Þjóðviljinn - 31.12.1939, Blaðsíða 1
IV. AKOANCíUK.
Si .NM OAGtK 31. DES. 1989 301. TÖLUBLAD
*, li> 1 ’ • ****** *"
I*íódvíl|inn ó Jwr öll-
um Icscndum M'mun
GLEDILEGS NÝÁRS
og' þahbíir þeím fyrír
áriö, scin cr að lída-
Orustiiskip,
Brezkt orusf uskíp verður fyr-
ir tundurskeyií frá þýzkum
kafbát nálægt Skotlandí
Linkaskkyti til þjóömij
Þýzka yHrhei'stjórnJn lllkynnir
> tlas að |»ý/kar kafbálur liali
Mcotið tundurskeyti « onskt or-
Ostaskip söniu tcgnndar oi* .Qnrrn
tlizaboth”, vestur al' .Skotlands-
Mröndum.
Brezka flotamálaráðunejiid lief-
Ur viðurkennt að enskt orustuskip
hafi ■ orðið fyrir tundurskeyti. en
ekki skemmzt meira cn svo, að
það hafi komizt hjálparlaust tit
hafnar. Fjórii' menn fórust.og
fimm sœrðist hættulega.
Tíðindalítið cr enn á Vesturvíg-
stöðvunum, en im hefur undan-
fai'na. daga verið nokkuð um
skærur könnunarHokka. Einnig
hefur lcomið til noickurra átaka
í lofti, milli franskra og þýzkra
ái'ásarflngvéla.
Þjódsfjórnarklíkdn á Alþíngf refear
háskólafcensiiíruiujiii
Allr.iargir af lcennurum Háskól-
hns geiðust svo djarfir að mót-
hiæla því að Jónas fengi alræðis-
vald yfir styrkveitingum til skálda
°g listamanna. Um þetta efni
fckrifuðu þeir Alþingi bréf, sern frá
vai' skýrt liér í blaðinu i gær!
Fyrir þinginu lá tillaga um að
vpita 20 kr. til þesa að reisa íbííð-
ir fyrir háskólokennara. Talið
viir iiklegt að jiessi tillaga yrði
s5rnþykkt. En cftir að Alþingi
hafði borizt áö'urgreint bréf. tal-
•’tði Jónas \*ið þjóna sína, og sjá
r>;amlagið til bústaða fyrir há-
skóla.kennára var fellt.
Mikið er hið andlega frelsi á Is-
'andi árið 1030.
Tiðffidaliiíd frá víg-
stödvunum í Fínnlandí
í síóustu liernaðartilkynpingii
foringjaráðs Leníngrad-hernaðar-
avæðis segii', að 29. des. hafi eng-
ar þýðingarniiklar hernaðarað-
gerðir farið fram á vígstöðvunum
íí Finnlandi, en þennan dag hafi
sovétflugvélar allviða geid loftá-
rásir á staði sem hafa mikla hern-
aðarþýðixigu með góðum árangri
Eistneska stjórnin hefur harð-
lega mótmælt árás finnskra flug-
véla á eistnezka eyju í Kyrjála-
botni er gerð var fyrir nokkrum
dögum. Finnsku flugvélarnar
vörpuðu niður 9 sprengjum og
eyðUögðu m. a. vita á eyjunni
Samfevæml fjárlö§um 1939 var afvínnubótafé rífcís o$
bæja ein og hálf milljón bróna
lónas fær alrædísvald yfir sfyrkjum fíl
f skálda o$ lístamanna
Sjómcnn fá enga verðuppbót á síldínní
Fjáriögin voi'u afgreidd í gærkveidi. I*au inunu vera hin hæstu
l'járlög, sem Alþingi Iiefur afgreitt. EkJki hefur verið gerð hin allra
niinnsta tilnum iil sparnaðar á háiaun og bitlinguiu. llinsve.gar !
að því stefnt að draga stóriega úr atvinuubótnm og fullkomna '•
liina audlegu kúgun undir íórnsfu Jónasar Jónssonar. i
liið eina, si'iu virtist vahla þiitgmimnum nokkurra eríiðleika í 1
sambandi við afgreiðslu fjárlaganna var tillaga Finns Jónssonar
um að síldarverksmiðjur ríkisins skvldu borga 1,50 verðuppbót á
livert mál síldar. Tilluga l'inns var fraiuborin, sem breytingartillaga
við tillögu frá f.jáiveltingarnef'id nm að vcrksiniðjurnar skyldu lána
fé til i egagerðar á Sigluljarðarskarði. lýjárvcitinganefnd tók tili.
s:na til halca á síðustu stnndii til þess að tillaga Þinns kæmi
ekhi til atlcvæða. l’.iaar Olgeirsson tólc J»á tiliögu ncfndarinnar upp
Fo 'i þá fál niilcið á þingnienn og bað Ólal'ur Thors urti i'undarhlé.
[' 10 minútur. I»að slóð í nær 2 kl-d. \ð Jiví loknu gekk Haraldur í
fiirselastól, og úrsiiurðaði að að.v'tilJiigUna gieti ekki komið til at-
icvteða, og væri hreytingartiilagan J>ar með úr siigunni.
Nánari fregnir af afgrclðsiu fjáriaganna verða annars að bíða
uæsta blaðs. ,
Afvínnubófoféð raun-
verulegci lækkad úir s\
tniijón i 2 tníljón
Eins og kunnugt er hefur það
verið skylda bæjarfélag'sins að
leggja fram tvær krónur til
atvinnubóta gegn hverri einni
nr.r. ríkið hefur lagt fram. Á fjár-
lögum ársins 1939 voru ætlaðar
r00 þús. kr. til atvinnubúla, það
þýddi að tii atvinnubóta var raun-
verulegu áætlað 1 Vj milljón króna
Þingmenn Sóssalistaílokksins
lögöu til að á fjárlögum fyrir 1940
yrðu áætlaðar 750 þús. kr. til at-
-. iavvubóta, og bælr væru skyldir
s ð leggja fram á móti því í sömu
hlutföllum og áður. hel'ðu því
framlög til atvinnubóta, samkv
llliögum þeirra orðið 2 milljónir
O" 250 Jiús, alls. Ai'tr.rhuldið sam-
elnaðist um að fella þessa tillögu
og elcki nóg með það, sameinaðist
einnig um að fella niður allar
hvaoir á hendur bæjarfélaginu um
^rámlög gegn ríkisframlaginu,
hannig að nú eru ætlaðar til at-
vinnnijótii. klipptar og skornar 500
þús. lcr. i stað 1 ’ - milljónar áður
Nöfn þeirra þinginaíma, sem
i'ð J'.essu stóðu eru:
Ásgeir Ásgeirsson, Bergur Jóivs-
son, Bernhard Stefánsson, Bjarni
Bjarnason, Bjarni Snæbjörnsson
Einar Árnason, Emil .Tónsson, Ev-
steinn Jónsson, Helgi Jónasson.
Ingvar Pilmason. Jón tvarsson
.Tón Pálmason, Jónas Jónsson. JÖr
undur Brynjólfsson, Ölafur Thors
Páll Hermannsson. Páll Zóphoni-
asson. Pálmi Hannesson. Pétnr
Ofresen. Sigurður Hlíðar. Slgurð-
ur Kristjánsson. Sigurjón Á. Öl-
pVen Skúli Guðmundsson. Stein-
grimur Steinþórsson, Sveinbjörn
Högnason, borsteinn Þorsteinsson
Ennfi’emur var samþykkt að
verja 100 þús. kr. af atvinnubóta-
fénu tii Krýsuvikurvegar, og er
þannig fulltryggt að ekkert fram-
lag kæmi annarsstaðar fiá móti
þeim 100 þúsundum. 1 sem fæstum
orðum sagt er þessi afgreiðsla at-
vinnubótafjárins einn öflugasti
Hðurirm í Ixúrri hungurárás, sem
Alþing! er nú að gera á íslenzkum
vet'kalýð, enda svo til ætlazt að
nefndin sæia. sem á að sjá um að
flytja þá, sem eklci geta séð fyrir
f,ér sjálfir upp í sveit hafi eitthvað
að gera.
Ef hrælarnir skyldu dirfast að
sýnn mótjiróa, þá er til ríkislög-
reglu, sem flytja má hveri á iand
scm vill, og búin hvaða vopnum
sem vill, til þess að kenna slíkum
dónum að lifa. Þetta er nýjárs-
kveðja Alþingis til handa verka-
lýðnum.
Manncrhcímlínnn varín
Baráttan um Mannerheimlínuna
vakti séi-staka athygli í sambandi
a ið aUvvæðagíeiðsluna um fjárlög-
in. En það nai'n hefur Jónas, acm
kunnugt ei', valið þeirri hörðu
cleilu, sem staðið liefur innan
þingsins, um það, hvo.rt veita
skyldi honum, eða eins ög það
heltir í orði kveðnu íleuntaiyáia-
ráð, alræðisvald yfir öilu Jiví fé
sem rikið ver tii hess að styrkj'v
skáld og listamenn. Vilmundur
Jónsson, Pétur Halldórsson og
Magnús Gíslason háru fram til-
lögu um að fela þetta sérstakri
þingkjörinni nefnd. Tillaga þesoi
rtefndi að þvi að liindra Jónas
•Tónsson í því andlegn einræðís-
br”1*.i. sem þ-'nn heau' lagt. mcgin
?!nn-’.l á h.rið og var auðvitað
til stórfelldra bóta. Jónas réði at-
kvæðum allra Framsóknarmanna
nema Helga Jónassonar og Páls
Zophóníassonar, Steingrímur Steiw
Jwrsson og Sveinbjörn Högnason
Jwrðu livorki að hlýða sannfær-
ingu sinni né Jónasi, þeir sátu hjá
Ennfremur réði Jónas atkvæði ól-
afs Thórs og hans nánustu fylgi-
fiska, og Emil Jónsson galt sín
torfalög fyrir vitamálastjóraem-
bættið og greiddi atkvæði, eins
og samviskan bauð honum með
Jónasi.
Niðurstaðan af þessu v.arð sú
að russar réðu yfir 21 atkvæði, en
Mannerheim 22. Með lússum voru
þingmenn Sósíalistaflokksins, Al-
þýðuflokksins að undanskild-
um Emil, ' hinir tVeir fyrr-
nefndu Fi'amsóknarmenn og fxii-
margir liinna frjáislyndari Sjálf-
stæðismanna. Þeir sögðu já við til
lögu Vilmundar. Nöfn þeirra eru:
Haraldur Guðmundsson, Áriii
Jónsson, Ásgeir Ásgeirssou
Bjarni Snæbjörnsson, Brynjólfiu'
Bjarnason, Einar Olgeirsson, Er-
lendur Þorsteinsson, Finnur Jóns-
son, Garðar Þorstcinsson, Gísli
Sveinson, Helgi Jónasson, Héðínn
Valdimfirsson, Isleifur Högnason.
Jakob Möller, Magnús G’stason
Magniús Jónsson, Páll Zophónlas-
son, Pétur Halldórsson, Sigurður
Hliðar, Sigurjón Á. ölafsson. Vll-
mundur Jónsson.
Verjendur Mannerheimlínunnar
sögðu nei, við tillöguimi, sani-
kvæmt sklpur. hershöfðingjans
Nöfn þeirra cru: Bergur Jónsson
Benihard Stefánsson, Bjarni ás-
geirsson, Bjarni Bjamason, Ein-
ar Amason, Emil Jónsson, Ey-
steinn Jónsson, Hermann Jónas-
son, Ingvar Pálmason, Jónas Jóns-
son (foringinn) .Törundur Brynj-
ólfsson, ólafur Thors, Páll Her-
j mannsson, Pálmi Hannesson, Pél-
! ur Ottesen, Skúli Guðmundsson
I Rtefán Rtefánsson. Thór Tliórs
í Þorst. Briem. Þorst. Þorsteinsson
Fimm þingTnenn sáu sér ekki
fært að taka jiátt i oruslunni, mun
þcim hafa þótt hvorttvcggja lcnst-
urinn slæmur, nð berjast með
Mannerheim eða rússum. Nöfn
þeh’ra eru Eirikur Einai-sson, Jó-
: hann Jósefsson. Sigurður Kristj-
nnsson. Steingrimur Steinþórsson
oít Bveinbjöm Högnason.
| Einn þingmanna, GLsli Guð-
; múndsson var fjarverandi sökum
vanheilsu.
! Með afgreiðslu Jæssa máls hef-
ur verið stigið eitt herfilegasta
r ftnrhaldsspor á Alþingi.