Þjóðviljinn - 22.01.1947, Page 4

4
ÞJÓÐVILJINN
Miðvikudagur 22. jan. 1947.
þJÓÐVILJINN I
Útgeíandi: Sameinlngarflokkur alþýðu — SósíalistaflokEurimn
Ritstjórar: Kristinn E. Andrésson, Sigurður Guömundsson, áb.
rréttaritstjóri: Jón Bjamason.
Ritstjómarskrifstoíur; Skólav örðust. 19. Svrnar 2270 og 7500
(eftir kl. 19.00 einnig 2184).
Afgreiðsla: Skólavörðustíg 19, sími 2184.
Auglýsingar: Skólavörðustíg 19 sími 8399.
Prentsmiðjusími 2184.
Askriftarverð; kr. 8.00 á mánuði. — Lausasöiu 50 aurar
eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h. f.
■ ____________________ -*
Skaiiiiaui síimd verður litlnd
höggi legin
Það er ólán ísl. alþýðubaráttu, að forustumenn þess
flokks sem fyrstur hóf merkið, virðast nú margir hafa
gleymt köllun sinni og gengið í þjónustu efnastéttarinnar.
Þessi þróun hefur gerzt smátt og smátt og náð hámarki
sínu nú, þegar velmegandi heildsali er formaður flokksins
og stjórnar gerðum hans ásamt Ásgeiri Ásgeirssyni, sem
aldrei mun verða sakaður um sósíalistiskar skoðanir. —
Þessi þróun hefur orðið til þess að samtök alþýðunnar eiga
ekki að sama skapi sterk ítök á Alþingi íslendinga sem
þau eru máttug með þjóðinni sjálfri. Þúsundir alþýðu-
manna hafa greitt Alþýðuflokknum atkvæði við kosningar
af gömlum vana eða í þeirri trú að flokkurinn væri enn
róttækur bardagaflokkur eins og í upphafi. Þeir hafa fest
trúnað á róttæk stefnuskráratriði sem ráðamenn flokksins
hafa flíkað í áróðursskyni fyrir kosningar, en svikið jafn-
harðan þegar á hólminn kom.
Þessi tvískinnungur Alþýðuflokksins hefur orðið til þess
að línurnar í íslenzkri pólitík hafa löngum yeríð óskýrar
og gruggugar. Hér hafa ekki risið upp tvær fylkingar, —
vinstri og hægri armur, — eins og eðlilegast væri og hag-
kvæmast fyrir alþýðusamtökin. Það hafa hinir svikulu
foringjar Alþýðuflokksins hindrað með öllum brögðum. —
Síðasta dæmið er nærtækt og öllum kunnugt. Sósíalistar
flokkurinn beitti sér fyrir því að mynduð yrði vinstri stjórn,
stjórn sem einbeitti sér til að halda áfram viðreisn atvinnu
málanna, og byggi þeim öruggan grundvöll með því að
taka öll fjármál landsins róttækum tökum, gera upp heild
salalýðinn, koma í veg fyrir brask og okur og setja öruggt
eftirlit með fjárfestingunni. Framsóknarflokkurinn tjáði.
sig fylgjandi slíkri stjórn og Alþýðuflokknum, minnsta j
flokki þingsins voru boðin þau kostakjör að taka að sér)
forustu um myndun hennar. Það var því ekki að undra þótt
nokkur uggur gripi braskaralýðinn, sem óttaðist að valda-
tími sinn væri þrotinn.
I
En uggurinn stóð aðeins skamma stund. Heildsalanum
Stefáni Jóhanni Stefánssyni rann blóðið til skyldunnar. —
Hann hafði ekki gerzt forrnaður Alþýðuflokksins í því
skyni að gerðar yrðu upp sakirnar við heildsala, braskara
og okrara, öðru nær. Afturhaldið dubbaði hann upp til for-
ingja, og forseti Islands var fenginn til þess að fela honum
að mynda stjórn, gegn vilja 25 alþingismanna. Og nú hefur
þessi ólánsmaður reynt í hálfan rnánuð að mynda aftur-
haldsstjórn, stjórn sem á að tryggja valdaaðstöðu efnastétt
arinnar enn um skeið og gera henni fært að halda áfram
sukki sínu á kostnað alþýðunnar. Slík stjórn myndi
kyrkja nýsköpunina í greip sinni og innan stundar byggjá
vonir sínar á bandarísku lánsfé.
Tilgangurinn með slíkri stjórn væri að hefja allsherjar-
baráttu gegn alþýðu Islands. Og það undárlega og eftir-
tektarverða í þessu sambandi er að það er hægri forusta
Alþýðuflokksins, sem hefur frumkvæðið í myndun slíkrar
svartrar samfylkingar, — og það er Alþýðublaðið, sem
hrópar nú í Hitlers-anda til burgeisa og stórbænda Islands
að hefja „heilagt stríð gegn kommúnismanum"! Það mun
vera leitun á annari eins forustu í sósíaldemokrataflokk-
um heimsins og þeirri, sem hér ræður pólitík Álþýðuflokks-
ins nú.
Stefán & Co. hefur afhjúpað óafturkallanlega innræti sitt
í íslenzkum stjórnmálum þessa dagana. Hvort honum tekst
BÆ>I ARPOSTI'RI SÍNi
„D. G.“ HEFUR
ORÐIÐ
I gær birti Vísir aðra grein
eftirA. K. um kvikmyndagagn-
rýni Þjóðviljans. Eg hirði ekki
að svara henni sjálfur en ætla
þess í stað að birta nokkrar
athugasemdir, sem „D. G.“ hef
ur fram að færa varðandi þetta
mál. Eins og menn muna, var
það hann, sem með dómi um
glæpamynd eina í Gamla Bíó,
hratt A. K. upphaflega útí
þessar deilur um kvikmyndir og
gagnrýni á þeim. Og svo gefum
við D. G. orðið:
„A. K. skrifar í Vísi og barm
ar sér yfir kvikmyndagagnrýni
Þjóðviljans. Út af skrifum hans
vil ég koma hér með nokkrar
athugasemdir.
Það verður ekki annað skil-
ið á A. K. en að allar kvik-
myndir hljóti jöfn „fúkyrði“ af
hálfu gagnrýnenda blaðsins.
Hefði hann kynnt sér þetta
sæmilega mundi hann hafa
komizt að raun um að meiri
alúð hefur verið lögð við að
skrifa um þær fáu góðu mynd-
ir, sem hingað hafa borizt, en
hinar, og þær hafa notið sann-
sannmælis að verðleikum.
*
EINSTEFNUHUGS-
UNARHÁTTUR?-
„Hann talar um neikvæðan
„einstefnuhugsunarhátt" og
„einhverskonar andúð“, sem
hann telur að glepji gagnrýn-
endum sýn.
Það er víst neikvæður ein-
stefnuhugsunarháttur að berj-
ast gegn því, að hingað sé bor
inn urmull af fáskrúðugum
kvikmyndum, sem fjalla um
það ljótasta, sem sérhvert þjóð
félag á við að stríða, þ. e. glæpi,
og það svo svæsna, að enginn
íslendingur mundi nokkru sinni
hafa getað látið sér detta slíkt
í hug, ef ekki væru þessar mynd
ir.
*
HVERSVEGNA
ÞÁ?
„Svo álítur þessi maður, sem
telur sig víst vel fróðan um upp
eldis- og sálarfræði, að ungling
um sfafi engin hætta af þess-
um myndum þar, sem glæpam.
fái alltaf makleg mála-
gjöld um síðir. Til hvers heldur
hann þá, að í allflestum lönd-
um sé obbinn af þessum reyf-
urum bannaður börnum innan
ákveðins aldurs, þótt hér sé
slíkt ekki orðið nema nafnið
tómt af einhverjum ástæðum,
sem vert er að athuga nánar.
Eða er hann í raun og veru svo
takmarkaður, að honum finnist
þessar myndir til andlegrar
uppbyggingar börnum eða full-
orðnum, þar sem þær fjalla ein
att um skuggahliðar mannlífs-
ins, á mjög ólistrænan og
skrumkenndan hátt.
VÆRI EKKI
NÆR?
„Á meðan glæpir endurtaka
sig, eins og þessar myndir, er
ranglætið ósigrað, hvað sem
' endi hverrar myndar fyrir sig
líður.
Væri ekki nær að vinna gegn
glæpum með því að notfæra út
í yztu æsar þá einstæðu mögu-
leika sem kvikmyndir skapa til
þess að túlka það fegursta sem
mannkynið á: listir, vísindi og
skáldskap, í stað þess stöðugt
að hamra á þessum þjóðfélags
sjúkdómi til þess að gefa stund
ar taugaæsing, sem ekkert skil
ur eftir annað en ónot og örvar
þær sadistisku tilhneigingar,
sem leynast með sérhverjum
manni.
*
AUÐVITAÐ
ANDUÐ
f ■ - - — - - -
„1 þessu sambandi skal ég að
lokum benda A. K. á það, að
sé hann nokkuð kunnugur
Ameríku ætti hann að þekkja
afstöðu sálfræðinga þar til
slíkra mynda, en orsök margra
glæpa, einkum unglinga, er ein-
mitt rakin til þessara kvik-
mynda.
Hvað viðkemur „andúðinni",
þá þarf engan speking til
þess að sjá það, að greinar
undirritaðs um þessar myndir
eru einmitt skrifaðar af andúð,
andúð á því, að forheimskunin
og skrumið skuli látið standa
góðri kvikmyndalist fyrir þrif-
um.
Þá er þetta mál einnig út-
rætt af minni hálfu.
D. G“.
IhaZdið viSheSdMr biikkskúmmim —- þangað Sil
•ðkiamralr !á að §ræða á iélkinu sem í þeim býr —
Sæðmgarms' lá aufeaþókziun fyrir síörf sem þeir
jrmm í vÍEmutímanum Imikaupastefnun til að át
hiuta gróðanum af viðskiptum við bæisrn miíli feesíd-
nala og kaupmanna — Valtýr I vondu skapi —- Jón
hjá íhaldinu.
Það hefur löngum verið
'siður að endurskoðendur
reikninga Reykjavíkurbæjar
hafa undirritað þá án athuga
semda. Athugasemdum sín-
um hafa þeir svo komið á
framfæri í ræðuformi á bæj-
arstjórnarfundi þegar reikn-
ingarnir hafa verið lagðir
fram til úrskurðar.
Þetta er einstaklega hent-
Ugt fyrirkomulag fyrir íhald-
ið. Eins og allir vita flúði
það með fundi bæjarstjórnar
upp á hanabjálka í Eimskipa
félagshúsinu fyrir 15 árum,
þar er fullkomið öryggi fyrir
áheyrendum, engin hætta á
því að bæjarbúar fari að
klifra upp á hanalbjálkann til
að kynnast gerðum bæjar-
stjórnar. íhaldið gat sofið ró-
lega vegna athugasemda
hinna kjörnu endurskoðenda
bæjarstjórnar.
Steinþór Guðmundsson
tekur upp nýja aðferð
Endurskoðandi Sósíalista-
flokksins sá fljótt að hér varð
að taka upp annan hátt.
Hann gekk í það af sínum al-
kunna dugnaði og samvizku-
semi að fara í gegn um fylg’*
skjöl bæjarreikninganna, að
því búnu ritaði hann upp at-
hugasemdir sínar og sendi
bæjarstjórnarskrifstofunum,
með kröfu um að þær yrðu
að mynda stjórn með því innræti sker reynslan úr.
En alþýða Islands yrði ekki brotin á bak aftur þótt slíkt
yrði reynt. Slíkt hefur verið reynt áður bæði af Stefáni
Jóhatthi, Hitler og fleirum. Það hefur mistekizt. Og svo
mun verða enn.
prentaðar með bæjarreikning
unum, eins og tíðkast um at-
hugasemdir við reikninga
ríkisins. Þetta var gert, at-
hugasemdirnar voru prent-
aðar ásamt svörum hlutað-
eigandi starfsmanna bæjar-
•ins, og þar með er hafin ný
venja um meðferð athuga-
semda við bæjarreikning-
ana, þær verða ekki leng-
ur faldar uppi á hanabjáika
Eimskipafélagshússins, þær
verða hér eftir til sýnis öll-
um þeim sem vilja lesa bæj-
arreikningana.
Það sem athugasemdirn
ar leiddu í Ijós
Athugasemdir Steinþórs
eru milli 30 og 40, og það
sem þær sýna er fyrst og
fremst. < i
1. ) að bænum er stjórnað
I samkvæmt þeirri meginreglu
að láta hagsmuni stórgróða-
mannanna ætíð sitja í fyrir-
rúmi fyrir hagsmunum heild
arinnar.
2. ) að þeir starfsmenn bæj
arins, sem njóta hinnar sér-
stöku náðar herra Bjarna
Benedikssonar, fá greiðslu
fyrir ótal aukastörf sem þeir
Fraiub- á ,7. sjt .