Þjóðviljinn - 03.04.1941, Síða 1

lúgóslavneska stjórnín gerír vanídarrád-
stafantr vegna innrásarhættunnar
Stjórnmálaástandið á Balkan hefur gerbreytzt við stjóm
arskiptin í Júgóslavíu, sagði Butler, varautanríkisráðherra
Breta í ræðu er hann flutti í neðri málstofunni í gær.
Brezka stjómin hefur hið nánasta samband við nýju stjóm-
ina og milli þeirra em engin ágreiningsmál.
Butler skýrði einnig frá því, að Stoyadinovitsj, fyrrvcr-
andi forsætisráðherra Júgóslavíu, væri nú í halai hjá Brct-_
um og væri það í samræmi við óskir fráfarandi stjórnar.
Stoyadinavitsj varð uppvís að landráðamakki við þýzku naz-
istastjómina.
Stjómin í Júgóslavíu heldur áfram að gera varúðarráð- ,
stafanir gegn innrás. Hervæðingunni er haldið áfram, og |
landamærum Júgóslavíu og Rúmeníu hefur verið lokað.
Páll Isólfsson.
Pf Isdlfsson
Það eru 25 ár síð-
an hann hélt fyrstu
opínberu tónleík-
ana í Reykjavík
Þ,að eru 25 ár síðan Páll ís-
ólfsson hélt fyrstu opinberu tón-
leikana hér í Rieykjavík. A pess-
um 25 árum hefur margt brieyzt
hér í höfuðstaðnum iog margt til
bóta, þrátt fyrir allt, en óvíst er
hvort breytingarnar hafa orðið
stórfelldari á öðrum sviðum en á
sviði tónlistarlífsins og það siem
betra er að á pví sviði er ómót-
mælanlega um framfarir að ræða,
og pað mjög stórstígar framfar-
Lr- Að öllum öðram ógleymdum
og ólöstuðum, sem unnið hafa að
eflingu tónlistarlífsiris á ísiandi
síðustu 25 árin, verður ekki efazt
um að Páll eigi par einua drýgst
ann skerfinn-
Sem kennari,, tónlistarstjóri út-
varpsins og tónskáld, hefur Páll
fengið tækifæri til pess að auka
pekkingu og bæta smekk pjóðar
ixmar hvað tónlistina soertir og
þessi tækifæri hefur hann notað,
Páll naut keninslu hinina fær-
|ustu mannla í orgeíleik, og hlaut
traust peirra og virðingu fyrir góð
ar gáfur. Hann hefur haldið
fjölda tónleika í Danmörku og
Þýzkalandi, auk tónleikiainna,, er
hann hefur haldið hér hieima, og
ætíð við mjög góðan orðstír.
En hættum að tala um lista-
manninn og mmnumst pess að
Páll er einn hinn vinsælasti mað
ur pessa bæjar. Hann er ætíð
glaður og reifur, pað fylgir hon-
nm hressandi fjör, hvar sem hann
fer, hann á í ríkum mæli hinn
frjálsa anda listamalrmsins, sem
horfir á hversdagslífið, frá ofur-
lítið hærri yónarhól en gengur
og gerist, og getur ekki komizt
hjá að sjá ‘einnig ^jinar skop-
I gær var valdatöku Péturs
II. konungs Júgóslavíu minnzt
með veizluhöldum af júgóslavn
eska sendiherranum í London-
Meðal gestanna var Májskí, senidi
herra Sovétrikjanma í Loindon.
Sendiherra Júgósliavja1 í Mbskva
er innanskamms væntanlegur til
Belgrad, en hariin er eiinn ráð-
herranna í nýju stjómiinni. Þiað
hefur vakið athygli að sendi-
herrann fór skyndiför til An-
kara og paðan aftur til Moskva,
eftir að stjórnarskiptin urðu.
Inonu Tyklandsforseti hefur
sent Pétri II. Júgóslavíukóngi
heillaóskaskeyti í tilefni af valda
töku hans-
Sendiherra Júgóslava í Bierlín
er kvaddur hafði vierið heim til
að gefa stjórn sinni skýrslu, er
nú kiaminn á leið aftur til Berlín.
Hinsvegar hiefur ekki heyrzt, að
vnn Heesen, setndiherra Þjóðverja
í Belgrad, sé lagður af stað til
Júgóslavíu-
Hótanir þýzkra blaða iag út-
varps í garð Júgóslava halda á-
fram, og nýjar og nýjar sögur
um „hermdarverk“ gegn Þjóð-
ýerjum í Júgóslavíu eru fundnar
upp daglega.
Því er neitað í Berlín, að kraf
izt hafi verið svars af júgóslavn
esku stjóminni um afstöðuina til
Þýzkalands fyrir niokkum ákveð
inn tíma-
Fregnum um för Ediens til Bel-
grád, sem útvarpað var í fyrra
kvöld, hefur verið borin tílbaka,
legu hliðar pess, iog hann kann
hverjum manni betur að láta aðra
sjá þessar skDplegu hliðar, úr
sínum handarkrika. Þetta er eitt
af mörgu, sem að pví stuðlar að
Páll er og verður vinsæll maður
og með hverju hans afmæli verða
peir fleiri og fleiri, sem óska
honum hjartanlega til hamingju-
og sögð pýzk að uppruna, I gær
taldi pó útvarpið í Ankara ekki
ólíklegt að Eden og Sir John
Di.ll muni fara lil Belgrad pegar
umræðunum í Apenu sé lokið,
og ræða við júgóslavnesku stjórn
ina um hjálp Breta og Bandiarikja
manna, ef Þjóðverjar og Italir
ráðast á landið.
Æðsfu hershðfðíngjar
Brefa og Bandaríkjanna
í Ausf ur- Asin ræðasf víð
Yfirhershöfðingi Bnet'a í Austur
i Asíu, Sir Robert Brook, ier kominn
til Manila á Filippseyjum, ásamt
fbrseta hierforingjaráðs síns og
fleiri hátts-ettum mönnum hers,
flughers og flota. Hóf hershöfð-
inginn, pegar viðræður við Hart
flotaforingja, er stjórmar flota
Bandaríkjamna við Austur-Asiu-
A leiðinni frá Singapore til
Manila kom Sir Robert við í
Batavia og ræddi par við hol-
Ienzk hiernaðaryfirvöld.
Matsúoka, utanríkismálaráðh-
Brezki herinn sækir nú fram
frá Asmara, höfuðborg Eritreu,
til hafnarborgarinnar Massava
við Rauðahaf, en milli peirra
borga er járnbraut
italski herinn er undan komst
frá Asmara, hörfaði ekki undan
í áttina til Massava, heldur tíl
landamæra Eritreu og Abessiníu,
svo að helzt er eð sjá sem ítaiir
telji sér ekki fært að verja borg-
ina.
Á pað bendir eimnig, a* Ttalsk-
ur tundurspillir, 1526 smálestirað
Japana, er inú í hfeimsókin,1 í Rónv
Gekk hann í gær á fund páfa,
og sat síðar um daginn veizlu
hjá Mussolini.
Bandaríkjasffórn neífar
að faka fíl greina móf-
meelí Möndulveldanna
varðandí skip í amerísk
um höfnum
Undanfarna daga hafa stjórnir
Bandaríkjanna og margra Bnn-
arra Amerikuríkja ákveðið að
leggja hald á skip Þjóðverja og
Jfcala í Biandaríkjáhöfnum, og hafa
áhafnir peirra verið handteknar-
Reyndu áhafnirnar víða að
sökkva skipunum, og hefur tek-
izt að sökkva alls 9 skipum í
ameriskum höfnum, samtais 45
pús. smálestir að stærð.
Stjórnir Þýzkalands og Italíu
hafa harðlega mótmælt péssum
ráðstöfunum, en Bandaríkjastjóm
neitað að taka mótmælin til
greina.
Skípatjón Breta
Vikuna sem endaði 23- marz
sl. var skipatjón Breta samkv.
brezkum heimildum 17 skip sam
tals 60 pús. smálestir að stærð.
Af skipum pessum voru 10
brezk, 6 frá baridamönnum Breta
og 1 frá hlutlausri pjóð-
Næstu vikuna á undan var
skipatjónið 27 skip, samtals
94500 smálestir að stærð.
stærð, er lá á höfnin|nji í Massava,
reyndi að komast paðan, en varð
fyrir árás brezkra sprengjuflug-
véla á Rauðahafi, og tilkynna
Bretar að honum hafi verið sökkt
Brezkt herskip á Rauðahafi eltí
- uppi pýzkt flutningaskip, er kom
frá Massava og sökkti pví.
Sókn Breta heldur 'áfram ýi
öllum vígstöðvum í Afríku- Hern
aðartilkynning Itala í gær bend
ir til pess að Bretar og Italir berj-
ist nú miðja vegu milli Diridava
og Addis Abeba-
Ifalír á flóffa firá borgínní
Massava víð Rauðahaf
Brezkí herinn kominn helming leidar frá Dírí
dava fíl Addís Abeba
Bretarfá kart
öflur á veít-
íngahúsunum
— Islendíngar
ekkí
Það er kartöflulaUst í bæníum.
Á veitingahúsum mun lítið um
kartöflur. En eftirfarandi atvik,
sem gerðipt í gær, talar sínu máli
um hve réttháir ísliendingar teru
í hlutfalli við innrásarherinn.
Inn á veitingahús við Austur-
stræti kemur Isliendingur <og
kaupir kjötmat- Hann fær ekki
kartöflur með. Hann neynir að
fá keyptar kartöflur aukneitis
með matnum. Hionum er neitað.
Rétt á eftir koma tveir Bretar
inn. Þeir kaupa mat. Þeir fá kart
öflur með matnum.
Hvað á svona framferði að
Pýða?
Hve lengi á að halda áfnam
að taka nauðsynjárnar, sem ís-
lenzk hieimili vantar og selja pær
innrásarhernum ?
Þorir stjórnin ekki að koma á
skömmtun á kartöflum, smjöri,
eggjum og öðram nauðsynjum?
Það má vel viera að hinir
brezku hiermienn hér séu svangir
og fái ekki nóg að borða. Vlð
getum haft með pieiim fyllstu sam-
úð, ef svo er, — en peir verðia
að eiga um pað við sína stjóm
að fá bætur á pví. Hinsvegar er
ekki líklegt að hina brezku liðs-
foringja skorti svo mat, að peir
purfi að kaupa mat hér á mat-
söluhúsum.
Skólahús, fundar
hús og þínghús,
dvalarheimíli fyr
ír kaupsfadabörn
Frumvarp um leígunám
á þessum húsum
Ríkisstjórnin hefur lagt eftír-
farandi frumvarp fyrir Alpíngi:
1. gr. Ríkisstjörninni er heim-
ilt að taka á leigu öll skóLahús
fundahús og pinghús í sveitum
til pess, ef pörf gerist, að gera
pessi hús að dvalarstöðum fyr-
ir börn úr kaupstöðum og kaup-
túnum-
2. gr. íf samkomulag næstekki
við hlutaðeigendur um leigu s
húsum peim, er um ræðir í 1.
gr. er ríkisstjóminni hieimilt að
taka húsin leigunámi. Um fram-
kvæmd leigunáms samkvaemt pes:
ari grein skal farið eftir ákvæð
um laga nr. 61, 14. nóvembei
1917.
Framhald á 4. síðu.