Þjóðviljinn - 28.09.1940, Blaðsíða 4

Paul Robeson;
„Það er ekki hægt að verja
lýðræðið með því að afneita
grundvallarhugsjónum þess“
Nœturlœknir í 'nótt: Halldór Stef-
ánssDn, RánaTgötu 12, sími 2234.
Nœturuör'öíjr er pessa ' vikíu í Ing-
ólfs- og Lau gavegs-ap ótekum. ,/
„Ármann“ heldur aðalfund sinn
í Varðarhúsinu n.k. mánudag kl.
8 síðdegis.
Otvdrpiö í dag:
12.00—13.00 Hádegisútvarp.
19.30 Hljómplötur: Kórlög.
19.50 Auglýsingar.
20.00 Fréttir. ✓
20.30 Upplestur: Kona útlagans í
Hveradölum, III. (Áma Öla blm.)
20.55 HLjómplötur: Forleikir, eftir
Debussy.
21.30 Danslög.
21.45 Fréttir.
23.00 Dagskrárlok.
Hid vinsœla skemmtifélag, Qóð-
templara, S. G. T„ heldur dansleik í
Templarahúsinu í kvöld, Aðgöngu-
rniðar og áskriftarlisti í Templara-
húsinu eftir kl. 2 i dag.
Áskrifp.nclur Þjóðviljans eru minnt
ir á að tilkynna bústaðaskipti sem
allra fyrst. Hringíð í síjna afgreiðsl-
unnar: 2184, Austurstræti 12.
Bandaríkín
og Japan
Framhald af 1. síðu.
Vaxandi barátta gegn Japan kem-
ur einnig frami í auknum stuðningl
við Kína. Hefur Bandaríkjastjóm
veitt kínversku stjóminni 'lán að
upphæð nálægt 160 milljónir króna.
1 fregn frá Tsjunking er sagt frá
þessu láni, en (pað látið fylgja,
að kinverska stjómin hafi skuld-
bundið sig til að selja tll Banda-
Tikjanna pýðingarmikil hráefnl. Er
kínverska stjórnin vongóð um að
Burmavegurinn verði opnaður á ný,
svo hægt sé að koma vömm þess-
um til Bandaríkjanna. '
Japönsk blöð ráðast harðlega á
Bandaríkjastjórn fyrir pessar ráð-
stafanir, og telja mörg þeirra að
alvarlegir árekstrar milli Japan og
Bandaríkjanna séu óhjákvæmilegir
í náinni framtíð.
Gerízt
áskrifendur
að
límarítinu
,Réttur‘
Sími 2184
0<00<00000000000000<
Paul Robeson, hinn heimsfrægi
negrasöngvari ritar grein í ameniskla
thnaritið „Friday“, 30. vág- s- 1*
Robeson-ræðst harðlega á þá stefnu
yfirvaldanna að hvetja Bandarikja;
þjóðina til að fóma lýðræðisrétt
indum sínum vegna jandvarna-
þarfa“.
Robeson nefnir greinina „Hvert
stefnir?“ og tekur til .meðferðar
baráttu þá, sem nú er háð i Banda
ríkjunum milli þeirra sem vilja frið
og framfarir og aflanna, sem vinna
leynt og ljóst að þátttöku Bandaríkj
ainna í styrjöldinni og jafnframt að
útþurrka lýðréttindin heima fyr-
ir. Hann leggur áherzlu á, að ekki
sé hægt að verja lýðræðið með
þvi að afneita grundvallarhugsjón
um þess í framkvæmd.
Bandarikjaþjóðin á nú um tvær
leiðir að velja, segir Robes/on.
„önnur leiðin liggur til nýrrar teg-
undar þræláhalds, en hin í áttina
Merkileg nýjung
Framhald af 1. síðu.
firðií og nágrenni . þessara bæja,
hafa hafizt handa á hinn myndar-
legasta hátt hvað þetta snertir, með
stofnun og starfi „KRON“, það er
óhætt að fullyrða, að félagið hef-
ur gert meira til þess að halda
vöruverði í Reykjavík niðri heldur
en allar verðlagsnefndir hafa gert
til isamans.
Hvað hina innlendu vöm snertir,
þá standa neytendafélögin þar ver
að vígi, því verð þeirra er, sem
kunnugt er, ákveðið af hinum frægu,
iog lofsælu tnefndum.
Ýmsar em þó þær vörur, sem
fingur nefnda þessara ná ekki til,
og gerir nú KRON tilraun til þess
að útvega neytendum þær við eins
vægu verði /og framast má verða.
Haustmarkaðurinn er slik tilraun.
Þó hann sé kenndur við haustið.
er tíl þess ætlazt að starflsemin
haldi áfram lallan ársins hring,ef
hún gefst vel, um það ætti ekki
að þurfa að efast, þar sem hér er
til hinna sönnu markmiða lýðræðis-
ins. 1 nafni lýðræðisins er krafizt
þungra fórna af (Bandarikjaþjóð-
inni, krafizt þess að alrnenn mann
réttindi og borgaxarétindi verði af-
numin. í nafni lýðræðisins eru
bumbur stríðsæsinganna barðar. :En
það er ekki hægt að verja lýðræð
ið með því að afneita grandvallar
hugsjónum þess. Lýðræðið verðui
bezt varið með því að styrkja það
og efla innan frá, allar ráðstafanir
er miða að því að takmarka lýð-
ræðið, verður því til falls. Gegn
þessu tuttugustu aldar þrælahaldi
ríisa negraþjóðir Ameriku sem vold
ugur vamarveggur. Fasismi, harð-
stjórn —t hvaða nafni sem afturhald
ið nefnir sig — mundi vekja'blóðj
uga kúgunaröldu gegn hinum 12
milljónúm negra í Bandarikjunum.
iEn afl þeirra 12 milljó/na er ein
öflugasta vörnin gegn frelsissvipt
ingu hinna 130 milljóna Bandarikj
anna“.
um sameiginlega hagsmuni neytenda
og framleiðenda að ræða.
Sem dæmi má nefna, að þama
hefur verið selt mikið af kálblöð-
um, sem ekki hafa vafið sig,. en
þau hafa sem kunnugt er, til þessa
verið tahn einskis vítöí, en nú er
ljóst að þau eru hin bezta fæða,
>og skapa KRON þarna tækifæri
fyrir framleiðendur til að gera vöru.
verðmæ.tai , sem til þessa hefur ver
ið verðlaus, og neytendum skapar
það tækifæri til þess að fá góða
vöra við vægu , verði.
Til þ ss að gera verzlun þessa
sem ódýrasta verður ekkert sent
heim og ékki selt neipa i allstórum
stíl.
Kjöt geta menn fengið saltað á
staðnum i ílát sem þeir leggja sjálf
ir til eða þá keypt á staðnum.
Síld verður umsöltuð úr heiltunn-
um í smærri ílát og kostar sem
svarar 54 kr. tunnan. 1 sem fæst-
um /orðum sagt, allt verður gert
til þess að menn geti aflað sér
haustbirgða á sem ódýrastan hát.
1 gær var ös á markaðnum all-
an daginn.
20
Skáldsaga ehir Mark Caywood
*
Hvílík þó ógæfa, heilsaði hann mér. Ekki nema það þó, að
verða fyrir slysi fyrsta daginn í fríinu. Það getur verið, að
loftslagið reynist heilnæmara fyrir yður, þegar austar dregur.
Hættið þessu, Hogan, tautaði ég.
Miklar kvalir? spurði hann áhyggjufullur.
Ekki ef ég ligg hreyfingarlaus, svaraði ég.
Það er ágætt, mælti hann hughreystandi. Þetta batnar bráð-
um. Eg býst ekki við, að þér verðið með nein strákapör eftir-
leiðis. I yðar sporum mundi ég hætta slíku. Það væri leitt, að
missa ýður að fullu og öllu. Við þurfum líka ándilega á yður
að halda þama um sundið.
Það var drepið á dyr. »
Kom inn, hrópaði ég.
Ungfrú Mortimer kom inn. Hogan sat á bekknum, sem Abel
var nýstaðinn upp af og sýndi engan lit á að standa upp, þótt
eigandi snekkjunnar kæmi inn. Hún virtist ekki gefa honum
neinn gaum.
Hvernig líður yður, herra Nichol? spurði hún.
Þakka yður fyrir, mér líður betur, sagði ég, og mér þykir
leitt hvað ég var ókurteis við yður ungfrú Mortimer.
Það held ég að hvomgt þurfi yfir hinu að kvarta sagði hún
og málfarið bar dálítinn Suðurríkjakeim.
Þér eigið við skothríðina? spurði ég góðlátlega.
Hún kinkaði kolli. Hogan gaut á mig öðru auganu.
Ungfrú Mortimer hafði fullan rétt til þess að skjóta, muldr-
aði hann. Eg læt ekkert samsæri viðgangast á þessu skipi.
Þér haldið mér hér með ofbeldi, andmælti ég. Eg er enginn
uppreisnarseggur.
Við skulum ekki vera að rífast, greip eigandinn fram í. Við
náðum yður um borð, herra Nichol, og um það leyti sem þér
verðið jafngóður aftur ættum við að verða komin austur undir
Tahiti — og það er ekki árennilegt, jafnvel fyrir mann með
yðar hæfileikum, að sigla snekkjunni einn til baka til Sidney.
Eg held, að það væri betra fyrir yður að sættast við okkur,
herra stýrimaður, og fara að umgangast skipshöfnina.
Eg hugsaði í ákafa.
Þið hafið náð mér á ykkar vald, játaði ég, — og rétt ný-
lega hef ég komið auga á kátbroslegu hliðar þessa fyrirtækis.
En áður en lengra er haldið, ætla ég að setja tvö skilyrði. —
1 fyrsta lagi, að komið verði við á Fidjieyjum, svo að ég geti
sent félaga minum símskeyti, því að ef ég þekki hann rétt,
gerir hann ekki annað í næstu þrjá mánuði, en leita mín, ef
hann fær engar fréttir. — I öðru lagi, þá vil ég fá að vita
leyndarmálið mikla: Hver er tilgangur ferðarinnar til Para-
dísareyjarinnar ?
Kemur ekki málinu við! sagði Hogan hortugur.
Eg virti hann ekki viðlits, en sá að ungfrú Mortimer var
hugsi.
Eg sé ekki hvað er .... byrjaði hún.
En það geri ég, ungfrú, greip Hogan fram í, um leið og hann
reis svo snöggt á gætur, að minnstu munaði, að hann ræki
sköllótta kollinn í ljósahjálminn í loftinu.
Eg bjóst við, að eigandi snekkjunnar stykki upp á nef sér
við þessi mótmæli frá manni, sem stóð í hennar þjónustu ____
jafnvel þótt hann væri skipstjóri — en í þess stað beit hún
á vörina og leit undan. Þegar hún leit við aftur hafði hún
jafnað sig til fulls.
Þér gætuð serit símskeyti frá Omatu; sagði hún.
Við komum ekki við í Omatu, hreytti Hogan úr sér.
Nú blossaði reiðin upp í henni. '
Við komum við í Omatu, mælti hún hvasslega, þér lítið á
það sem fyrirskipun frá mér, Hogan skipstjóri, og ákveðið
stefnuna með tilliti til þess.
Risinn var kominn á fremsta hlunn, með að hella úr sér
óbótaskömmum, en stillti sig og lét nægja að ygla sig.
Eins og yður þóknast, ungfrú.
Hvenær ættum við að koma til Omatueyjarinnar ? spurði ég.
Eftir tæpa viku, svaraði Hogan.
Ungfrú Mortimer leit á mig aftur. -
Þér verðið ekki kominn á fætur fyrir þann tíma, sagði hún,
Það ætti að vera nægilegt að senda skeytið þá, herra stýri-
maður. Er það ekki?