommúnistaflokknrinn vill tafarlanst samstarf um
þan mál, sem verklýðsflokkarnir eru nú þegar
sammáia um.
1 sa.mba.ndi við þær umræður
og þá, samninga, sem nú fara
frarn um samstarf og sameiin-
ingu íslensku verklýðsflokk-
anna,, verða íslenskir verkamenn
og verklýðssinnar alvarlega að
gera, sér grein fyfir, hvað verio
er að gera með því að undirbúa
sköpun eins sósíalistísks fjölda-
flokks verkalýðsins á Islandi.
Pað er óhjákvæmilegt fyrir
framtíð íslensku; verklýðshreyí-
ingarinnar, a,ð alluir þorri verk-
lýðssinna. geri sér fullkomlega
ljóst, hvað um er að ræða, til
þess fól.kið sjálft; sé meðvitandi
skapari slíks forustuflokks sín,s,
er sameinaður sósíalistaflokkur
Islands hlýt.ur að verða.
Hvað er flokkur?
I fyrsta, la,gi ríður á að m,enn
geri sér ljóst, hvað flokkur er,
og sérstaklega hvað sósíalistísk-
u;r flokkur á að vera og af hverj-
um.i hann á að samanstanda.
Sósícdistaflolckur er samtök,
sem þeir verkamenn og verk-
lýðssinnar mynda af fúsum
vilja, sem eru sammála um tak-
mark og leiðir verldýðslireyfing-
arimiar til sósíalismans, um
aðalkenningar og starfshœtti
flokksins, og vilja vinna að þvi
að takmark sós£alismans náist
og taka á sig ýmsar skyldur í
þvi sambandi.
Pessi flokkur getur því ekki
sam,anst.aðið af öðrum, mönnum,
en þeim, ,sem aðhyllast stefnu,
flokksins og kenningu hans,
marxismann, og vinna að sigri
hennar hver á sínu sviði.. Það
leióir af sjálfu sér, að þessir
meðlimir flokksins, sem, ganga í
hann, sem einstaklingar í fullri
vitund UHi ábyrgð þá og skyld-
ur, sem, því fylgir, taka einiv
saman ákvörðun uan. hin ýmsu,
mál flokksins út, frá stefnu hans.
Það þýðir hinsvegar, að slíkur
sósialistaflokkur samanstendur
eingöngu af áhugasömustui, ein-
lægustu og fórnfúsustu meðlim-
um verkam.a.nnastétta,rinnar og
þeim öðrum, er heinni fylgja aö
máli og með henni starfa,.
Sósíalistaflokkur hlýtur því
að verða forustuflokkur stéttar-
innar, er samanstendur af besta
liði hennar. I þessum flokk er
því gefið að verðux aðeins skipu-
lagður framsæknasti hlu.ti
verkalýðsins, sem skilur hlut-
verk verklýðsstéttarinnar í þjóð-
félagsþróuninni: að afnema auð-
valdsskipulagið og koma sósíai-
ismanum á. Væru t. d. Alþýðu-
flokkurinn (jafnaðarmannafé-
lögin) og Kommúnistgflokkur-
inn sameinaðir bráðlega í einn
Sósíalistaflokk, vel skipulagðan,
mætti telja gott ef t. d. 4000
m.eðlimir væru í þeim flokki, þó
kjcsendur þeirra. samanlagt séu
yfir 16000.
Á þessum. flokki hvílir ábyrgð-
in á að rétt, sé breytt, og hann
hvorki má né getux velt henni
yfir á aðra. aðilja, sem; ekki hafa
sömu skilyrði (þekkingu.
reynslu og sameiginlega lífsskoð-
un), jafnvel þótt t. d. verklýðs-
íelögin væru slíkur aðili. Pess-
vegna á, að skipuleggja sósíal-
istaflokk sem algerlega sjálf-
.stæð samtök, er ráði málum sín-
u:m, en ekki að blanda verklýðs-
félögunum. sem heild inn í flokk-
inn eins og illu heilli hefir ver-
ið gert hér og skaðað bæði hin
pólitísku og faglegu samitök.
Þetta, — hvernig verk-
lýðsflokkur er skipulagður er
grundvallaratriði í þeim stór-
málum, sem hér um. ræðir, því
með skipulagningunni er ákveð-
ið hvaða aðilar ráða stefnuskrá
og gerðum flokksins. Það má
gjarnan minna, á að einmátt
þessi skipulagsmál voru; það,
sem, ollu klofningu rússneska
verkamannaflokksins 1903 í
Bolshevikka, (meirihlutinn) og
Menshevikka (minnihlutinn).
Það var krafa Lenins um að
meðlimir flokksins værm virki-
lega starfandi flokksmemi (ekki
bara hlyntir flokknum) eða kjós
endu.r t,. d.), sem samkomulagiö
sprakk á. Síðari timinn hefur
best, sýnt ,hve rétt Lenin og
Bolshevikkarnir höfóu, þar! fyr-
ir ,sér og er það nú viðurkent af
fl.estum sósíalistum Vestur-
landa.
Hver er tryggingm fyrir
trygð sósíalistafiokks við hags
muni og hugsjönir verklýðs-
ins og þar mcð fyrir einingu
flokksins?
Það er eins og gefu.r að skilja
veigamesta alriðið í verklýðs-
hreyfingu,nni, að flokkur verka-
lýðsins reynist, honum trúr.
Hverjum. skelfingum trygðarof
verklýðsflokks við hugsjónir
sósíalismans og hagsm,uni verka-
manna valda, sést best á hinum
geigvænlegu svikuim þýska sós-
íaldemóikrataflokksins og fleiri
slíkra flokka, 1914, er stríðið
braust út.
Hvaða tryggingu, getur sósíal-
istaflokkur skapaó fyrir því aó
hann lendi ekki undir stjórn
manna, sem bregðast, á úrslita-
stundiu og valda því þá um leið,
ef þeir ráða flokknum,, að flokk-
urinn bregðist líka?
Aðaltryggingin gegn þessari
hættu hlýtur að felast í tvennu:
Annars vegar að stefnuskrá
flokksins sé skýr og ákveðin og
taki a,f öll tvím.æli um að' flokk-
urinn stefni að framvæmd sósí-
ajismans, viðurkenni marxism-
ann sem fræðikenningu sína og’
aðhyllist önnu,r grundvallarat-
riði marxistísks flokks og hafi
þar af leiðandi ekki aðra menn
innan vébanda sinna en þá, sem
viðurkenna þessa, stefnuskrá
flokksins og starfi að fram-
kvæmd hennar.
Hinsvegar að flokksmeðlim-
irnir hafi vakandi auga á því
að ílokkurinn ekki hverfi frá
stefnu sinni og komist undir á-
hrif fjandsamlegra aóilja, t. d.
á hrif auðmannastéttarinnar
eða, einstakra hluta hennar. Til
þess ríður á, m. a. að trygt sé
sem best samíband við verka-
lýðinn og hinu,m sósíalistíska
verkalýð trygð sem. sterkust, tök
í flokknum.
Það liggu.r því í augum uppi
að það væri t. d. algerlega ó-
hugsandi að leyía, inngöngu í
sósíalistiskan verklýðsflokk öll-
u,m þeim, sem nú vilja vernda
hið borgaralega lýðræði (eins og
einstaka Alþýðuflokksmenn
virðast hugsa eftir sumium, »leið-
urum« Alþýðuþl. a,ð dæm,a). Og
það breytir engu um þetta, að
eitt allra mikilvægasta viðfangs-
efni sósíalistaflokks á Islandi
yrði einmitt, verndun hins borg-
aralega lýðræðis gegn fasism-
anu.m og flokkurinn myndi vera
reiðubúinn til nánustu sam,-
vinnu, við hvaða flokk, sem. væri
á móti fasismanum.
Hinsvegar er gefið, að lýðræð-
ið, sem aðferð til að ákveða mái
hlýtur að ríkjá innan sósíalista-
flokks, þ. e. a. s. minnihluti
verðu,r að beygja sig fyrir meiri-
hlutanum. Og þó er þessu lýð-
ræði ein takmörk sett: Fa,ri svo
að flokkurinn spiljist þannig að
meirihluti flokks komist undir
svo sterk áhrif, sem andstæð eru,
sósíalismanum, að meirihlutinn
bókstaflega svíki stefnuskrá
flokksins, þá getur sá minni-
hluti, sem heldur trygð við
stefnu, sósíalismans, ekki lengur
beygt sig, heldur ber honum
undir slíkum kringumstæðuim
siðferðileg skylda til að kljúfa
flokkinn á hvern hátt sem þaö
svo gerist, þv.í auðvitaó verður
að setja hærra trygð flokksins
við stefnu hans, en trygð víð
meirihluta, sem er í andstöðu
við þá stefnu.
Það liggur því í augum uppi
að slíkan sósíalistaflokk, sem ég
hér hef lýst, þarf að skapa með
góðuim, undirbúningi, er tryggi
virkilegan samhug flokksmeð-
lima. Umræðuirnar um samein-
ingu Alþýðuflokks og Kommún-
istaflokks eru þyí í rauninni um-
ræður um, myndun sliks einhuga
sósvalistaflokks, en ekki um
sambrœðslu tveggja flokka, sem
þrátt fyrir alt sem skylt, er með
þeim, hafa sarnt; getað verið eins
andvígir og Novubardaginn,
Dettifossslagurinn og bílstjóra-
verkfallið bera vott urn. En hitt
er líka vitanlegt að svo mikið
er sameiginlegt með báðuim
flokkunuim, að ef vel er að unn-
ið og af einlægni, þá ætti að
vera hægt með tvennu móti a,ð
nálægja þá svo hvern öðrum að
á t.d. ein,u ri: væri hægt. að skapa
úr þeim einn samhuga marxist-
iskan fjöldaflokk íslenska
verkalýðsins. Þær tvær aðferðir,
sem beita þarf eru:
1) Umræður um málió, þar
sem flokkshngtakið sé rætt, og
skýrt; og stefnuskrá og starfs-
skrá rædd út, í ystu, æsar. Fari
þessar umræður fram í jafnað-
armannafélögunum. og Komm-
únistaflokknum, einkumi á sam-
eiginlegum fundum þeirra, einn-
ig í verklýðsfélögunum að svo
miklu Jeyti, sem við verður kom-
ið.
2) Raunhæft samstarf
beggja flokkanna, sem sífelt sé
gert nánara og þannig sanni
þeir sjálfir og mieðlimir þeirra í
raun að þeir geti starfað sam-
an, án þess að láta sundurgrein-
ingu undanfarinna ára og úlfúð,
sem þá var, spilla, því samstaxfi,
sem, yrói undanfari fullkominn-
ar og tryggrar sameiningar.
Við vonum að Alþýðuflokkur-
inn, við aö athuga þessi skipu,-
lagsmál sósíalistaflokks, sem ég
hér hefi sett fram, viðurkenni
að óhjákvæmilegt, sé a,ð samein-
ingarnefndirnar þurfi alllangan
tíma til starfs síns og engin á-
stæða mæli á móti því, að á
meðan sameiningin sé þannig
tryggilega undirbúin, þá byrji
einlægt samstaxf flokkanna,
sem um leið sanni möguleika
fullrar sameiningar.
Mun ég nú í næstu grein taka
fyrir þau mál, sem við strax
getu,m sameinast um, af því
báðir flokkarnir eru sammála
um; þau, og ættu: því st,rax að
byrja að starfa sameiginlega ad
þeim. E. O.
Útbreiðið
Þjóðviljann!