Þjóðviljinn - 16.02.1939, Blaðsíða 3

Þ JÓÐVILJINN
■ HUIIIIIIIIIIIIiUIIIIIIMIIIIIillW1imM>NU!UUIlllHmNlllimiilHimi1IIIIUIIIII|{l!llllllllllll!IIHI(IIHIII!l!IIIIUIIIIIIII!lll!IIIHHIIII!llllllllllllllimilllllll!IIIIWIIIII!llimilllllimilllllllimHUUHUia
Fimmtudagur 16. febrúar 1939
Sklaldborgln stofnar
klofnlngsfélag fyrir
tvlnnnrokendnr
Frá sefiingi lliinii
Hel$í Sígurðsson, formadur Hlííar í Hafn-
arfírðí hrekur fullyrðíngar Alþýðublaðsíns
Ctaf skrifum Alþýðublaðsins
sneri Pjóðviljinn sér til for-
manns Hlífar, Helga Sigurðs-
sjonar, og átti við hann eftirfar-
andi samtal.
Hvað segir þú um þá fiullyrð-
ingu Alþýðtublaðsins, að „kom-
múnistar“ hafi klofið Hlíf?
— Verkamannafélagið Hlífí
var upphaflega stofnað til þess
að berjast fyrir hagsmumim iog
kjarabótum verkamanna, sem
áttu undir högg að sækja til
þeirra manna, sem réðu yfir
atvinnunni í bænum. Það hefur
ætíð markað stefnu félagsins og
gerir enn í dag, sem bezt sést
á því, að lög félagsins ákveða,
að atvinnurekendur geti ekki
verið innan þess. Pað er því
næsta hlálegt, þegar Alþýðu-
blaðið fullyrti það, gegn betri
vitund, að við sameiningarmenn
sem það kallar „kommúnista“
séum að kljúfa Hlíf með því
afð'- 'vinna í þeim anda, sem
félagið var upphaflega grund-
vallað á.
— Hvað segir þú um hina
„12 kunnustu forvígismenn",
sem Alþýðublaðið talar um?
— Um þessa 6 menn, Valdi-
mar Long, Pónodd Hreinsson,
Hafstein Björnssion, Pétur Jón-
asson, Jens Davíðsson og Ás"
geir G. Stefánsson er það að
segja, að þeir eru ekki kunnari
forvígismenn en það, að þeir
hafa aldrei tekið lífrænanþátt
í störfum félagsins log aðeins
við einstök tækifæri sézt á fund-
um þess, og verkamönnum í
Hafnarfirði finnst það ákaflega
bnoslegt að sjá þessa menn
nefnda „forvígismenn" félags-
ins.
Um hina sex er það að segja,
að þeir hafa haft ákaflega litla
forystu í félaginu á séinni ár-
um, og Emil Jónsson aldrei,
enda hefur hann aðeins veriðl
4 á(r í félaginu.
Fyrir fjórum árum sagði
Guðmundur Jónasson sig úr fé-
laginu af því að hann taldi sig
þá atvinnurekanda og sér bæri
því eigi að veral í iþví, 'én í &aim-
bandi við baráttumálin innan fé-
lagsins er öllum kunnugt hvers
vegna hann gekk svo aftur í
það á síðasta aðalfundi.
— Hvað segir þú um þá fúll-
yrðingu Alþýð|ublaðsins, að úr-
skurður stjórnarinnar sé alger
lögleysa ?
— Pegar lög verkamannafé-
lagsins voru samin, mun ekki
hafa verið gert ráð fyrir því,
að verklýðshreyfingin skólaðist
þannig, að forvígismenn henn-
ar innan verkamannafélagsins
færu að beita sér fyrir einka-
atvinnurekstri, og því mún ekki
hafa verið sett nema ákvæðið
um það, að vinnuveitendur
mætti ekki taka inn í félagið,
en það er augljóst, að fyrst að
ekki má taka vinnuveitanda inn
í verkamannafélagið, þá getur
hver sá, sem gerist vinnuveit-
andi innan verkamannafélags-
ins, heldur ekki talizt meðlimur
þess eftir það, og þá skilgrein-
ingu mun Guðmundur Jónassom
hafa lagt í þetta ákvæði, þegar
hann sagði sig úr félaginu, eins
og áður er sagt.
Það ætti því ekki að vekja
neinn úlfaþyt í herbúðum Al-
þýðublaðsins, þótt Hlíf hafi
tekið þá ákvörðun, að segja á
grundvelli laganna að vinnu-
veitendur geti .ekki verið inn-
an félagsins, jafnvel hve hlynnt-
ir sem þeir annars eru félag-
inu. Úrskurður stjórnarinnar var
því fyllilega lögmætur, enda
staðfesti fundurinn í Hlíf s. 1.
sunnudag hann með 117 atkv.
gegn 48, eftir mikið málþóf
tveggja kennara, sem túlkuðu
úrskurð stjórnarinnar sem ólög-
mætan. Er það spegilmynd af
því, hvernig Alþbl. flytur þetta
mál, að það forðast að geta um
fundinn og atkvæðagreiðsluna
sem fram fór um málið.
í sambandi við þá fullyrðingu
Alþbl. að þeir hafi keypt tog-
ara til að auka atvinnu í bæn-
um má geta þess, að það hefur
verið stefnumál Alþýðuflokks-
ins, allt frá stofnun hans, að
öll atvinnuaukning færi framaf
hálfu hins opinbera, en ekki
einkafyrirtækja, enda var það
eitt af kosningamálum Alþýðu-
flokksins, að aukin yrði bæjar-
útgerðin, og hefði því verið ieðli
legra, að skipið hefði verið
keypt á svipaðan hátt' og tog-
arinn Júní.
— Hver er „kommúnistinn
Magnús Kjaítansson ?
— Ég veit ekki hverju Magn-
ús Kjartansson svarar Alþýðu-
blaðinu um að hann sé kom-
múnisti eða ekki, en hitt’ veit
ég, að hann er meðlimjúr í JafnJ
aðarmannafélagi Hafnarfjarðar
og hefur verið formaður Hlífar
í 5 ár, iog hefði því Alþýðublað-'
ið með réttu getað talið hann
með forvígismönnum verka-
mannafélagsins.
— Hafa „allir þessir menn á
undanförnum árum staðið
fremstir í flokki verkalýðsins.
þegar um kaupdeilur hefurver-
ið að ræða?“
— „Svo mæla börn sem
vilja“, má segja um það, þegar
Alþ.bl fe«. að fræða hafníirzka
verkamenn um ágæti Ásgeirs
Stefánssiona r í sambandi við
hagsmunabaráttu félagsins, eða
þegar ’um „kaupdeilur hefur
verið að ræða“.
Á síðustu árum hefur barátta
verkamannafélagsins verið m.
a. barátta við þenna mann um
að halda uppi réttindum verka-
lýðsins gagnvart honum, bæðf
á sjó og landi.
Verkamenn þekkja baráttu fé-
lagsins við þenna mann um að
fá vinnulaun greidd vikulega,
og sem hefur endað með sigrt
þeirra, að ekki sé talað um
hinn alræmda vinnuhraða hjá
Bæjarútgerðinni, sem nú er að
verða innleiddur hjá flestumút-
gerðarfyrirtækjum í bænumog
er eitt af þeim málum, sem
verkamenn þurfa að taka til al-
varlegrar athugunar, þessvegna
skilja verkamenn það, hvemig
myndi fara fyrir því verklýðs-
féíagi, sem hefði slíkan mann
sem nokkurs konar „kjölfestu“
— Hvað er svo að segja um
erindrekstur íhaldsins, sem Al-
þýðublaðið talar um?
Alþýðublaðið hefur oft síðan
í haust, að barátta hófst um
skipulagsmál verklýðshreyfing-
arinnar, sagt, að við sameining-
armenn rækjum erindi íhaldsins
Petta hefur átt að vera aðal-
vopnið í baráttunni gegn áhrif-
um þeirra mála, sem verkamienn
af eðlilegum ástæðum eru sam-
mála um, það er, að geraverka-
lýðsfélögin fyrst og fremst að
hagsmunasamtökum þeirra
I sjálfra ,sem væru laus undan
áhrifum allra pólitískra fúskara,
K. S. R.
S. F. R.
Skátasbemmtnii
verður haldín í Iðnó fyrír Ljósálfa og Ylfínga sunnu-
dagínn 19. þ. m. kl. 12.45 e. h. og fyrír Kvensháta,
Sháta og R. S. mánud. 20. þ. m. hl. 8 e. h.
Aðgöngumíðar seldír í Málaranum, Banhastr. tíl laugar-
dagshvöld.
Félag jármðnaðarmanna
Arsliáfið
félagsins verður haldin að Hótel Btorg föstudaginn 17. p. m.
log hefst með borðhaldi kl. 8,30 stundvíslega.
Fjölbrcylí skemmtískrá
DANS
Aðgöngumiðar afhentir í skrifstofu félagsins, Hafnarstræti 18
uppi, í dag (fimmtudag) kl. 5,30—7 og föstudag kl. 5,30—8
Allir atvínnulausir félagsmenn komi til viðtals í skrifstöf-
una á sama tíma.
NEFNDIN
Alþingi var sett í gær, og
hófst með guðsþjónustu í dómj
kirkjunni, og prédikaði Sigur-
geir Sigurð$sion, biskup.
Forsætisráðherra las konungs
bréf og setti þingið, og hróp-
uðu hinir konunghollu húrraað
vandá. *
Aldursfbrseti, Ingvar Pálma-
son, 2. þingm. Sunnmýl. tókfor
sæti. Minntist hann látinna þing
manna, Guðrúnar Lárusdóttur
og Guðmundar Guðfinnssonar,
augnlæknis.
Fjóra þingmenn vantar til
þings: Eru það Þorbergur Þor-
leifssion, Bergur Jónssion, Pétur
Halldórsson og Jóhann Jósefs-
sion. Varamaður Péturs, Jóhann
Möller, tók sæti hans.
Magnús Gíslason, sýslumaður
á Eskifirði tekur sæti á þingi
Þrjií farfugla-
félög sfofnuð
•
Auk þeirra félagsdeilda, sem
hér hefur verið getið um, hafa
verið stofnaðar síðustu daga
deildir í Gagnfræðaskóla Rvík-
ur með um 190 félögum, for-
maður Páll Beckj, í Gagnfræða-
skóla Reykvíkinga með 107 fé-
lögum, formaður Knútur Halls-
json, í Háskólanum með um 100
félögum, form. Þór Guðjónsson
Á kynningarkvöldinu á mánu-
dag innrituðu sig 79 manns,
sem ekki eruj í skólum iog verða
í væntanlegri Reykjavíkurdeild,
sem stofnuð verður bráðlega.;
Þeir, sem óska að verða meðal
stofnenda deildarinnar, geta
skrifað sig á lista, sem liggur.
frammi í bókaverzlun Sigfúsar
Eymundssonar.
og Alþ.bl. veit það vel, að sú
stefna mun sigrja í verklýðsmáL
(um, jafnt í Hafnarfirði sem ann-
arsstaðar, þessvegna er það eðli
Iegt að það beri okkur sam-
einingarmönnum það á brýn,
og þeirn, sem áður hafa fylgt
Alþýðuflokknum að málum, að
við séum á glapstigum, það er
giert til þess að fela hvað það
er valt, að ætla sér að vinna
á móti góðu máli og réttu.
í Ein í sambandi við „uppbygg-
ingarstarfið“, sem Alþ.bl. segir
að sé að hefjast í „verklýðsmál-
um; í lHafnarfirði“, mætti spyrja
það, hvort þetta nýja „upp-
byggingarstarf“ í hafnfirzkum
verklýðsmálum hafi byrjað með
aðalfundi verkakvennafélagsins í
Hafnarfirði, sem haldinn var 6,
þ. m., þegar nokkrar valdasjúk-
ar konur fóru á bak við fyrv.
fbrmann félagsins, Sveinlaugu
Þorsteinsdóttur, sem er ákveðin
Alþýðuflokkskona, með( rógi
burð um að hún væri að „reka
erindi íhaldsins“ og kommún-
ista í félaginu og breiddu það
út, að íhaldið og kommúnistar
væru að smala sínu liði á fund-
inn til þess að kjósa hana.i
Þessi rógburður reyndist nú
ekki haldbetri en það, að talið
var a!ð ein einasta íhaldskona
hafi sótt fundinn, en tilgangur
rógberanna, sem fyrir „upp-
byggingarstarfinu“(!) standa
þarna suður frá hafði sín áhrif,
þær náðu kosningu, og þrættu
þær ekki fyrir að hafa notað
hin ósæmilegu meðul er það
var borið á þær á fundinum.
Sókn
Sósíalístafélagsíns
í úfbreíðslu Pjóðváljans
sem varamaður Sjálfstæðisfl.
Var kjörbréf hans tekið gilt.
Kosning fór fram á embættis-
mönnum Sameinaðs þings. Var
Haraldur Guðmundssion kosinn
fiorseti með 24 atkv., 21 skiluðu
auðum seðlum. 1. varaforseti
Jakob Möller, með 15 atkv.
auðir seðlar 27. 2. varaforseti
Bjarni Ásgeirsson, með 24 atkv
21 seðlar auðir.
Skrifarar: Bjami Bjarnason
og Thor Thors.
Næsti fundur Sam. þings
hefst kl. 1 í dag.
Að afloknum fundi Sam-
einaðs þings hófust fundir í
deildum. Kosning embættis-
manna í deildunum fór þannig:
Forseti Neðri deildar: Jör-
undur Brynjólfsson, með 15
atkvæðum, auðir seðlar 13
1. varaforseti: Gísli Sveinsson
8 atkv., auðir seðlar 20
2. varaforseti: Finnur Jóns-
son, 14 atkv., auðir seðlar 13
Skrifarar: Emil Jónssion og
og Eiríkur Einarssion.
Efri deild.
Forseti: Einar Árnason með
9 atkv., 7 seðlar auðir.
1. varaforseti: Magnús Jóns-
sion með 5 atkv., 10 seðlarauðir
Skrifarar: Páll Hermannsson
og Bjarni Snæbjömsson.
Byggíd á bjargi!
Við þingsetning lagði bisk-
upinn út af orðum fjallræð-
unnar um þann, er byggðihús
sitt á bjargi; endurreisn þjóð-
menningar og atvinnulífs yrði
að byggía á bjargi, og því
mættu þingmenn aldrei gleyma;
bræðralagshugsjón Jesú væri
þetta bjarg. En biskupinn forð-
aðist því miður að draga nokkr-
ar ályktanii, sem heitið gátu,
af þeriri fögm kenningu, líklega
af ótta við, að þær sviðu í pólii
tískri samvisku einhverra þing-
manna. Áskioranir hans til þing-
manna um einarðlega málefna-
samvinnu til almenningsheilla
voru hollar það, sem þær náðu,
en hefðu gjarnan mátt vera
skarpari. »
Annars vakti það helzt athygli
að biskupinn áminnti þingmenn

or

1. deild 2. deild 3. deild 4. deild 5. deild
Staðan 15. febr.:
5. deild .... 35
3. — .... 25
4. — .... 22
1. — .... 16
2. — .... 11
7. — .... 5
6. — .... 2
Samtals 116
Eftir „lægðina“ um helgina
var tekin góð skorpa í gær,
2., 4. og 5. deild bættu viðsig
og 6. deild fór af stað. En langt
er enn að marki, leiðin ekki
hálfnuð. Það sem eftir er af
mánuðinum verður að veraj
stöðug sókn, frá öllum deild-
unum. Annars sitjum við uppi
1. marz með þann vitnisburð,
að við höfum álitið okkur helm-
ingi duglegri en við erum.
1 um það, eins og klerkar fyrr
I á öldum voru vanir, að guðs-
blessun og ársæld í landinu
mundi fara eitthvað eftir því,
hve kirkjunni væri sýnt mikið
örlæti og stuðningur frá yfir-
völdunum.
Árekstur. Tveir bílárekstrar
urðu í gær á Skólavörðustígn-
um. Meiðsli urðu engin, en dá-
litlar skemmdir .
Karlakór verkamcnna: I. og
II. bassi! Hin fyrirhugaða sam-
æfing í kvöld fellur niður. I.
og II. tenor! Æfing í kvöld kl.
8.30

Pólskí Gyðmgurinn Grúnspssi (á miðri myndinni), er skaat vton
Rath, sendisveitarfBilItrúa pjóðverja í París, og bíður nú dóms.