Þjóðviljinn - 17.10.1942, Blaðsíða 3
Laugardagur 17. október 1942.
ÞJÓÐVILJINN
tUÓOVILJINM
Ótgefandi:
Sameiningarflokkur alþýðu —
SOsialistaílokJcurinn.
Hitstjórar:
Einar Olgeirsson (áb.).
Sigfús Sigurhjartarson.
Ritstjóm:
Hverfisgötu 4 (Vikingsprent).
Sími 2270.
\fgreiðsla og auglýsingaskrif-
stofa: Austurstræti 12 (1. hæð)
Sími 2184.
'fíkingsnrent h.f.. Hverfisgötu 4
Eí stefjia Sásialistaflohhsins iiefði ehhi sigrafl
þá værí grutinkaup Dagsbrúnarmanna enn hr. 1,45 á klsf, og 10 sfunda
vinnudagur, Kaup ídnadarmanna, verksmídfufólks, sfómanna og sfaifs-
manna ríkís og bœfar væri híd sama og 1941
Siðusfu fimm ár
« næsfu ffögur ár
í fimm ár sátu þeir, þing-
mennirnir, sem kosnir voru
árið 1937. Það var einu ári
lengur en þjóðin gaf þeim um-
boð til að sitja.
Á sunnudaginn á að kjósa
þingmenn til fjögurra ára.
Er ekki réttmætt að athuga
helztu afrek þingflokkanna á
síðustu fimm árum, til þess
að skapa sér hugmynd um
hvers megi vænta af þeim á
næstu fjónim árunx
Það er gott að ekki þarf að
eyða rúmi til að athuga hvem
flokk fyrir sig, því þeir höfðu
samstarf bæöi fyrir og eftir
kosningar, þó nokkur þátta-
skipti yrðu í því samstarfi þeg
ar kosningunum var lokið.
Fyrir kosningamar var tal-
að um „vinstra samstarf”, og
það vom kosnir þrjátíu vinstri
menn á þing til þess að vinna
fyrir hinn vinnandi fjölda, —
bændur, verkamenn og sjó-
menn.
Þrjátíu vinstri þingmenn
vom sendir á þing. 27 þeirra
gengu til hægri samvinnu, til
hagsbóta fyrir auðugustu stétt
ir þjóðfélagsins, 3 vom trúir
því umboði, sem þeim var
veitt. Svo fór um sjóferð þá.
Hvað gerðu svo þingmenn
hinna ábyrgu þjóðstjórnar-
flokka, Sjálfstæðisflokksins,
Alþýðuflokksins og Framsókn-
arflokksins, á kjörtímabilinu,
að viðbættu náðarárinu, sem
þeir gáfu sjálfum sér?
Hér em fáein dæmi:
Tvívegis settu þeir þrælalög
gegn laimastéttunum.
Þeir stofnuðu r'kislögreglu.
Þeir stórhækkuðu tolla á
nauðsyn javömm.
Þeir innleiddu hreppaflutn-
inga í nýrri mynd.
Þeir hófu herferð á hendur
listamönnum og vísindamönn
um.
Þeir settu refsilög til að
geta þaggað niður í blöðum
stjómarandstöðunnar.'
Þeir gerðu stórútgerðina
skattfrjálsa.
Þeir létu stríðsgróðann
flæða óhindrað til einstakra
manna, og drógu þannig lok-.
ur frá hurðum fyrir verðbólgu
og dýrtíð.
Um allt þetta var bróðurleg
samvinna milli þjóðstjómar-
flokkanna þriggja, og hámarki
sínu náði þessi samvinnuhug-
ur, þegar þeir komu sér sam-
an um að hefja innbyrðis-
deilur fyrir kosningamar, til
Frá því verkalýðssamtök
hófust á íslandi, hefur eitt að-
almarkmið þeirra verið aö
koma á 8 stunda vinnudegi
með óskertu dagkaupi. Um
þetta hefur verið ritað og rælt
í verkalýðsfélögunum meira
en um nokkurt annað mál.
1. maíi hefur krafan um 8
stunda vinnudag skipað önd-
vegi enda var dagurinn frá
upphafi helgaður þvi mark-
miðí.
Frá því samtakafrelsið og
samningsrétturinn vom tekin
af verkamönnum með sameig-
inlegri ákvörðun Sjálfstæöis-
flokksins, Alþýöuflokksins og
Framsóknarflokksins, þegar
þjóðstjómin var sett á lagg
imar fyrh' 5 ámm síðan, hef-
ur öll barátta þeirra snúizt
um það meginmál að brjóta
þvingimarlögin á bak aftur,
með afli samtakanna og end-
urheimta samningsréttinn.
Hefði nú einhver spáð því
um áramótin síðustu, að í á-
gúst þ. á. myndi 8 stunda
vinnudagur kominn í fram-
kvær*d, grunnkaupið hækkað
um 30—60 al hundraði, gerð-
ardómslögin brotin á bak aft-
ur og samningsirelsið endur-
heimt — mynd' íá nokkur
hafa trúað því?
Vissulega ekki. Hver sem
hefði haldið því fram hefði
verið talinn draumóramaður
og skýjaglópur.
Ef Sósíalistaflokkurinn hefði
ekki verið til og verkalýður-
inn ekki fylkt sér um stefnu
hans, hefði Stefán Jóhann,
Ölafur Thors og Hermann
fengið að ráða, þá væri ekk-
ert af þessu komið í fram-
kvæmd. Þá væri vinnudagur
inn enn 10 stundir, gnmn-
kaup Dagsbrúnarmanna hjá
íslenzkum atvinnurekendum
væri ekki kr. 2,10 um klst
heldur kr. 1,45 og grunnkaup
ið hjá setuliðinu væri ekki kr.
2,32 um klst. heldur 1,45.
Kaup og kjör sjómanna, iðn-
aðarmanna og verksmiðju-
fólks og starfsmanna ríkis og
bæjar myndi vera hin sömu
og 1941. Enginn þessara aðila
myndi hafa fengið neina
kauphækkun eða kjarbætur.
Þetta sannar samnmgurinn,
sem Stefán Jóhann og Olafur
Thors gerðu með sér fyrir ára
mótin og Ólafur hefur oft
stært sig af. Þeir sömdu um
áð beita öllum áhrifum flokka
sinna til þess að engin grunn
kaupshækkun ætti sér stað
ög engar teljandl breycmgar
á kaupkjörum.
Hinir miklu sigrar verka-
lýðsins á þessu ári unnust
vegna þess að hann fylkti sér
um Sósíalistaflokkinn. Vegna
sigra flokksins í verkalýðsfé-
lögunum, við bæjarstjómar-
kosningamar í vetur og við
Alþingiskosningamar 5. júlí.
Sósíalistaflokkurinn lofaöi
engu öðru en því að beita
allri orku sinni til þess að
berjast fyrir hagsmunum
verkalýðsins. Það gerði hann.
Og um árangrana vitið þið.
En nú dugai’ ekki að leggj-
ast í lárberin. Til þess að
tryggja þá árangra, sem náðst
hafa, þarf Sósíalistaflokkur-
inn að vinna nýja og miklu
I stærri sigra.
Þjóðstjómarflokkamir ætla
| að eyðileggja árangra verka-
lýðsins með gagnsókn, með
því aö rýra kaupmátt pening-
anna*og koma svo á nýjum
þvingunarlögum á jgrundvelli
þess öngþveitis, sem þeir hafa
skapað.
Þess vegna þarf að hrinda
dýrtíðarstefnuskrá Sósíalista-
flokksins í framkvæmd. Það
er nauösyn til að tryggja þá
árangra, sem náðst hafa. Og
i við skulum ekki telja okkur
trú um, að það sé ekki hægt.
Sigrarnir, sem við höfum unn
ið á þessu ári gefa okkur vissu
lega ástæðu til að vera bjart-
sýn. Málefnalegan sigur höf-
um við þegar unnið. Yfirgnæf
andi meirihluti fólksins fylgir
nú þegar dýrtíðarstefnuskrá
flokksins. Þess vegna hafa
hinir flokkamir gert sig að
athlægi með því að eigna sér
hana, þótt þeir hafi barizt
hatramlega á móti öllum at-
riðum hennar 1 5 ár.
En til þess að hrinda þess-
ari stefnuskrá í framkvæmd
þarf flokkurinn að vinna
glæsilegan kosningasigur 18.
og 19. október. — Svo glæsi-
legan, að hann fái aðstöðu til
— með tilstyrk verkalýössam
takanna — að knýja fram
samþykkt stefnumála sínna a
Alþingi.
Reykvikingar! Til þess þurf
ið þið að gera Sósíalistaflokk
inn að stærsta flokkinum í
Reykjavík, og það skuluð þið
gera á sunnudaginn kemur.
Munið XC.
K]orfnndur
til að kjósa alþingismenn fyrir Reykjavík fyr-
ir næsta kjörtímabil, átta aðalmenn og átta til
vara, hefst sunnudaginn 18. október n. k. kl.
10 árdegis.
Kjósendum er skipt i 35 kjördeildir. 1.—28.
kjördeild er í Miðbæjarbamaskólannm, 29.—
34. kjördeild er i Iðnskólanum og 35. kjör-
deild er i Elliheimilinu. Skipting i kjördeildir
verður auglýst á kjörstað.
Undirkjörstjómir mæti f Miðbæjarbamaskól-
anum, í skrifstofu Yfirkjörstjómar stundvís-
lega kl. 9 árdegis.
Talning atkvæða hefst í Miðbæj arskólanum
mánudaginn 19. október kl. 24.
Yfirkjörstjórnin í Reykjavík, 14. okt. 1942.
Björn Pórdarson
Eínar B, Guðmundsson
Stþ- Guðmundsson
þess að geta hafið samstarfið
aftur að kosningum loknum.
Og nú er fjögurra ára
kjörtímabil framundan næstu
fjögur ár hafa þessir flokkar
tækifæri til aö láta söguna
endurtaka sig, ef kjósendur
gefa þeim umboð til þess.
En kjósendur hafa líka tæki j
færi til að koma í veg fyrir
að sagan endurtaki sig, þeir
geta svipt þjóðstjórnarflokk
ana völdum, og fulltrúa þeirra
umboðum, og það er eina leið
in, sem getur hindrað aö sag-
an áranna 1937—1942 endur-
taki sig.
Hver vill að sú saga endur-
taki sig? Þeir sem það vilja
kjósa einhvern þjóðstjórnar-
flokkanna, þeir sem ekki vilja
það kjósa Sósíalistaflokkinn.
Þeir, sem 1937 vildu vinstri
samvinnu, kjósa nú með sósí-
alistum.
Verkamenn
Nokkrir verkmaenn, helzt vanir byggingum, óskast strax.
Almenna byggingarfélagið h.f.
Lækjargötu 10 A.
Sósíalistar í Hafnarfirði
Sjálfboðaliðar, sem vilja vinna að kosningunum,
gefi sig fram við kosningaskrifstofuna.
Þið, sem hafið lofað að vinna á sunnudaginn, mætið
í skrifstofunni. Gefið skrifstofunni upplýsingar um
allt það, er að gagni má verða í kosningunum. Munið
einnig eftir að leggja ykkar skerf í kosningasjóð.
uuunuuuudddd
Munid
Kaffísöluna
Hafnarstrœti 16
nnnnuDPonaQn
Gullmunir
handunnir — vandaðir
Steinhringar, plötuhringar
o. m. fl.
Trúlofunarhringar
alltaf fyrirliggjandi.
Aðalbjörn Pétursson,
gullsm., Hverfisgötu 90.
Sími (fyrst um sinn) 4503