Þjóðviljinn - 17.06.1939, Page 4
þjtlVILIINN
Up bopglnnl
Næturlæknir í nótt er Hall-
dór Stefánsson, Ránargötu 12,
sími 2234.
Næturvörður er í Reykjavík-
ur-apóteki og Lyfjabúðinni Ið-
unn.
Útvarp frá útihátíð íþrótta-
manna hefst kl. 1400 í dag með
ræðu Ólafs Thors við leiði Jóns
Sigurðssonar.
Björn Grímsson, forstjóri
Pöntunarfélags verkalýðsins á
Akureyri, er staddur hér íbæn-
um. v
Skipafréttir: Gullfoss ter í
Khöfn, Goðafoss er á leið til
Hull, Brúarfoss er í Reykjavík,
Dettifoss er væntanlegur frá út-
löndum í dag, Lagarfoss var
á Djúpavogi í gær, Selfoss fer
til útlan'da í 'dag um Akranes
og Vestmannaeyjar, Dr. Alex-
andrine er á Tsafirði.
Pilturinn sem slasaðist á
mótorhjólinu á Holtaveginum á
miðvikudaginn, var kominn til
nokkurrar rænu í gær.
Glímufélagið Ármann efnirtil
skemmtifarar upp á Akranes
á morgun. Farið verður af stað
kl. 10 árdegis sem m.s. Fagra-
nes. Orvalsflokkur kvenna og
karla sýnir leikfimi undirstjóm
Jóns Porsteinssonar. Farkostur
er lítili, svo að vissara er að
fá sér farmiða sem fyrst. Peir
eru seldir í afgreiðslu Álafoss.
Öllum er heimil þátttaka í för-
inni.
Farfuglar efna til skemmti-
fárar á Súlur um helgina. Lagt
verður af stað í kvöld og gist
á Þjngvöllum í nött. Farið vcrð-
ur á reiðhjólum og bílúm. All-
ar upplýsingar eru gefnar á
skrifstofu farfugla í dag kl. 1
—2.
Sölubúöum verður lokað í
dag kl. 12 á hádegi, en ekki kl.
1 e. h .eins og venja hefur verið
á laugardögum að undanförnu.
Kvenréttindafélag íslands hef-
ur ákveðið að minnast 19. júní
með útgáfu blaðs, útvarpserind-
um að kvöldi þess 19. og skemt
un í Oddfellowhúsinu kl. 9 á
mánudagskvöldið. Væntir félag-
ið að allir þeir, sem unna frelsi
og framförum kaupi blaðið,
sem kallað verður „Kvenna-
blaðið“ og mun fjalla um nokk-
ur helztu viðfangsefni kvenrétt-
indabaráttunnar nú. Ennfremur
vænta konurnar mikillar aðsókn
ar að hinu vandaða skemmti-
kvöldiii í Oddfellowhúsinu.
Gönguför á Esju fer ’Æ. F.
R. á morgun. Farið í dag frá
Vörubílastöðinni Þróttur kl. 6
e. h. Gengið verður á sunnudag
upp Gunnlaugsskarð á hátind.
Óvíða mun fegurra um að litast
hér í nágrenni höfuðstaðarins
og mun engan yðrast þess eða
sjá eftir þeirri fyrirhöfn, enda
hressandi og heilsusamlegt að
Jbaka sigj í háfjallasól- í heimleiðt
inni er tilvalið að fá sér sjóbað
við hina ágætu baðströnd Kolla
fjarðar, þar verður líka farið
í ýmsa leiki og allskonar gleð-
skapur verður um hönd hafður.
Pátttaka tilkynnist á skrifstofu
Æ. F. R. frá kl. 1 til 3.
Hittumst heil!
Jón Sigurðsson
1811-17. júní-19 3 9
Á þjóðfundinum 1851 sagði
Jón Sigurðsson um frumvarp
það, er dansk-íslenzka aftur-
haldið ætlaði að neyða Islend-
inga til að ganga að:
„Slésvíkurmenn eru ekki
enn búnir að segja meiningu
sína um grundvallarlögin, og
mun þá ekki skorta einurð til
að mæla á móti þvi, sem þeir
vilja ekki, og ekki munu þeir
láta neyða neinu upp á sig.
Eins er nú ástatt fyrir oss, Is-
lendingum; það getur enginn
neytt oss til að gangast undir
það, sem vér viljum ekki hafa”.
Og er hinn danski Trampe
greifi var að slíta þjóðfundin-
um, bað Jón um orðið, en
Trampe neitaði. Þá mælti Jón:
„Þá mótmæli ég þessari að-
ferð”. En Trampe greifi svar-
aði: „Eg vona, a^S þingmenn
hafi heyrt, að ég hef slitið
fundinum í nafni konungs”, —
þá sagði Jón: „Og ég mótmæli
í nafni þjóðarinnar þessari að-
ferð, og ég áskil þinginu rétt
til að klaga til konungs vors
yfir lögleysu þeirri, sem hér er
höfð í frammi. Tóku flestir
þingmanna undir það og sögðu
einum rómi: „Vér mótmælum
allir”!
Ctvarplöj í jdag:
11.40 Veðurfregjnir.
11.15 Hádegisútvarp.
14.00 Cltvarp frá útiháfíð íþrótta
manna:
Ræða við leiði Jóns Sigurðs-
sonar, Ólafur Thors atvinnu-
málráðherraa.
Lúðrasveit leikur.
15.30 Miðdegistónleikar:
. a. ÚtArarpstríóið leikur.
b. 15.55 Hljómplötur: íslenzk
lög.
18.15 Endurútvarp frá NewYork
19.30 Hljómplötur: Göngulög.
19.40 Auglýsingar.
19.45 Fréttir.
20.10 Veðurfregnir.
20.20 Karlakórinn „Fóstbræð-
ur<( syngur.
20.55 Upplestur úr ritum Jóns
Sigurðssonar, kvæði; sönglög
og hljóðfæralög. — Samfeld
dagskrá.
22.00 Fréttaágrip.
22.05 Danslög.
24.00 Dagskrárlok.
Súðin var á Borgarfirðj í ,lgær
Sextugur er í dag hinn vin-
sæli kennari við Miðbæjarskól-
ann, Elías Bjarnason, Laufás-
veg 18.
Lögbergsferðum Strætisvagna
Reykjavíkur fjölgar í dag upp í
8 ferðir á dag. Verða 2 ferðir fyrir
hádegi, kl. 7 og 8.30, en eftir há-
degi verða þær á tveggja tíma
fresti frá kl. 1.15 til kl. 11.15. Frá
Lögbergi er farið 45 mín eftir burt
farartíma frá Lækjartorgi í morg-
unferðunum en klukkutíma síðar
í síðdegisferðunum.
l\íý/aí5lO
\ „fezebe*
I (Flagð undir fögru sldnni)
tí
\
í
\
\
Tilkomumikil amerísk stór-1
mynd frá Warner Bros, er ger-1
ist í New Orleans árið 1850. —|
Aðalhlutverkið leikur frægasta|
„karakter”-leikkona nútímans, t
BETTE DAVIS, ásamt Henry|
1
í
\
I
\
\
I Foiula og George Brent.
\
í
í
Sýnd kl. 9
Börn fá ekki aðgang.
ALEXANDEKS RAGTIME
BAND
hin hrífandi skemmtilega mús-1
ikmynd verður sýnd kl. 7 |
| (lækkað verð) £
í Síðasta sinn — £
| Aðgöngumiðar seldir frá kl. 4|
\ í
jL Gejnla rblo %
| María |
í Walewska I
Heimsfræg Metro Goldwin i
Meyer kvikmynd, er gerist á|
árunum 1807—1812, og segir|
frá ástum pólsku greifafrúar- i
innar Maríu Walewsku ogi
Napoleons keisara. |
I
í
Aðalhlutverkin leika tveir
frægustu
heimsins:
kvikmyndaleikarar
GRETA GARBO
og
CHARLES BOYER
Sýnd í kvöld kl .7 og kl
\
í
í
l
\
l
•9!
I
W< W< VW W W W W< W ++1+++
Stokkhólmsbúar reyna gasgrímur.
Ófriðarblikan fer sívaxandi í Evrópu. Þrátt fyrir „hlutleysispóli-
tík” Norðurlanda er viðbúið að þau dragist í ófrið. Fregnir okkar í
dag um heræfingar þýzka flotans sýna hve hættan er nærri.
Víkíngur K. R. 3:3
í auglýsingum um leik ^þenna
var óspart notað nafn þjálfara
Víkings, sem lék með,,endavar
það svo að það var næstum
það eina sem áhorfendur ,gátu
dáðst að í leik þessum. Alt í
allt var leikurinn ekki ,svo ójafn,
en þar var saman komið svo
mikið af ónákvæmum leik og
röngum staðsetningum að varla
er að tala um,skemmtilegan leik
eða jákvæðan fyrir hvorugt vfé-
lagið. Pó voru skot K.R.-inga
óvenjugóð og gáfu Buchloh
tækifæri til að sýna leik sem
hér hefur ekki sézt áður hjá
markmanni. Bjargaði aðminnsta
kosti 3 svokölluðum „óverj-
andi“ skotum og markmenn hér
hefðu ekki varjð. K.R.-ingar
geta þakkað það lélegri vörn
Víkings fyrir frammarkið, að
þeir fengu tækifæri til aðskjóta
Pessi leikur Buchloh varkennslu
stund fyrir markmenn okkarog
markmannsefni. Grip hans á
boltanum, staðsetning og leikur,
hans úti á vellinum, útspörkin,
— er nokkuð fyrir okkar mark-
menn að hugsa um. Uppstill-
ing Iiðanna var nokkuð rugl-
ingsleg, t. d. var Schram hægri-
innframherji, Birgir miðfram-
vörður, — hann óð of mikið
um, en Schram var aftur of kyr-
standandi sem innherji. Þó mun
þessi breyting með Gísla líka
í framlínunni styrkja sóknina
nokkuð en sennilega veikjavörn
ina. Þó Kragh Iéki framvörð
var hann ekki nákvæmur í spörk
um. Buchloh skapaði mikið ör-:
yggji í liðið sem sýndi við og
við krapt. ! liði Víkings keppti
nýliði, Vilberg að nafni, gerði
hann margt laglega og markið
sem hann setti var mjög fallegt.
Með góðri meðferð og æfingu
getur hann orðið góður ffinatt-
Háfídasýníng íslands á
hcímssýníngunní i
Ncw-Yórb verður í dag
Frá Ragnari E. Iívaran, ritara
fríimkvæmdastjórnar Islandssýn-
ingarinnar I New York, hefur blað
inu borizt eftirfarandi frétt um há
tíðisdag Islands á heimssýning-
unni, ér haldinn verður í dag:
Eins og áðar hefur verið sagt
frá í blöðum, hefur 17. júní verið
valinn sem hátíðisdagur íslands á
heimssýningunni í New York. Mik-
ill viðbúnaður hefur verið hafður
til þess að gera athöfnina sem há-
tíðlegas‘„a.
Hún hefst í sýningarsölum ís-
lands kl. 6.15 síðdegis og verður
Viihjálmur Þór, formaður fram-
kvæmda3tjórnar, forseti hennar.
Eftir að þjóðsöngvar Bandaríkj-
anna og íslands hafa verið leiknir,
flytur Thor Thors fyrstur stutta
ræðu fyrir minni Bandaríkjanna
og á eftir honum talar Mr. Flynn,
formaður framkvæmdastjórnar
Bandaríkjasýningarinnar. Á eftir
ræðum þessum syngur Guðmundur
Kristjánsson íslenzk lög. Þá flytja
ræður La Guardia, borgarstjóri í
New York, senator Nye, sem mun
tala fyrir hönd Bandaríkjastjórn-
ar, Grover A. Whalen, forseti
heimssýningarinnar og dr. Vil-
hjálmur Stefánsson. Þar næst
verða leikin af hljómsveit íslenzk
þjóðlög í útsetningu eftir Jón
Leifs og Karl Runólfsson. Athöfn
þessari, sem útvarpað verður og
reynt verður að endurvarpa hér,
verður lokið kl. 7.30.
Síðar um daginn (kl. 4.30 eftir
New York tíma) verður samsæti í
aðalhöll Bandarikjasýningarinnar.
spyrnumaður. Dómari var Jó-
hannes Bergsteinsson. Áhorfenú,
ur um 1700 Mr.
GRAHAM GREENE:
SKAMMBYSSA
T I L L E I G U
lylla sér á Lá til að ná upp lil hans. Hann var svo traust-
ur og öruggur eins og stór hundur, jafnvel þegar liann
var dapur og örvæntingarfullur, en hund þurfti maður
eklci að senda i’rá sér út í dimma og kalda nóttina.
„Anna” sagði hann, „við giftum okkur rétt eftir jólin,
er ekki svo?”
„Við eigum ckki Lúskilding”, sagði hún, „það veiztu. —
Ekki grænan eyri — Jimmy”.
„Eg skal úlvega lán”.
„Nú verður þú of seinn”.
„O, fjandinn hafi það! Ekkert hel'ur áhrif á þig”.
Ilún hló iil hans: „Ekki grænan eyri, vinur minn”, og
gekk frá honum upp götuna að nr. 54. Og hún bað í sí-
íellu: Hjálpaðu mér um dálitla peninga sem i'ljótast, að-
eins i þetla eina sinn. En hún’trúði ekkert á það sjálf.
Maður gekk fram hjá henni upp götuna. Honum var kalt
að sjá, þar sem hann slikaði framhjá í svörtu kápunni.
Hann hafði skarð í vör. Aumingja maðurinn, hugsaði hún
og gleymri honum. Svo fór hún inn á nr. 54 og læsti,
klifaði upp langa stigann og upp á kvslinn. Stigadregillinn
náði ekki nema upp á aðra hæð. Svo selti hún nýju plöt-
una á og þrýsti að sér hinum innantómu og meiningar-
lausu orðum og drafandi og syfjulegu laginu:
„Pér er það aðeins
afföll og töp.
Mér er það sumar
og sældarsköp.
Pér er það aðeins
öræfin hljóð.
Mér er það blóm -krúð
og bikar og ljóð.
Maðurinn með skarðið í vörina kom aftur oian gö'una.
Pó að hann gengi hart, hafði honum ekki hitnað. Hann
bar kuldann innan í sér, þar sem hann gekk, eins og Kay
í „Snædrottningunni”. Snjóflygsurnar héldu áfram að
falla, þær bráðnuðu í krap á gangstéttinni. Nokkur orð
og lagbrot náðu til hans ofan frá uppljómuðu herbergi
á fjórðu hæð. Pað urgaði í slitinni nál:
„Allir segja hún sé ísrós,
sem einhver tók með frá pólnum. '
Mér sýnist hún mdæl og hvít og hrein
eins og húðin þín unöir kjólnum”.
Maðurinn hægði naumasl á sér, hann hélt hratt áfram
oí'an götuna, fann engin óþægindi af ískögglinum innan-
brjósts.
III.
Raven sal við tómt borð í kaífihúshni í liorninu rélt hja
marmarasúlunni. Hann las með viðbjóði hina löngu skrá
um ísdrykki, aliskonar „parfaits”, límonaði, sódavötn,
ávaxtasalöt. Maður við næsta borð borðaði rúgbrauð með
smjöri og drakk maltsóda.
Pað snart liann óþægilega, hvernig Raven starði á hann,
og hann i'aldi sig bak við blaðið. Yfrskriftin var aðeins
eitt orð: „Úrslitakostir”.
Mr. Cholmondeley ruddi sér braul milli borðanna.
Hann va rfeitur og hat’ði smaragðshring á hendi. Hið
stóra, ferstrenda andll lians lafði niður í pokum. Hann
líktist fasteignasala, eða kannske öllu fremur manni, sem
er óvenjulega duglegur að selja lífstykki. Hann settist
við borðið hjá Raven og sagði: „Gott kvöld”.
Raven sagði: „Eg hélt að þér ætluðuð aldrei að koma,
mr. Chol—mon—deley”. Hann bar fram hverja samstöfu
í nafninu.
„Chumley, maður minn, IChumley”, leiðrétli mr. Chol-
mondeley.
„Skiptir ekki máli hvernig það er borið fram. Pað er
víst Iivorl sem er ekki hið rétta nafn yðar”.
„Eg hef þó að minnsta kosti valið mér það sjálíur”,
sagði mr. Cholmondeley. Pað glitraði á hringinn hans
undir öfugum lampahjálmunum, þar sem hann blaðaði
í vínskránni. „Yiljið þcr einn parfait”?
„Pað er brjálæði að borða ís í þessu veðri. Ef manni er
of heitt, þá er hægur vandinn að fara út fyrir dyrnar.
Eg sit ekki hér til að eyöa límanum, mr. Chol—mon—del-
ey. Hafið þér peningana með vður. Eg á ekkert”.
„Peir liafa ágætan Maiden’s Dream hérna”, sagði mr.
Cholmondeley. „Svo maður tali nú ekki um alpaglóðina.
Eða hvernig lizt yður á að fá einn Knicker bocker Glory”?
„Eg hef ekki bragðað mat síðan í Calais”.
„Fáið mér bréfið”, sagði mr. Cholmondeley. „Takk’.