Þjóðviljinn - 22.12.1939, Blaðsíða 1
IV. ARGANGUR.
FÖSTUDAGINN 22. DES. 1939
295. TÖLUBLAÐ
llerlup áfengisdfsniunuin lohau?
Yfirgtiðefandí meíríhlufí kjósenda í öllum]kaupstðð~
um landsins og í mörgum kaupfúnum krefsf þess ad
áfengísúfsölunum sé lokad meðan sfrídíd sfendur yfír
Áskorun frá um 20 þúsund hjósendum.
Sovéthermenn.
LL.
Lítið um bardaga.
Vefrarhörkur híndra hernaðaraðgerðír í Fínnlandí
EINKASKEYTI TIL ÞJÓÐVILJ
Hemaðartilkynning foringjaráðs
Leningrad-hernaðarsvæðis
„Hinn 20. des. urðu á öllum víg
stöðvum skærur milli könnunar-
flokka. Á nokkrum stöðum, eink-
um á Kyrjálaeiði var haldið uppi
ákafri stórskotahríð. Sovétflugvél
ar fóru nokkur könnunarflug”.
Samkvæmt finnskum fregnum
gerðu sovétflugvélar 1 dag loftá-
rásir á Helsinki, Tammerfors og
Abo, og vörpuðu niður allmörgum
sprengjum. Ennnfremur segja
Finnar að sovéther hafi gert áköf
áhlaup á varnarvirkin á Kyrjála-
eiði, en verið hraktir til baka við
mikið mannfall og tap á hergögn-
um. Viðurkennt er að finnski her-
inn sé á undanhaldi á nyrztu víg-
stöðvunum, en við Sala hefðu Finn
ar unnið sigur í stórorustu, og tek
ið mikið herfang.
Frosthörkur eru nú miklar í
Finnlandi og draga þær úr hemað-
araðgerðum.
Þorlr valdaklikan að Iðta
blrta relknlnga Kvetdðlts
Þíngmcnn Sósialísfaflokksíns flyfja frumvarp
fil laga um bírfíngu efnahagsrcíknínga.
lúngrnenn SósíalisíafloUksins í neðri deild, Einar og Isieifur,
flytja frumvarp um birtingu efnahagsreikninga. Mælir það svo fyr-
ir að þau fyrirtæki, sem liafa að láni meira en 150 þús. kr. skuli
birta efnahagsreikninga sína árlega. Er það samhljóða frumvarpi
sem Framsóknarmenn fluttu fyrir ári síðan, en dagaði þá uppi, af
því Landsbankastjórnin lagðist á móti því og þingmenn hlýddu að
vanda fyrirsldpunum úr þeirri átt. Þetta fruinvarp Sósíalistallokks-
ins liefur nú verið samþykkt til 2. umræðu og nefndar og er því
vaíalaust ætlað að sofna þar.
Niðnrjöfnunarnefiid fær
lannahækknn S!
Sósíalisfar krefjasf þess að afvínnubófavinnunní
verdí haldíd áfram effír áramófín með sa ma fjölda
Framsögu um málið hafði Einar
Olgeirsson. Sýndi hann fram á
hvernig Landsbankavaldið hefði
stöðvað þetta þarfa frumv. síðast
af því það óttaðist að ef það yrði
að lögum, þá kæmi í ljós fúinn og
rotnunin, sem Landsbankinn held-
ur verndarhendh sinni yfir í ís-
lenzku atvinnulífi. Hefði Fram-
sókn beygt sig svo fullkomlega
fyrir boði bankaklíkunnar að hún
hefði ekki síðan þorað að láta á
þeirri ósk fólksins bæra að
sjá efnahagsreikninga hinna skuld
ugu fyrirtækja.
Nú væri hinsvegar meiri þörf
en nokkru sinni fyrr á að þjóðin
fylgdist með hvað rekstri þeirra
fyrirtækja líður, sem þjóðin tekur
áhættuna af með því að lána þeim
rekstursfé. Það hefðu verið lagðar
svo þungar álögur á þjóðina til að
halda þessum fyrirtækjum uppi
bæði með gengislækkuninni og
skattfrelsi togarafélaganna, að
þjóðin ætti fyllsta rétt á að fá að
vito hvað efnahag þessara félaga
líður. Og það væri því meiri á-
stæða fyrir þjóðina til að gera
þessar kröfur, þar sem tveir þeir
flokkar, sem áður hefðu heimtað
bitingu efnahagsreikninga, hefðu
nú myndað stjóm með skuldakóng
unum, til að hilma yfir skuldasúp-
una og láta þjóðina borga hana
En eins og vænta mátti fengust
Framsóknar- og Alþýðufiokks-
menn ekki til að ræða fmmvarp
þetta. Þeir vilja kæfa það í þögn-"
inni, eins og þeir vilja að þögnin
geymi allt Kveldúlfssvindlið, allt
Landsbankahneykslið, alla samá-
byrgð valdhafanna um þá stjóm-
málaspillingu, sem af hvoru-
tveggja stafar. — Landsbanka- og
Kveldúlfsvaldið hefur nú síðan á
Eins og kunnugt er, haía ternpl-
arar beitt sér fyrir því að safna
undirskriftum um að loka áfengis-
útsölum meðan á stríðinu stendur.
Askorunin var á þessa leið;
„Sökum ríkjandi dýrtíðar, vöru-
skorts og skömmtunar á hel/.tu
lífsnauðsynjum, og með því að enn
er ekki lögfestur réttur kjósenda
til að ráða því hvort áfengissala
skuli leyfð í (nafn staðarins), þá
skorum vér undirritaðir kjósendur
á Alþingi og ríkisstjórn að stöðva
nú þegar áfengisútsölu í (nafn
staðarins) og gildi sú stöðvun
meðah stríðið stendur”.
Leitað var undirskrifta í eftir-
töldum stöðum og með þeim ár-
angri, sem hér segir:
Kveldúlfsmálaráðlierrann
er því mótfallinn að vitnist um
meðferð Thorsaranna á almannafé
þinginu 1938 svínbeygt svo Fram-
sóknar- og Alþýðuflokks-þing-
mennina, að þeir þora nú engum
mótmælum að hreyfa.
En því skarpar verður nú al-
þýðan um allt land að hreyfa mót-
mælum gegn því hneyksli, sem
gagnsýrir alla íslenzka pólitík, þvi
hneyksli að skuldir Kveldúlfs skuli
. marka st jórnarstefnu ráðandi
flokkanna á íslandi.
Reykjavík um 13000
Hafnarfjörður 1531
Vestmannaeyjar 1395
Isafjörður um 1100
Siglufjörður um 1100
Akureyri 2016
Seyðisfjörður 25«
Akranes 520
Keflavík 426
Garður 144
Sandgerði 115
Grindavik 211
Vík í Mýrdal e 122
Stokkseyri 191
Samtals um 22129
Árangurinn af þessum undir-
skriftasöfnunum hefur orðið sá,
að mörgum sinnum fleiri kjósend-
ur heldur en nokkurn gat órað
fyrir, krefjast þess að áfengisút-
sölunum sé lokað. Eins og gefur
að skilja náðist ekki til allra kjós-
enda á þessum stöðum, og urðu
víða margir útundan, en yfirleitt
má segja að um 90% af öllum
þeim, sem náðist til, hafi skrifað
undir.
Templarar hafa sýnt mikinn
dugnað og tryggð við sinn góða
Á bæjarstjómarfundi í gær lá
fyrir beiðni frá þeim, sem starfa
i niðurjöfnunarnefnd, um hækkun
á launum þeirra fyrir þessi störf.
Laun þeirra hafa hingað til verið
kr. 2520 nema formanns, sem er
skattstjóri ---hann hefur fengið
kr. 3650. Hækkun sú sem nefndar-
menn fara fram á er kr. 500 og
samþykkti bæjarstjórn hana til
handa öllum — einnig formanni.
Töldu sumir bæjarfulltrúar
störf þessara manna mjög sæmi-
lega launuð þó ekki væri hækkað
við þá, enda vafasamt hvort hækk
unin vaeri heimil samkvæmt ákvæð
um gengisskráningarlaganna frá
4. apríl s.l.
Það er ekki kunnugt að nefnd-
armenn, sem allir eru á launum
annársstaðar, missi nokkuð af
þeim vegna þessara nefndarstarfa
og virðist því ekki samræmi í því
að hækka þessar aukatekjur
þeirra meðan öllum öðrum er bann
að að hæklca laun sín og sekt ligg-
ur við ef út af er brugðið, jafnvel
þótt svo stæði á að atvinnurekandi
málstað í þessari undirskriftasöfn-
un. Þeir eiga skilið þakkir alþjóð-
ar, og þess er að vænta að lýðræð-
ið gildi og vilji templara og ann-
arra bindindisvina verði fram-
kvæmdur, — áfengisútsölunum
lokað,
Vcrklýðsfclag
Bor$arncss mó!~
mælír ríkíslö§-
rc$lu,
Á fundi, sem Verkalýðsfélag
Borgarness hélt sunnudaginn 17.
þ. m. voru samþykkt mótmæli
gegn ríkislögreglufrumvarpi Her-
manns Jónassonar og skorað á Al-
þingi að fella frumvarpið. Enn-
fremur samþykkti fundurinn að
félagið ítrekaði áskorun sína til
þingsins um það, að gengislækk-
unarlögunum frá 4. apríl s. 1. yrði
nú þegar breytt þannig að verka-
lýðsfélögin fengju óskert frelsi til
þess að hækka kaupgjaldið í sam-
ræmi við vaxandi dýrtíð.
væri fús til að hækka laun starfs-
manna sinna.
Ársæll Sigurðsson gerði fyrir-
spurn til borgarstjóra um hvort
nokkuð væri ákveðið um framhald
atvinnubótavinnu eftir nýárið.
Borgarstjóri kvað enga ákvörð-
un hafa verið tekna, en að útlit
væri fyrir að hennar væri full
þörf.
Lagði Ársæll þá fram eftirfar-
andi tillögu:
„Bæjarstjórn felur bæjarráði og
borgarstjóra að lialda áfram at-
vinnubótavinnu eftir nýárið fyrst
um sinn, með sömu tölu verka-
manna og nú vinnur í þeirri
vinnu”.
Tillögunni var vísað til bæjar-
ráðs.
Loks var samþykkt gjaldskrá
fyrir hitaveituna frá Þvottalaug-
unum.
Fyrir fundinum lá beiðni frá
Starfsmannafélagi Reykjavíkur
um það að sótt verði um viður-
kenningu Tryggingarstofnunar rík
Framh. á 4. síðu,