Þjóðviljinn - 27.09.1939, Blaðsíða 1

Hvað heíar þú
gwf! II! að
útbreíða
Þjóðvílfatm I
Sovétríkln og Tyrkland
treysta samvlnnn sína
lltanríkísráðherra Tyrkfa fær ágœtar móttökur í Moskva
Ranði herinu sækir iram í Póllandi
SAMKV. EINKASK. FRA MOSKVA OG KHÖFN I GÆRKVÖLD,
Schukru Saradshoglu, utanríkisráðherra Tyrklands og fylgd-
arlið hans kom til Moskva í gærí opinbera heimsókn.
Utanríkisráðherrann fekk hinar virðulegustu móttökur. Á járn-
brautarstöðinni voru fyrir Potemkin og Dekanosoff, vara-utanríkis
þjóðfulltrúar Sovétríkjanna, — Koroljeff, .forseti Moskvaráðsins
og allt starfsfólk tyrknesku sendisveitarinnar í Moskva, með sendi-
herrann Ali Chaidar Aktai í fararbroddi, Saed sendiherra írans, Sul-
tan Achmed Chan, sendiherra Afghanistans, .Antonoff sendiherra
Búlgaríu, Marketti sendiherra Grikklands, og Dianu sendiherra
Rúmeníu.
I för með Schukru Saradshoglu var sendiherra Sovétríkjanna
í Ankara, Terentéff.
Fundur í þingi Bandaríkjanna.
V er ða hlutleysislög Banda
rikjanna afnnmin j
Roosevelt talínn öruggur um meíríhluta
Um aðgerðir Rauða hersins í Pól-
landi 25. september gaf herforingja
ráðið eftirfarandi tilkynningu:
„Rauði herinn hélt áfram sókn
sinni til takmarkalínunnar í Pól-
landi hinn 25. sept., og tók á vald
sitt borgirnar - Suwalki og Gronionz
og náði fram til Iínunnar Siiwalki-
Gronionz-Surash-Janow (30 km.
norðvestur af Brest-Litovsk) -Opalin
-Dubenka (báðar við Bug-fljótið,
24—30 km. norðvestur og suðvest-
ur af Colm) -Komarow-Lavrikoiu (15
km. suðaustur af Rawaruska) -Pod
gaitschhiki (25 km. norðaustur af
Sambor) -Rybnik (40 km. vestur af
Stryi) -Kosiowa (50 km. suðvest-
ur af Stryi). í Vestur-Hvítarúss-
landi og Vestur-Okrainu heldur her-
inn áfram leit að leifum pólskra
liðssveita*1.
Ríbbcnírop fer iil
Moskva i dag
Ribbentrop leggur af stað á morg
un áleiðis til Moskva til samninga
um Póllandsmálin.
Orðrómi um ínnrás í
Rúmeníu mófmaslf
Ýmsar útvarpsstöðvar í Vestur-
Evrópu hafa flutt þá fregn að tíu
sovéthersveitir væru komnar inn í
Rúmeníu og landamærum Sovét-
ríkjanna og Rúmeniu hafi hvar-
vetna verið lokað.
Stjórn Rúmeníu hefur lýst yfir
í opinberri tilkynningu að fregn
þessi sé tilhæíulaus. Engin tálmun
hafi verið lögð á samgöngur um
Bessarabíu-landamæri Rúmeníu og
Sovétríkjanna, en hinum fyrrver-
andi rúmönsk-pólsku landamærum
hafi verið lokað vegna styrjaldar-
ástandsins í Póllandi.
Því er opinberlega neitað í
Frakklandi, að franskar sprengju-
flugvélar hafi gert árás á Zeppe-
lin-verksmiðjumar í Friedrichs
hafen. Telja Frakkar að eitthvert
ógurlegt slys muni hafa orðið í
verksmiðjunum, og reyni þýzk yf-
irvöld að láta lýta svo út, að það
hafi verið sprengjuárás að kenna.
- ■ i- »• -
Va» von Frífsch myrfar ?
Sterkur orðrómur gengur um
það, að þýzki herforinginn von
Fritsch hafi ekki fallið á vígvöll-
unum, heldur hafi hann orðið
þýzku leynilögreglunni að bráð.
Vitað er að von Fritsch var í ónáð
hjá Hitler, enda þótt honum hefði
að nýju verið fengin herstjórn.
Ástandíð í atvínnu-
leYSismálunum
Samkvæmt upplýsingum, sem
Þjóðviljinn fékk í gær voru 452
skráðir atvinnuleysingjar á Vinnu-
miðlunarskrifstofunni í gær.
Sé sami dagur 26. september tek-
inn til samanburðar á undanfömum
árum verður útkoman sem hér
segir:
1938 — 373
1937 — 189
1936 — 350
1935 — 397
Atvinnuleysið er því það mesta,
sem það hefur verið í fimm ár.
Við þetta bætist sú staðjreynd að
tala atvinnuleysingja var í síðustu
viku komin nokkuð á sjötta hundr-
að, og er vitað að aðeins sárafáir
af þeim mönnum geta nú verið
komniíi í vinnu. Orsök þess að skráð
um atvinnuleysingjum hefur fækk-
að er sú, að þeir hafa ekki enn
komið til skráningar aftur, að fyrstu
skráningunum loknum, en ekki hin,
að þeir hafi fengið vinnu.
Eftir upplýsingum, sem Þjóðvilj-
anum bámst í 'gær, er að minnsta
kosti búið að segja upp að öllu
eða að miklu leyti hjá 8 iðnfyrir-
tækjum hér í bæ. Sum þeirra eru
þegar hætt starfsemi sinni, í bili
að minnsta kosti. Eftir sömu upp-
lýsingum var búist vjð að uppsagn
ir væru væntanlegar hjá ýmsum
fleiri iðnfyrirtækjum þessa dagana.
„Congircss#<~fÍokk
inrínn índvcirskí
scgír brczku
sfíórninni mcín~
íngu sína
EINKASKEYTI TIL ÞJÓÐV
KAUPMANNAHÖFN I GÆRKV.
„Gongress‘‘-flokkurinn í Indlandi
sem er sjálfstæðisflokkur Indverja,
hefur nýlega samþykkt yfirlýsingu
út af styrjöldinni i Evrópu. Er
stefna yfirlýsingarinnar á þessa
leið:
Flokkuiinn álítur stríðið vera
stórveldastríð auðvaldsríkja um
hagsmuni sína og er því algerlega
mótfallinn að farið sé að fóma auð-
æfum Indlands og mannafla í slíkri
styrjöld. Enska stjórnin sé með lýð
ræðið á vörunum, en meini ekkert
með því fremur venju. Hinsvegar
sé flokkurinn viss um, að enska og
franska þjóðin vilji berjast fyrir
lýðræði og taki styrjöldina alvar-
lega hvað það snerti. En ef enska
stjómin meini það alvarlega að hún
sé að berjast fyrir því að koma
lýðræðá á í Iveröldinni, þá ætti hún
að byrja með því að gefa Indlandi
frelsi. I.
Samkv. nýjustu erlendum blöðum
urðu úrslitin á skákmótinu í Buenos
Aires þau, að Þýzkaland varð efst
og vann Hamilton Russel-bikarinn.
Pólland varð annað, Svíþjóð þriðja.
Fer hér á eftir vinningafjöldi hvers
lands um sig.. Argentína og Holland
áttu eftir biðskák.
Þýzkaland 34
Pólland 32
Svíþjóð 31V2
Eistland 31
Bæheimur og Mæri 30
Lettland 29
Argentína 28V2 (og biðskák)
Holland 27 (og biðskák)
Palestína 231/2
Frakkland 23
Chile 22 j :g||
Litháen 20
Brazilía 19V2
Cúba 19
Danmörk 18
EINKASKEYTI TIL ÞJÓÐV.
KAUPMANNAH. I GÆRKV.
Talið er að Roosevelt Banda-
ríkjaforseti muni hafa öruggan
meirihluta til breytinga þeirra á
hlutleysislögum Bandaríkjanna,
sem hann hefur Iagt fyrir þingið,
Fela breytingar þessar í sér, að
Bandaríkin mega selja ófriðarþjóð
um vopn og aðrar hernaðarnauð-
synjar, en þó því að eins, að ófrið-
arþjóðirnar sjái um flutning
þeirra og borgi vörurnar út í
hönd.
Fulltrúar allra lýðvelda í Ame-
Þjóðviljinn mun síðar flytja ná-
kvæmar lýsingar frá skákmótinu.
Næsta grein Guðmundar Arnlaugs-
sonar, sem er frásögn af fyrri hluta
mótsins, birtist hér i blaðinu n. k.
sunnudag.
Míðsföð hcíms~
viðburðanna
EINKASKEYTI TIL ÞJÖÐVILJ.
KHÖFN 1 GÆRKV.
Blöð um öll Norðurlönd ræða
heimsástandið, og ber þeim yfir-
leitt saman um að atburðir síðustu
daga hafi gífurlega aukið stjórn-
málavald Sovétríkjanna og segja
sum blöðin að miðstöð hinna póli-
tísku viðburða í álfunni sé nú
komin til Moskva.
ríku sitja nú ráðstefnu í Panama.
Hefur verið fullt samkomulag um
nauðsyn þess, að varðveita hlut-
leysi amerísku lýðveldanna, en
jafnframt muni þau hafa samtök
sín á milli um að verja verzlun og
siglingar Ameríku-þjóða.
Aðalfulltrúi Bandaríkjanna á ráð
stefnunni hefur lagt fram tillögur
um það, að landhelgi Ameriku-ríkj-
anna verði færð mjög út, og ná-
kvæmt eftirlit haft með því, að
herskip ófriðarþjóða hafist ekki við
innan hinna nýju landhelgistakmarka
Sjóræ nín$fa~að~
fcrdír Þjódvcrja
fordæmdar um
umöllNorðurlöfid
EINKASKEYTI TIL ÞJÓÐVILJ.
KHÖFN 1 GÆRKV.
Um gjörvöll Norðurlönd er nú
ekki rætt um annað meira, en að
Þjóðverjar hafi sökkt fjórum skip
um frá Norðurlöndum.
Norsk, sænsk og finnsk blöð skrifa
um málið af miklum hita og for-
dæma aðgerðir Þjóðverja. Zeth Hög
hind segir t. d. í aðalblaði sænsku
stjórnarinnar: Ef Þýzkaland ætlar
sér að hræða hlutlausar þjóðir frá
löglegri verzlun við Breta og
Frakka þá skjátlast þeim alveg.
Svíþjóð mun aldrei láta taka af
sér réttinn til frjálsrar verzlunar,
á heiðarlegum hlutleysisgrundvelli.
Búist er við að sænska og finnska
stjórnin muni bera fram mótmæli
í Berlín vegna aðgerða Þjóðverja.
Þýekaland sígvcgarí í Bucnos Aírcs
Pólland vard annad, Sviþjód þríðja í röðínní