Þjóðviljinn - 15.02.1947, Qupperneq 6

Þ J O f) VI L J IN N
Laugardagur 15. febrúar 1947

-■ ■:*
S K Á K
Ritstjóri: Guðmundur Arnlaugsson
Torolf Elster:
SAGAN IJM GGTTLOB
Amerísk skák.
Rásh&vski vann
•'fiandaiiíkjana i eins og áður heí-
ur verið getið um hér í dálk-
:inum. Hann gerði það glæsilega,
•“Ttilaut T6 viíMiinga af 18 möiguleg-
■ -;t
um, y. V-i meírá en næsti maður.
Heshev ;ki er fæddur í Póllandi
.1911 t-ai ' fluttiist til Bandaríkj-
i ríkjameistara
skákþing djálfi eða snillingur.
er annað livort
4. d4 g6
6. a3 bxa3
8. c3 Rf6
10. Bg5 Bd7
12. Rc2 b5
14. Bh4 He8
Nú fórnar
5. Bd3 Bg7
7. Rxa3 Rc6
9. 0-0 0-0
11. Hel aO
13. Re3 h6
15. e5
hvítur öðru
peði
anna' Í'Jl8 r»m unarabarn á sviði j bl að reyna að notfæra sér að
áfcákáriimar. Hann tefldi fjölskák i menn hans standa betur að vígi.
4r víðsvegar um Bandaríkin^ en j Denker tekur peðið allsendis ó-
var *sjðan látinn hætta að tefla i hræddur.
og settur tii náms. Á háskóla-
■árum tíiuum byrjaði hann að
ICeppinautar hans og
stundum
4efla aftur.
' *
ifelagar »triða honum
16. Rxe5 Rxe5
18. Df3 Bxe5
20. Rxe7f Bxe7
á því að honum'hafi farið aftur
*■
síðaiu hafm var sjö ára gamall
eri hvað sem þvá líður er hann
, V'
tvimælH’au.ú einhver allra bezti
skálcrrjaður heimsins. >að eru
sem tefla'
sjálfstraust
:ymsn;
jkaacmenn
glæisi.tegar en
15. —dxe5
17. dxe5 Rh5
19. Rd5! Bd6
21. Bxe7 Db6?
Svartur gat að vísu ekki
drepið biskupinn, en Dc7 hefði
stöðvað sóknina. >á hótar svart-
ur bæði Bc6 og Df4.
22. Hadl Bc6 23. Dg4 Dc7
Nú er það næstum orðið of
seint, því að nú hleypir Kramer
Heshervskis, seiala og hugkvæmni stokkunum skemmtilegn mann
v I
gera .hann hættullegri flestum
Roshtnn.ki
«11 skiptin
«ðrum, Hann lendi'r oft í tíma-
!
Rrakí ctg er því viðbrugðið hve
4
firníit og veí hann leikur þá. —
Hann fúk fjiTst þátt í skákþingi
%
í Ev:\ipH 1935. >að var hafldið í
Margatr- og varð Reshevski
íynstur en Oapaihlanca annar. —
í Nottingam 1936 varð hann
þriðji, 1937 varð hann 1.—2.
bæði i Kejneri og Hastings' og
<
1939 varð . hann annar í Lenin-
grad-M-Oííkvu-mótinu.
Skiikþáng Bandaríkjanna eru
Baldin ann.að hvert ár og
hefur orðið meistári í
serr, hann hefur tekið
þált:
>að eftirbekitarverðasta við
amerískt skáklíf er annars það
að þar ko-ma nú fram ung og
gteeisilQg skákmeistaruefni, hvert
.d fætur.. öðru og má þar fyrst
Éb.'-i
nefnaV bræðiirha. Donald og Ro-
bprt Byrne'..oig Goorg Kramer.
■r
t • .skákinni hér á eftir sést,
hve.ra.ig. Kramcr leikur Denker
fyrj|vierandi skákmeistara Banda-
ríkjþnna.
• i Sikileyjarleikur.
Hvítt: Kramer Svart: Denker
1. e4 cS 2. Rf3 d6
3. b4 <íxb4
Péðfórn hvíts er djörf en tæp
lega heiflbrigð. Sá sem leikur
evona gegn fyrrvérandi Banda- Am-Ohess Bulletin).
fórn og engan veginn ljósri.
24. Bxg6! fxg6 25. De6! Kh7
26. Hd6! Rg7 27. Dxg6t Kg8
Nú svarar svartur 28. Hxc6
með Hxe7! og heldur sínu.
28. Hde6 Bd5 29. H5e3 a5!
Ágætt! Peðið hótar að labba
sig upp í drottningu, mitt í öll-
um ósköpunum. En hvítur finnur
líka nýjar leiðir: Dxh6-g5 og
síðan Hg3 með máthótun.
30. Dxli6 a4 31. Dg5 Bc4
32. Hg3 Dxg3
Svartur átti engan annan leik
en virðist vel á veg kominn að
vinna skákina engu að síður!
33. hxg3 a3 34. Hal a2
35. Bc5
Til þess að geta sett biskupinn
á riddarann án þess að svartur
geti valdað hann með Ha7
35. —Hed8
Denker er kominn í tímahrak.
Had8 var betri leikur.
36. Bd4 Hd7 37. f4 b4?
Tapleikurinn. Bezt var senni-
lega Hf7 38. g4 Ha3. 39. Dd8f og
1 j.afntefli
38. Dc5 Bd5
40. Dc3 Hc7
42. Dg6t Rg7
44. Dh6 Bb3
39. cxb4 Re6
41. Dd3 Bc4
43. Bxg7 Bf7
45. Be5
Gefst upp.
(Skýringarnar eru sniðnar eft-
irir athugasemdum Santasieres í
-‘-9,
■ -5:
VeE ælð 'Féíiitar.arstúlka óskast.
V eMamálaskrI£@ð;<»£an
þér ætluðuð að hitta Lind verk- j
fræðing. Hvernig á því stóð, að
þér giftuð yður svona snögg-
lega. Og svo framvegis.
— Ó, hafið mig undanskilda.
Getið þið ekki hætt þessu núna ?
Til hvers er að vera að brjóta
upp á efnum sem tilheyra for-
tíðinni ?
— Sem tilheyra fortíðinni ?
>að getur ekki verið skoðun
yðar. Þessi nótt hlýtur að
minnsta kosti að hafa fært yður
heim sanninn um, að fortíðin er
stöðugt við líði. Þér verðið að
hjálpa okkur að grafa fortíðina.
Lind kinkaði til hennar kolli:
— Talið þér bara, Það er það
bezta, sem þér getio gert sjálfri
. j yður.
Ester rétti úr sér og horfði
fram fyrir sig yfir höfuðin á
okkur hinum. Hún talaði hægt
og skýrt með tilbrigðalausri
rödd.
— Eg veit ekki, hvort ég get
sagt, að ég hafi nokkurn tíma
elskað Andrés. Fyrir mörgum
árum, þegar ég var venjuleg
ung skrifstofustúlka og þróaði
með mér dulda metnaðargirni
og óánægju með umhverfið, þá
vaknaði áhugi minn á honum,
vegna glæsilegrar aðstöðu hans
í borginni og framkomu hans,
sem var dálítið frek en um-
fram allt töfrandi. Sá áhugi stóð
þó ekki lengi, ég fór að þrá
miklu fremur vernd og huggun
en metorð, enda sá ég brátt fá-
nýti hinna mjög dáðu hæfileika
hans. Hann var undir niðri frem
ur geðlaus, ragur, óhæfur að
mæta erfiðleikum með því að
koma beint framan að þeim,
því valdi hann oft krókaleiðir
— þó að það væri honum alls
ekki eiginlegt. En hann var
greindur maður — á margan
hátt að minnsta kosti — og í
vissum skilningi áreiðanlegur.
Smám saman lagði hann svo nið
ur blekkingar sínar og snobb
hátt og varð ósköp venjulegur,
rólyndur, fremur þröngsýnn og
dálítið þunglamalegur banka-
stjóri.
Hjónaband okkar Gottlobs
rak mig í fangið á honum. Það
er rétt, að ég átti barn með
Andrési — dreng, en varð að
afsala mér öllum rétti til hans.
Mér hefur aldrei gramizt meira.
Eftir að Gottlob hvarf, sá Lilja
um mig; hann var sá eini, sem
bar það við, og því mun ég
aldrei gleyma.
Hann hefur víst ekki verið
neitt ástfanginn af mér heldur.
Vera má, að hann hafi ein-
hvern tíma verið það eða að
minnsta kosti fundizt gaman
y. að sýna sig í fylgd með stúlku,
L sem var jafn gáfuleg í allri
framkomu og ég lagði kapp á
I! að vera. Seinna varð honum al-
L veg sama. En nú skil ég, að
L hann hefur hlotið að hafa ein-
L hvers konar slæma sgmvizku
:: gagnvart mér — vegna Gottlobs
Log drengsins — og hann var
L einn af þeim sem ekki þolir að
: ^hafa slæma samvizku, hann gróf
:: það óþægilega í f jarlægustu
: ^fylgsni meðvitundarinnar og
Lreyndi að gleyma öllu, sem á
Lþað minnti. Og um leið varð
Svo hitti ég Lind verkfræðing,
eins og þið hafið heyrt, við það
hef ég víst engu að bæta. Dag-
inn, sem ég sagðist vera veik
og fór af skrifstofunni og upp í
lystigarðinn, hitti ég Andrés
þar, og hann spurði mig á eftir,
hvaðan ég þekkti Þór Lind. Eg
sagði honum, að næsta kvöld
ætlaði ég að hitta Lind á Munk-
bakka, og ég man, áð hann varð
hljóður við.
Næsta dag var Andrés mjög
blíður og vingjarnlegur á skrif-
stofunni, bauð mér að auki til
miödegisverðar. Þetta var anzi
kvalafullt, því að allt í einu
sagðist hann vera ástfanginn
af mér. Eg lét það eins og vind
urn eyrun þjóta, og hann tók
það víst ekkert hátíðlega held-
ástarævintýri. Svo náðum við í
bíl og ókum heim.
Já, svo held ég, að ég hafi
ekki meira að segja. Það var
eins og ég gengi í svefni þessar
vikur, og það hef ég víst gert
alltaf síðan. Eg samþykkti að
giftast Andrési án þess að
hugsa um, hvers vegna hann
óskaði þess núna allt í einu. Mér
var ókleift að vera ein lengur.
Eg hugsaði oft um Lind — án
nokkurrar beiskju — enda þótt
mér væri sagt, að hann væri
vasaþjófur ofan á allt annað.
Eg fékk ekki neitt af bréfum
hans, þau hlýtur Andrés að
hafa kyrrsett.
Eg var bókstaflega hætf að
lifa. Það er að segja — aðrir
hafa sjálfsagt ekki tekið eftir
ur. Aftur á móti lagði hann sig neinu öðru en því, að þeim
í framkróka til að koma því inn
hjá mér, að Lind væri drabbari
og flagári, og sagðist helzt ekki
vilja að ég hitti hann. Eg lét
eins og ég heyrði þetta ekki.
Um kvöldið, þegar ég gekk
frá stöðinni upp að Munkbakka,
hefur víst fundizt ég mjög leið-
inleg. En ég var fyrirtaks hús-
móðir ■— eftir öllum ástæðum —■
og alls ekki slæm bankastjóra-
frú. Utan heimilis — ef til vill
ekki innan heimilis heldur.
Að sumu leyti áttum við mjög
mætti ég Andrési aftur. Hann | vel saman, og þó liann væri ekki
stóð á veginum rétt neðan við j ástfanginn af mér, var honum
veitingahúsið og beið eftir mér. j alls ekki á móti skapi að kaupa
Eg man samtalið jafn greini-
lega og það hefði gerzt í gær.
Eg hef hugsað um það mörg-
um sinnum þau ár, sem liðin
eru síðan — hvort hann muni
hafa sagt satt. Þetta kvöld
trúði ég því.
Hann var svo rólegur og full
föt og skraut handa mér. Hann
lét mig líka ferðast heilmikið.
Og ég mat hann mikils, hánn
var dagfarsgóður maður,. hafði
hvorki sérlega vonda né sérlega
góða eiginleika. Aðeins öðru
hvoru, fékk hann gremju- eða
reiðiköst; það var eitthvað sem
ur umhyggju — sagði að það j lá þungt á lionum, nagandi kvöl,
væri skylda hans að segja mér j sem bugaði jafnvægi hans og
frá því, sem hann hefði fengið i dómgreind. Einnig var hann við
að vita, hann vildi ekki horfa | °S við með einhverja ástardutl-
unga, og stundum hefur hon-
um eflaust fundizt ég erfið við-
fangs og þungskilin — en í að-
alatriðum var þó hjónabandið
ágætt.
Allt versnaði til muna, eftir
að hann kom heim til Sakopana.
Hann hafði valdið þar hálf-
gerðu hneyksli, en það fékk
ekkert á mig. Mér fannst þvert
á móti-þetta vera glæsilega gert
af honum, mjög glæsilega. Og
ég sagði honúm það. En hann
þoldi ekki, að ég minntist á
þetta. Skapsmunirnir versnuðu
dag frá degi, hann gat oroið
alveg utan við sig út af smá-
munum, svo að ég fór að óttast
um hann, þó að ég vissi annars,
hvernig bezt væri ao meðhöndla
hann. Einstöku sinnum gat
hann líka fyllst stórmennsku-
brjálæði, en það gerði.vini hans
og kunningja mjög áhyggju-
fulla. Loks fengu þeir lækni til
þess að ráðleggja honum að
hvíla sig og fara, í ferðalag. í
fyrstu tók hann því fjarri, en
svo slakaði hann til allt í einu.
Þá þegar datt mér í hug, að
hann væri hræddur. Stundum
vaknaði hann á næturnar og
æpti. Hann hrökk vio, ef hann
heyrði óvænta rödd fyrir aft-
an sig. Og alitaf fannst mér
þessi ferð vera flótti. Það var
svo óeðlilegt, að hann skyldi
vilja fara til Suöur-Arneríku —-
núna eftir að stríðið var skollið
á. Það var eins og ég fyndi
það á mér, að hann ætlaði sér
ekki að koma aftur. Eg reyndi
nokkrum sinnurn að tala um
aðgerðalaus á það, að ég eyði-
legði sjálfa mig. Mannorð Linds
var mjög slæmt, sagði hann.
Þó að hann væri kvongaður,
hafði hann í mörg ár stundað
það, að gera ungar stúlkur ást-
fangnar af sér og síðan hafa út
úr þeim mikia peninga. Mér
datt í hug, að ég hafði erft
ofurlitla fjárupphæð, en- það
áleit ég að Andrés vissi ekki,
og því fann ég þarna sönnun
fyrir máli hans.
Eg sagðist mundu nauðug
fara að taka þátt í npkkru
hneyksli, og hann sagði, að það
væri heldur ekki nauðsynlegt
fyrir mig. Eg gæti aðeins hætt
við að hitta verkfræðinginn og
sent honum svo seinna boð um,
að ég vildi ekkert með hann
hafa.
Eg skil ekki, hversvegna ég
trúði þarna á stundinni öllu því,
sem Andrés sagði, en ég var
eitthvað utan við mig á þessu
augnabliki, hafði auk þess misst
trúna á fólkið. Eg trúði einna
helzt illu á alla.
Eg held, að Andrés hafi strax
þarna minnzt á, að ég giftist
sér. Og mér fannst það einasta
leiðin fyrir mig nú, þegar engu
var líkara en allt annað /æri
að svíkja. Meðan við stóðum
þarna, kom Andrcs auga á Lind,
þar sem hann gekk niður
brekkuna frá Munkbakka. Hann
ýtti mér því á undan sér inn í
lítið hús við veginn og sagði við
konuna, að ef einhver kæmi og
spyrði hvort hún hefði séð okk-
ur, þá skyldi hún segja nei.
hann alltaf að vera að reyna Hann fékk henni tíu krónur og : þetta við hann, en hann varð
4_að bæta fyrir það. talaði eitthvað um meinlaust! viti sínu f jær. Og harðbannaði