Þjóðviljinn - 19.06.1938, Blaðsíða 3
P JOÐ VILJINN
Sunnudaginn 19. júní 1938.
JMÓOVHJINN
Málgagn Kommúnistaflokks
íslands.
Ritstjóri: Einar Olgeirsson.
Ritstjórn: Hverfisgata 4, (3.
hæð). Sími 2270.
Afgreiðsla og auglýsingaskrif-
stofa: Laugaveg 38. Sími 2184.
Kemur út alla daga nema
mánudaga.
Askriftargjald á mánuði:
Reykjavík og nágrenni kr. 2,00.
Annarsstaðar á landinu kr. 1,25.
t lausasölu 10 aura eintakiö.
Vlkingsprent, Hverfisgötu 4,
Simi 2864.
Kyitðttaofsékiinar
í Þýzkalaidi.
Ný ofsóknaralda gegn gyð-
ingum flæðir yfir Þýskaland
þessa mánuðina. Nazistarnir láta
sér ekki nægja að gera þenna
kynstofn réttlausan, neita hon-
um um þau einföldustu rétt-
indi, er siðað þjóðfélag veitir
þegnum sínum, heldur eru Qyð-
ingar ofsóttir og svívirtir hvar
sem þeir finnast, framin hermd
arverk á húsum þeirra og eign-
um, og börn þeirra svift öllum
framtíðarmöguleikum innan tak-
marka þýska ríkisins.
Meðferð Gyðinga í Pýska-
landi er skipulögð miðaldavilli-
menska, færð til tuttugustu ald-
arinnar. Kynþáttafræði nazist-
anna, sem höfð er til réttlæt-
ingar þessari villimensku er
kerfisbundin hjátrú, þó að „and-
legir leiðtogar" þýsku nazist-
anna útbásúni þessi fræði sem
„kynþáttavísindi nútímans“..
Harðstjórar seinni alda hafa ó-
spart notað Qyðingaofsóknir til
að beina huga alþýðunnar frá
baráttunni gegn kúgurunum.
Þegar uppreisnarhreyfing al-
rnúgans í Rússlandi magnaðist,
voru hvað eftir annað settar af
stað hamslausar Qyðingaof-
sóknir, Qyðingum kent um alt
sem illa fór og rcynt að snúa
réttlátri reiði alþýðunnar yfir
harðrétti og bágindum á hendur
þessa landflótta kynstofns.
Gyðingaofsóknirnar í Þýzka-
landi eru af svipuðum toga
spunnar. En þar á að ganga
lengra, svo virðist sem að tak-
markið sé alger útrýming Gyð-
ingakynstofnsins úr landinu, —
það verða alltaf einhverjir
„marxistar“ eftir til að of-
sækja.
Allur hinn siðaði heimurhorf-
ir með hryllingi á kynþáttaof-
sóknir þýzku nazistanna. Þarer
verið að rífa það niður, sem
unnizt hefir á um samstarf og
bræðralag ólíkra kynstofna. Þar
er verið að ofsækja margt hið
dýrmætasta og glæsilegasta er
þýzkumælandi menn hafa lagt
tii heimsmenningarinnar.
Verkalýðshreyfingin um heim
allan mótmælir þessum ofsókn
um. I Sovétríkjunum er sam-
búð ólíkra kynþátta hætt að
vera þjóðfélagsvandamál. Þar
Alþýðan keinitar að lðgln nm kjalt
arafkfiðlr sðn kaldln.
Lðgreglanfjórl og bæ|arst|órn verða að
gera tafarlausar ráðstafanir.
A Hverflsgðtunni ern menn lifandfi grafnir i jörð.
i.
„Lögin í gildi“
Þeir spara það venjulega
ekki „betri borgararnir“ að
heimta að verkalýðurinn haldi
lögin, og að hin uppvaxandi
kynslóð sé alin upp til lög-
hlýðni og þegnskapar. Það
vantar ekki vandlætinguna hjá
þessu fólki yfir ólöghlýðni
„bolsanna“, og allt ætlar af
göflum að ganga, ef verkalýð-
urinn beitir samtökum sínum til
að brjóta þrælalög á bak aftur.
En hvernig eru svo þau Iþg
haldin, sem verkalýðnum eiga
að vera að gagni?
1929 voru sett lög, sem banna
kjallaraíbúðir og fyrirskipa út-
rýmingu þeirra. þegar þessi lög
voru sett voru í Reykjavík 300
kjallaraíbúðir. Síðan hefir kjall-
araíbúðum fjölgað þannig að
nú eru þær orðnar 1109! Þær
hafa næstum þrefaldast. Og yf-
irvöldin aðhafast ekkert.
Og í þessum bönnuðu kjall-
araíbúðum búa ólöglega 3559
manns, þar af 1077 börn.
Svo virðast sumir menn ætl-
ast til að þeir sem vaxa upp
í ólöglegum, heilsuspillandi
kjallaraholum, sem yfirvöldin
láta þrífast í trássi við lögin,
bara til að tryggja gróða liúsa-
braskaranna, fái sérstaka virð-
ingu fyrir yfirvöldunum, lög-
gjafanum og öllu þingræðinu!
Þeir sem þannig hugsa ættu
að minnast orða Marats,
frönsku byltingarhetjunnar, um
að „öreigarnir skuldi þjóðfélag-
inu ekkert nema hatur og
glæpi“.
Þeir valdhafar, sem einskis-
virða allar kröfur fólksins til
sómasamlegs lífs, setja lög að-
eins til að blckkja það og þver-
brjóta þau síðan á Jiví sjálfu,
— þeir munu síðar meir upp-
skera eins og þeir nú sá.
Allir sem unna frelsi og vel-
ferð íslenzku þjóðarinnar — all-
ir sem vilja skapa virðingu fyr-
ir Iýðræði og lögum landsins,
eiga því að taka undir kröfuna
lum það, að endi verði bundinn
á það hneyksli, að tíundi hlutí
Reykvíkinga verði að lifa í
grenjum, sem bannað er með
lögum að búa í.
sem verkalýðurinn ræður, lifa
þjóðir og kynþættir við jafn
rétt, einingu og árangursríkt
samstarf.
II.
Ihaldsbæjarstjórnin
og Hverfisgatan:
„Eaklnn og jorðin
geyma verka-
mannabornin bezt“
Bjarni Benediktsson h'e'firlýst
því yfir fyrir hönd íhaldsins,
að það sé ekki í verkahring
þess opinbera að sjá um að
bæta úr þörfum manna fyrir
húsnæði: Það þýðir lauslega
þýtt: Okkur varðar ekkert um
þó að fólkið verði úti á götun-
um í Reykjavík eða drepist í
pestarbælum, sem það verður
að leita skjóls í í trássi við
öll lög.
Það væri holt fyrir íhaldsbæj
arstjórnina að ganga einhvern-
tíma að afloknum fundi, t. d.
í kjallaraíbúðirnar1 við Hverfis-
götuna, sem lægi nú næstþeim
— ég tala nú ekki um að búa
í nokkrum þeirra mánaðartíma.
Við Hverfisgötuna eru 45
kjallaraíbúðir, og í þeim búa
137 íbúar, þar af 35 börn.
í 21 af þessum er raki, í
mörgum er rottugangur.
Meira en helmingur af þess-
um íbúðum eru ekki mannabú-
staðir (lélegar, mjög lélegar eða
óhæfar).
I annari hverri' íbúð eru
gluggarnir annaðhvort alveg í
jörð, eða engin hæð frá jörðuj
Og það er ekki forgarður fyr-
ir einum einasta glugga, nema
túnblettur við einn.
Svo er sagt að sólin skíni
jafnt fyrir alla.
í sumum af þessum íbúðum
er svo lágt undir loft, að íbúarn-
ir geta aldrei staðið uppréttir,
ef þeir eru meðalmenn, t. d.
lofthæðin 166 sentímetrar.
Hvað mundi t. d. frú Guð-
rún Jónasson, bæjarfulltrúi og
heilbrigðisnefndarkona segja
um að elda við „eldstó á
gangi“ í tveggja herbergja kjall
áraíbúð, sem auk þess fær þessi
meðmæli frá skoðunarmönnum:
„rotta, kalt, mjög léleg“. Ann-
ara þæginda er ekki getið,
nema auðvitað fylgir raki íbúð-
inni og gluggarnir snúa í öfuga
átt. — Þessi íbúð er á Hverfis-
götu 80 og frúin færi ekki á
mis við þægindin, þó hún vilt-
fst í jaðra en þessa, sem lýsingin
á við. Það eru sem sé 3 kjall-
araíbúðir á Hverfisgötu 80, en
það er rotta í þeim öllum.
Við vitum hverju íhaldið
svarar þessu öllu: „Það er
ekki í okkar verkahring að
bæta úr þessum þörfum
manna“ — með öðrum orðum:
Rakinn, jörðin og rotturnar
geyma verkamannabörnin bezt.
Við vitum livað er í verka-
hring íhaldsforsprakkanna:
pað er í þeirra verkahring
að neita fátækum verkamönn-
um um vinnu, þegar þá vantar
liana.
pað er í þeirra verkahring
að neita veikluðum börnum úr
sólarlausum íbúðum um sumar-
dvöl — og mæðrum þeirra Iíka.
pað er í þeirra verkahring
að sjá um, að eitt þýzkt auð-
félag, Albingia, græði 150,000
krónur á ári, á íbúum Reykja-
víkur.
pað er í þeirra verkahring
að greiða Knud Zimsen 10,000
kr. -á ári í eftirlaun, fyrir ut-
an þær 5—10.000 kr„ sem hann
fær frá Albingia á kostnað bæj-
arbúa. 1
En er kommúnistar leggja til
að senda 2—300 fátæk börn í
sumardvöl eða að byggja heil-
næmar íbúðir, — þá er það ut-
an við „verkahringinn“ eða
„engir peningar til“.
pið þúsundir heiðarlegra
manna og kvenna, sem fylgt
hafið þessum forsprökkum, —
eruð þið ekki bráðum búin að
fá nóg af þeim?
L 0. e. T.
Utbreiðtlu- og skemmtifund heldur Sfórstúka íslands í
íðnó sunnudaginn 19. juní kl. ö e. h., með aðsioð gððra
ræðumanna, söngvara, upplesara, leikara og söngkórs Góð-
templara.
Enginn inngangseyrir. Allir velkomnir meðan húsrúm leyf-
ir. — Dagskrá fundarins geta þeir, sem oska, keypt við inn-
ganginn fyrír kr. 0,25.
Msetið stundvíslega. fjpsisMrtiKi
M(]lríMnj5r
1
Ef Jesiís Kristur Irefdi alizt upp
Þýzkalandi nú á timum, hvernig
skyldi hafa farið fyrir honum fid?
**
Facir hans var fátœkur trésmið-
ur. Hann myndi hafa verið sviftur
verkstœði sinu og rekinn úr landi,
m bannað að taka með sér and-
virði sinna litlu eigna. — Það myndi
víst' varða við lög á Islandi að
líkja pessn framferði Hitlers við
gerðir Heródesar fórðum eðasegja
að fiýzka stjórnin hefði stolið eign-
um h ans.
**
Segjum svo ao Jesiís hefði orðið
ejtir í Berlin hjá frcendun, -m,
er Jósep var rekinn úr landi. Hann
hefði fiá aldrei fengið i cesku að
leika sér með öðrnin börnum, orðið
að sitja á sérstökum bekkjum fyr-
ir Gyðinga, verið brennimerktnr
sem föðurlandslaus og fyrirlitinn frá
upphafi. — Og svo einn góðan veð-
urdag hefði frœndum hans verið
kastað út um glugga og settir i
fangelsi, en hann sjálfur látinn
ganga með spjald á baki eftir göt-
unum, er á stceði letrað: uÉg er
svivirðilegur Júði sem hefi leyft mér
að segja: „Gefið foringjanum pað,
sem foringjans er, og guði ficið
sem guðs er.‘“
**
Og fiað er ekki ólíklegt að end-
irinn á tilveru hans hefði orðið
sem hér segir:
**
Einn dag i júní 1938 fór hann
upp á Kreuzberg i Berlin og byrj-
aði að halda rceðu með pessum orð-
um: „Scelir eruð fiér, Játœkir, pvi
að yðpr er guðsriki". En er hann
sagði: „Vei yður, fiér riku, pvi að
pér hafið tekið i'it huggun yðar“, pá
fiustu að honum 10 stonmsveitar-
menn og lömdu hann niður og fluttu
liann i Columbiahaus. Paðan barst
svo Gyðingi einum ,er fiekkt hafði
manninn, likkista með líki hans i
vg var bannað að opna kistuna, —
eins og tlðkast nú i Þýzkalancli,
fiegar líkin eru illa tilreicld.
**
Þann dag tilkynnti fiýzka stjórn-
■in í útvarpinu: „1000 Gyðingar voru
teknir fastir til að vernda fiá fyrir
reiði fólksins".
**
Hvort vill svo Hermann Jónas-
son heldur ákcera Örvar-Odcl fyrir
guðlast eða móðgandi ummœli um
Hitler?
Aðalbjörn Stefánsson
prentari, andaðist á Landakots
spítalanum í gærmorgun eftir
stutta legu.. Hann var hálf-sjöt-
ugur að aldri. Aðalbjörn var
einn af stofnendum Prentarafé
lagsins er það var stofnað fyrir
rúmum 40 árum.