Þjóðviljinn - 28.11.1942, Page 2

2
ÞJOÐVIEJINM
Laugardagur 28. nóvember 1942.
œiai^óytmn
wxnminnnxzmm
Munið
Kaffisöluna
Hafnarstræti 16.
«000^0^000000000
Gullmunir
%
handunnir — vandaðir
Steinhringar, plötuhringar
o. m. fl.
Trúlofunarhringar
alltaf fyrirliggjandi.
Aðalbjörn Pétursson,
gullsm., Hverfisgötu 90.
Sími (fyrst um sinn) 4503.
<><><><><><><><><><><><><><><><><>
><><><><><><><><><><><><><><><><>
Auglýsíd í "
Þíódvctjanum
><><><><><><><><><><><><><><><><><
„Þið skuluð inn í óhæfar
íbúðir.“
t>að er búið að taka allmarga sum-
arbústaði leigunámi til íbúðar fyrir
húsnæðislaust fólk, nær allir eru
þessir sumarbústaðir með því marki
brendir, að þeir eru með öllu óhæf-
ir til vetraríbúðar. í>etta er engin
t.ilviljun, því bæjaryfirvöldin hafa
beinlínis bannað að gera þá íbúðar-
hæfa, nema sem sumarbústaði.
Sumarhús þau, sem reist hafa
verið á bæjarlandinu, hafa nær öll *
verið reist með því skiiyrði, að grunn
flötur þeirra væri ekki stærri en 25
fermetrar og frágangur allur væri
miðaður við sumaríbúð, en ekki
vetraríbúð. Á síðustu árum hefur
fjöldi umsókna legið fyrir frá mönn-
um, sem eiga sumarbústaði í Foss-
vogi og víðar, að fá að breyta þeim
í varanlega bústaði. Öllum þessum
beiðnum hefur verið synjað, en nú
er fólk úrskurðað inn í þessa bú-
staði, sem bannað hefur verið að
gera íbúðarhæfa. ,,Þið skuluð inn í
óhæfu íbúðimar”, segja máttarvöld
bæjarins.
Hið „meðalstóra hús“ Hriflu-
Jónasar.
Það er sagt að beztu bú-
staðimir standi auðir.
Þjóðviljanum hefur verið sagt
að ýmsir háttsettir menn eigi sumar-
bústaði í bæjarlandinu, sem séu öðr-
um slíkum bústöðum fremri að öll-
um frágangi. Sagt er að þessum
mönnum hafi tekizt að koma því til
leiðar, að gera bústaði sína svo úr
garði, að þeir séu vel hæfir til árs-
íbúðar.
Ennfremur er sagt að inn í þessa
bústaði hafi engum enn verið boðið
að flytja.
Þessar sögur verður að hafa fyrir
sannar, ef réttir aðilar upplýsa ekki
annað. Heimilt er þeim rúm til þess
í Bæjarpóstinum.
„Ef fólkið vill fara þangað“
Eigandi eins sumarbústaðarins, sem
nú hefur verið tekinn leigunámi,
hafði orð á því við fulltrúa frá bæn-
um, að þótt bústaður hans liti sæmi-
lega út, þá skyldi hann gæta þess,
að þegar búið hefði verið í honum
svo sem hálfsmánaðartíma, að vetri
tíl, þá rynni þar allt sundur í raka.
Útidyrahurð væri einföld, forstofa
engin, veggir óstoppaðir, frárennsli
ekkert, eldunartæki ekkert annað en
rafmagn. Fulltrúa bæjarins varð þá
að orði:
„Ef fólkið vill fará inn í þessa bú-
staði, þá erum við lausir allra mála“.
Og svo Jónas Jónsson og
Geir H. Zoega.
Meðan verið er að flytja verka-
menn í sumarbústaði, sem bæjaryf-
irvöldin hafa bannað að hafa íbúð-
arhæfa, býr Jónas Jónsson með konu
sinni, stærri er fjölskyldan ekki, í
tveggja hæða húsi. Þar er hver hæð
ugglaust fjórum sinnum stærri að
flatarmáli en hinir löggiltu sumarbú-
staðir, sem verið er að flytja hina
húsnæðislausu í.
Geir H. Zoega mun þó búa ennþá
rýmra; hann mun hafa fyrir sig og
konu sína milli 10 og 20 herbergi.
Þetta eru aðeins tvö dæmi af fjölda
mörgum álíka. Tugum ef ekki hundr-
uðum saman búa auðmennimir í í-
búðum sem nægja mundu 2 til 4
íjöJskyldum, þótt allar byggju rúmt.
Bæjarfulltrúar sósialista hafa
sleitulaust borið fram þá kröfu i bæj
arstjórninni, að þessar íbúðir yrðu
teknar leigunámi, og skipt milli
hinna húsvilltu. Það má meiri hluti
bæjarstjórnar ekki heyra nefnt.
Þann meiri hluta skipa íulltrúar
manna eins og Jónasar Jónssonar og
Geirs H. Zoega.
Lögtak
Eftir kröfu tollstjórans í Reykjavík og
að undangengnum úrskurði verða lögtök
látin fram fara, á kostnað gjaldenda en
ábyrgð ríkissjóðs, að átta dögum liðnum
frá birtingu þessarar auglýsingar, fyrir
eftirtöldum gjöldum: Tekju- og eigna-
skatti, stríðsgróðaskatti, fasteignaskatti,
lestagjaldi, lífeyrissjóðsgjaldi og náms-
bókagjaldi. sem féllu í gjalddaga á mann-
talsþingi 1942, gjöldum til kirkju, sóknar
og háskóla, sem féllu í gjalddaga 31. des.
1941 og 31. marz 1942, kirkjugarðsgjaldi,
sem féll í gjalddaga 15. júlí 1941, vita-
gjaldi og skemmtanaskatti fyrir árið
1942, svo og áföllnum skipulagsgjöldum
af nýbyggingum og útflutningsgjöldum.
Lögmaðurinh í Reykjavík, 27. nóv. 1942.
Bjorn Þórdarson
M 4 ÖRf 111!“ iir, qnr.il
rl.u. „Hnl illu 111) ullllll
Þeir sem kynnu að vilja gera tilboð i
skipið, sendi þau til fiskimálanefndar
fyrir 5. des. n. k. Réttur er áskilinn til að
hafna öllum tilboðum.
., bpoi á pinQFðBor4!
Morgunblaðið þvaðrar um það að sá flokkur er ekki vill
ganga til samvinnu um hvað sem einhverjum klíkum í þjóð-
stjórnarliðinu kann að sýnast hentugt, sé að brjóta í bág við
þingræðið! Ef klíkur auðmanna og afturhaldsseggja fá ekki að
fyrirskipa þinginu vilja sinn, þá er það brot á þingræðinu! Ef
einhver flokkur dirfist að halda þau löforð, er hann hefur gefið
kjósendum og þeir krafizt efnda á með atkvæðum sínum, þá
er það brot á þingræðinu!
Þessu blaöi er ekki til neins
aó bera svona þvætting á borð
fyrir nokkurn mann.
Þær aíturhaldsklikur, sem
í'áóiö hafa þjööfélaginu síö
ustu árin, hafa getaö stjóm-
aö undir beztu fjárhagslegum
skilyröum, sem hægt var aö
hugsa sér: ógrynni auös
streymdi inn i landiö, atvinna
og framleiösla var sú mesta,
er þekkzt hefur og afkoma rík
issjóös þarafleiöandi ágæt.
Og þessar valdaklíkur hafa
stjórnaö þannig, að allt er
komió í öngþveiti. Völd þeirra
hafa á öllum sviðum orðið
! þjóöinni til skaöa og skamm-
ar. Á fjármálasviðinu hefur
j frekja yfirgangur og skamm-
sýni þessara klíkna verið slík.
að vart þekkist neitt svipað
á byggöu bóli. í menningar-
j málum hefur hrokinn og of-
' sóknimar einkennt stefnu
valdhafanna, í atvinnumálum
setti kúgunarlöngun stórat-
vinnurekenda soramark sitt
á hana, í utanríkismálum
bar hún vott þröngsýninnar
og yfirstéttarafstöðunnar.
Nú nálgast erfiöleikarnir:
atvinnuleysi, taprekstur, stööv
un atvinnufyrirtækja o. s.
frv. Þá kemur málgagn þess-
arar afturhaldsklíku og heimt
ar þátttöku Sósíalistaflokks-
ins í ríkisstjórn, upp á þau
skilyrði ein, sem afturhalds-
klíkan vill ganga áð! Þessi
klíka, sem búin er aö koma
öllu í öngþveit; m. a. með
heimskulegri verðpólitík á
iandbúnaöarafurðum og veit-
ingu stríðsgróðamilljónanna
til örfárra manna, vill nú fá
að ráða áfram, til þess aö
geta hlíft sér, þegar hmniö
skellur yfir, — og segir aö
annars sé þingræöið í hættu.
Morgunblaöinu er bezt að
tala í öðrum tón en þeim, er
var í leiðara þess í gær, ef þaö
vill láta taka sig og þátttöku
Sjálfstæöisflokksins í sanitök
um flokkanna alvarlega.
E£ byggingarefnið og íbúð-
imar hefði verið hagnýtt
réttilega.
Það hefur mikið verið flutt inn af
byggingarefni síðan stríðið hófst,
manni liggur við að segja furðu mik-
ið, en því hefur verið illa varið. Að-
eins lítill hluti þess hefur farið til að
bæta úr húsnæðisþörfinni, hins veg-
ar hefur mjög mikið af því farið
í bílskúra hinna auðugu manna, sem
hafa hlotið þá náð að fá bíl innflutt-
an, mjög mikið hefur einnig farið í
lúxusíbúðir og verzlunar- og veit-
ingahús, ýmist til að reisa slík hús
af grunni eða til að endurbæta og
breyta eldri húsum.
Ef öllu því byggingarefni, sem til
landsins hefur flutzt síðan stríðið
hófst, hefði verið varið til að bæta
úr húsnæðisvandræðunum, væri hér
enginn skortur á húsnæði. Þá þyrfti
engan að reka í sumarbústaði um há-
vetur, þá þyrftu menn ekki að búa
í húsakynnum, sém óhjákvæmilega
valda þeim heilsutjóni.
En staðreyndin er sú, að nú búa
menn hundruðum saman í húsakynn
um sem hljóta að valda þeim heilsu-
tjóni, og þetta er af því að þjóð-
félaginu og bæjarfélaginu er stjórn-
að með einkahagsmunum hinna rík-
ustu fyrir augum, byggingarefni
flutt til landsins og notað sem brask-
vara þeirra ríkustu, í stað þess að
flytja það inn og nota það með hags-
muni heildarinnar fyrir augum.
Ef sósíalisminn hefði verið ráðandi
stefna, væri hér ekkert húsnæðis-
leysi.
Nokkur orð um áfengismál.
Margt má að okkur íslendingum
finna, og það sem er mest áberandi
galli í okkar þjóðfélagi nú, er
drykkjuskapur.
Eg fór á dansleik síðastl. laugar-
dagskvöld. Þar var margt fólk sam-
ankomið. Nálega hver maður var
undir áhrifum víns, og sumir mjög
drukknir. Ekki var þó veitingaleyfi
á dansleiknum. Það þarf ekki að
taka það fram, að þessi ófögnuður
eyðilagði alla skemmtun hjá því
fólki, sem var ekki undir áhrifum
víns.
Margt var þama af myndarlegum
ungmennum, en þeir voru eins og
umskiptingar; fingraför Bakkusar
eru augljós hvar sem þau sjást.
Nú getur maður ekki varizt því
að hugsa ögn nánar um þetta mál.
Hvemig er það, er ekki Áfengisverzl-
un ríkisins lokuð? Jú að vísu, en
ekki nema að nafninu til. Því er
þannig farið, að margir menn í þess-
um bæ eiga bágt með að vera án
áfengis, og þar sem þannig hagar til
að margir af þessum dýrkendum vín-
guðsins hafa sérhver ráð, hafa þeir
komið ár sinni þannig fyrir borð, að
farið er að veita undanþágur með
vínsölu. Er það svo kunnugt, að ó-
þarft mun að ræða það frekar.
Sumir segja að ríkið vilji ekki,
eða hafi ekki efni á að missa af tekj-
um þeim, sem vínsalan skapar.
En á það þjóðfélag tilverurétt, sem
á tímum slíkum sem þessum, hikar
ekki við að leggja framtíð, gæfu og
jafnvel líf þegna sinna í sölurnar
Framhald á 3. síðu.
=BUKKI ffluS er komin úl------
. —--------------... t....-. .