Þjóðviljinn - 26.11.1944, Blaðsíða 1
9. árgangur.
Sunnudagur 26. nóvember 1944.
239 tölublað.
Flokksþingið
sett annað kvold
Fjórða þinff Sósíalista-
flokksins verður sett
annað kvöld kl. 8.30 að
Skólavörðustíg 19.
18. þing Alþýðusambands Islands
Alþýdusambandsþingíð mun lýsa fyltfi víd
siefnuskrá núverandí ríkísstfórnar
I gær voru reikningar sambandsins samþykktir
lingsfélagsins
Fundur hófst í gær klukkan hálf tvö og stóð í tvo
tíma. .
Forseti lýsti nokkrum tillögum er fram höfðu kom-
3ð og voru nokkrar þeirra samþykktar.
Mun Alþýðusambandsþingið lýsa fylgi við stefnu-
skrá núverandi ríkisstjórnar.
Þá fluttu tveir fulltrúar frá bændaráðstefnu Al-
þýðusambandsins, sem stendur yfir þessa dagana, stutt
ávörp til Alþýðusambandsþingsins.
Þá samþykkti þingið ennfremur þá ráðstöfun Al-
þýðusambandsstjórnarinnar að víkja Verkamannafélagi
Akureyrar (Erlingsfélaginu svo nefnda) úr Alþýðu-
sambandinu.
Fjárhagsnefnd skilaði áliti um reikninga sambands-
ins og voru þeir einróma samþykktir.
í gærkvöld minntust fulltrúar Alþýðusambands-
þingsins 50 ára afmælis verklýðshreyfingarinnar á ís-
landi með samsæti í Iðnó. Forseti Alþýðusambandsins,
Cruðgeir Jónsson flutti ávarp, Sverrir Kristjánsson
sagnfræðingur flutti ræðu, Pétur Pétursson las upp.
Á fundinum í gær lýsti forseti
nokkrum framkomnum tillögum,
-\"oru þær m. a. um eftirfarandi:
Tillaga um að lýsa fylgi við stuðri-
:ing og stefnu núverandi ríkis-
stjórnar; tillaga um aukna véla-
notkun við vegavinnu og ránn-
sókn á brúm; tillaga varðandi sild-
armannvirki á Ilúsavík; tillaga um
að þing sambandsins skuli haldið
nm mánaðamót maí—júní; tillaga
um samræmingu á kaupi og kjör-
um karla og kvenna; tillaga um
endurbætur á tryggingalöggjöfinni
o. fl.
TILRAUNIR FRAMSÓKNAR
TIL AÐ ÆSA BÆNDUR
OG VERICAMENN
HVORA GEGN ÖÐRUM.
Tveir fulltrúar frá bændaráð-
stefnu Alþýðusambandsins, þeir
Játvarður Jökull og Björn Eiríks-
son, fluttu stutt ávörp.
Játvarður Jökull skýrði frá því,
ihvernig Búnaðarfélag lslands
stakk tilboði Alþýðusambandsins
unr þátttöku í ráðstefnunni uridir
■Stói og leyndi bændur því. Sam-
tímis var svo drcift áróðri á flest-
öll bændaheimiii í landinu um að
ibændur gangi í bandalag með at-
winnurekendavaldinu við sjóinn.
Kvaðst ræðumaður vænta þess,
að stéfnt yrði að því, að íslenzkt
bændafólk myndi sem fyrst sam-
tök með öðru vinnandi fólki í í
landinu.
Sú framkoma Framsóknar í
þessu máli, er ræðumaður gat um,
ér einn liðurinn í þeirri fyrirætlun
afturhaldsins, að suridra hinum
vinnandi stéttum, æsa þær til ill-
deilna innbyrðis og koma síðan á
afturihaldsstjórn í landinu.
Hugur bændaalþýðunnar til al-
j)ýðunnar í bæjunum við sjóinn
sést greinilega á því, að þrátt fyr-
ir fjandsamlegan áróður Fram-
sóknarflokksins eru mættir á
bændaráðstefnunni 30—40 bændur
og vitað er um fleiri sem ýmissa
ástæðna vegna gátu ekki mætt.
Björn Eiríksson ræddi nofckuð
þann ríg sem'afturhaldið elur stöð-
ugt á milli bænda og verkamanna
og nauðsyn þess að bændur starfi
saman með öðrum vinnandi stétt-
um landsins til heilla fyrir land
og lýð.
ERLINGSFÉLAGIÐ KVATT.
Þá var rætt bréf frá Verka-
mannafélagi Akurcyrar (Erlingsfé-
laginu svonefnda), en sambands-
stjórn vék því úr sambandinu á
sínum tíma þcgar verkamenn á
Akurcyri voru sameinaðir í einu
félagi, hefur Þjóðviljinn áður rætt
og brottvikning „Er-
Belgí ka afturhaldið
lætur skjóta á kröfu-
göngu landvarna-
manna i Brössel
Þrjátíu og fimm menn særðust er
lögreglan í Briissel skaut á kröfu-
göngu í gær.
Kröfugangan var skipulögð af ein
um fjölmennasta félagsskap land-
varnarhreyfingarinnar „Oháða
flokknum", og hafði unnið það til
„saka“ að fara inn á svæði, sem
yfirvöldin höfðu bannað að kröfu-
göngur færu um.
Virðist afturhaldsstjórnin í Bel-
gíu staðráðin í að æsa til óeirða og
bæla niður landvarnarhreyfinguna,
er svo mikinn þátt átti í frelsun
landsins. En ekki er líklegt að það
takist. Alþýðan í hernumdu lönd-
unum mun ekki láta bióða sér inn-
lenda kúgun í stað hinnar erlendu.
það mál og skal það ekki vakið
upp hér.
Urðu nokkrar hógværar umræð-
ur, andmælti eriginn að sambands-
stjórn hefði gert rétt í þessu máli,
hins vegar vildu nokkrir leggja
sveig á leiðið. Samþykkt var með
84 atkv. gegn 74 að víkja félaginu
úr sambandinu.
REIKNIN GAR SAM-
BANDSINS SAMÞYKKTIR.
Björn Bjarnason hafði framsögu
fjárhagsnefndar um reikninga sam-
ibandsins, lagði néfndin einróma til
að reikningarnir væru samþykktir
og var það gert í einu hljóði.
Fundi var síðan slitið.
, Næsti fundur verður kl. 4 í dag
í Listamannaskálanum.
50 ÁRA AFMÆLI ÍSLENZKR-
AR VERKLÝÐSHREYFINGAR.
í gærkvöld minntust þingfull-
trúar 50 ára afmælis verklýðs-
hreyfingarinnar á íslandi með sam-
sæti i Iðnó. Dagskrá var: Ávarp
forseta sambandsins, Guðgeirs
Jónssonar; ræða: Svcrrir Kristjáns-
son; upplestur: Pétur Pétursson.
Sæmundur Ölafsson kallar sjómenn-
ina ”sökudólga“
Fá hrakyrði, sem viœlt hafa verið til íslenzkrar alþýðu,
hafa vakið eins djúpa reiði og fyrirlitningu og hin svívirðilegu
orð er hinn svokallaði „sjómanna“-fulltrúi, atvinnurekandinn
Sœmundur Ólafsson, lét sér um munn fara á Alþýðusambands-
þinginu.
Heilar skipshafnir hafa horfið í hafið, hundruð manna hafa
orðið að horfa á eftir sínum nánustu, vinum og œttingjum, í
hina votu gr'óf hafsins.
Það er vitað, að óverjandi vanrœksla hefur átt sér stað hjá
skipaeftirlitinu.
ífiamt leyfir hinn svokallaði „sjómanna“-fuUtrúi, Sœmund-
ur Ölafsson, sér að rœgja sjómannastéttina á þingi verklýðssam-
takanna með því að mœla aðra eins svívirðu og þessa:
„Sjómennirnir eiga ekki að hafa öryggiseftirlitið.
Sjómennimir voru að hlaða sig í kaf, það átti ekki að fá
þeim — SÖKUDÓLGUNUM SJÁLFUM — eftirlitið í
hendur“.
Þessa svívirðu munu íslenzkir sjómenn launa afturhalds-
agentinum Sœmundi Ólafssyni að verðleikum.
■
wti
Eysýsla öll a valdi Rðssa
Stalín marskálkur hefur tilkynnt, að hersveitir úr
Leníngradhemum hafi tekið Eysýslu (Ösel) í Riga-
flóa.
Þjóðverjar gerðu að síðustu tilraun til að koma liði
sínu burt sjóleiðina, en það mistókst.
Allt Eistland er þá frjálst
aftur, en Þjóðverjar hafa enn á
sínu valdi fleyg í Lettlandi, —
á syðri hlið Rigaflóa.
ViLíM-....
Rauði herinn sótti fram 10—
15 km. í Austur-Slovakíu-
Hann vann enn á á 250 km.
langri víglínu, frá Tokaj til
Búdapest.
Hannibal Valdimarsson kallar Al-
þýðusambandið „maðkaveitu svika
og rógs“
Það er ekkert nýtt að hœgri klílca Alþýðuflokksins beiti
róginum í þjónustu sína, en sjaldan mun hún hafa beitt honum
eins skefjalaust og á þessu Alþýðusambandsþingi.
Á öðrum stað í Þjóðviljanum er getið rógs Sœmundar Ól-
afssonar um sjómannastéttina íslenzku.
En það voru ekki aðeins sjómennimir, sem rógtung-
um hægri klíkunnar var beitt gegn, það voru einnig heild-
arsamtök alþýðunnar — Alþýðusambandið — sem „sálu-
félagamir“ réðust að með sínum eitraða rógburði.
Lognar ásakanir voru af þeirra hálfu bomar á einstaka
starfsmenn sambandsins, Gróusöguf sagðar um verlclýðssinna
úti á landi.
Og svo kórónaði Hannibal Valdimarsson rógsiðjuna
með því að kalla ALÞÝÐUSAMBANDIÐ „kalkaða gröf“
að utan, en „maðkaveitu svika og rógs“ að innan.
Þessi rógur hœgri klíkunnar er skipulagður þáttur í því
starfi hennar að sundra verlcalýðnum, eyðileggja samtök hans
— það er þjónusta „sálufélaganna“ við aftwrhaldið í Fram-
sóknarflokknum sem hér er að verki.
Burt með áhrif rógbera afturhaldsins innan
verklýðshrey f ingarinnar!