Þjóðviljinn - 12.02.1941, Blaðsíða 3
£> JOÐVIL JINN
Miövikudagur 12. febrúar 1941.
Eftirfarandi smásögur birti am-
eriskt tímarit nýlega:
Pegar Þjóðverjar tóku að œka
flugvélavierksmiðjurnar frönsku i
í sumar, pótti það ekki einlieikið
hvað margar hinna nýju flugvéla
fórust á reynslufliugi, og kom í
ljós að verkamennirnir siem fluig
vélarnar smíðuðu, glieymdu hi'n-
um og þiessum hlutum, sem naiuð-
synliegir eru til þess að flugvélar
geti flogið nokkuð að ráði.
Nú vora góð ráð dýr, nazistarn
ir tímdu ekki að senda verka-
miennina í fangabúðir, því að á-
framhal dandi flugvélaframlieiðslfa
var hin brýnasta nauðsyu, en hins
vegar höfðu peir ekki ráð ápví
að eyða dýrmætum efnuim og
lífum dýrmætra pýzkra fluig-
manna. Loks var pað ráð tiekið
að franskir flugrruenn skyldu
fljúga reynslufiugin. Þetta var
tilkynnt í flugvélaverksmið junum.
Og nú brá svo við, að frönsku
verkamennirnir fóra að vandai
sig, og þegar franskir flugmenn
voru sendir með hóp af nýjum
hernaðarflugvélum í reynsluflug
reyndust þær gallalausar og hin-
ar fullkomnustu. Nazisitarnir néru
saman höndunum af ánægju. En
það var bara einn galli á fram-
kvæmd bragðsius. Frönsku flug
miennirnir sem siendir vora í
reynsluflugið komu ekki aftur.
Tveir háttsettir þýzkir liðsfor
ingjar sátu við borð á hótelfi; í P'Stj
iSi, ier tveir mienn komu inn og
settust við næsta borð. Þýzku liðs
foringjarnir þóttust sjá á útliti
mannanna að þetta væra Gyðing
ar, og furðuðu sxg á ósvífni Júð
anna að sietjast í námuinda við
ariska yfirforingja úr hinurrt
mikla hier Hitlers. Þeir kölluðu
á þjóninn og skipuðu hioinum að
fara til hinna fyrirlitlegu Júða-
hunda og siegja þeim að hypja sig
tafarlaust. Þjónninn fer yfir að
borðinu og hvíslaði einhverju að
gestunum, en þeir sitja sem fast
ast og líta gliottandi yfir til borðs
ins, þar siem hinir göfug-u aríar
sátu, og annar segir við þjóninn,
en nógu hátt til að nazistamir
hieyri: „Segið þér þeirn að þeir
geti farið til fjandans".
Annað ieins hafði aldrei komið
fyrir hina göfugu, arísku liðsfor
ingja. Var manntuskatn brjáluð,
fyrst hún vogaði sér annað eins
Þ-eir stukku jafnsnemma á
fætur og skunduðu báðir
að borðinu, harðlegir -oig þóttafull
ir. „Viljið þér endurtaka það sem
þér sögðuð"? siagði annar ógn-
andi röddu.
„Ég siagði að þér gætuð farið
til fjandans", svaraði maðurinin
eins og ekkert hefði ískorizt.
Það eru takmörk sett fyrir altó
þolinmæði, en þetta gekk svo
langt yfir þau takmörk, siem þol-
inmæði ariskra liðsforingja gagn
vart Júðum ieru sett, að þieir höfðui
nú engin umsvif, en heimtuðui
skilríki mannanina, Júðarnir réttu
þei'm vegabréf sín, og þegar hin
ir göíugu arisku liðsforingjar
íiitu í bækurnar, brá þieim svo, að
þeitr skiluðu bréfúnum, báðu af-
Alþýðan verðnr að vek|a yilrvöld-
ln 111 aðgerða i loitvarnamftlnnnm
Hvcr dagur er dýrmætur, — Framkvæmdírnar þola enga bíd lengur
Það verður strax að skipa nýja framkvæmdarstjórn i
loftvarnamálnm með nóg fjárráð og vald
Yfirvöldin á Islandi hiefðu gott
af að minnast þess eitt augnablik
hvað gert er við hermann, sem
siefur á verði, þiegar óvinurinn
nálgast. — Hann ier skotinn, ann-
aðhvort af sínum eigin mönnum
eða óvinunum.
Alþýðan á íslandi mætti gjarn
an minna yfirvöldin á þetta,
hrista svo við þeim að þau vökh
uðu af svefnii sínuim.
Svefnpurkúhátturinn, sofaiilda-
skapurinn, skriffininskan, það
eru auk svíðingsskaparins við al-
þýðuna og undirlægjuháttarins
við útlienda og innlenda milljóna-
mærínga þau einu stefnumál, er
stjórnarvöld þessa lands ekkii
hafa svikið.
Niefndir hafa verið siettar, en
tilgangurinn hefur auðsjáanlega
aldreí verið sá að þær ynnu þarft
verk. Helzt munu yfirvöldin ætl-
ast til þies-s að þær væru eins og
bankaniefndiu sællar minnigar
eða verzlunarmálanefndimar al
ar frá síðíista þingi, — geri aldr-
tei neitt.
Og því brýnni, slem nauðsynja
miálin eru, sem nefndunum erU
falin, því mieir hatasit yfirvöldin
við það að nokkUð sé unnið.
Loftvarnanefndiln er gott dæmi
þesis- Bæjarstjórnín mlxm í haustl
hafa eygt hættu á þvi að nefndin
færi að starfa, fiundið að nefn'd-
ín jafnvel dirfðist að gera kröf-
ur til þess að eitthvað væri gert,
— og þá varð náttúrliega að gera
ráðstafanir til að drepa slíkt í
fæðingunni. Og ráðstafanirnar
vora gierðar, og þær vi!rðast hafa
dugað. Einu hættunni siem bæjar
stjórn sá, var afstýrt, hættunni á'
að loftvarnarnefnd færi að eyða
einhverjum litlum hluta af gróð
anum á einum ísfisktúr eins tog-
ara — í loftvarnxr fyrir íb-úana í
Reykjavík.
Og síðan hiefur þar við setið.
Yfirvöldin hafa þverskallazt og
ekkert gert.
Innrás í ísland gefur
skeð hvada dag sem er?
Sir John Dillon hiefur boðíð
enska hernum og allri ensku
þjóðinni að vera viðbúin innrás
hvaða dag siem er. Hierfróðíir
mienn telja að ekki s-é ólíklégt að
hafin verði innrás á fsland jafnveli
á undan Englandi. M. a. s. Morg
unblaðið verður að viðurkenna
þann möguleika.
Hver tilkynnir íslenzkú þjóð-
inni að vera viðbúin árás hvaðal
dag siem er?
Hver undirbýr hana að sínu;
siökunar og snautuðu út ieins og
sneyptiir hendar.
Á vegabréfinu stóð: „1 sendi-
ráði Sovétríkjanna:
leytii eins og England tók að bú-
ast við öllu illu eftir fal,l Frakk
lands?
Andi Chambierlains svífur hér
enn yfir vötnunum og í íslenzkum
borgaraflokkum fyrirfinnst eng-
inn sá Churehill að hann þori
að ségja -stéttarbræðram sínum
til syndanna. Hér er samábyrgðar
flækjan nóigu mikil til að vald-
hafarnir gieti hengt sig í henni
samiei'ginlega. Og það virðast
þeir helzt kjósa.
En alþýðan þráir ekki að líða
fyrxr svíðingshátt þeirra, eða að
fóma lífinu fyrir kærulieysi
þieirra um mannslífin.
Alþýðan sættir sig ekki len-gur
viö þietta glæpsamlega skeytingar
lieysii. Hún krefst þiess að gerðar
séú allar þær ráðstafanir, siem
framkvæmanliegar eru til að
tryggja öryggi bæjarbúa, og þær
séu gerðar strax. Og til ’þess
þarrf fyrs-t og fnemst þrennt:
1. Almiennilegan, dugaudi fram
kvæmdarstjórn í loftvarnamálin.
2. Nóga peninga handa honum,
Va milljón væri 'eitthvað til að
byrja mieð.
3. Nóg vald handa mefndiinni,
til að gera, strax það, sem þarf
og hægt er.
Það er engin afsökun til fyr
ir því að bíða einn einasta dag.
BæjaTstjórn g-etur ekki svarað því
að engdn hætta sé á loftárás. Bæj
arstjórn getur ekki svarað því,
að engir peningar séu til. Það
hefur engin afsökun verið tilfyr
ír því vítaverða skeytingarleysi
sigmi yfirvöldin hafa sýn't í þess-
um málum. Það er því síður nokk
ur afsökun til nú.
Víll bæjarstjóm sjá blóð
áður en hún hefst
handa ?
Er verið að bíða eftir fyrstu loft
árásinni og á þá máske að svara
siem -svo: nú er það hvort sem
er of seint?
Eru stjórnarflokkarnir búnirað
japla svo lengi á þvi að þeir ein-
ir séu „ábyrgir" að þeir sé|u bún
ir að mis-sa hvern snefil af raun
veralegri ábyrgðartilfinningu ?
En Reykvikingar hafa enga á-
stæðu til að láta yfirvöldin kom-
ast upp xueð að bíða. Þexr bera
ábyrgð -á lífi og limum sínum
og sinna, þó þjóðstjórnarfliokk-
arnir séu orðnir ábyrgðarlausir.
Og Reykvíkingar v-erða strax
að hiefjast handa. Þeir mega ek-ki
linna látum fyrr en yfirvöldin láta
undan og verða vlð kröfum fölks
ins- um öryggi.
Það er hægt að halda bæjar-
KAUPUM FLÖSKUR
stfirar og smáar, viskípela glös
og bóndósir. FlöskubúðinBerg-
staðastræti 10. 5395.
stjómarfund í dag og hefja fram
kvæmdir á morgun. Það er engin
afsökun til fyrir því að -gera það
ekfci. Það era stjórnarflokkarnir
siem bera alla ábyrgð á þessu að
gerðarleysi. Fólkið verður strax
að láta þá vita af þvi að þieim
haldist þetta ekki uppi. Loftvarna
málið varðar alla jafnt, hvaða
flokki sem þeir tilheyra. Sprengj-
ur Hitlers eða loftvarnakúlur Bret
anna múnu jafnt hitta utangarðs-
sem innangarðsmenn.
Það er óverjandi að bíða leng-
ur.
Hvað sem öllu öðru líður, þá
neyðið yfirvöldin til að sinna loft
vörnunum strax, ReykVíkingar!
Sovéfrikín eín hafa veítt Kín-
verjum skílyrðislausa hjálp
segir kona Sjang Kafsjeks
„Nýtt Iand“ hefur smám saman
verið að éta ofán í sig sitaðhæf-
ingar sinar og huglieiðingar um
samvinnu Sovétríkjann-a og fas-
istaríkjanna er það héit fram á
tím-um Pinna-galdursins. í Nýju
landi frá 7. febrúar kveður þó
enn við gamla töninn í „skýring-
um“ við þá atburði sem nú eru iað
gerast í Kína. „Nú nýl-ega hafa
komið fréttir, siem benda í þá
átt, að afstaða Rússa til Kína-
styrjaldarinnar sé að breytast“,
siegir blaðið. „Fréttir þessar koma
frá Rússum og er þ-ar g-efið í
skyn að Sjang Kajsjek sé að
svíkja, leins og það er kallað á
rússnesku þeirra kommúnist-
anna. En raunar mun þiesSu þann
ig háttað að Rússar sjálfir eru
að bneyta afstöðu sinni til Kín-
verja vegna þieirra samninga, sem
Rússar hafa verið að gera við
Japani og Þjöðverja. VirðastRúss
ar nú ganga lengra og lengra til
bandalags við fasistaþjóðirnar
gegn engilsaxnesku þjóðuimum og
búast nxá við því að Kínverjar
muni þykjast eiga meira að
þakka Bnetum og Bandaríkjunum
en Sovétríkjunum, ef leikurinn
skyldi fara svo að 1-okum, að
þieir hafi sigri að hrósa Kínverj-
arnir.
Hafa Rússar dregið að sér hönd-
ina um stuðning við Kínverja
því niieix sem Kínverjar hafa not-
ið mieiri stuðnings Bandaríkja-
manna og Brieta“.
Það sem hér er sagt um af-
st-öðu Sovétríkjanna er skáld-
- skapur, — huglieiðingar, sem ekki
hafa við neitt að styðjast og era
sennilega vísvitandi ranigfærsla á
staðrieyndum. Vel má svo fara að
Sovétríkin hætti stuðningi við
Sjang Kajsjek ef hann -gerist op
inbierlega þjónn auðvalds Banda-
rikjanna og Bretlands og kemur
á fasistisku stjórnarfari innan-
lands, en það er þá afleiðing
slíkrar stefnubreytingar en ekki
orsök hennar eins og Arnór vill
vera láta.
Gott dæmi um það, hvernig
Kínverjar þeir, -er framst standa í
stjórnmálabaráttunni líta á þetta
mál má sjá af eftirfarandi um-
mælum konu Sjang Kajsjieks í
gnein, sem birtist í „Lib-erty Maga
zine“ 21. des. s.l. 1 griein þessari
deilir hún á afstöðu Bandarxkj
anna og Bnetlands til baráttu Kín
verja við- Japani og m.innist í því
sambandi á Sovétrikin og þá
hjálp, siem þau hafa veitt Kína.
Það skal tekið fram að .frúin
er mjög andstæð kommúnistum
og er engin hætta á að hún hlaði
þá oflofi. ”
„Ég get ekki annað en viður-
kennt að þessi fyrstu ár af varnar
styrjöld Kínverja hafa Sovétríkin
veitt Kína lán til kaupa á her-
göignúm og öðram nauðsynjavör-
um, lán sem eru mörgum sinnum
hærri að upphæð en lán véitt af
Bretlandi eða Bandaríkjunum.
Á fundi þjóðabandalagsins voru
það Sovétríkin sem tóku eindregið
undir kröfu Kína um að gera
skyldi ákveðnar ráðstafanir tilað
stinxpla Japan sem árásarríki.
Svipað komu Sovétrikin fram
á Briissiel-ráðstefnunni.
Við bæði þessi tækifæri friðuðu
Bretland, Frakkland og aðrir með
limir Þjóðabandalagsins sam-
vizku sína mieð hálfvelgjusam-
þykktum. Þegar Japán lét sendx
Jxerra sinn í Moskva mótmæla
hjálp sovétstjórnarinnar til Kína
sem broti á hlutleysi Savétríkj-
anna, tók stjórnin það ekkert til
greina, lét ekki undan og gerði
eng-an hálfvelgjusamniing, enhélt
áfram rxð sienda birgðir og vopn
tiil Kína.
Því verður sjálfsagt haldið
fram, að Sovétrikiin séu að hjálpa
'Kína í eiginhagsmunaskyni. Sem
svar við því vil ég benda á, að
hjálp Sovétríkjanna hefur verið
skilyrðislaus og að Kína hefur
-aldrei beðið neina þjóð að berjast
fyrir sig.
Hinsvegar hafa bæði Bretland
og Bandaríkin sett aðstoð sinni
skilyrði, sem hindra að hægt sé
að n ota lán þeirra til kaupa á her
gögnum eða nokkurskonar herút-
búnaði, hversu brýn sem þörf
Kínverja hefur verið fyrir ein-
mitt þær vörur“.