Þjóðviljinn - 05.03.1939, Page 3

Þ JÓÐVILJINN
Suaiiuaagu
A að segja hinum fá-
tækustu stríð á hendur?
Krafa allra heíðarlegra Hafnfírðínga er, að verkamenn
verðí ekkí ofsóffír vegna þáffföku I Hlífar deílunni
Effir fón Bjarnason
Samningar biireiðastjóra
”“ojjT bifreiðáeigéndá
Kjör bífrcídasfjóra bafná
W
31
Það ler á allra vitorði, ,að þ2g-
ar hægri fioringjar Alþýðuflokks
ins höfðu ákveðið að sýna sam-
tökum verkamanna í Hafnar-
firði banatilræði með þvx að
stofna klofningsfélag utan um
atvinnufyrirtæki þau, sem þeir
ráða yfir, þá notuðu þeir ýmsar
óheiðarlegar aðferðir til þess að
fá menn 5nn x klofningsfélag
sítt.
Pegar eftir að klofningsfélag
þeirra hafði verið dæmt dautt
log ómerkt iog vinna hófst að
nýju, ktom það í ljós, að ýmsir
þeirra, er höfðu staðið framar-
lega í baráttunni fyrir vemdun
Hlífar, fengu ekki vinnu hjá
fileim fyrirtækjum er deildu við
Hlíf. Ég hef haft tal af nokkr-
um þeirra manna, og fara frá-
sagnir þeirra hér á eftir.
Jens K^^ánssion: Var allan
morguninn frá því áður ien
vinna hófst við koiaskipið hjá
Bæjarútgerðinni ýmist á bryggj
uxmi ieða niðri á dekki, ien fékk
lenga vinnu ,var þó á vinnustaðn
am til kl. HV2. Hef verið und-
anfarið með fyrstu mönnum í
kolaskip. Alltaf unnið hjá Bæj-
arútgerðinni síðan hún varstofri
«ð.
porsteinn þorgeirsson: Var
1rá því átta ier vinna hófst' við
kolaskipið niðri við vinnustað-
Inn, var þar til kl. ca. 11, án
þíess að fá vinnu. Hef unnið á
Bæjarstöðinni síðustu 4—5 ár
ir tilmæli Ásgeirs Stefánssionar^
Þiorsteinn Þorgeirssori
þiorsteinn Brynjólfsson: Kom
niður á bryggju mánudagínn 26,
febr. 1939, fyrir venjulegan
vinnutíma og sá að Guðmund-
ur Jónsson, útgerðarmaður og
verkstjóri hjá Rán skipaði
sjálfur á í kolaskipinu. Var1
uppþi á bryggju á meðan, en sá
að hann tók eftir mér þar. Þeg-
ar hann hafði skipað á kom
hann upp á bryggjuna, vék sér
að mér og sagði: „Talaðu við
mlg“, og gekk síðan afsíðis með
mér á bryggjuna og sagði: „Ég
ætla að ségja þér það, að okkar
samverutími er búinn að vera,
þar sem þú og þínir drengitl
ætluðu að berja á okkur.
Hjá þessu sama fyrirtæki hef
Ség unnið í 18 ár.
Þorsteinn Brynjólfsson.
Sigurdur Gíslason: Hef unnið
hjá Bæjarútgerðinni frá því
hún var stofnuð. Var allan morg
uninn þegar vinna hófst við kola
skipið, mánudaginn 26. febr. -39,
hjá Bæjarútgerðinni, en fekk
ienga vinnu.
Sigurður Gíslason.
Frásögn Jóhannesar Jónsson-
ar: Var mættur á vinnustaðnum,
þegar vinna hófst í kolaskipinu
hjá Bæjarútgerðinni, fékk enga
vinnu.
Frásögn Krfetins Helgaaonar:
Síðast þegar Bæjarútgerðin fekk
kolaskip segir Haraldur verk-
stjóri við mig: Ég get ekki tek-
ið þig, Kiddi minn, af því við
höfum ekki nema eina lest, en
Samningar hafa nú tekizt með
bífreiðastöðvunum: í bænum og
Strætisv. Reykjavíkur annars-
vegar og Bifreiðastjórafélagsinsi
„Hreyfils“ hinsvegar, um kaup
Og kjör bifreiðastjóra.
Tókust samningar þannig, að
bifreiðastjórar fengu fram kröf-
ur sínar, sem settar voru frami
í nóvember s.l., sem skilyrðf
fyrir því að samningum yrði,
ekki sagt upp, en atvinnurek-
Kröfur þessar voru hækkun
kaupgjalds um kr. 5.00 á
mánuði og þýðingarmikið á-
kvæði um uppgjör yfirvinnu.
En ein aðalkrafa bifreiðastjóra,
var fjölgun frídaga — fekkst
að mjög litlu leyti fram að
þessu sinni, þrátt fyrir ýtarleg-
ar tilraunir* 'samninganefndar,,
og hótun félagsins um verkfall.
í aðalatriðum eru nú kjörbif-
reiðastjóra þessi: Kaup kr.
295.00, 320.00, 340.00 og
350.00á mán. er hækkar eftir
sfarfstíma og starfsgreinum bif-
reiðastjóra. Á langleiðum fá
Happdrætti Háskóla Islands
Eínn vínníngnr gcfargcr-
breyft lifskjöiruni ydar.
S3S3SSS3S3S3S3S3
Ung kona vann í
happdrættinu 1000
krónur daginn eftir
aS hún gekk í hjóna-
band. Petta mátti
kallast góS brúðar-
gíöf-
SSS3S3S3S3S3S3S3
y • -..Sb-
sveitapiltur
inngöngu í
Laugarvatnsskóla oj
vann samtímis 125*
krónur á %-miða.
Kom þessi vinningur
sér mjög vel, því að af
iitlum efnum var að
taka. Fólk sagði, að
þetta fé hefði komið
eins og a: himnum of-
an, og d-gði það-tii
þess ac piilurinn kæm-
ist í eegnum skólar.n.
■. O
M rpr er rífezri en hann hppr
ég skal taka þig þegar kolaskip- |- endur vildu þá ekki ganga að
ið kiemur.
Þegar vinna hófst við kolaskip
ið sagði ég við Harald: Fæ ég
vinnu hjá þér? Þá sagði hann:
Nei, við höfum mikið meira en
nóga bíla.
Síðan komu bílarnir hver af
öðrum, allir fyrirsjáanlega ráðn-
ir, því engum var sýnilega sagt
að fara til vinnu.
Beið ég þar síðan, þar til
Ingimundur, aðstoðarverkstjóri
hjá Bæjarútgerð|nn?bendir méÉ.
Fór ég til hans og sagði haim
mér þá, að ég geti fengið vinnu,
Fór ég þá með honum og vann
við togarann Maí til kl. 6 að
kvöldi og var þá vinnu við skip-
ið ekki lokið, innti ég þá eftir
því, hvort ég eigi að koma að
morgni, segir hann (Ingimund-
ur) mér þá, að bilað sé rör \
katli skiþsins og sé óvíst hve-
nær hægt sé að byrja vinnu.
Sagði ég honum þá, að ég
myndi ekki hafa svo mikið að
gera næsta dag ,að ég gæti ekki
I komið hvenær dagsins sem hon
um þóknaðist, og sagðist hann
ekkert geta um það sagt. Dag-
inn eftir hófst vinua aftur kl.
9V2, iog þá með bíl Helga Hildi
brandssonar. Gekk ég þá til fyrr
nefnds Ingimundar og innti eft-
ir því hversvegna ég hafi ekki
verið tekinn áfram, sagði hann
þá sér til afsökunar, að hann
geti ekki leitað að mönnum og
hafði ég þó verið þar viðetadd-
ur frá því áður len vinna hófst.
Daginn áður, er hann hafði
tekið mig sagði hann við mig
á leiðinni vestur á hafskipa-
bryggju: Eru ekki Jón Kristjáns
son og Jens Kristjánsson flutt-
ir úr bænum, því enginn trúir
þeim framar og allir hafa and-
styggð á þeim. Og ennfremur
sagði hann: Ykkur skal ekki
verða hlíft, hvorki þér né öðr-
um.
Á öðrum degi ,sem unnið var
við kolaskipið, sagði Ingimund-
ur Jónasson verkstjóri hjáRán
við mig, að við verkfallsmenn
hefðum gengið með niðursöguð
járnrör undir jökkunum. Sagði
ég þá: „Mikil helvítis Iygi er
þetta!“ og svaraði hann þá: „A.
m. k. andskotans Reykvíking-
arnir“.
Frásagnir þeirra manna, er
að framan greinir, þurfa engra
skýringa við. Forráðamenn
þessara fyrirtækja geta ekki
þvegið sjálfa sig hreina með
því að segja að hér sé um
dutlunga verkstjóranna að ræða
heldur munu vera hér önnur öfl
að verki. Það er einnig skoð-
un margara í.Hafnarfiði að Ás-
geir Stefánsson sé drenglynd-
ari maður en svo, að hannvi.b'i
standa að slíkum hermdarven-
um gegn verkamönnum. Hér
munu vera komin ráð
þeirra fyverandi forvíg-
ismanna hafnfirskrar alþýðu,
sem Framsókn stakk fyrstsvefn
iþorn í verklýðsbaráttunni með
fyrirheitum um vellaunaðar stöð
þeir uppihald sér að kostnaðar-
lausu.
Bifreiðastjórar á strætisvögn-
um fá árlega einn klæðnað til
afnota og tveggja daga frí í
mánuði, 12 daga sumarfrí og
aflausnir að nokkru leyti til mat!
ar, og 9 tíma vinnudag. Aðrir,
bifreiðastjórar hafa 2 daga
frí í mánuði, 5 daga suinarfrí,
og 6 daga vetrarfrí og 101/2
klst .vinnudag. Má þetta teljast
sæmilegur áþangur þegar athug
að er að á tveimur síðustu ár-
um hafa bifreiðastjórar fengiði
bætt kaup sitt um kr. 150.00.
—450.00 á ári, aukna frídaga
og ennfremur að á síðasta ári
og það sem af er þessu ári
hafa önnur félög lekki sagtupp
samningum heldur framlengtþá
En baráttunni verður að
halda áfram fyrir bættumvinnui
skilyrðum bifreiðastjóra, enda
eru þeir einhuga um það, þótt
ekki þætti heppilegt að leggja
út í verkfall að þessu sinni, til
að ná kröfunum fram, en án
þess hefði það ekki tekizt.
H. B. Helgason.
Úthlatnn atvínnnbötavionnnnar
Eg hefi fengið þriggja vikna
atvinnubótavinnu í vetur, þrátt
fyrir þaS, þó aS ég hafi 2 börn
á framfæri mínu og kona mín
sé heilsulaus. ViS þetta bætist,
aS ég hefi orSiS aS vera undir
læknishendi síSan fyrir jól og
geng ennþá til læknis. Nú fyr-
ir viku fæ ég „kort”, þar sem
mér er heimiluS vinna utan-
bæjar, en þangaS get ég ekki
fariS, þar sem ég geng enn til
læknis. Eg fer og tala um þetta
viS Kristinus Arndal, en hann
segist ekki geta lagaS þetta, og
segir, aS ef ég geti ekki unmS
þarna, þá verSi ég aS vera án
vinnu. Þar sem svona stóS á
veit ég fyrir víst aS þetta hefSi
veriS hægt aS laga. Ef Arndal
hefSi viljaS vel gera, þá var
hægt aS láta mig fá „kort” til
Ögmundar verkstjóra bæjarins.
Hann er þaS liSlegur viS þá
menn, sem þurfa aS leita til
hans, aS hann hefSi hliSraS þaS
til aS ég hefSi fengiS vinnu inn-
ur, r áð mannanna, sem eiga
verklýðshreyfingunni að þa^a
þá góðu aðstöðu í lífinu, er
þeir nú hafa, ogsem nú und-
anfarið hafa beitt öllum sínumi
áhrifum til þess að eyðileggja
samtök hafnfirskra verkamanna.
Fari svo ,að þessir menn sjái
lekki að sér og ætli að segja
fátækusiiu verkarnönnunum
stríð á hendur og koma fram
hefndum á þá fyrir þátttöku
þeirra í frelsisbaráttu hafn-
firzkra verkamanna, þá verður
að mlnna þessa háu herra á það,
að Bæjarútgerðin er ekki einka-
fyrirtæk :\$>eirra sjálfra, sem
þeir geta rnotað til pólitískra
hefnda, heldur fyrirtæki alþýð-
unnar sjálfrar, sem hún liður
aldrci að verði beitt gegn sér.
, Síðan þetta var skrijað hef-
ur Ásgeir Stefánsson viðurkennt
Jens Kristjámsson sem trúnaðar
mann „Hlífar“ hjá Bæjarútgerð
inni.
Hafnarfirði 4. marz 1939
Jón Bjarnason.
an bæjar, en ekki þurft aS
verSa af vinnunni.
Eg hélt svo við síðustu út-
hlutun, aS ég mundi íá „kort”
en svo varS ekki. Eg veit aS
Þeir eru margir, sem hafa feng-
iS meiri úthlutun en ég og hafa
þó betri heimilisaSstæSur en ég
og yrði of langt mál aS telja þá
upp hér, en ég vil skora á
stjórn VinnumiSlunarskrifstof-
unnar aS hafa meira eftirlit
meS úthlutun vinnunnar og aS
henni sé úthlutaS eftir þörfum
manna en ekki klíkuskap.
S. B.
Karlakór verkamanna. Æf-
ingin í dag fellur niður vegna
skíSaferSa.
Frá höfninni: Brimir kom af
veiSum í fyrrinótt meS um 80
tonn af ufsa.
Safnii ðskrifendoni!
Maður nokkur í Finnlandi var ný-
lega kærður fyrir tvíkvæni. Hafði
hann með stuttu millibili kvænzt
tveimur konan. Þegar frúrnar höfðu
verið kynntur af tilviljun þar
sem önnur konan rakst á mann sinsn
á götunni með hinni konunni, féll
svo vel á með þeim, að þær ákváðu
að flytja sig í sama hús. Þegan
fyrir réttinn kom báru báðar kon-
umar að þeim hefði líkað hjónaband
sitt hið Irezta, og að deilur og ósam-
lyndi hefði aldrei þekkst á hieimil-
inu. Rétturihn leit hinsvegar svo á
að síðara hjónaband mannsins væri
ógilt og auk þess var maðurinn
dæmdur í fangelsi fyrir tvíkvæni.
**
Kona nokkur á Englandi fekk
þær fréttir fyrir 22 árum, að son-
ur hennar hefði fallið í stríðinu.
Konunni varð svo mikið um þetta,
að hún varð heymarlaus.
Fyrir skömmu síðan bar svo víð
að konan fekk heymina skyndilega
aftur. En þá fannst henni svo mik-
ið um hávaðann í kring um sigy
að hún óskaði sér að vera aftun
orðin heyrnarlaus.
’*•
— Hvernig stendur á því ,að dr.
Schaght varð að láta svo skyndi-
lega af f jármálastjórn Þýzkalands?:
— Ég veit það svei mér ekki,
en þeir segja að markið hafi
skyndilega fallið undir fótum hans.
•*
Það eru til hvalategundir, sem
um nokkurt skeið ævinnar þyngj-
ast um 100 kg. daglega.
**
— Ég er orðinn mjög svartsýnn
upp á síðkastið. j
— Hvemig stendur á því?
— Ég lánaði bjartsýnum manni
peninga .
••
Frúin: 1 fyrrakvöld komst þú ekki
heim fyrr en komið var fram á
íiótt. í gær ogí í diag ekki fyrr -en
komið var fram á morgun. Ef þú
ætlar að halda svona áfram og
kemur á morgun heim einhviemtíma
undir kvöldið, þá fer ég aftur heim
til mömmu.
••
Þjónninn kemur með kaffið:
„Þetta er fyrsta flokks Java-kaffi".
komið beint frá Java.
Gesturinn: Mig skal þá ekkí
undra þó að ég yrði að bíða nokk-
uð lengi.
•*
I dýragarðinum: Emð þér svona
hræddur við dýrið, þó að það sé
lokað inni í búrinu?
'Nei, en ég gleymdi að fá kon-
unni minni kaupið mitt, og það
var útborgunardagur i dag.
FoFeldrap
Hvað vekur meiri ánægju
á heimilinu en fallegur,
vel klæddur drengur?
Kaupið þess vegna hin ó-
viðjafnanlegu matrosaföt
frá okkur. Fyrirliggjandi
i bláum og brúnum litum.
Ennfremur viljum við
vekja athygli almennings
á að við vefum samau
slysagöt á allskonar fatn-
aði (Kunststopning). Af-
greiðum gegn póstkröfu
urn allt land.
Sparta
Laugaveg 10. — Sími 3094