Þjóðviljinn - 29.12.1939, Blaðsíða 2
FÖSTUDAGINN 29. DES. 1939
ÞJÖÐVILJINN
plðOVIUINII
Ctgefandi:
Sameiningarflokkur alþýðu
— Sósíalistaflokkurinn.
Bitstjórar:
Einar Olgeirsson.
Sigfús A. Sigurhjartarson.
Ritstjórna rskrifstof ur: Aust-
urstræti 12 (1. hæð). Símar
2184 og 2270.
Afgreiðsla óg auglýsingasbrif-
stota: Austurstræti 12 (1.
hæð) sími 2184.
Askr iftargjald á mánnði:
Reykjavík og nágrenni kr,
^5). Annarsstaðar á land-
^au kr. 1,75. 1 lausasölu 10
aura e'ntakið.
Víkmgsirrent h. f. Hverfisgötu
4. Sími 2864.
Sagi fíl vcgar
Stýrimannafélag Islands hefur
sampykkt áskorun á Alþingi um
að veita verklýðsfélögunum á ný
þáð frelsi, sem þeim sannarlega
ber til þess að semja um kaup
og kjör. Að þessu leyti er félagið
aðeins í samræmi við öll önnur
verklýðs- og launþegafélög lands-
ins, öll undantekningarlaust gera
þau þá kröfu, að rétti þeirra verði
ekki lengur haldið fyrir þeim, að
þau fái skilyrðislaust frelsi til þess
að semja um kaup og kjör með
lima sinna, og til þess að berjast
fyrir bættum kjörum þeirra, með
öllu því „harðfylgi", sem þau eiga
yfir að ráða.
En Stýrimannafélagið gengur feti'
framar en flest önnur félög. Það
heimilar stjóm sinni að segja upp
scunningunum, ef Alþingi verður
ekki við kröfum verklýðsfélaganna.
Með þessari samþykkt hefur félag-
ið sagt rétt til vegar. Það hefur
I>ent á leið, sem verklýðsfélögin eiga
að fara, það hefur bent á einu leið-
ina, sem líkleg er að verði til á-
rangurs.
Það er ljóst, að su stjóra, sem
nú fer með völd, og það afturhald,
sem nú ræður á Alþingi, lætur
ekki unoan síga fyrir neinu, nema
valdi. Valdið er í höndum verkalýðs
ins. Vopnin, sem verkalýðurinn get
ur beitt eru verkföll, hann getur
látið hjól þjóðfélagsins stöðvast,
hvenær sem honum sýnist, og hon
um ber að láta valdhafana vita, að
til þess er hann reiðubúinn. ef
réttur hans er fótumtroðinn.
„En eitt er nauðsynlegt'V og það
eT fullkomið samheldni og sam-
starf allra verkalýðs- og launþega
félaga landsins, án alls tillits til
þess í hvaða landssamböndum þau
eru, án alls tillits til þess hvað
einstakir meðlimir þeirra kunnaað
.hugsa um stjómmál o. s. frv.
Boðorðið er aðeins eitt, fullkom-
in eining og samstarf, sé því fylgt
er fullkominn sigur gefinn, en án
þess enginn sigur. Þetta er aftur-
haldinu á þingi og í stjórn full-
komlega ljóst, og þess vegna notar
það nú öll sín áróðurstæki, blöð,
útvarpið, vinnuveitendavald o. s.
frv. til þess að sundra röðum verka
lýðsins. Þessvegna er reynt að beina
hugsun hans að fjarlægum atburð-
um, ef verða mætti til þess að fá
hann til að sætta sig við fjötrana.
fslenzkir verkamenn! Mætið nýju
ári með vaxandi einingu og vax-
andi baráttuþrótti; brjótið fjötrana-
sjóðið sverð úr hlekkjunum, tak-
ið völdin úr höndum fulltrúa kon-
ungsins og hálaunamannanna.
•x—x**í*x*<"X**:—X**X»X-X*X"X"X“:"X—X"X"X"X~X—X"X"X"X"X"X"X"X"X“X"X**X"X"X"X"X"X"X"X—x—x—x—x—t—x—x—x—x—x—x—x-ix-t—x-x^-x
%
ÍÞBðTTIB
i
X"X"X"X~:**X~X“X"X"X**:**X"X"X*
♦*« ♦*« ‘X* *l*K*K*K*K**l**l* *l* •XK*****^**?
V
„Það er svo bágt að standa í stað, því mönnunum munar, ann-
aðhvort aftnr á bak, ellegar nokkuð á leið”. Frá mínu sjónarmiði
hefur íslenzkum íþróttamönnum miðað nokkuð áfram síðasta ár.
Yfirlit yfir helztu viðburði, auk hinna venjulegu, er hér á öðrum
stað á íþróttasíðunni, og gefur það glöggt til kynna að þar hefur
verið ráðizt í stórframkvæmdir bæði hvað snertir íþróttamannvirki
og íþróttaferðir. Tökum t. d. fjórar utanferðir tveggja fimleika-
flokkka og tveggja knatttspyrnuflokka, sem allir hafa staðið sig
prýðilega, orðið sér og félögum sínum til sæmdar, og um leið
kynnt okkar ágæta land meðal erlendra þjóða. Lingmótið, er hafði
þátttakendur frá fjölda þjóða sem margar hverjar vita lítið sem
ekkert um ísland, var einmitt staður til að beita þessum áhrifum
og okkar íslenzku íþróttaæsku tókst það að allra dómi. Þessi ca
100 manna flokkur sem „herjaði” víðsvegar um lönd hefur sannar-
lega sett sinn svip á þetta ár.
Heima fyrir hafa menn líka náð sérstökum afrekum, — að
mínum dómi er sund Hauks Einarssonar úr Drangey mesta afrek
ársins. Er það mjög frækilegt sund, miðað við þær aðstöður, er
þar eru, og trú mín er að langt verði þangað til að þessi tími
verði bættur.
Ef ég ætti að segja hvaða atriði hafi verið þýðingarmest fyrir
okkur útávið í ár, segði ég: þátt-taka Islands í Lingmótinu. Inná
við tel ég þýðingarmest: tþróttalöggjöfina nýju, ef hún verður
framkvæmd eins og til stendur. ■
Hvernig verður svo næsta ár? Nú logar heimurinn í ófriði, og
Norðurlönd, eða eitt þeirra, hefur dregizt inn í þenna hildarleik svo
hætt er við að ekki verði mikið um „viðskipti” við útlönd. Heima
fyrir ætti að geta orðið framsóknef rétt er að staðið og málin tek-
in með alvöru. Eg hef áður bent á, að á þessum erfiðu tímum sé
sérstaklega þörf á að allir, öll þjóðin sé í þjálfun. Vörn Finnlend-
inga er oft skýrð með því að þeirséu svo góðir íþróttamenn. Þess-
vegna eigum við líka að gera íelenzku þjóðina að íþróttaþj'ið svo
hún sé færari til að berjast sinni lífsbaráttu bæði á ófriðar- og
friðartímum. Dr. —
Beztí árangur í frjáSsum í-
þróftum 1939 í Norcgí, Sví-
þjóð, Danmörbu o$ Islandí
100 m. 110 m. grindahlaup.
1. Hákon Tranberg N. 10,4 mín. 1. H. Lidman S. 14,2
2. L. Strandberg S. 10,6 — 2. S. Aage Thomsen D. 14,8
3. Holger Hansen D. 10,7 — 3. Leif Uggen N. 15,2
4. Sveinn Ingvarsson 1. 10,9 — 4. Sveinn Ingvarsson í. 17,2
200 m. • Kringlukast.
1 .Hákon Tranberg N. 21,5 1. Reidar Sörli N. 51,15
2. L. Strandberg S. 21,6 2. G. Berg S,- 51,18
3. Holger Hansen D. 22,3 3. Kristján Vatnes í. 42,90
4. Sveinn Ingvarsson 1. 23,4 4. P. Larsen D. 42,43
400 m.
1. Per Edfeldt S.
2. Per Fridrik Edsbö N.
3. Ole Dorph-Jensen D.
4. Sigurgeir Ársælsson I.
800 m.
1. B. Anderson S.
2. Per Lie N.
3. Emanuel Rose D.
4. ölafur Guðmundsson 1.
1500 m.
1. A. Andeson S.
2. Per Lie N.
3. Ervin Randil D.
4. Sigurgeir Ársælsson I.
5000 m.
1. H. Johnson S.
2. Odd Rasdal N.
3. Henry Siefert D.
4. Sigurgeir Ársælsson 1.
10,000 m.
1. Tore Tillman S.
2. Odd Rasdal N.
3. Henry Siefert D.
4. Indriði Jónsson 1.
48,3
49.8
49.9
53,2
1,52,2
1,53,5
1,55,0
2,002
3.48.8
3.55.8
3,58,6
4,11,0
14,18,8
14,36,7
14.55.6
16,06,4
30.37.6
31,02,4
31,48,0
35.45.7
Svíþjóðarfarar Armanns.
íþróttaviðburðir árs-
ins 1939
Hver áramót í sögu einstaklinga
og þjóða marka viss tímamót þar
sem árið er „gert upp‘‘ og saman
dregið í einskonar skýrsluform
þeir viðburðir, sem fyrir hafa kom
ið, í fyrsta Iagi til þess að sjá
hvort rnn framför eða afturför er
að ræða, og í öðrulagi, hvort ekki
er hægt að gera tillögur um breytt
fyrirkomulag, er miði að bættri af-
komu og árangrj, sem sé byggt á
reynslu undanfarinna ára. Það er
því ekki fjarri lagi að einnig í-
þróttamenn dragi saman þá sér-
stæðu atburði, er fyrir liafa komið
og þeirra mál varða, á árinu sem
er að líða.
Það má segja að árið hafi byrj-
að á ^ tórviðburði, sem sé vígslu
Kolviðarhóls sem skíðalieimilis
I. R. 10. janúar. Er það vel
farjð um þann fomfræga stað, er
um langt skeið hefur verið nokk-
urskonar „sæluhús” á slæmri og
hættulegri vetrarleið, og er f. R,-
ingum til sóma. Þá koma afmælis
hátíðir stórfélaganna Ármanns og K.
R., sem eru stærstu og öflugustu
stoðirnar undir íslenzku íþrótta-
lífi, Ármann 50 ára og K. R. 40
ára. Voru íþróttasýningar þessara
félaga svo stórfelldar að sérstæðar
verða að teljast, og íþróttaviðburð
ur. Þar í flokk kemur líka 25 ára
afmæli Skíðafélags Reykjavíkur, ér
með sanni má segja að sé jafn gam
alt skíðahreyftngunni hér, en hún
hefur nú sýnt sig að vera orðin
uppáhaldsíþrótt landsmanna. f þessu
sambandi má geta þess að K. R.
vígði skíðaskála sinn í sambandi
við 40 ára afmæli sitt og var það
merkisviðburður í íþróttalífinu hér.
Þá er heimsókn frægasta núlif-
andi skíðastökkmanns heimsins,
Norðmannsins Birger Ruuds. Verð
ur hún ógleymanleg og merkileg,
enria hefur enginn frægari íþrótta-
u aður gjst þetta land.
Utanfarar K.R.-stúlknanna á af
mælismót danska fimleikasambands
ins hafði nrikla þýðingu fyrir ís-
lenzkar íþróttir og íþróttaæsku.
Danmerkur-för Fram, sem er
þeirra fyrsta ferð yfir hafið, var
sannkölluð sigurför, þhr sem þeir
settu 14 mörk gegn 7 í 4 leákjum.
KmttspyrmifélagiB Islington Cor
inthians frá London varð að þessu
sinni fyrir valinu að koma hingað
á vegum K. R. í sambandi við 40
ára afmælið. Var frammlstaða ís-
lenzku félaganna góð, þó þeim tæk-
ist ekki að sigra þá. — K. R. og
Valur gerðu þó jafntefli (Valur 2:2)
(K. R. 1 :l)(i í 5 leikjum gerðu þeir
aðeins 9 mörk gegn 5.
Færeyingum var ennfremur boð
ið af K.R. Kepptu þeir hér 3 leiki.
gerðu aðeins 2 mörk gegn 18.
Glímufélagið Armann sendi 30
manna leikfimisflokk á Ling-mót-
ið í Svíþjóð 13. júlí. Tókst sú för
prýðilega og var hin merkilegastá
í alla staði. Ling-mót þetta var
haldið í tilefni af því að í ár eru
liðin 100 ár frá fæðingu H. P.
Lings, sem var höfundur Ling-
fimleikakerfisins.
Isfirzkur knattspyniuflokltur
tók í fyrsta sinn þátt í landsmóti
hér í knattspyrnu I. fl. og vann
bikarinn, og er það eins dæmi um
flokk utan af landi.
Haukur Einarsson, sundkappi
syndir 6. ágúst úr Drangey og er
sá þriðji svo vitað sé að feti í
fótspor Grettis i því að synda úr
Drangey, en hinir tveir eru Erl-
ingur Pálsson og Pétur EiríkSson
Valur og Víkingur fóru 14. á-
gúst til Þýzkalands. Kepptu þeir
aðeins tvo leiki en áttu að verða
4—5. Voru það stríðsráðstafanir
sem hömluðu því. Var frammi-
staða þeirra góð eftir atvikum:
töpuðu með 6:3 (4:2 og 2:1). Hef
ur þessari ferð verið lýst hér bæði
íþróttalega og hemaðarlega.
Þá var komið hér á svokölluðu
Oldboy-móti í frjálsum íþróttum
og knattspyrnu. — Eg tel þetta
merkisviðburð fyrir þær sakir, að
þar er gerð tilraun til að fá eldri
mennina með sem lifandi félaga.
en þar hefur oft strandað, og þeir
horfið.
Walter-keppniuni svokölluðu
var komið á í knattspymu með
Framh. á 4. síðu.