Þjóðviljinn - 02.03.1939, Qupperneq 2

Fimmtudagmn 2. marz 1939.
ÞJÓÐVILJINN
|)JÖOVlU!NM
tJtgefandi:
Sameiningarflokkur Alþýðu
— Sósialistaflokkurinn —
Ritstjórar:
' Einar Olgeirsson.
Sigfús A. Sigurhjartarson.
Ritstjórnarskrifstofur: Hverfis-
götu 4 (3. hæð), sími 2270.
Afgreiðslu- og auglýsingaskrif-
atofa Austurstræti 12 (1. hæð)
sfmi 2184.
Áskriftargjald á mánuði:
Reykjavík og nágrenni kr. 2,00.
Annarsstaðar á landinu kr. 1,50.
I lausasölu 10 aura eintakið.
Vikingsprent h. f. Hverfisgötu 4
Simi 2804.
Lcyndamiál tíh~
íssfjórnarlnnar
og úrskurður SL
Jóhanns
íslenska ríkið hefir gert versl-
lUnarsamninga við Nor-eg og
Þýzkaland.
Hvað fielslt í iþlessum samníng-
um?
Við þessari spumingtu fæst
ekbert svar, það «r leyndarmál
ríkisstjórnarinnar,
'
Stjomin ier ábyrg gerða sinna
gagnvart þinginu, og henni ber
því skylda til að skýra því frá
.öllum tnálum, stórum og smá-
íini, sem hún hefur á prjónun-
|um í immboði þess. Þegar þess-
arar staðreyndar ier gætt', hlýtur
það að vekja undnun almenR-,
Ings að stiór-jjj íeyfa sér
að halda mjög mikilsvarðandt
verzlunarsamningöm við lerlend.
’iríkí leyndum fyrir þjóðþinglnu,
Ef allt Váerí með feldu með
þessi málj ætti þingið að fylgj-
ást með öllu því, sem gerist
nteðan samningar standa yfir,
og að þeim lokmim ætti þjóðin
að fá fullkomna skýrslu um mál
Ið, það ieitt væri fyllilega í andal
þingræðisins og lýðræðisins.
Sú Ieynilega baktjaldastarf-
«emt, sem nú tíðkast um fjölda
hinna þýðingarmestu mála, sem
þing og stjóm ieiga að
íjalla um, -er þegar búin að
skerða svo álit og virðingu Al-
þingis að til vandræða horfir.
Stjórnin virðist vera á góðum
v-egi m-eð að taka þau völd, er
þinginu einu ber, í sínar hend-
ur og hendur fámennra flokka-
klíkna. Ljósasta dæmi þessa
er það tiltæki ríkisstjórnarinnac
að kalla til sín einstaka menn
eftir teigin geðþótta, úr þremur
«tjórnmálafkiktciinum, tií þesS
3ð ræða við -enska sendinefnd,
jer vildi semja yið ríkisstjóm-
Iná Uffl undírbúttíiig máimnamái
á Vestfjöfðúffl. Hvað ríkisstjóm
8nni og hinum þr-emur útvöldú,
annarsvegar og Englendingun-
um hinsvegar fór á milli fær
iekki leinusinni þingið að vita.
Margt virðist benda til þess,
að ríkisstjómin óttist mjög
gagnrýni Sameiningarflokksins á
Alþingi. V-erður ekki betur séð
ien áð úrskurður St. Jóhanns, ter
Haraldur var látinn kv-eða upp
um að flokkurinn væri ekkiþing!
flokkur, hafi haft þann eina til-
gang að torvelda Sameiningar-
fiokkmim, að koma fram með
gagnrýni á rflíisstjómina.
Þ-essi St. Jóhanns-úrskurð-
ur h-efúr sem sé aðeins tvær!
„praktískar" afleiðingar. Ann-
við næstu kosningar afla sér
fleiri meðmælenda en aðrir
flokkar. Það skiptir flokkúm
iengu máli. Hinsvegar að flokk-
arinn getur tekki krafist útvarps
Bréí fráVesf-
tnannaeyjum
Vestm.eyjum 18. febr. 1939.
Svo sem kunnugt er, er held-
ur dautl yfir öllu íþióttaiííi hér
allan veturinn og yfir vertíð-
ina sjálfa — eSa frá nýári og
fram i maí — liggur allt slíkt
gjörsamlega niSri. Get ég í fá-
um orSum sagt hvaS gerzt hef-
ur í þeim málum nú í haust og
vetur.
ASeins hefur veriS um inn-
anhússíþróttir aS ræSa í vetur.
Knatttspyrnufélag Ve. hélt uppi
leikfimiskennslunni allt haust-
iS . Annaðist þá kennslu Karl
Jónsson. Ennfremur kenndi
Porst. Einarsson frjálsar íþrótt-
ir, aS svo miklu leyti sem það
er hægt í venjuiegum leikfim-
issal. — Annars má geta þess,
aS leikfimissalurinn okkar hér
(Barnaskólans) er meðal þeirra
beztu á landinu. — Þá kenndi •
Porst. Einarsson glímu, sem
segja má aS hann hafi endur-
vakiS hér, Kappglíma fór fram
2. jóladag. Siguryegari var Sig-
urður GuSjónson, sem þótti
mjög efnilegur glímumaSur,
þegar K. V.-glímuflokkurinn
fór til Reykjavíkur í fyrra. Ann
ar var Engilbert Jónasson,
Sundlaugiu^ Seni venjuiega
er aSeíns opin yfir sumariS, var
opin um •náirShiánaSariífea í
növember, vegna nemenda
stýriinannaskól'ans, er allir
VerSa aS kunna sund, til þess
aS íá réttindi.
Úffl sundlaugina er þaS ann-
ars aS segja, aS hún hefur kom-
iS iSkun sundsins á þaS stig,
aS gera almenning, eldri og
yngri, synda. Sú kynslóS, sem
hér elzt upp nú, er undantekn-
ingarhtiS sæmilega synd.
MikiII bagi hefur veriS aS
því, hve mikiS hefur kostaS að
starfrækja laugfea (ca. 2000.00
kr. á mán. eSa 10 þús. kr. yfir
5 sumarmánuSina). En nú hef-
ur veriS lögS veita frá RafstöS-
inni til laugarinnar, þannig, aS
heitt vatn frá mótornum verð-
ur leitt í laugina. Og í vetur
er í ráði að nýta einnig útblást-
urinn til upphitunar. Mun þetta
sjálfsagt færa reksturskostnaS
niSur aS mun — og gera kleift
aS halda lauginni lengur op-
inni.
Þá er þaS íþróttavöllurinn.
Er hann aS úokkí-ú tíibúíffll (þ.
e. kttáttsþyhnuvöllur, einn tenn
isvöUúr, handknattleikavöllur,
hláupabraut, stökk- og kast-
brautir). Mjög margt er þó ó-
gert, svo sem áhorfendasvæSi,
byggingar allar og ýmiskonar
ræktun kring um völlinn. Ríki
og bær léggja árlega til vallar-
byggingarinnar gegn framlagi
okkar. Náum viS þvi inn meS
umræðna frá þíngi, eh>s °g
aðrir þingflokkar.
Vafalaust hefur Haraldur ver-
in látúm fella úrskurðirffl til
þess að losa stjórnina við þau
óþægindi, sem útvarpsumræður
,er Sameiningarflokkurinn miundi
krefjast kynnu að baka henni.
Én það má stjórnin og St.
Jóhann vita með vissu, að hvað
sem þau láta Harald úrskurða,
þá mun gagnrýni Sameiningarfl.
á öllu þessu athæfi koma fyrir
augji og eyru álþýðunnar.
V
Á öSrum staS á íþróttasíSunni í dag birtist fréttabréf frá
Vestmannaeyjum. Er bréf þetta aS ýmsu leyli merkilegt og
þess virSi, aS því sé nánari gaumur gefinn. Um langt skeiS
hafa Vestmannaeyingar veriS mjög áhugasamir um allar í-
þróttir og náS langt á því sviði, enda hafa margir beztu í
þróttamenn okkar komiS þaðan. Peir koma hingaS á hverju
ári og keppa viS Reykvíkinga í frjálsum íþróttum og er stund
um mjótt á mununum hvorir vinna. Manni verSur því oft
á aS spyrja, hvernig standi á því, aS bær, sem er um 12
sinnum minni en Reykjavík, skuli eiga svona góða íþrótta-
menn. SvariS veröur þaS, aS iiinn brennandi áhugi og aftur
áhugi sé þaS, sem beri þetta uppi, — samfara góðum kennur-
um og áhuga fólksins. Áhuginn er ekki einungis fyrir aS bæta
iþróttalegan árangur í íþróttinni sjálfri, heldur aS bæta aS-
stöSuna til íþróttaiðkana svo, aS hún verSi eins góS og kostur
er. 1 íþróttabréfinu kemur þessi áhugi glöggt fram og sú fyr-
irhyggja og starf, sem í þetta er lagt, og þessi hlið er ef til vill
sú, sem gerir íþróttamennina í Vestmannaeyjum sterka og á-
kveSna.
Ef gerður er samanburður á starfi reykvískra íþi'ótta-
manna til sameiginlegra mála og starfi Vestmannaeyinga, þá
er ég hræddur um, aS það halli á okkur Reykvíkinga. Verk-
efnin eru hér nóg. í ræSum og blöSum er hrópaS á íþrótta-
hverfi, íþróttahallir, skautahöll, tennishallir o. s frv.,
nauðsynin er bryn á þessu ÖÍlu saman, segjum viS. Nú er frSÍ
svo, aS bærinn er félítill, en til þessa alls þyrfti mjög mikiS
fjármagn, og því ekki til þess aS ætlast aS slíkt geti risiS upp
allt í einu, þegar á þaS er kallaS. Nei, reykvískir íþróttamenn
verSa lika aS gera kröfur til sjálfra sín og Íeggja hönd á plóg-
íhn, Íeggja á ráS, taka virkan þátt í starfinu iil bætts aðbún-
aðar. Ennþá hefir lítiS sem ekkert komiS ftáfn í þessa átt, og
fyndist mér ekki fjarri lagi aS fylgja Því fordæmi, sem Vest-
mannáeyingar hafa gefiS. Hin ýmsu ráS hér í bæ ættu aS haía
forgöngu í þessum málum. ViS sjáum hvaS setur meS áhug-
anEl __ 0g framkvæmdir. Dr —
—...^ . — -
ýmsum ráSum. M .a. rekum viS
all-einkennilega útgerð. Höfum
viS fastan starfsmann yfir ver-
tíSina. Sér hann um beitingu á
línu, sem formenn taka svo
meS línu sinni dag og dag. Höf-
um víS þannig 3 bjóS gangandi
Erlendar
íþrótfafréffír
Sviss og Portúgal haía ný-
lega keppt í knattspymu og
Evrópumeísf-
arakeppní á
skaufum
Evrópumeistarakeppnin á
skautum fór aS þessu sinni
fram í Riga í Eistlandi, í fyrsta
sinni þar. Meistari varð Eist-
lendingurinn Behrsinsch, sem
er 23 ára siúdent. Pegar keppt
er um meistaratitil á skautum,
þá eru þaS fjórar vegaiengdir,
sem keppt er í, í þessu tilfelli
500 m., 1500 m., 3000 m. og
5000 m., og sá keppandi, sem
hefur flest stig samanlagt úr
öllum fjórum hlaupunum, hann
verður meistari. Pannig getur
maSur orSiS meistari, þó hann
verði ekki fyrstur í neinu hlaup
inu og kemur þaS oft fyrir. Nr.
1 varS í 500 m. Vasenius frá
Finnlandi. Behrsinsch varS nr.
2. Fyrstur i 1500 m. varS NorS-
maSurinn Charles Mathiesen,
Bebrsinsch var 3. í röðinni. —
Behrsensch varS fyrstur í bæði
3000 og 5000 iii. VeSurfar og
ís var mjög slærrtt. Annan dag-
inn tveggja stiga hiti, en síSari
daginn 7 st., en kólnaði jió
nokkuS. Tíminn vat' ffljÖg sbæm
ur og er þaS ekki aS undra,
- miSaS YÍS skilyrðin. NorS-
inenn áttu aSeins tvo menn
þama og urðu þeir samanlagt
I nr. 2 og 3. Úrslit urSu þessi:
Behrsensch (L.) hlaut 216.973
st., Mathiesen (N.) 220.717 st.,
. Johansen (N.) 221.387 st., ■ -
Wasenius (F.) 222.677 st. HiS: -
- raka loftslag í Riga hafSi mjög
mikil áhrif á þátttakendur. Þeir
! fengu kvef og inflúensu og UrSu ■
( þaS þeir, sem komu sunnan aS
sem liSu mest viS þetta. Hjálp-
aSi þetta til aS gera árangurinn
„vona slæman, sem raun varS
á.
dag hvern alla linuvertíSina.
Höfum viS og nokkuS fengizt
við netaútgerö og mun verSa
settur kraftur í hana í vetur.
Þegar völlur oklmr er kom-
inn alveg upp, eftir 2—3 ár, má
íulIyrSa, að hann ve'ði einhver
íegursti og fullkorr.nast. völlur
á landinu.
Allir vel snnd-
færir
Tíu ára starfræksla Sund-
skála Svarfdæla var minnzt
febr., og rakti kristinn Jóns9on
sögiu hans fyrir fúltdarmönnum-
Árlega hafá verið haldin 3—4
námskeið 9—10 vikur á ári, og
sundliemar iem orðnir 1677, þar
af 559 utanhéraðsnemendur.
Flestir yngri sjómenn á Dal-
vík em nú sæmilega simdfærir.
Áherzla hefur verið lögð á
björgunarsund, marvaða oglífg
un. Sex af |>eim, sem þarfta hafa
lært, hafa bjargast á sundi frá
drukknun, og þrír nemendálm
hafa bjafgað fjórúm ósynduml
frá að dmkkna. Fyrir þremúr
ámm var Iögboðið sundnám í
dalnnm fyrir öíl börh 12—-lð
ára, svo að skammt verður að
bíða þess, að allir SvarfdæKf
verði sundfærir.
vann Sviss með 4 : 2. Nú hafa
Portúgalar ákveSiS landskapp-
leik viS Noreg og samkomulag
náðst. Fer hann fram á kom-
andi vori. Er þetta í fyrsta
skipti, sem þessar þjóSir keppa
í þessari íþrótt og verSur gam-
an að heyra hvemig fer.
Sv'én Ériksson, hinn heims-
frdégi skíSastökkvari Svia, hef-
úf bft VeriS kallaður gælunaftt-
feú „selánger” og vat þetta
orðiS fast viS háife. Nú hefur
hann fengið leyfi stjórnarvald-
anna til a taka þetta nafn upp
Séln ættarnafn!
Megan Taylor varð aS þessu
sinni heimsmeistari i listhlaúpi
á skautum meS miklum yfir-
burðum. SkæSasti keppinautur
hennar, Ceeilie Colledge, gat
ekki tekiS þátt í þessari keppni
vegna meiSslis í hásin. En hún
vann, eirts og kunnúgt er, Ev-
rópumeistarakepphfea fyrir
nokkru
Nr. 2 varS Hedy Stenuf (U.
S. A ), og nr. 3 varð Daphne
Walker (Engíand). Keppnin
för fram í Prag.
Evrópumeistarakeppnin í þol
hlaupi fór fram um líkt leyti
og sigraSi þar hiS ósigrandi
þýzka par, Ernst Baier og Max-
ie Herber.
SVAR
Hr. forstjófí Ólafur Þorvarðs-
son.
Út af svárgrein þinni til mín
í Þjóðviljanúm 25. febr. leyfi
ég mér að gera þessar atbuga-
semdir og skýringár:
I löngiu málí skýrir þú frá við-
tali og viðskiptum ykkar Björg-
vins Magnússonar fulltrúa K,
R. í S. R. R. Er þar um að
ræða persónulegt viðtal ykkar
á milli, »em ykkur ber ekki
saman um og Björgvin einn er
fær uffl að leiðrétta. En, í þess-i
um kafla greinarinnar kemur
það greinilega í ljós, að þú
ferð þínu fram og gerir enga
tilraun til að athug,a á hvaða
tíma lokun og hreingerning
væri heppilegust fyrir S. R. R.
og sundfólkið, sem ég verð að
álíta, sundmálanna vegna, sið-
ferðilega skyldu Sundhallarstjór
Þú tilfærir máli þínu til stuðn
Ings, að í fyrra hafi ekki verið
sótt um tíma fyrir sundmót
fyrr en um miðjan marz.
Ástæðan fyrir því var sú, að
um áramótin var útranninn
starfstími Sundráðsins, og taldi
hið fráfarandi Sundráð rétt að
láta hið nýja ráð ákveða sund-
mót ársins. Er hið nýskipaöa
ráð tók til starfa fór það að at-
huga mðguleHca fyrir móti og
kom þá í Ijós, að búlð var að
Hátíðasnndmðt
H. B. i Md
Keppí verðttf í
dýfingttm í fyrsfa
sínn
1 lcvöld vei'ður hátíðasund-
mót K. R. í Sundhöllinn. Verð*
46 þátttakendur, frá Ármann
(13), Ægir (13) og Iv. R. (19)-
Vegalengdir þær, sem keppt
verður á eru þessar:
100 m. bringusund drengja
innan 16 ára.
400 m. bringusund karla.
100 m. bringusund stúlkna
innan 16 ára.
50 m. bringusund, drengir
innan 14 ára.
100 m. frjáls aðferð, drengii’
innan 16 ára
400 m. frjáls aðferð, karlaiv
Parna koma fram margir
helztu sundmenn landsins, t. d.
Jónas Halldórsson, Ingi Sveins;
Logi Einarsson, Guðbrandar
Porkeisson, Pétur Eiríksson;
Svanberg o. fl. Ármann sendh
að þessu sinni ungt fólk, mjð#
efnilegt, bæði karla og konur.
Auk þessa verður einn þátttak-
audi frá Reykholfsskóla
nafni Steingrímur Jónsson.
í þetta sinn fer fram í fyrstá
sinni keppni í dýfingum og rná
gera ráð fyrir að sú keppr‘s
muni vekja athygli.
í hæstu viku fara fram leik'
fimdssýningar karla og kvenna
í Iðnó, í sambandi við hátíSa-
höld K. R. Verður þar auk þes»
skemmtidagskrá svo sem kárfó-
kórssöngur, ræður o, flv —
Næstu daga kéfeúr út, mjög
vandað og fjölbreytt afmæhs-
rit Og hátíðablað.
áicveða lokún Sundhallarirmar ti*
hr-eingerningar, og þar sem tal-
ið var nauðsynlegt, að siffld-
fólk fengi nokkum tíma til
inga, var ekki talið fært að hafá
mótið fyrr en um miðjan marz-i
Tel ég því víst, að hefði altt
vertö á hreinu um loktinar-
tíma Sundhallarinnar inú, ffl*“*
þín og S. R. R., hefði aldrel
komið til þeirra óþæginda °S
óánægju, sem af þessum lokun^
artíma hlýzt.
Að síðustu snýrðþúþéraðfflé^
og segir m. a.: „Hvað viðvík'
ur þeirri fullyrðingu Þ. M.,
ég hafi látið sundmenn sitja a
hakanum með forfallavinnU
Sundhöllinni" o. s. frv.
Grein mín, sem þú þy^,s^
vera að svara, hljóðar sV°^
„mætti spyrja hvers veg11^
sundfólk er ekki látið sitja *yf'
ir knattspyrnumönnum til star|
í Sundhöllinni". 1 þessari grel*
felst Mpurning, sem þú svará
út í hött og án raka og ***
ég því gefa þér hana í °
fiormi: Hvaða lcarlmenn har
junnið í Sundhöllúffli frá úyrfe _
og til þessa dags? Úr hváða e
lögum hafa þeir verið og
þvaða
ÍU^UUI UUIU pi-** **•-*'- -
íþrótt hafa þeir stundað? .
lengi og á hvaða tíma h^ ^
hver og einn unnið og 1 h
forföllum eða sumarffíuffl
Ég vona að þú siáir
að svara þessum spurn
rétt og greinilega, það g _
okkur ef til vilí tækifæn
ræða málið nánar. ^
Að öðra leyti geytfe m
að svara grein þínni-
p. m.