Þjóðviljinn - 03.01.1941, Page 1

Rihl ig isr eiga tatarlaost al woa al löataai DaoMaar og lörira
Dagsborúnarmenn vínna saman sem eínn maður. Fullkomíd samsfarf er mfllí híns sfarfandí hluta
sfjórnarínnar o$ þeírra sem Hédínn með ofbeldí varnaðí féla$ínu að kjósa í verkfallsnefnd
Alþýdubladíd fekur eíndre$na afsfödu með afvínnurekendunum
Blaðíð er svo ákaff í vörn sínní að það flyfur þau vísvífandí ósanníndí að öll samníngsnefnd
Dagsbrúnar hafí maelf með fílboði afvlnnurekenda. — Efnn nefndarmanna að mínnsfa kostí Sí$~
urður öuðnason maeltí eíndregíð $e$n fílboðí atvínnurekenda
BrezhiF ishrlail laeiar beila Oysu-
stlaiiiai Mfl trfaaflarneu DaosMar
íslenzkur verksfjórí le$$sf svo lá$f að bídjasf
verndar brezkra hermanna — o$ þeír gerast
verndarar lö$brjófa
Atvinnurekendur, bæði innlendir og erlendir þverneit-
uðu að ganga að hinum sanngjörnu kröíum Dagsbrúnar-
manna og verksmiðjuverkamanna, múrara og blikksmiða, og
hófst því víðtæk vinnustöðvun í gær, sem mun ná til á f jórða
þúsund manna.
Naumast hefur nokkurntíma verið lagt út í verkfall hér
á landi, þar sem atmenningsálitið hefur verið eindregnara
með verkamönnum, en móti atvinnurekendum. Atvinnurek
dum væii þvi bezt að ganga nú þegar að töxtum verka-
lýðsfélaganna, og sérstaklega skulu þeir varaðir við að beita
ríkisvaldinu til framdráttar sínum rangláta málstað.
Sýni verkamenn þann þroska og samheldni áfram, sem
þeir haía sýnt þennan fyrsta verkfallsdag, ætti þeim að vera
sigurinn vís, og það von bráðar. Tveir smáatvinnurekendur
hafa þegar gengið að taxta Dagsbrúnar og múrara,
Fregnir af Dagsbrúnarfundinum eru á 3. síðu.
I>að má öllum vera Ijóst, að
ríki og bæjarstjórn igætu leitt
þessa deilu til lykta tafarlaust,
með því aö viðurkenna þegar í
stað taxta Dagsbrúnar og Múrara
félagsins. Það er gott að minnast
þess, að þessi máttarvöld halda
hlífiskildi yfir skattfrelsi þeirra
manna, sem hafa grætt tugi millj-
óna á stríðinu. Þessi máttarvöld
hafa tekið fé þessara skattfrjálsu
herra að láni, og þannig tryggt
þeim að almenningur verði á
næstu árum að greiða þeim vexti
af hinu skattfrjálsa fé. Það er
herfileg ósvinna, ef þessi máttar-
Eina dagblaðið sem kom út í
gær var Alþýðublaðið. Blað þetta
sem var stofnað til þess að berj-
ast fyrir málstað verkamanna og
eitt sinn stutt af þeim i sama til-
gangi, tekur nú eindregna afstöðu
gegn verkamönnum.og harmar að
Dagsbrún hafi ekki gengið að
smánartilboði atvinnurekenda.
Það segir fullum fetum að öll
samningsnefndin, þeir Jón S- Jóns
son, Jón Guðlaugsson, Gísli
Guðnason, Siguröur Halldórsson
og Sigurður Guðnasíon) hafi
mælt með því að gengið yrði að
samkomulagi á þeim grundvelli
sem atvinnurekendur buðu. Þetta
fer í hæsta lagi hálfur sannleikuo
hvað flesta nefndarmennina sinert
völd láta nú undir höfuð leggj-
ast, að tryggja verkalýðnum þær
smávægilegu kjarabætur, sem
hann nú fer fram á, og verður
slíkt naumast öðruvísi skilið, en
sem þjónusta við hið brezka auð
vald, sem eins og kunnugt er
-kaupir nú verulegan hluta af
vinnu íslenzka verkalýðsins.
Verkalýðurinn mun minnast
þess við næstu kosningar hvernig
þeir flokkar, sem stjórna bæ og
ríki koma fram í þessu máli og
flokkarnir verða dæmdir eftir
leiðtogum þeim sem mynda bæj-
ar- og ríkisstjórn.
ir, og fullkomin ósannindi hvað
Sigurð Guðnason snertir. Alþýðu
blaðið setur þetta fram til þess
að láta menn halda að tillagan
um taxtaákvörðun Dagsbrúnar
hafi verið knúin fram gegn vilja
samningsnefndar og annarra ráða
manna félagsins, og að því standi
fyrst og fremst kommúnistar.
Héðinn Valdimars:son hefur nú
gengið opinberlega í Lið með at-
vinnurekendum og blaði þess, Al-
þýðublaðinu.
Framkoma hans á Dagsbrúnar
fundinum var ótviræð staðfesting
á þvi og mega því verkamenn
vera þess fullvissir að þeir verða
að mæta Héðni í hópi sinna svörn
ustu ja; ndstæðinga hér eftir.
Eftir að Dagsbrúnarmenn höfðir
lagt niður vinnu við fluigvallagerð
Breta í gær, kont það upp úr
kafinu, að verkstjóri einn, Guð-
mundur Jóhannesson, Sölvalia-
götu 57, varð eftir og mun hafa
fengið eina 7—8 menn tii að vera
þar eftir með sér, með því að
segja þeim að hann hefði leyíí
Dagsbrúnar til þess.
Þegar stjórn Dagsbrúnar komst
að þes;su, fór einn stjórnarmeð-
limurinn, Jón S. Jónssio|n, í bíl út
á flugvöllinn með nokkrum fleiri
mönnum. Tók hann verkstjórann
tali, til þess að láta hann gegna
skyldu sinni sem Dagsbrúnar-
manns og íslenzks borgara. En
verkstjórinn kvaðst hafa beiðst
verndar Breta og skipti nú engum
togum að brezkur undirforingi
kemur þarna að með tveim her-
mönnum og otar byssustingjum
að Jóni og þeim trúnaðarmönnum
Dagsbrúnar, sem vorú í fylgd
með honum. Hrekja þeir þá út
að bílnum og benda þeim að fara
'HPP' i h;ann og af stað. Urðu þeir
að láta undan vopnavaldi þessu
— og er nú skörin farin að færast
lupp í bekkinn, þegar hervald það
sem hingað segist komið til að
vernda oss, berjast fyrir smæl-
ingjana og rétt verkalýðsins, er
farið að ota byssustingjuin að
fulltrúum verkalýðsfélaga, en
vernda lögbrjóta með vopnum.
Því það mega menn muna, að
hver sá, sem vinnur sem verk-
fallsbrjótur, gerist brotlegur við
íslenzk lög, — og brezki herinn
tekur að sér að vernda lögbrjóta
og glæpamenn, er hann heldur
„verndarhendi“ sinni yfir slíkum.
Ekki skal neinum getum að því
leitt, hvort brezka herstjórnin
stendur bak við þessa framkomu
en ólíklegt þykir það og skal
ekki staðhæft neítt um það sem
stendur. Hennar afstaða mun vafa
laust bráðlega koma í ljós.
Alger vínnusíödv
un hjá verk^
smíðjufólkí
Iðja, félag verksmiðjufólks,
hóf verkfall í gærmorgun.
Höfðu atvinnurekendur neitað
að fallast á kaupkröfur Iðju
og valda því vafalaust fyrst og
fremst áhrif “Vinnuveitenda-
félagsins’*. Aðalkraf-a Iðju er
15% hækkun á grunnkaupi og
auk þess full dýrtíðaruppbót.
Verkfallið er algert: Vinna
var stöðvuð 1 öllum verksmiðj-
um. Verksmiðjúfólkið er mjög
ákveðið 1 að fylgja hinum rétt-
mætu kröfUm sínum fram til
sigUrs.
Blíkksmídir hcfja vcrk-
fall |
1 Félag blikksmiða hóf verk-
fall í gær. Var stöðvuð viitiia í
öllum 5 blikksrniðjum bæjar-
ins.
Úrslitakröfurnar, sem blikk-
smiðir geröu voru þær’ að
gengið væri inn á 50 stunaá
vinnuviku og að grunnkaup
væri 1,90 kr. um tímann og
full dýrtíðaruppbót bættist þar
ofan á, Að þessum kröfum
hafa meistararnir ekki enn
gengið. Verkfall ! blikksmið-
anna er algert.
Alþýdublaðíd o$ Hcðínn
Samiktt Daoa-
Irflaar n laoi-
taata i. laaflar
“Fundur í verkamanna-
félaginu “Dagsbrún” — 1.
jan. 1941 — ákveöur að fela
stjórn sinni að auglýsa
kauptaxta, sem feli í sér eft-
irfarandi atriði — náist
ekki samkomulag á þessum
grundvelli í kvöld:
Tímakaup verði í sam-
ræmi við samningsuppkast
það, sem samninganefnd fé-
lagsins hefur lagt fyrir at-
vinnurekendur, það er kr.
1.62 í dagvinnu að viðbættri
fullri dýrtíðaruppbót, sem
ákveðist mánaðarlega.
Pagvinna reiknist 9
stundir — frá kl. 7 að
morgni til kl. 5 að kvöldi,
þar í innifalin tvö hálftíma
kaffihlé.
Tímakaup í eftir-, nætur-,
og helgidagavinnu verði
eins og gert er ráð fyrir í
samningsuppkastinu, það
er kr. 2.43 og 3.24 aö við-
bættri fullri dýrtíðarupp-
bót”.
Pfzkar flu$-
sveífír komri-
ar fíl Italíu
Það er nú opinberlega viður-
kennt af ítölum, að ítalska
Iierstjórnin hefur kvatt þýzk-
ar flugsveitir sér til hjálpar. í
hernaðartilkynningu ítala í
gær var frá því skýrt, að sveitir
úr þýzka lofthemum væru
komnar til ítalíu og mundu
taka þátt í hernaöaraögeröum
gegn Bretum við Miðjarðarhaf.
Jafnframt er tilkynnt að ít-
ölsku flugsveitirnar, er sendar
höfðu verið til Þýzkalands í því
skyni að taka þátt í árásunum
gegn Englandi, hafi verið
kvaddar heim.
Hús$a$nabólsfrarar,
hús$a$nasmíðir# prenf-
arar o$ hljóðfæraleík~
arar hafa samíð
Sveinafélag húsgagnabólstr-
ara hefur náð samningi við
meistarafélag húsgagnabólstr-
ara (en það er utan við Vinnu-
veitendafélagið), þar sem m. a
vinnudagurinn er styttur um
eina klukkustund.
Aöalatriði þess samnings
eru sem hér segir:
1. Frá 1. jan. 1941 verður lág-
markskaup sveina kr. 2,47 um
kl.st. hverja miðað við 9 kl.st
vinnudag, þar með talið y2kl.st.
kaffihlé.
2. Lágmarkslaun sveina er
standa fyrir vinnustofúm verður
kr. 2,62 um klukkustund i dag-
vinnu.
3. Eftirvinnukaup verður greitt
með 30 og 60% og helgidaga-
vinna með 70% hækkun.
VtaunhaM 6 4. sftDn.