Þjóðviljinn - 14.01.1938, Blaðsíða 3

ÞJÖÐVILJINN
Föstudaginn 14. janúar 1938.
(UðOVIUINN
Málgagn Kommúnistaflokks
Islands.
Rltstjóri'. Einar Olgeirsson.
Ritstjórn! Bergstaðastræti 30.
Slml 2270.
Afgreiðsla og auglýsingaskrif-
stofa: Laugaveg 38. Slmi 2184.
Kemur út alla daga nema
mánudaga.
Askriftagjald á mánuði:
Reykjavlk og nágrenni kr. 2,00.
Annarsstaðar á landinu kr. 1,25
Íf lausasölu 10 aura eintakið.
Prentsmiðja Jöns Helgasonar,
i Bergstaðastræti 27, simi 4200.
»Menn sneiða hjá þér
beggja bil, sem bann-
færir — en styrkir til«
Bllað Jónasar frá Hriflu, N.
Dbl„ sem var blað Fram.sóknar
fyrir noikkru, reynir nýlega að
svara spurningu, er ég lagði fyr-
ir það um hvað Framsóknar-
flokkurinn hygðist að gera til að
afstýra þeirri »harðstjórn bank-
ann,a«, semi lýðræði og þingræði
nú stafaði hætta af.
Öl.l tilraun til að Sivara þess-
ari spurndngu stranidar á því ein
falda a,t.riði að blaðið þorir ekki
að skilja hvað við er átt með
»harðstjórn bankanina« og svar-
ar því, eðlilega út, í hött.
Nú skal, þetta málgagn J. J.
upplýst umi að sjálft orðalagið
»harðstjórn bankanna« er fyrst
notað af Jónasi frá Hriflu í Tím-
anum í ágúst 1932, þegar hann
er að segja frá því. að hægt hefði
verið að koma fisikhringnum,
S.I.F., á annað hvort með lög-
gjafarvaldi Alþingils eða, með
harðsitjórn bankanna«, Jónas
viðurkendii með því að satja
þetta tvent að jöfnu að banka-
valdið á Islandi væri í raun jafn
sterkt, löggjafarvaldi Alþingis.
Og síðain hefír það áþreifanlega
sýnt sig að bankavaldið stendur
jafnveil löggjafarvaldinu sjálfu
ofiar, þannig að J. J. hefir orðið
að viðiurkenna að í, það skifti,
sem hann var montnastur af því
að Alþingi hefði sýnt sig sem
»húsbónd.a, á sínu heimilk (með
samiþykt laganna um fiskimála-
nefnd 1934), þá 'hefði Lands-
bankinn tekið sér húsbóndavald-
ið eftir á og knúið fram, breyt-
ingar á þeim lögumL
Og nú gerist álíka atburður
með síLdarbræðslurnar. J. J. hót-
aði því strax á þinginu í haust,
er Alþinigi breytti því ákvæði, að
aðeins mætti greiða 85% út á
Sií.ldina og heimilaði föst kaup,
— að þá skyldi Landsbankinn
knýja það fram semi lánardrott-
inn, sem Alþingi hefði e|kki vilj-
að setja inn sem löggjiafi. Og nú
er það gert.
Nýja dagblaöinu er því ekki
til, neins að fara undan í flæm-
ingi. Lttndsbankavaldið er nú
eins og hvað eftir arrnað að setja-
sig ofwr löggjafarvaldi þjóðar-
innwr — og Jónas frá Hriflu
er aðalmaðurinn við að hjálpa
því til þessi
Það &r því ekki til neins fyrir
N. dbl. að bannfæra í orði
kveðnu harðstjórn bankanna, en
styðja svo Landsbankann og
styrkja í því að koma fram í
Iðnaðarverkamenn
og blekkinar Morg-
un blaðsskrif aranna
Iðja hefir frá öndverðu verið fylgjandi
einingu verkalýðsflokkanna
Morgunblaðið í gær gerir að
umrEeðuefni! tillögu er Iðja sam-
þykti á fundi sínumi sí.ðastliðinn
sunnudag, og birtist hér í blað-
inu í fyrradag. Eins og vænta
má, skýrir blaðið rangt frá fram
komu tillögunnar og gangi máls-
ins. Ég mun því skýra það hér,
með nokkrum orðum.
1 ágúst, síðaistl. sumar sam-
þykti Iðja á fjölmennum fundi
áskorun á verklýðsflokkana, um
sameiningu, og síðar aðra, um
samvinnu flokkanna í bæjar-
stjórnar kosningunum. Á þessu
sést, að samþ. síðasta fundar er
í fullu samræmi við fyrri gerð-
ir félagsins og beint áframhald
af þeim, enda, fullyrði ég að bak
við allar þessar samþ. standi
meirihluti félagsmanna.
Ennfremur er það rangt hjá
Mogganum að tillagan hafi ver-
ið borin fram af kamimúnistum,
hún er borin fram af formanrd
félagsins, og studd af öUum við-
stöddum stjómarmeðlimum, en
aðeins einn þeirra er komrrmn-
isti.
»Mogiginn ætlar að rifna af
monti yfir því, hvað mikiið tillit
íhaldið taki til iðnaðarfólksins, í
þágu helstu fjárglæfra- og fé-
sýslumianna landsins, gegn meg-
inhluta þjóðarinnar.
Slíkri hræsni er best svarað
með hinum siígildu orðum Steph.
G. Stephanssonar um flokk, er
þannig breytir':
»Menn sneiða hjá þér,
beggja — bil,
sem bannfærir en styrkir til«.
röðun sinni á listann. En hvort
sem vjð lesum listann aftiur á
bak eða áfram, er hann óslitin
röð af verklýðsandstiæðingum.
Sérstaklega státar blaðið af
Helga Hermann,, en allir, sem
eitthvað þekkja til afstöðu hans
af málum iðnarins, vita að þau
hníga öll í sömu átt, fjandskap
við verkafólk. og nemendur.
Líka er það rangt að enginn
hinna listanna hafi iðnaðarmann
í öruggu sæti. A-listinn, -—■ listi
alþýðunnar — hefir iðnverka-
mann í öruggu sæti, mann, sem
eftir 10 ára starf, í iðnaðinum
þekkir að fullu þarfdr og kröfur
iðnverkafólksins. Og annað, s,em
meira er umi vert, hvert evnasta
sæti A-listans er skipað mönn-
um sem hafa barist og eru á-
kveðnir í að berjast fyrir hags■
munum iðnverkafólks og annars
v&rkalýðs.
Iðjufélagar, nú eigið þið að
velja: annarsvegar flokkarnir.
sem bygt hafa verklýðssamitökin
og staðið á verði umi hagsmuna-
mál ykkar og með harðvítugri
Útbreiðið Þjóðviljanii!
Aflið Þjóðyiljanum nú þegar íjölda
nýrra áskrifenda, því hann er eina dag-
blaðiö, sem virkilega berst fyrir sigri
A-Aistans
Síðan Kommúnistaflokkurlnn 30. desember
ákvaðað herða sóknina fyrir blaðinu eru komnir
77 nýir áskrifendur.
Þar af komu 8 11. janúar, 9 12. janúar og
2 í gær. — Herðið nú sóknina enn meir.
barátfu sk,a,p að ykkur
þann rétt er þið njófcið í þjóðfé-
laginu, hinsvegar íhaldið, sem
sífelt berst, með hnúum og hnef-
um, gegn hverri réttarbót ykkur
til handa, sem vill hneppa verk-
lýðssiamtökin í þrældqmsfjötra
vinnulöggjafar og svifta ykkur
réttinum til að ákyeða, með sam-
tökum, ykkar, kaup og kjör.
Eg treysti því, að Iðja verði
ekiki sá hlekkurinn í samtaka-
keðju verkalýðsins, sem nú brest
ur, og hjálpi íhaldiinu með því,
að halda völ.dum, heldur verði
hún öruggur þátttiakandi í þeim
sígri er alþýðan vinnur yfir í-
haldinu þann 30. þ. m. Kjósið
A-LISTANN.
Björn Bjarnason.
H. F. Eimskipafélag íslands.
AÐALFUNDUR
Aðalfundur Hlutafélagsins Eimskipafélags Islands, verður
haldinn í Kaupþingssalnum í húsi félagsins í Reykjavík, laug-
aridaginn 18. júní 1938 og hefsf kl. 1 e. h.
tMjlrí&Sítj&f
fV5 fí)bí>%
Hvaða Usti er það, sem Jónas
frá Hriflu er á?
Ekki er það listi samvinnu-
manna í Reykjavík, því helstu
afrek Jónasar í samvimmmálum
eru þau að vera með i að setja
eitt samvmnufélag á hausinn, —
og níða svo niður Pöntunarf élag
Verkamanna, eftir að það var
stofnað og segja i Samvinnu-
skólanum að það verði að drepa
það.
Og ekki er það listi framsókn-
wrmanna, því Jónas frá Hriflu
sækir nú ekki lengur fram, held-
ur skríður aftur á bak, brosandi
út í hcegra munnvikið.
Líklegast er það þá listi Lands
bankans, því Landsbankinn er
það eina, sem gamli maðurinn
hefir haldið trygð við, af því sem•
hann áður barðist fyrir. Og það
vmm vera af því að Landsbank-
inn hefir sjálfur svikið þjóðina
— fyrir Kveldúlf og Hambro.
Alþýðan hefir skap-
að Reykjavík
Svo er þettia blað að spyrja
okkur kommúnista um hvernig
við ætlum. að skapa og tryggja
fult frelsi hér á Islandi, — og
getur ekkd sjálft svarað einföld-
ustu spurningunni um hvemig
afmá skuli harðstjórn eins rík-
isbankans! — Ég hef að vísu áð-
ur rakið þetta mál, sem N. dbl.
hér spyr um, mjög ýtarlega í
greiln rninni »Leið í,sl. þjóðarinn-
ar úr gjaldþroti auðvaldsins til
velmegunar sósíalismans« í
Rét,ti, 1. hef.ti 22. á.rg. Ættu þess-
ir spyrjendur að kynna sér það,
— en þeirn til frekari skilnings-
a.uka mun ég siamti næstu daga
takia þetta mál enn nánar fyrir
í grein hér í blaðinu, til þess að
sýna frami á hverniig skapa skuli
og viðhalda hér skipulagi, þar
sem peningavaldið, sem hægri
menn Framsóknar n,ú beygja sig
fyrir og beygja Alþingi undir, sé
með öllu afnumið og íslenska
þjóðín ráði. málum sínum, full-
komilega sjálf, sem, ein, samein-
uð þjóð, — ein vininandii stétt.
E. O.
DAGSKRA:
1. Stijórn félagsins slkýrir frá hag þess og framkvæmdum á
liðnu starfsári, og frá. starfstilhöguninni á yfirsta,ndandi ári,
og ástæðum fyrir henni, og leggur fram til úrskurðar endur-
skoðaða rekstursreikninga ti.1 31. desember 1937 og efnahags-
reikning með athugasemdum endurskoðenda, svörumi stjórn-
arinnar1 og fíllögum, til úrskurðar frá endurskoðendum.
2. Tekin ákvörðun um tillögur stjórnarinnar um skiftdngu árs-
arðsins.
3. Kosning fjögra manna í stjórn félagsinsi, í stað þeirra sem
úr gang;a samkvæmt félagslögunum.
4. Kosning edns endurskoðanda í stað þess er frá fer, og eins
varaendurskoðanda.
5. Umiræður og atkvæðagreiðsla um önnur mál, sern upp kunna
að verða borin.
Þeiir einir geta sótt fundinn, sem hafa aðgpngumiða. Að-
göngumiðar að fundinum verða afhentir hlufhöfum og umboðs-
mönnumi hluthafa á skrifstofu félagsins í Reykjavík, dagana
15. til 17. júní næstk. Menn geta fengið eyðubiöð fyrir umboð
til þess að sækja fundinn á aðalskrifstofu félagsins í Reykjavík.
Reykjavíkl, 12. janúar 1938,
STJÖRNIN.
FRAMH. AF 1. SXÐU.
En svona getur þetta ekki
gengið lengur. Ihaldið hefir fyr-
ir löngu fylt mæli synda sinna,
og það getur hvorki með blíð-
mælum, hótunum eða blekking-
um skotið sér hjá reikningsskil-
unum. Alþýðan krefst, þess ein-
um rómi, að henni verði fengin
í hendiur full umráð yfir þeirri
borg semi hún hefir reist og lát-
ið vaxa úr reifum.
Fyrst þegar íhalidið hefír verið
svift völdum. í bænum getur al-
þýðan farið að reisa sér viðun-
andi híbýli og önnur þau þæg-
indi, sem, hún hefir í hundrað
og fimtíu ár reist handa auð-
mönnunium einumi. Þá fyrst
verður Reykjavík borg alþýð-
unnar, sem bygði haina.
Hver' einasti maður, sem í ein-
lægni óskar þess, að alþýðan
ráði Reykjavík skipar sér 30
janúar um lista alþýðunnar, A-
listann.
KJGSIÐ A-LISTANN OG
GERIÐ REYKJAVIK AD
YKKAR BORG.