Þjóðviljinn - 19.01.1938, Blaðsíða 3

ÞJOÐVILJIN. N
Miðvikudagurinn 19. jan. 1938.
pfÓOVIUINN
t Málgagn Kommúnistaflokks •
Ilslands.
Ritstjörii Einar Olgeirsson. J
Ritstjórn: Bergstaðastræti 30. i
Slmi 2270.
Afgreiðsla og auglýsingaskrif- >
stofa: Laugaveg 38. Slmi 2184. !
Kemur út alla daga nema j
j múnudaga.
j Askriftagjald S mánuði:
| Reykjavik og nágrenni kr. 2,00. !
J Annarsstaðar á landinu kr. 1,25 |
| 1 lausasölu 10 aura eintakið. |
j Prentsmiðja Jóns Helgasonar, (
j Bergstaðastræti 27, simi 4200. J
Reykjavík er rík,
alpýðan er fátæko
Eitt; a.f vígorðum, íhaldsins,
fyrir hverjar kosningar, er aö
Sjálfstæðisflokkurinn sé flokk-
ur allra stétt,a. Verður það tæp-
lega skilið á annan veg en þann,
að kosningadagana sé íhaldið
einskonar utamaðkomandi for-
sjón, sem. lætur jafnt rigna yfir
rangláta og réttláta eða afstætt
hugtak, er hafið er yfir alt, sem
er að gerast í málum landsins
og Reykjiavikurbæjar.
Ihaldið reypir nú sem endra-
nær, að bregða yfir sig helgi-
kuflinum og þykja.st vera hatfið
yfir öll stéttaátök í landinu. Þaö
.segist enn sem fyr vera flokk-
ur allra.
Reykjavík er auðug.ur bær á
íslenskan mælikvarða. Tekjur
Reykjavíkur nema um 50 milj-
ónuxn króna eða nær helrningi af
öllum tekjum landsmanna. Á
sama thna er ,svo mikið atvinnu-
leysi að tala atvinnuleysingj-
anna nemiur þúsundum og
skyldulið þeirra margfalidar
þessa tþlu. Alt eru þet.ta alls-
lausir og blásnauðir menn, sem
hvorki hafa til hnífs eða, skeið-
ar. Þa.ð er þetta fólk, sem íhald-
ið telur andistæðinga, sína. á milli
kosninga,. Pett,a fólk svívirðir
Morgunblaðið um leið og það
hælir auðmönnunum, sem. sitja
nálega einir að eldunum, og hafa
meginhlutann af þess.um 50
miljónum króna, í tekjur.
Von er að Morgunblaðinu og,
Vísi finnist, að íhaldið sé hafið
yfir alla stét,taskiptingu.
Meðaltekjur handa 5 manna
heimili í Reykjavík er 7000 kr.
Milliþinganfefnd í launamálum,
sem starfaði fyrir nokkru komst
að þeirri niðurstöðu . a.ð meðal-
tekjur á heimilum, verkamanna
væru 1800 krónur, sum verka-
mannaheimilin. komust, þó niður
í. 800 krónur. Á sama tíma eru
gefnar upp alt að 95 þúsund kr.
tekjur a,f auðmönnum bæjarins.
1 borg, þar sem hvert, 5 mianna
beimili gæti haft. 7000 króna
tekjur, býr mestur hluti fólks-
ins við sult og seyiru. fhaldið
beitir ,sér miskunnarlaust gegn
því að komið sé á nokkrum jöfn-
aði á tekjum. bæjarbúa. Pað
berst með öllum, ráðuni fyrir því
að þeim ríku sé hlíft og heimtar
að alt verði tekið af þeim sem
minst eiga, Petta er ,stétt,ahlut-
Jeysi íhaldsinsi eins og það birt-
ist milli kosninga.
Fyrst þegar alþýðan hefir
tekið völdin fsest, ráðin bót á
Eiga bæjarstjórnar-
kosningarnar 30.
janúar að verða sig-
ur fyrir alpýð nna
— A-listann —
eða fyrir lista Kveldúlfs og
Landsbankans ?
Stefna íslenskra stjórnmála á næstunni
veltur að miklu leyti á úrslitum bæjar-
stj órnarkosninganna.
Það er engum efa, bundið að
nú dregur til harðvítugra, átaka
í stjórnmálum Islands milli þeirr
ar kltku annarsvegar, er steypt
liefir fjárhag þjóðarinnar í
versta öngþveiti Lamdsbanka-
og Kveldúlfs-valdsins, — og al-
þýðunnar hinsvegar, sem berst
fyrir því að viðhald,a. réttindum
sínum, ,og afl,a sér víðtækara,
frelsis og fleiri hagsbóta.
Við kommúnistar höfum svo
oft og rækilega sýnt, fram á ó-
reiðuna, sem. tengir saman Lands
bankann og Kveldúif í sam-
ábyrgð um, sukkið að þess gerist
ekki frekar þörf að benda, á
hana. En.hitt er nanðsipilegt að
öll alþýða sjái nú skýrt:
Það er hafin ný sókn af hendi
Landsbanka- og Kveldúlfsvalds-
ins, ný hungurárás á alþýðu
landsins, til að rýra kjör fólksins
og láta það borga ný og gömul
töp Kveldúlfs.
Sambrœðslan í síldarverk-
smiðjumálinu var fyrsta stóra
sporið til að bægja burt áhrifum
alþýðunnar og undirbúa að rcena
miljónum króna. af sjómönnum.
Nœsta skrefið var að Lands-
bankinn tók yfivráðin í fiski-
máianefnd. Er þá fullkomnað
valdaránið, ,sem Landsbankinn
hóf vorið 1935, og gereyðilagt,
síðasta verkið, seni Alþingi ætl-
aði að vinna með löggjöfinni um,
fiskimálanefmd 1934. Ein,s og
kunnugt er, var sú nefnd upp-
runalega set,t til að binda enda
á yfirdrotnun Kveldúlfshrings-
ins yfir fisksölunni og átti salt-
fisksalan að heyra undir hana
líka,. Lamdsbankinn knúðí það
fram með bráðabirgðalögúnum
vorið 1935 að saltfiskurinn
heyrði áfram undir S. I. F. —
og þar með undir Kveldúlf og
Landsbankann. Og nú glejqiti
svo Landsbankinn fiskimála-
nefndiha sjálfa.
misskiptingu auðsins í Reykja,-
vík.
Alþýðan í Reykjavík kýs A-
listann til þess að hrinda Iiessu í
framikvæmd.
Reykvíska alþýðan neitar því
að vera blásnauð, meðan
Reykjavík er auðug.
KJÖSIÐ A-listanm!
Og þá er fyrirsjáanlegt, hvað
gert mami verða við þcer U00 000
kr„ sem fiskimálanefnd átti að
fá, til þess m, a. að koma upp
nýjum. togurum. Þaðsfé yrði alls
ekki notað til slíkrar atvinnu-
aukningar, nema þá reykvíska
cdþýðan tæki t. d. meirihluta í
Reykjavík og beitti því mikla
valdi, sem bæjarstjórnin hefir
til að knýja þetta velferðarmál
fram).
Þá er og augsýnilegt að næsta
skref Landsbanka- og Kvelclúlfs-
valdsins á að verða að hrinda
núverandi ríkisstjórn úr stóli og
koma á sambræðslu Jónasarliðs-
ins og- Thorsaranna.
Rekur Jónas, Jónsson erindi
Landsbankans í því máli af
slíkri áfergju að furðu sætir.
Pað hlýtur að hljóma sem dá-
samlegur hljóðfærasláttur í eyr-
um Thorsaranna, er þeir nú geta
ieikið á þennan forna fjand-
mann sinn sem besta hljóðfæri,
og sjá blað samivinnunnar í land-
inu set,t í þjónustu þeirra gegn
alþýðunni.
Það riður því á að alþýða
landsins, cdMr, sem vilja vinstri
stjórn, áframhaldandi samvinnu
vinstri flokkanna og vinstri póli-
tik, sameimst nú gegn íhaldinu
og taglhnýtingum þess, mœti á-
rámm Landsbarúkav og Kveld-
úlfsvaldsins með einingu allra
vinstrí afla í landinu.
Bæj arstjórnarkosningarnar í
Reykjavík koma til með að hafa
úrslitavald um hvort Lands-
banka- og Kveldúlfsvaldið eða
alþýðan verður ofan á í átökun-
um um stefnu landsmálanna.
Siguv alþfjðmmar í Reykjavík
myndi tvímœlalaust eyðileggja
fyrirætlanir Landsbankans og
Kveldúlfs um að ná ríkisstjórn-
inni undir sig og hlaða nýjum
nvUjónabyrðum á þjóðina. Og
sigur alþýðunnar yyði meir —
hann yrði upphaf að nýrri alls-
iierjarsókn sameinaðra vinnandi
stétta, Islands fram, til þess að
ráða sjálfar landi sínu og njóta
gæða þess, — í stað þess að láta
litla klíku braskara leiBa það
frá gjaldþroti til gjaldþrots.
öll vinstrí öfl eitt iinn A-list-
ann 30. janúar.
E. O.
Yiltu viðlialda sam-
spilinu milii
Landsbankans og
ílialdsokraranna ?
Landsbankinn lokar veö-
deildinni og ofurselur
leigjendur og húsbyggj-
endur þarmeð okrurunum!
Okrararnir í bæjarstjórn
neita, að láta bæinn byggja
— svo þeir geti sjálfir
okrað á húsnæðinu!
Viltu viðhalda þessu
okri.?
Þá kýstu C-li,sta okrar-
anna!
En' ef þú vilt afnemu
húsa1 eiguokur íhaldsins
þá kýstu A-
lista aiþýðunnar!
Dagsbrúnarkosni ngarnar
I gærkvöldi höfðu 270 Dags,-
brúnarmenn kosið.
Það er nauðsynlegt, að kosnr
ingin gangi greiðlega, verka,-
menn ætt.u því að kjósa sem
allra, fyrst.
Munið að listi uppástungu-
nefndar og trúnaðarmannaváðs
er A-listi.
Kjósið A-liBtann.
»Sókn«
Fundi Sóknar, sem: auglýstur
var hér í blaðinu í gær hefir af
ófyrirsjáanlegum atvikum verið
frestað. Fundurinn verður á
föstudag á sama. tíma og áður
var auglýst.
Kór V.K.F. Framsókn
Munið söngæfinguna í kvöld
kl. 8,15. Mætið allar stundvís-
lega,.
Allir
andstæðingar íhaldsins, sem
‘ 4;
Naumast er stjórn íhcdclsins á
bœjarmá Tu m nckkursstaðar
Jafn illrœmd og í Vestmannaeyj-
um. Aiþýðan hefir nk tameinast
par uni einn lista i kosni.ngv.num
og áiti sigurinn vísan, En fyrír
skömmu hrá svo undarlega við,
að formaður Framsóknarflókks-
ins fór til Vestvumnaeyja og
fékk því t.il leiðar komið að
flokkur lians bar þar fravi sér-
stakan Hsta, Engum dettur í
liug að þessi listi komi manni að,
en sumir gera sér vonjr uvv, að
hann vrnni clreifa svo atkvceö-
um alþýðunnar, að ihaldið gcmgi
enn vieð sigur af hólvvi. A is-
lensku er þetta kallað að vega
aftan, að samlierjum sinumi Eða
er formaður Framsíknarflokks-
ins ekki lengur samherji hinna
fátæku í baráttunni gegn áþján
hinna ríkn? Fyrir fáum árum
hefði slík spurning þótt hlægi-
leg, þ>n að þá var -Jónas Jónsson
einn af harðvitugustu andstœð-
ingum íhaldsins. Nú hafa stað-
reyndirnar þegar svararð kenni,
og það svctr er stutt, kalt nei. -—
Svona eru sáiarmubhtr sumra
manna fljótar að upplitast.
fara úr bænum fyrir kjördag
mega ekki láta sér gleymiast, að
kjcsa áður en þeir fara. Kosið
ei á skrifstofu, iögmanns í Arn-
arhyálÍL Kjósið AJistann, lista
alþýðunnar. A-Ustinn ER YKK-
AR LISTI.
Aðalfmidur
Verslunarmannafél. verður í
kvöld í Alþýðuhúsinu við Hverf-
isgötu kl. 8,30. Fundarefni:
Venjuleg aðalfundarstörf.