Þjóðviljinn - 16.02.1939, Blaðsíða 2

Fimmtudagur 16. febrúar 1939
J O Ð V I L J I Np N
þiúomuiNN
Otgefandi:
Sameiningarílokkur alþýðu
— Sósíalistaflokkurinn —
Ritstjórar:
Einar Olgeirsson.
Sigfús A. Sigurhjartarson.
Ritstjórnarskrifstofur: Hverfis
götu 4 (3. hæð), sími 2270.
Afgreiðslu- og auglýsingaskrif-
stofa Austurstræti 12 (1. hæð),
sími 2184.
Áskriftargjöld á mánuöi:
Reykjavík eg nágrenni kr. 2,00.
Annarsstaðar á landinu kr. 1,50.
1 lausasölu 10 aura eintakið.
Vlkingsprent h. f. Hverfisgötu 4.
Sími 2864.
Veradið eisiíngu
verfelýðsfélag~
anna,
Alþýðusambandsstjórnin hef-
ur látið atvinnurekendur í Al-
.þýðuflokknum í Hafnarfirði!
kljúfa eitt sterkasta og elzta
verkamannafélag landsins í
krafti atvinnuvalds þeirra yfir
verkamönnum við þeirra fyrir-
tæki. )
Þetta framferði ber viott um
slíkt takmarkalaust hatur tit
verklýðshreyfingarinnar og svo
algert ábyrgðarleysi gagnvart
framtíð hennar, að undrum sæt-
ir. Hvergi á Norðuilöndium væri
slíkt framferði sem þetta hugs-
anlegt. Með langri reynsluhafa
verkamenn Norðurlanda lært
að einingu fagfélagsins verða
þeir að varðveita sem sjáaldur
auga síns, á þeirri einingu bygg
ist líf þeirra og afkoma. Þetta
er fyrsta hoðorð alls verkalýðs
á Norðurlöndum og á því að
virða það, byggist styrkleiki
verklýðsfélagsskaparins. f ýms-
um fagfélögum Norðurlanda
hafa t. d. kiommúnistar stjórn-
ina án þess að það hafi hvarflað
að leiðtogum sósíaldemókrata,
að því er vitað er, að fara að
kljúfa þessi verklýðsfélög. Um
leið og verkamenn virða eining-
una, virða þeir lýðræðið og
baráttureglur þess.
Hér virða leiðtogar Alþýðu-
ftokksins hvorugt. Þeir virða
hvorki einingu né vilja verka-
lýðsins af því þeir eru ekki að
vinna að framkvæmd á hags-
munum né hugsjónum alþýð-
unnar, heldur eru þeir að smíða
sjálfum sér völd og metorð,.
Þessvegna líta þeir eingöngu á
verklýðsfélögin sem verkfæri
sín til valda, sem einkafyrirtæki,
sem því aðeins hafa þýðingu
fyrir þá að þeir ráði þeim alveg.
Það er því skiljanlegt að afleið-
ingarnar af þessum htigsunar-
hætti og stefnu atvinnurekenda
— og braskaraklíkunnar, sem
ræður Alþýðuflokknum—, verði
ktofningur ,einræði og ofbeldi
af þeirra hálfu. Það er því ekki
til viðurstyggilegri hræsni en
þegar þessir menn dirfast að
vera með lýðræði á vörunum,
— menn, sem hvorki virða lýð-
ræði í samtökum verkalýðsins
né þjóðfélaginu.
Ktofningurinn í Hafnarfirði
er glæpur ábyrgðarlausra valda
braskara, sem eru með þessu
að gefa öllum atvinnurekendum
hið hættulegasta fiordæmi, því
ef þetta ódæði heppnaðist fyrir
atvinnurekendaklíku Alþýðu-
flokksins í Hafnarfirði, þá yrði
þess ekki langt að bíða að aðr-
ir atvinnurekendur reyndu að
sigla í kjölfarið.
Verkalýður Hafnarfjarðar
mun því berjast af öllum kröft-
um fyrir að vernda eininguHlíf-
ar og hann mun njóía stuðníngs
WW WWWVVI <
ÍÞBÖTTIB

Félagið „Berkla-
vöra“ stofnað í
Reykjavik
Innlendar
iþréfíafréífiir
Kolviðarhóll, skíðadeild í. R.,
hafði skemmtifund að Hótel
Borg. Voru þar sýndar kvik-
myndir frá vinnuskóla Lúðvíks
Guðmundssonar, og skýrði
hann þær. Við þetta tækifæri
sæmdi „Kolviðarhólsnefndin“ 4
menn heiðursmerki sínu fyrir
vel unnið starf fyrir deildina,
Einar Pálsson verkfr., Steinþór
Sigurðsson skólastjóra, Lúðvík
Guðmundsson skólastjóra og
Árna Árnason mælingamann.
Ingjaldur Kjartansson, sem
stundað hefur nám í Kaup-
mannahöfn síðan í jan. 1Q38,
hefur æft knattspyrnu með K.
F. U. M. Boldklub, en það félag
varð þriðja í röðinni í sinni
deild í haust. Einnig keppir
hann með skólaflokki þar sem
hann stundar nám, og varð sá
flokkur nr. 1 í sinni keppni. —
Hlaup og sund stundar Ingjald-
ur líka með góðum árangri og
hlaut bikar í sundkeppni skól-
ans. Námið stundar hann afmik
illi kostgæfni og hlaut nú fyr-
ir skömmu 100 króna verðlaun
fyrir iðni og siðprýði
Ingjaldur er 18 ára og er með
ilimur í Knattspyrnufélaginu VaÞ
ur. (Eftir Valsblaðinu).
Fiormenn í eftirtöldum íþrótta
ráðum hafa verið skipaðir þess-
ir menn:
I.R.-Austurlands: Þórarinn
Sveinsson, kennari, Eiðum; í.
R.-Akranes: Hallgrímur Björns-
sion, læknir; í. R.-Vestmanna-
eyja: Þorsteinn Einarsson, I. R,-
Suðurnesja: Sverrir Júlíusson,
símstj. Alls eru starfandi hér
á landi 15 íþróttaráð, þar af 5
í Reykjavík.
„Glæsisbikar“ svokallaður
hefur verið gefinn af efnalaug-
inni Glæsí, og hefur !. S. í. ný-
lega samþykkt reglugjörð fyr-
ir bikar þenna. Skal keppt um
hann í knattspyrnu I. fl., og
vinnst til eignar þrisvar í röð
eða 5 sinnum úr röð.
ReykhoHsskóIiinn hefur ráðið
se*i þjálfara í knattspyrnu og
knattleikjum Sigurpál Jónsson.
Mun hann dvelja þar fram yfir
þann tíma, sem hinn árlegiknatt
spyrnukáppleikur fer fram við
bændaskólann á Hvanneyri, en
það verður í uæsta málnuði.
Gmnnar Salornonsson dvelur
um þessar ntundir í Kaupmanna;
höfn, og hefur þar aflraunasýn-
ingar við góðan orðstír. Nýlega
irtist mynd af Gunnari á for-
síðu í „Idrættsbladet“, þar sem
hann hefur slá yfir herðar sér
og á henni sitjandi 6 fuILorðna 1
karlmenn! Var sýning þessi í
sambandi við mikið íþróttasýn-
ingarkvöld í Forum í Khöfn.
alls þess verkalýðs, sem skilur
hvers virði eining verklýðsfé-
lagsskaparins er alþýðunni, alís
verkalýðs ,sem veit að framtíð
verklýðshreyfingarinnar getur
oltið á því að þessi klofningur
atvinnurekenda á verklýðsfélagS
skapnum verði kæfðjur í fæð-
ingunni.
E. O.
V
Eins og frá hefur verið skýrt bæði í blöðum og útvarpi, hef-
ur Knattspyrnufélag Reykjavíkur fengið leyfi til að senda fim-
leikaflokk kvenna á afmælismót fimleikasambandsins danska
sem fer fram 10. apríl. Nú er því rúmur mánuður þar til lagt
verður af stað. Mánuður er ekki lengi að líða, og þegar á að
byggja stóran hluta af þjálfuninni upp á þeim tíma, þá verða
allir aðilar að gera sitt ýtrasta, og mín skoðun er að það dugi
tæplega til. Þegar svona ferð er farin, verður að hafa minnst
8—10 mánaða stranga reglubundna þjáifun. í þessu tilfelli verð
ur að taka tillit til þess, að stúlkurnar eru mjög ungar, 14—17
ára og eru þarafleiðandi ekki fullþroska og verður því að
fara varlegar með þær en fullþroska fólk ,við uppbyggingu
þjálfunarinnar.
Nú er það svo, að þó þetta hafi verið ákveðið s.l. haust
(í nóv.?), þá mun bæði vinna og nám hafa hamlað nokkrum
hluta flokksins frá því að stunda æfingar sem skyldi. Úr því
sem komið er, virðist hæpið að flokkurinn geti komizt í þá.
þjálfun sem hann þyrfti til að fara. Hér er ég ekki að gera
lítið úr einstaklingum flokksins og kennara, heldur vil ég
taka það fram, að margarþeirra hafa ágæta eiginleika til að
ná mikilli fullkomnun í fimleikúm með nógum og reglubundn-
um æfingum.
• Setjum nú svo, að stjórnin 0g kennari hertu svo á æfing-
um þennan mánuð, að æft yrði einu sinni á dag, þá er spurn-
ingin þetta, hvort það yrði ekki ofætlun svona unglingum,
og þar á eftir að takast' á hendur langa sjóferð sem þær eru
óvanar. Taka svo þátt í erfiðu,m sýningum og kfefjast þar
mikils árangurs. Hér við bætist líka sú mikla taugaáreynsla
(nervösitet) sem slíkar sýningar valda, og þá sérstaklega
unglingum sem eru óvanar að sýna. 1 þessu efni verður stjóm
in að vera þeim hjálpleg, t. d. hafa sýningar fyrir gesti, láta
þær ganga undir próf o. s. frv. Að öllu þessu athuguðu vil ég
skjóta því hér fram, hvort ekki væri hægt fyrir K. R. aðh’ætta
þessari för, og fara heldur á Lirigaden, sem er 3 mánuðum síð-
at, en þeir mánuðir yrðu flokknum dýrmætir til þjálfunar. Mér
er ljóst, að þar eru örðugleikar meiri, t. d. gjaldeyrir. En við
verðum að hafa það hugfast, að okkar litlu flokkar verða
að vera góðir ef þeir ieiga ekki að hverfa í fjöldann þar úti.
Heyrzt hefur, að Björn Jakobsson á Laugarvatni hefði í
hyggju að fara með flokk á Lingaden, iog svo Ármann með
bæði kvenna- og karlaflokk. Þessir fLokkar allir þyrftu að sam-
einast þannig, að þegar út kemur, þa kæmu þeir fram á vegum
íslands, þó þeir sýndu þar hver út af fyiir sig. Mætti velvera
að hægt væri að afla gjaldeyris með sýningum þar, ef þeir
stæðu allir að þeim. Um þetta þarf auðvitað náið samstarf
stjórnanna og kennaranna. Dr—.
Sv-end Aage Thomsen, danskur meistari í (ugþrrut.
Til sundfólksins
Nú fara sundmótin að byrja.
K. R. stendur fyrir fyrsta sund-
mótinu. Þá á að keppa á þess-
um vegalengdum: 100 m. frjáls
aðferð fyrir karla, 400 m. frjáls
aðf-erð fyrir karla, 400 m.bringu
sund fyrir karla, 100 m.bringu- (
sund fyrir stúlkur innan 16 ára,
100 m. bringusund og 100 m.
frjáls aðferð fyrir drengi innan
16 ára, 50 m. bringusund fyrir
drengi innan 14áraogdýfingar.
Að þessu móti Loknu rekur
hvert mótið annað, svo að eíns
gott er fyrir eldrí og yngri sund
menn og konur að æfa sig nú
vel. Aðeins með því getið þið
orðið ykkur, félagi ykkar og
kennara til sóma.
Ykkur, sem ekki getið tekið
jþátt í þessu móti vegna aldurs
eða af öðrum ástæðum, verður
gefinn kostur á að taka þátt í
næstu mótum.
Mætið því á öllum sundæfing
um, takið vel tilsögn kennarans,
verið reglusöm, neytið hvorki
áfengis né tóbaks og fariðeins
snemma að hátta á kvöldin og
ykkur er unnt.
Munið, að k-ennari ykkarlegg
ur mikið erfiði á sig fyrir ykk-
Erlcndar
íþrófíafréfflr
Jos-ef Bradi, heitir sá skíða-
stökkvari, sem lengst hefur
stokkið á skíðum eða 107 m.
Það gerði liann* í fyrra í Mam-
mutsstökkbrautinni í Planica í
Jugoslaviu, þá 19 ára. Þótthann
sé aðeins tvítugur, er liann
heimskunnur. Bradl er Þjóðvierji
-eða réttara sagt frá Austurríki.
Bradl segir, að fyrsti maður
sem hafi hrifið sig sem skíða-
stökkvari hafi verið Birgir Ruud
og frá þeim degi var það hans
markmið að verða eins góður.
Hvað stökklengd snertir, mun
hann hafi ná(ð Birgi, -en hvað
stílf-egurð snertir, stendur hann
honum nokkuð að baki. Það
-er veikari hlið Bradls. Nú þessa
dagana -ern þeir Birgir Ruud
og Bradl að keppa um heims-
m-eistaratitilinn í skíðastökki í
Zakopane í Póllandi. Verður
gaman að h-eyra hvor vinnur,
kennifaðirinn eða lærisveinninn,
en þeir tveir -eru taldir líkleg-
astir.
Hvað þcítr sc$ja:
Fyrir Ieikinn:
ítalinn: Við skulum vinna!
Englendingurinn: Ég vona, að
það v-erði góður leikur!
Þjóðverjinn: Við gerum það,
sem við getum!
Daninn: Við töpum meðtveggja
marka mun.
Ungv-erjinn: Ég segi -ekkert.
Hollendingurinn: Við erum -ekki
hræddir!
Eftir tapið:
ítalinn: M-eð slíkum dómaraget-
fr
Engl-endingurinn: Hinir voru
betri.
Þjóðv-erjinn: Bíðið bara eftir
h-efndunum!
Daninn: Þetta var ágætur leikur
j Ungv-erjinn: Ótrúleg óheppni!
HoIIendingurinn: Úrvalsnefndin
samanstendur af fáráðlingum.
Eftir sigiuriinn:
ítalinn: Lifi Mussolini!
í ur maður ekki Ieikið.
í
Englendingurinn: Leikurinn var
j skemmtilegur.
Þjóðv-erjinn: Við unnum verð-
skuldaðan sigur.
Daninn: Við höfðum heppnina
með okkur.
. Ungverjinn: Við hefðum getað
unnið m-eð ennþá fleiri mörk-
um.
Hollendingurinn: 2:0 er ekkert,
3:0 væri svolítið, 4:1 -er það,
sem við hefðum getað búizt
við!
iur í því trausti, að þið kunnið
að hagnýta ykkur tilsögn hans
og hafið viljafestu til að duga
vel við það erfiði, sem honum1
-er nauðsynlegt að leggja á ykk-
ur.
Treystið kennaranum og sýn-
ið honum þakklæti ykkar með
því að br-egðast hionun.^í engu,
hvorki á æfingu, milli æfinga
leða á kappmótum.
Dr-engileg og góð frammi-
staða, -eftir aðstöðu hvers eins,
-er oft eins góð og unnínn sigur.
Eins og kunnugt er, hafa
berklasjúklingar efnt til samtaka
fyrir v-elferðarmálum sínum.
Frumkvæðið að þessum samtök
um áttu sjúklingar á berklahæl-
unum s.l. sumar og var stofn-
þing sambands ísl-enzkra berkla-
sjúklinga háð að Vífilsstöðum
seint í októbermánuði s.l. —
Á öllum berklahælum landsins
hafa þegar verið stofnuð félög
sem gengið hafa í sambandið
En berklasjúklingar virðast
hafa glöggan skilning á því,
að samtök hælisvistaðra m-anna
-eru naumast fullnægjandi. Þeir
skilja það að vonum’ manna
bezt, að berklaveikin ier alþjóð-
arvandamál, sem krefst al-
mennra og félagslegra átaka ef
tilganginum skal náð. — Þeir
kosta kapps um að ná til allra
þeirra, sem einu sinni hafa ver-
ið á berklahælum og allra ann-
arra, sem áhuga og skilning
hafa á þessum málum, hvortsem
þeir hafa tilheyrt berklasjúkling
um -eða ekki. í V-estmannaeyj-
um hefur t. d. verið stofnað
slíkt félag — og nú fyrir
skömmu var haldinn byrjunar-
fundur að stofnun samskonar
félags hér í bænum. Eftir því
se-m blaðinu hefur verið skýrt
frá höfðu þegar um 100 manns
gerst stofnendur og þar á meðaí
2 læknar auk nokkurra styrkt-
arfélaga. Á fundinum var kos-
in 5 manna nefnd til að undir-
búa framhaldsstofnfund. Nefnd
þesssa skipa: Ólafur Bjarnason
skrifstofumaður, Þorsteinn Löve
múrari, frú Hlín Ingólfsdóttir,
Böðvar Jensaon og Sigurður
Runólfsson. Félagið fékk nafnið
„Berklavörn“.
Blaðinu hefur verið tjáð, að
framhaldsstofnfundur v-erði hald
inn n.k. sunnudag kl. 2 e. h.
í Kaupþingsalnum.
Eiga þeir, sem g-engizt hafa
fyrir þessum félagsskap þakkir
skilið, og er þess að vænta,
að almennnigur taki honum vel.
12 hmdíndíssnenn
feanpa hásef gnína
Frífeíiffe|nveg lí
Húsfélag bindindismanna hef
ur nýlega fest kaup á húsinu nr:
11 við Fríkirkjuveg, húsi Thors
Jensens,
Bindindismenn ætla sér að
gera hús þetta að samkomustað
og starfsmiðstöð fyrir bindindis
starfsemina í landinu, þó aðal-
lega í Reykjavík“, segir í
skipulagsskránni og h-eitir húe-
ið „Bindindishqllin“
Góðtemplarastúkunum í
R-eykjavík hefur staðíð til boða
að kaupa -eign þessa, og það
boð verið samþykkt af meiri-
hluta þeirrar stjórnar, sem hafði
með höndum húsmál stúknanna
í Reykjavík (kjörmannaráð).
V-egna ákvæða í skipulags-
skrá, sem ráð þetta starfar eftir
gat minnihluti afstýrt því, að
„R-eglan“ keypti -eignina. En
þar sem hér var^ um að ræða
-einn allra fallegasta stað' í bæn
ium, rétt í hjarta borgarinnar,
og kaupkjör hin ákjósanlegustu
þá urðu 12 templarar til þess að
mynda „Húsfélagið“ til, að
kaupa húsið og tryggja m-eð því
möguleika þess að „Reglan“
gæti ef hún óskaði gengið inn
í kaupiri síðar.