Þjóðviljinn - 17.05.1942, Blaðsíða 2

2
Þ J Ö Ð VIUJ INN
SunnuHagur, 17. maí 1942.
Tilkynning
frá garðyrkjuráðunaut bæjarins.
Þeir, sem hafa leigugarða frá bænum, og
pantað hafa áburð í garða sína, vitji hans
sem fyrst.
Sveltið ekki jurtirnar. Notið nægan áburð,
það eru hyggindi, sem í hag koma.
Daglega afgreiddur á Vegamótastíg frá kl. 9
f. m. til kl. 10 e. m.
Fólk er áminnt um að hafa með sér strigapoka
undir áburðinn.
Vfnbfiðln
hefur nú opnað.
Sökum plássleysis á Laugavegi 8 höfum við feng-
ið vínbúðina á Vesturgötu 2 sem verzlunarpláss.
Þar verður á boðstólum með tækifærisverði:
Karlmannaföt. — Karlmannaskór.
Karlmannafrakkar. — Karlmannainniskór.
Unglingafrakkar. — Unglingaskór.
Dömukápur. — Dömuskór.
Oxfordbuxur. — Dömu-inniskór.
Stakar buxur —fjölda margar tegundir.
Ennfremur höfum við tekið upp Pelskápur og Sutrt-
arpelsa, sem seljast við vægu verði.
Við bjóðum jafnt bindindisvinum sem Bakkusar-
vinum að líta inn til okkar og gera góð kaup á
þessum vinsæla verzlunárstað.
KOMIÐ, SKOÐIÐ OG KAUPIÐ.
Wíndsor Magasín
Vesturgötu 2.
HeftðDahsDinbDðiF keyiíar.
Kaupum fyrst um sinn umbúðir utan af skornu
og óskornu neftóbaki sem hér er sagt:
1/10 kg. glös með loki................ kr. 0,33
1/3 kg. glös með loki ................ kr. 0,39
1/1 kg. blikkdósir með loki .......... kr. 1,30
1/2 kg. blikkdósir með loki (undan
óskornu neftóbaki) ............... kr. 0,66
Dósirnar mega ekki vera ryðgaðar og glösin verða að vera
óbrotin og innan í lokum þeirra samskonar pappa- og gljápappírs-
lag er var uþphaflega.
Keypt verða minnst 5 stk. af hverri tegund.
Umbúðirnar verða keyptar í tóbaksgerð vorri í Tryggvagötu 8,
fjórðu hæð (gengið inn frá Vesturgötu), á þriðjudögum og fimmtu-
dögum, kl. 2—5 síðdegis.
TÓBAKSEINKASALA RIKISINS
Hvgrs ci<a þvoHahonurnar að gjalda? ”
Rlhisstliriin Ithr sanid liO bila-
ríHiaherlnn un að njra aluinnu lairra
Einn þátturinn í leynisamning-
um þjóðstjórnarinnar við her-
stjórnina hefur auðsjáanlega verið
sá, að minnka skuli þvotta þá fyr-
ir herinn, sem íslenzkar konur
eiga að þvo.
Nú er það svo, að mest af þvott
um þessum stunda húsmæður,
sem reyna með þessari aukavinnu
að bæta afkomu heimilis síns. —
Margt af þessum húsmæðrum
hefur áður unnið að fiskþvotti,
meðan saltfiskur var framleiddur,
síðan misst þá atvinnu, unz nú
loks að þessi þvottur af hermönn-
unum hefur fáert þeim nokkra
björg í bú. Þessar konur geta ekki
farið í sveit til landbúnaðarvinnu.
Það er því ekki verið að iosa
neinn vinnukraft með því að taka
af þeim þvottana.
Hvað eiga þess vegna svona að
gerðir að þýða ? — Heldur þjóð-
stjórnin, eftir að hún er dauð, á-
fram fjandskap sínum við verka-
lýðinn, — öfundast hún afturgeng
in yfir hverjum eyri, sem rennur
til verkamannaheimila, meðan
milljónirnar renna í stríðum
straumum til auðkýfinganna ?
ÞaÖ uerður aÖ leggja leyni-
samningana á borÖiÖl
Og það verður að eyðileggja
allt það í þeim, sem aðeins er til-
komið fyrir fjandskap við verka-
lýðinn eða af tómri Framsóknar-
glópsku.
= Stafford Cripps flutti nú í
vikunni útvarpsávarp til verka-
lýðsins i Þýzkalandi og herteknu
löndunum. Tók hann vörn norsku
þjóðarinnar sem dæmi um hvern-
ig lítil þjóð risi upp gegn kúgur-
um sínum sem einn maður. Cripps
lauk ræðu sinni með því að eggja
þýzka verkamenn á að hefja bar-
áttu gegn fasismanum ásamt
verkalýð allra landa.
= Dimitrí Sostakovitsj, rúss-
nesk'a tónskáldið, hefur nýlega'
lokið við 7. hljómkviðu sína og'
tileinkar hann hljómkviðuna ,,al-
þýðufólkinu í Sovétríkjunum,
hetjum styrjaldarinnar”. íslenzka
ríkisútvarpið flutti nýlega eina af
hljómkviðum Sostakovitsj, og
fræddi hlustendur jafnframt á að
hann vær.i „tónskáld sovétstjóm-
arinnar” hvað sem það hefur átt
að þýða. Sostakovitsj hefur verið
boðið til Bandaríkjanna, en þar
eru verk hans vinsæl og oft á
dagskrá beztu hijómsveita lands-
ins, en ekki mun afráðið hvort
hann getur þegið boðið.
Lúdrasveif Reykjavíkur
IllMÉi til ueplanaRiia frá
stjúpn i. m. L „DaiM“
Stjórn Dagsbrúnar hefur fengið
vitneskju um bréf, sem fyrirtækið
Höjgaard & Schulz hefur nýskeð
sent til1 verkstjóra sinna.
í bréfi þessu eru verkstjórar
beðnir að veita athygli verka-
manna að því, að séu þeir ekki
meðlimir Dagsbrúnar, sé þeim
ekki skylt að greiða aukameðlima
gjald, og ef einhver æski ekki að
greiða það, eru verkstjórar beðn-
ir að taka við kvittunum þeirra.
Verði þær endurgreiddar á skrif-
stofu Höjgaards & Schulz á til-
teknum tíma, en síðan verði verka
brúnar.
í tilefni af þessu viljum við taka
eftirfarandi fram :
Samningur Dagsbrúnar við
Vinnuveitendafélag íslands um
kaup, vinnutíma, vinnuskilyrði
og sumarfrí verkamanna, ná ein-
ungis til þeirra, sem eru fullgild-
ir meðlimir eða aukameðlimir
Dagsbrúnar (auk meðlima Sjó-
mannafélags Reykjavíkur).
Þar af leiðir, að þau hlunnindi,
sem samningar þessir fela í sér
fyrir verkamenn, ná aðeins til
meðlima og aukameðlima Dags-
brúnar.
Ef t. d. verkamaður slasast við
vinnu, ber atvinnurekanda ekki
samningsleg skylda til að greiða
honum 6 daga kaup, nema við-
komandi sé meðlimur eða auka-
meðlimur Dagsbrúnar.
Ef verkamaður er ekki í Dags-
brún, er atvinnurekendum heldur
ekki skylt að greiða honum sum-
arleyfi.
Ef verkamaður er ekki í Dags-
brún, ber félaginu heldut engin
skylda til að greiða fyrir málum
hans, innheimta vangoldin vinnu
laun, tryggja honum samnings-
bundin hlunnindi Dagsbrúnar-
meðlima eða leita á annan hátt
réttar hans gagnvart atvinnurek-
endum.
Af þessu er augljóst, að tilraun
Höjgaards & Schulz til þess að
aftra aðkomuverkamönnum að
gerast aukameðlimir í Dagsbrún,
er á engan hátt í þágu verka-
manna, heldur alveg öfugt.
Hinsvegar er það mjög senni-
legt, að Höjgaard & Schulz gæti
sparað drjúgan skilding í greiðslu
slysadaga og sumarleyfa, ef það
fengi því til leiðar komið, að að-
komuverkamenn ættu ekki samn-
ingsbundinn kröfurétt á hendur
fyrirtækinu um þessa hluti.
Út af staðhæfingu Höjgaards
& Schulz í nefndu bréfi um að
ófélagsbundnum verkamönnum
beri ekki skylda til að greiða auka
meðlimagjald til Dagsbrúnar, vilj-
um við taka eftirfarandi fram :
Lög Dagsbrúnar kveða svo á,
að meðlimir félagsins megi ekki
vinna með ófélagsbundnum
verkamönnum, m. ö. o., að allir
verkamenn á félagssvæði Dags-
brúnar verði að gerast meðlimir
eða aukameðlimir félagsins.
Verkamannafélagið Dagsbrún
hefur hingað til haldið fast við
jaessa samþykkl, og heíur í
hyggju að halda fast við hana
einnig í framtíðinni.
Að lokum viljum við beina
þessum orðum til aðkomuverka-
manna:
Það hefur kostað brautryðjend-
ur félagsins og þúsundir annarra
verkamanna áratuga baráttu og
fórnir, að ná kjörum þeim, sem
einnig þið njótið nú á sviði launa
og annarra hlunninda.
Hefði Dagsbrún ekki verið til,
mynduð þið ekki bera úr býtum
það, sem þið gerið nú í krafti
langvinnrar baráttu hennar.
Verkamenn Reykjavíkur hafa
ekki talið eftir sér að greiða fé-
lagsgjöld sín, ár eftir ár og ára-
tug eftir áratug — einnig á hörm-
ungatímum atvinnuleysins.
Þeir hafa séð í þessum árgjöld-
um eina helztu stoð þeirra sam-
taka, er berðust fyrir hagsmunum
þeirra og héldi uppi rétti þeirra.
Við erum þess fullvissir, að þið
munið, með rólegri íhugun, verða
okkur fullkomlega sammála og
20 ára á þcssu ári
Á ekki að launa
sveitlnni 20 ára starf
með því að veita
henni viðunandi skýli?
Lúðrasveit Reykjavíkur kallaði
blaðamenn nýlega á fund sinn og
skýrði þeim frá því, að Lúðra-
sveitin hefði nú fengið ný hljóð-
færi af vönduðustu gerð, en hljóð-
færi þau, sem hún átti áður, voru
orðin 20 ára gömul.
Hin nýju hljóðfæri kosta um
15 þús. kr., og var fjárins aflað
á þann hátt, að einn félagsmaður
sveitarinnar safnaði upphæðinni
meðal útgerðarmanna og félaga
í Reykjavík og Hafnarfirði.
Kvörtuðu lúðrasveitarmennírn-
ir yfir því, að þeir væru í hraki
með henlugan stað til þess að
leika fyrir bæjarbúa. Áður fyrr
léku þeir á Austurvelli, en þáð
þótti trufla umferðina. Þá léku
þeir á Arnarhóli, en þar er opið
fyrir öllum vindum, og því mjög
óhentugur staður.
Hafa þeir áhuga á því, að geta
haft aÖgang að einhverjum stað,
þar sem heppilegt væri fyrir þá
að láta til sín heyra. — Um það
sögðu þeir eftirfarandi:
,,En það er einn staÖur, sem
við höfum lengi haft í huga, og
það er skemmtigarðurinn hér við
Hljómskálann. Þar er friÖsamt og
dálítið út úr umferðarhávaðanum.
Framh. á 4. síðu.
skilja til hlítar sameiginlega hags-
muni ykkar og reykvískra verka-
manna.
í trausti þess væntum ,við, að
sambúð félags okkar og ykkar
verði áfram í anda bróðurlegs
samstarfs allra verkamanna.
Reykjavík, 15. maí 1942.
Stjóm Vmj. ,,Dagsbrún“.