Þjóðviljinn - 29.04.1939, Síða 1

Ávarp Sósíalístaftokksíns.
1. maí hefur frá upphafi fyrst og fremst verið dagur einingar-
innar, sá dagur, sem verkalýðsstéttin hefur látið allt annað i»!-a
fyrir því, að standa í einhuga fylkingu um kröfur sínar og sameig-
inlega hagsmuni. Aldrei hefur þó þörfin á einingu verkalýðsins
verið meiri nauðsyn en einmitt í dag, þegar allir flokkar og flokks-
brot borgarastéttarinnar þoka sér saman til árása á vérkalýðinn —
þegar Breiðfylking afturhaldsins hefur myndað sameiginlega ríkis-
stjóm til að rýra tekjur hvers einasta launþega á landinu um 10—
20% með lögbundinni lækkim á gengi islenzkrar krónu, til þeSs að
banna öll verkföll og alla samninga um bætt kjör í heilt ár, til þess
að úndirbúa stofnun ríkislögreg’uog aðrar ofbeldisráðstafanir gegn
verkalýðssamtökxmum.
Þessvegna hafa verkaiýðsf^'ögin í Reýkjavík ákveðið að hafa
sameiginlegan útifund og kröfug/öngu, án þátttöku stjómmála-
flokka 1. maí. Þau hafa skorað á allan verkalýð bæjarins að fylk/a
sér í þessa sameiginlegu kröfugöugu og hafa tilraunir stjóramáia-
flokka til að sundra röðunum að engu. Þáu hafa skorað á alþýðu
bæjarins að gera 1. maí að öflugum þætti í baráttunni fyrir fullkom
inni einingu íslenzkra verkalýðs-samtaka, fyrir því að öll íslenzk
verkalýðsfélög sameinist í einu óháðu verkalýðssambandi í hauát
Þessvegna hefur Sósíalistaflokkurinn ákveðið að efna ekki til
funda eða kröfugöngu sem sérstakur flokkur, heldur skorar hann á
alla meðlimi sína og fyigjendur að mæta sjálfir allir sem einn og
nota hverja stund og hvert taekifæri fram til 1. maí, til að fá sem
allra flesta til að mæta í kröfugöngu verkalýðsfélaganna, til að gera
hana sem glæsilegasta.
Sýnið félögum ykkar, sem fyigja öðrum flokkum fram á að
þátttaka í suridrunartilraunum gepgLslækkunarflokkímna, Sjálfstæð
isflokksins og Alþýðuflokksbrotsins er ekkert annað en skortur á
félagsanda og liðhlaup frá félögum sínum á þeirri stund, sem mest
á ríður að standa saman og tengjast bræðraböndum. Að hver sem
tekur þátt í þessum klíkufundum Breiðfylkngiarflokkanna 1. mai,
er vitandi eða óafvitandi að lýsa ánægju sinni með gengislækkunina,
bannið gegn starfi verkalýðsfélaganna og ríkislögregluna. — Þess-
vegna munu allar slíkar klíkur standa einar og yfirgefnar 1. maí.
Máttugar og samtaka fylkingar allrar alþýðunnar í Reykjavík
mæta á fundi verkalýðsfélaganna í Lækjagötu við Lækjartorg 1.
maí! ALLIR EITT!
Sameiningarflokk r alþýðu — Sósíalistaflokkuurinn.
Hitler segir upp ensk
flotasðttmálaHm og
pýzka samningnum
-pýzka
pðlsk-
Einkask. til Þjóðv. Khöfn í gærkv.
Þýðingarmestu atriðin í ræðu
Hitlers í gær voru einkum yfir-
lýsingar hans um að brezk-þýzki
fiotasáttmálinn væri fallinn úr
gildi og ennfremur sáttmálinn
miili Þýzkalands og Póilands um
að ríkin ráðist ekki hvort á ann-
að.
I aðalblaði franskra kommún-
Yíðsjáín ídag
í Víosjá Þjóðviljans í dag birt-
ist grein eftir Vladimir Kokkinakí
rússneska flugmarininn, sem nú
hefur nýlokió hinu frækiiega flugi
frá Moskva til Bandaríkjanna yfir
Isiand og Grænland.
1 grein þessari lýsir Kokkinakí
ýmsum verkefnum í flugmálum,
sem líkindi eru til að leyst verði
á næstunni. Þar á meðal nefnir
hann fastar flugferðir milii Sovét-
ríkjanna og Bandaríkjanna, og
telur þá leið, er hann flaug nú
tvímælalaust heppilegasta. —
Grein þessi birtist fyrst í rúss-
nesku blaði 3. apríl s. 1.
ista, i’Humanité ritar Gabriel Péri
um ræðuna: „Lýðræðisríkin verða
að svara ræðu Hitlers með fullri
einurð og mega ekki hvika frá
skyldum sínum”, segir Péri. „Þær
þjóðir, sem verða fyrir hótunum
Hitlers eiga að standa í nánu
sambandi við Sovétríkin, lýsa yfir
bandalagi friðarríkjanna og
stöðva með því sókn fasismans”.
Skemmfun vcrh-
lýðsfél. i bvöld
Fyrsta maí-nefnd verklýðsfé-
. laganna efnir til skemmtisam-
komiu' í Iðnó! í kvöld kl. 9. Par
verður til skemmtimar: ræðu-
! höld, lúðrasveitin Svanur spil-
i ár, upplestur o. fl. Að lokum
verður dans af miklu fjörifram
eftir nóttunni. Félagar í öl um
verklýðsfélögum bæjarins, tak-
ið höndum saman um að fjöl-
menna. í Ið'inói í kvöid og skapa
volduga stemningu fyrir þátt-
itökti í 1. maí hátíðahöldunum.
Mætum öll í Iðnó í kvöld og
skemmtum okkur þar.
IV. ARGAJMtiUR
LAUGARD. 29. APRIL 1939.
97. TÖLUBLAÐ
EINKASKEYTI TIL ÞJÓÐVILJANS MOSKVA I GÆRKV.
Vladímir Kohkínahí og Mihail Gordjenho lögðu af
stað frá flugvellínum í Moshva í nótt hl. 4,19 eftir
Moshvatíma, í víðhomulaust flug tÚ Bandaríhjanna.
Flogið er i tvihreyfílsvjél, einþehju. gerðrí að fyrír-
sögn Iljúsíns verhfræðíngs.
Yíðstaddír voru á flugvellínum Beria þjóðfullfrú-
ínn um ínnanríhismál, Míhail Kaganovítsj, þjóðfulltrú-
inn um flugvélaíðnað, Lohtionoff, yfírforíngí rússnesha
flughersíns, Kirh, sendíherra Bandaríhjanna í Sovét-
ríhjunurr, fulltrúar rússneshra blaða og erlendír blaða-
menn. Auh þess voru víðstaddír ýmsír af helztu flug-
mönnum Sovétríjhanna, svo sem Aiexéjeff og fjöldí
annarra þehhtra manna.
Gordjenho lýsír
leíðínní
Aður en þeir íélagar lögðu af
stað afhenti Michaei óordjenko
stýrimaður blaðamönnum eftirfar-
andi skýrslu um flugið:
„Sú leið, sem við höfum fyrir-
hugað að fijúga er 7520 kílómetr-
ar. Þó gerum við ráð fyrir að
leiðin muni í raun og veru verða
fast að 200 km lengri. Frá Moskva
fljúgum við fyrst í norðvestur yf-
ir Volgu og Valdai-hæðirnar í átt-
ina tii Finnska flóans. Þá byrjar ,
fyrsta flug okkar yfir haf. I 50
: mínútur fljúgum við yfir vötn og
skóga Finnlands og þaðan yfir
norðurhiuta Eystrasalts og Skand
■ inaviu í áttina til Þrándheims. Frá
j Þrándheimi er 1300 km. flug til
| suðvesturstrandar Islands. Frá
því að við leggjum á haf út mun-
um við miða rétta leið við höfuð-
borg íslands Reykjavík. Frá Is-
landi förum við yfir Danmerkur-
sund (Grænlandshaf).
Frá Reykjavík er hérumbii 1300
j km. leið til „Kap Farvel”, suður-
| odda Græniands. Þaðan fljúgum
j við enn 1100 km. yfir haf til Cart-
' Mright-fióans og svo liggur leið
I ^'-kar yfir fjalllendi Labrador-
skagans í Norður-Ameríku. Þar
fljúgum við yfir strjálbyggð og
eyðileg héruð, með fjölda vatna
og smáfljóta.
Frí Labrador er ferðinni heitið
ti! eyjunnar Anticosti í St. Law-
renz-flóanum. Leið okkar liggur á- !
j fram yfir strjálbyggðar iendur |
| Iíanada til Bandaríkjanna. !
j Hættulegustu áfangar leiðar-
innar er sjóleiðin og ennfremur
i þar sem fara verður yfir firði og
I flóa. Þar er gjörsamlega ómögu-
• légt að ienda á landfiugvél. Við
I Framhald á 4. síðu.
Vladimir Kokkinaki
Ferlin
Flugvél Kokkinakis flaug yfir
Þrándheim kl. 7 í gærmorgun eftir
íslenzkum tima, en tveimur klst.
síðar fór útvarpsstöðin liér að út-
varpa á venjulegri öldulengd, svo
að flugmennirnir gætu miðað eft-
ir því. Rétt fyrir 12 á hádegi
l:omu þeir upp að suðausturströnd
’ Islands og kl 12,08 flugu þeir fram
j hjá Kirkjubæjarklaustri og yfir
í haf frá Bíldudal og stefndu
beint á Angmagsalik. Þar fóru
flugmennirnir framhjá og voru þá
svo hátt í lofti að flugvélin sást
ekki. Hinsvegar heyrðist til vélar-
innar þar.
Þegar flugvélin fór yfir
suðuiodda Grænlands kvaddi
hún útvarpsstöðina hér og
þakkaði henni ágæta aðstoð. Var
þó haldið áfram um hríð að út-
varpa ef þeir félagar skyldu neyð-
ast til þess að snúa við. Var hætt
ITNKASKEYTI TlL ÞJÓÐVILJANS MOSKVA I GÆRKVÖLDI
Frá flugvél Kokkinákís koma regluleg skeyti hingað, og sýna
þau að hann hefur farið nákvæmlega hina áætluðu léið. Hér koma
síðustu skéytin eftir að „Moskva” lagði af stað frá Isiáridi:
Kl. 13.09: „Stefnum til Grænlands. Gordjeriko”.
Kl. 14.15: „Sjáufn Grænláridsströnd”.
Kl. 14.51: „Fljúgúm yfir Grænland. Allt í lagi”-
Kl. 15.30: „Fljúgum yfir „Kap Farvel” (Suðurodda Grænlands).
Erum komriir á vesturhelming jarðar”.
Kl. 15.46 „Stefnum til Labrador”.
Kl. 16.20: „Heyri vel til ykkar (stöðvarinnar í Moskva). Hvernig
heyrið þið til mín?”
Kl. 16.47: Emm nú á 58° norðl. breiddar, 49° vestl lengdar”.
(H. u. b. miðja vegu milli Julíanehaab á Grænlandi og
Labrador).
Fréttaritari.
Kl. 18,00 Flugvélin yfir Labrador.
Kl. 22,30 fékk loftskeytastöðín skeyti frá New York, þess efnis
að Kokkínakí væri kominn inn yfir Bandaríkin, en ekki vitað ná-
kvæmlega hvar hann var þá.
Hefur hann þannig að öllum líkindum náð ákvörðunarstað sín-
um í tæka tíð.
Aðalfundur Æsku -
lýðsfylkingarinnar.
Félagíð hefuir eflzf mjög í
vctuLog sfarfað vel.
Aðalfundur Æskulýðsfylkingar-
innar var haldinn í gærkvöldi, 28.
apríl í Kaupþingssalnum. Á dag-
skrá var fyrst skýrsla fráfarandi
stjórnar, sem form. Bergur Vig-
fússon og Snorri Jónsson gjald-
keri fluttu.
Á vetrinum höfðu 94 nýir með-
limir gengið inn. Alls höfðu verið
haldnir 13 almennir fundir en auk
þess voru vikuleg skemmtikvöld
hjá mörgum starfshópunum, en
þar fór fram mest hið daglega
starf. Mest var starfið í Málfunda
hópnum, Handavinnuhóp stúlkna
Tafl og leshóp og Tungumálahóp.
Að lokinni skýrslu stjómarinn-
að útvarpa kl. 5, en loftskeyta-
stöðin stendur í stöðugu sam-
bandi bæði við Moskva og New
York og mun gera það unz flug-
inu er lokið.
ar baðst formaður undan endur-
kosningu fyrir sig og gjaldkera,
þakkaði hann meðstjómendum
sínum og öðrum félögum góða
samvinnu. Sérstaklega þakkaði
hann Snorra Jónssyni gjaldkera
fyrir vel unnið starf. Stakk hann
síðan upp á Björgólfi Sigurðssyni
sem formanni á næsta starfstíma-
bili. Þá var gengið til kosninga og
þessir félagar kosnir:
Björgólfur Sigurðsson form.,
Einar Pálsson varaformaður, Jó-
hann Elíasson, Helgi Hósíasson,
Sigurlaug Ottesen, Þóra Þórðar-
dóttir, Jóhannes Guðmundsson.
Eggert Þorbjai’narson flutti
fréttir utan af landi. Hinn ný-
kjörni formaður talaði um sumar-
starfið, Ásgeir Blöndal um 1. maí,
Að lokum var sýnd kvikmynd frá
Álaborgarmótinu siðastliðið sum-
ar.