Þjóðviljinn - 24.05.1938, Blaðsíða 2

Þriðjudaginn 24. maí 1938
Þ JÓÐVILJINN
Atvinnukúgun íhaldsmanna er
skipulögð af Varðarfélaginu.
Bærinn launar menn iil að framfylgia
aivinnukúgun á sjó og landi

það hefir verið á allra vitorði
að þeir menn sem kalla sig
sjálfstæðismenn, .hafa gengið
allra manna lengst í því, að
beita menn atvinnukúgun, til
Jjess að afla íhaldsflokknum
kjörfylgis.
Atvinnukúgun íhaldsnis hefir
upp á síðkastið færst mjög í
aukana. Sérstaklega hefir at-
vinnukúgun verið beitt um alla
pá vinnu, sem bærinn á yfir
að ráða. Hefir íhaldið í því
augnamiði stofnað sérstakt fé-
lag meðal verkamanna, sem kall
að er „Óðinn(í. Inngönguskil-
yrði í félag þetta er, að menn
afsali sér sannfæringu sinni og
játist skilyrðislaust undir ok
ihaldsins. — Gegn þessu fá
ineðlimir þess síðan forgangs-
rétt að allri verkamannavinnu
hjá bænum. — Þegar bæjar.
vinnan hófst í vor, voru nær
eingöngu teknir menn úr þessu
atvinnukúgunarfélagi íhaldsins,
en ekkert skeytt um það, að
miðla vitinunni eftir því, hvar
hennar væri helzt þörf.
Þá hefir íhaldið nú hafið at-
vinnukúgunarherferð gegn há-
setum á togurum. Varðarfé-
félagið hefir skipulagt þessa
kúgun í samráði við skipstjór-
ana. Atvinnukúguninni á tog-
urunum hefir sérstaklega verið
beitt gegn kommúnistum og
öðrum róttækum sjómönnum.
Aðferðin, sem skipstjórarnir
hafa notað, hefir verið sú, að
þeir hafa komið til sjómanna,
sem þeir hafa talið að myndu
fylgja kommúnistum, og sagt
við þá: ,.pú ert í Kommúnista
flokknum, og ég má ekki taka
kommúnista á skipið. pú verð-
ur að segja þig úr flokknum“.
Hafi menn neitað því, að þeir
væru í flokknum, hafa skip-
stjórarnir borið það blákalt
fram, að þeir hafi séð með-
Iimaskrá flokksins! Sumir sjó-
menn hafa lagt trúnað á þess-
ar fullyrðingar skipstjóranna
og svo vel hefir þeim í ein-
síökum tilfellum tekist að
blekkja menn, að sjómenn, sem
aldrei hafa verið í Kommúrista
flokknum, hafa komið á skrif-
stofu flokksins og spurzt fyr-
ir um það, hvort þeir væru inn-
ritaðir í flokkinn.
Þó að það sé vitanlega hin
mesta fásinna, að halda það, að
íhaldsmönnum, verkstjórum eða
skipstjórum sé veittur aðgang
ur að meðlimaskrá flokksins, þá
hafa blekkingar um þetta samt
borið árangur í einstaka tilfell-
um.
Hér er svo alvarlegt mál á
ferðinni fyrir allt vinnandi fólk
að þegar í stað verður að gera
ráðstafanir til þess að fletta of-
an af allri atvinnukúgun í hverju
einstöku tilfellí, og sýna öllum
landslýð, að mennirnir, sem
gala hæst um sjálfstæði og ein-
staklingsfrelsi, eru þeir mestu
hræsnarar og harðstjórar, sem
til eru með þjóð vorri. Hald-
ist íhaldinu hinsvegar uppi að
beita verkstjórum og skipstjór-
um fyrir sig í atvinnukúgunar-
skyni, verður þess ekki langt
að bíða, að þeir fáu verkstjórar
og skipstjórar, sem ekki vilja
láta nota sig til slíkra skítverka,
verða reknir, og aðrir þægari
teknir í þeirra stað. en það þýð
ir að framvegis fær enginn mað
ur nokkurt handtak að vinna,
hversu mikil sem þörf hanseða
vilji er, nema hann afneiti sann
færingu sinni og játist undir
harðstjórn íhaldsins.
Velt hoodur hvaö étið hefnr
Jóoas Jödssok 08 hagsmanamðl sjðmanoa
Á síðasta bæjarstjórnarfundi
var til umræðu tillaga frá Jón-
asi Jónssyni um að allir þeir er
stundað hafa sjómensku frá
Reykjavík, eitt ár eða lengur,
skuli hafa ókeypis aðgang að
Sundlaugunum og að SundhöII-
inni fyrir einn þriðja venjulegs
inngöngueyris. Sömu hlunnindi
áttu og konur þeirra að hafa.,
Eftir sögn flutningsmanns áttú
þessi hlunnindi að vera viður-
kenning til þeirra, sem stund-
uðu eða höfðu stundað hið á-
hættu sama starf sjómannanna.
Um það að sjómennimír séu
fullkomlega verðir viðurkenn-
ingar munu allir sammála, en
hitt, að Jónas beri hag þeirra
sérstaklega fyrir brjósti, hlýtur
að koma sjómönnum algerlega
að óvörum, þegar athugað er
hverskonar viðurkenningar það
. eru, sem hann á undanförnum
árum hefir viljað láta þá verða
aðnjótandi.
pað var Jónas, sem fyrir
nokkrum árum, bar fram á Al-
þingi frumvarp um að svifta
sjómenn sjóveðsréttinum, einu
tryggingunnl, sem þeir hafa fyr-
ir því, að fá kaup sitt greitt, og
margur sjómaðurinn hefir orð-
ið að nota í viðskiptum sínum
við útgerðarmenn.
pað er Jónas, sem hefirhald- .
ið því fram, að kaup togara-'
sjómannanna eigi mestan þátt
í því að koma togaraútgerðinni
í það öngþveiti, sem hún er í,
og( í áframhaldi af þcirri skoð-
un, barist fyrir samvinnuútgerð,
í þeim tilgangi að veita alíri á-
hættu útgerðarLnnar yfir á herð-
ar sjómanna.
pað var Jónas, í bróðurlegri
einingu með íhaldinu, sem barð
ist gegn lágmarkstryggingu sjó-
manna á síldveiðum.
Enn var það Jónas, sem á
sxðasta Alþingi barðist ákafast
fyrir því, að svifta sjómenn með
gerðardómslögunum, réttinum
til að ákveða sjálfir kaup sitt
og kjör. r
pað var Iíka Jónas, sem knúði
fram ákvæðið um að ríkisverk-
smiðjurnar greiði aðeins 85»/o
af síldarverðinu til sjómanna
ákvæði, sem ef framkvæmt verð
ur, skaðar sjómannastéttina um
hundruð þúsunda króna.
Undan rifjum þcss sama Jón-
asar mun frumvarpið, sem tveir
af skósveinum hans fluttu á
síðasta þingi, en dagaði þar
uppi, um að svifta þá sjómenn,
sem ráðnir eru fyrir fast mán-
aðarkaup, kaupgreiðslu eftir 30
daga mánuði, og spara með því
4—5 daga kaupgreiðslu á ári,
fyrir útgerðina.
Þetta, auk margs, sem hér er
ótalið, eru þær „viðurkenning-
ar((, sem Jónas, á undanförn-'
um árum hefir talið maklegar
í garð sjómanna, og að þeim at
huguðum er því ekki undarlegt,
þó maður láti sér detta í hug,
að undir þessari tillögu han3
búi eitthvað annað en um-
hyggja fyrir sjómönnum og kon
um þeirra. Það mun líka vera
svo. Gamli maðurinn mun vera
farinn að sjá það, að fjandskap-
ur hans í garð sjómannastéttar-
innar, er ekki vænlegur tilfylg-
isauka, og mun þessi tillaga
hans vera framkomin íþví skyni
að bæta úr því. Reyndar munu
ekki aðrir en hann sjálfur leggja
trúnað á að honum takist sú
tilraun, að kaupa fylgi sjó-
manna með einskisverðúm
hlunnindum, eftir að hafa nú í
síðastliðin tíu ár barist gegn
hverju þeirra hagsmunamrli og
reynt á allan hátt að draga úr
(þeim takmörkuðu réttindum
sem þeir hafa notið.
En sjómenn eru yfirleittglað
lyndir menn, og munu því ef /
vi!l gleyma þeirri lítilsvirðingu,
í þeirra garð, er í þessari til-
raun felst, og láta sér nægja
að brosa að þessum fjörbrotum
gamla mannsins.
Björn Bjarnason.
Knattspyrnumót
annars flokks hefst í kvöld
kl. 7.30 á íþróttavellinum.
Smygl.
. Við tollskoðun, sem fórfram
í Dronning Alexandrine í fyrra
kvöld, fundust 285 hálflöskur
af áfengu öli. Voru ölbirgðir
þessar faldar milli þilja í véla-
rúminu.
Báð við Jiví.
— Ma.ðurinn minn hefir I eifðaskrá
sinni ákveðið, að ef ég giftiít aftur,
skuli fjprskyldur ættingi hans fá a.rf-
inn.
— Pá giftið' þér yður ekki aítur?
— Jú — fjarskylda ættingjanum!
Heimspekipróíessor fran kur segir
svo frá um embættisbróður sinn,
Þjóðverjann Mommesen:
Mommesen sat ei,nu sinni í stræt-
isvagni og vantaði þá gleraugun sín.
Sneri hann út öllum vösum sínum,
en gat þó ekki fundið þau. Við hlið
hans sat lítil te’.pa. Sneri hún sér
nú að honum og sagði: »Þú ert með
þau á enni,nu«.
Mommesen hagræddi gleraugun-
um, leit ð telpuna og sagði:
»Þetta var fallega hugsað af þér.
t.elpa mín; hvað heitir þú «
»Ég heili Anna Mommsen, pafcbií,
svaraði telpan.
••
Bankastjórinn: Það er neiman-
mundur dóLtur mfcnnar, sem freistar
yðar mest.
BiðiUinn: Nei, nei, ai!s ekki!
Bankastjórinn: Jæja, þá getið þér
farið, því að ég vil alls ekki, fá neinn
asha inn í fjclskylduna,.
Faðirinn: »Þú ert altaf með þess-
ar spurningar, Eiríkur litli. Aldrei
var ég að ónáða íoreldra mína meö
svona spurningum, þegar ég var lit-
ill«.
Eiríkur: »Þessu get ég vel trúað,
þvl ef þú hefðir gert það, þá gætir
Einstr
þú nú svarað spurningum mínum«.
••
Frúin (við stúlku, som er að bjóða
sig í vist): »Hvers vegna var yður
sagt upp vistinni, þar sem þér vor-
uð áður «
Stúlkan: >,Það var af þvl, að 6g
gleymdi að þvo börnunum«.
Börnin (öll I einu): »Góða mamma!
Gerou það fyrir okkur að taka hana*.
• •
Kennarinn: »Hvað þarf húrt
mamma þín að borga mikið fyrir 4
pd. af jarðarberjum, sem kaupmaður-
inn segir að kcsti 69 aura pd.?«
Drengurinn: >,Það er nú ekki gott
að segja, því hújn er svo dæmalaust
lagin á að fá afslátt bjá kaupmöna-
unum«.
*•
Frúin: (tekur á móti gesti): »Kom-
ið þér sæl.ir, hr. piófeisor, og vsl-
kominn I hús mitt. En hvarnfg stend-
ur á að þér komið ekki með konuna
yðar «
Prófessorinn vvaknar eins og af
draumi): »Já, þarna kemur það! Ég
var að brjóta heilann um þaó alla.
leiðina; hverju ég hefði glcymt heima
þegar ég fór af stað«.
• •
Skrítmir frelsishugniyndir.
— Hvei æt’.i það sé, ssm er að
g fta sig?
— Hafiö þér ekki heyrt þaö? Þaöi-
er maður, sem er nýsloppinn út úr
betrunarhúsinu, þar sem hann hefir
setið í átján mánuði.
—• Nú* rétl! Það eru til menn, s.eni
hafa merkilega, si rítnar hugmyr.dlr
um frelsið.
Karl ffiapússM.
Mlnnliagarorð.
Einar Karl Magnússon
Hinn 15. þ. m. andaðist að
hcimili sínu, Marargötu 2, Ein-
ar Karl Magnússon, sonur
Utbreiðið Þjóðviljanu
Magnúsar Einarssonar, sem
flestir fullorðnir Reykvíkingar
þekkja undir nafninu Magnús
á Seli.
Kalli, eins og hann var venju-
lega inefndur, stundaöi fciikk-
smíðanám og lauk prófi í iðn-
inni vorið 1933, en veiktist af
slagi skömmu síðar og komst
aldrei til fullrar heilsu eftir það.
Vegna þessarar heilsuLilunar*
gat hann ekki stundað iðn sína
og tók þá íyrir að reka kafíi-
hús undir nafnfhu Café RoyaL
Rúmu ári eftir fyrstu veilcindi
sín, veiklist hann aftur, og var
alveg óvinnufær upp frá því.
Þrátt fyrir þersi miklu veikindi
hélt hann g*ðlyndi sínu og lífs
löngun fram að þeim tíma, er
hann veiktist í þriðja sinn, nú
1. maí.
Allir, sem þekktu hann, höfðu
þau ein kynni af honum, aðþeir
sakna hans.
Vertu sæll, Kalli minn, með
þökk fyrir samverima.
Iðnaðarmaður.