Þjóðviljinn - 01.05.1947, Síða 3

Fimmtudagur 1. maí 1947
ÞJÓÐVILJINN
Ritstjóri:
Þóra Vigfúsdóttir
\ ísku Bandaríki tií skýjanna.
I Verið er að gera þjóðina okk-
Þú ert þi kominn . aftur, W tortryggilega og.-vinavana,.
ýagur vorsins og vonarinnar Dyrtíð og skattcn valdamörg
um fegurra líf kykslöðahnd: úm évnstakling og heimilum
Enginn dagyr e.r jpúiljónum dhyggju7n.: .:.. gg,....... hrœðslp
ílins starfandi fólks jafn kccr óið atvinnuleysi gerir möfý
og þú. í dag ber okkur hverju um ÞunQt 7 skapi. A llt þetta
og einu og ölíum í heild að verðum við • að gera okkur
gera okkur grein fyrir hvort Ipóst á þessum 1. maí
miðað hefur „afturábak, elleg degi.
ar nokkuð á leið“. Hvernig\ Við konurnar höfum me?
tekizt hefur að standa á verði glöðum hug heyrt kall AJ
um fegurstu hugsjónir marm-í þjcðasarr. oands verkalýðsinz
kynsins. Frelsi, jafnrétti\ um jafnrétti kynjanna> afnám
bræðralag. Þetta er dagur' kynþáttaofsókna, sem verðc
reikningsskila,, en jafnframt á eitt af aðalbaráttwrriálum
dagur áheita um störf hins j okkar, hins vmnandi fólks
komandi árs. til næsta 1■ maí. Einhvern-
Við spyrjum því i dag: tíma mun sá blettur þveginn
Er landið okkar frjálst? i af íslenzku þjóðskipulagi, ao
Er þ.jóðin okkar frjáls? j hindrað hefur verið um ald-
Er nóg vinna og brauð handa vrndr framtak og staif ís-
öllum 0g allir öruggir um lífs lenzkra kvenna, með þvi að
afkomu sína? ! gera þe:m mun lœgra undú
Ríkir hér fullkomið jafnrétti' höfði en þeim ber réttur til,
karls og konu, er stéttaskipt-' skömmtuð lœgri laun og taf- ^ ^ ^ Y_ .
ingin afmáð? j inn þroski þeirra. V ið finnum j þátttöku konunnar á þingi
Þ’oi miður getum við ekki nýían þtótt við þetta kall og j sameinuðu þjóðanna. Við
svarað neinni þessari spurn- mUnum margfalda átökin til j þekkjum orðið nöfn hinna
ingu játandi. Við sósíalistar,' að láta ekki okkar þjóð verða i ýmsu frægu stjórnmála-
sem stefnum að því einu að aftur úr á þessu sviði. | manria) sem stöðugt berast
skapa hér hamingjusamt þjóð Sjaldan hefur venð^meira ^ okkar með hljóðnemanum.
í fylkingarbrjéstí
Það hefur verið hljótt um
Og ekki láta blöðin standa á
sér, að birta ræður þeirra og
tillögur.
félag, eigi aðeins fyrir örfáar berjast fyrir og beijast
fjölskyldur, heldur fyrir alta. Iffe9n’ nokkurn 1. mai. Frelsi
finnum bezt hve langt er frá fengið en skert. Afturhalds-
því að þessi vandamál séu'öfl, skammsý'n o g mannhat-, Mtttaka konunnar á þessu
leyst. Ekki aðeins það. Mörgu ursfull ógna hemmum og \ mikilvæga þingi, er af skilj-
hefur miðað afturábak á teygja klær sínar yfir a okk ,------------ _;vu
þessu síðasta ári. Landi okk- ar litla land:
ar hefur verið þvœlt inn í Látum ekkert hindra okk-
hernaðarplön ásœlnustu auð ur. Gerum okkar heit. Göng-
hringa heims. Þjóðin okkar um okkar skref fram, íslenzk
stendur varnarlaus gegn árás ur verkalýður og vinnandi
um ef þeir skyldu æða út i fólk, við hlið milljónanna.
nýja styrjöld. Daglega er unn bræðra okkar og systra um
ið að bví í blöðum og útvarpi allar álfur heims, til feguna
að blekkja þjóðina okkar um lífs, fullviss um það að fyrir
þá hluti sem eru að gerast í sameiginlega baráttu mun sa
heiminum, svívirða verkalýðs L mai dagur renna upp e?
rikið, en hefja hin há-lffasist- óskirnar hafa rcet.zt^ D. A.
Þú, sovétkona, sál mín fagnar þér hæfir naumast skart né
þér. —
þar sigurteikn mín forna
hugsjón er.
Þú vaxtarmagn í eðli þínu átt
og einnig nýja tímans hjarta-
slátt.
Hve frjáls og heilbrigð höndin
brúðarlín,
og ekki væmin orð né
þakkargjörð:
Þú ert hin nýja kona á vorri
jörð.
(Úr Sovétkonan eftir
styrka þín, Ingibjörgu Benedilitsdóttur).
anlegum ástæðum ekki mikii
að höfðatölu, þar sem 19
þeirra þjóða. sem teljast inn-
an vébanda sameinuðu þjóð-
anna, hafa ekki ennþá veitt
konum pólitísk réttindi. En
sá fulltrúinn á þingi S Þ sem
langmesta athygli hefur vak-
ið, er þó indverska konan
Vijaya Lakshmi Pandit, for-
maður sendinefndarinnar ind
versku.
Þess er kannski varla að
•vænta, að brezka útvarpið
'hafi áhuga fyrir, að velója
atihygli á þeirri konu, sem öt-
ulast hefur barizt gegn harð-
stjórn og kúgun brezkra yfir- j
valda, enda hefur hún tvisvar (
sinnum verið lokuð inni í *
fangelsum hinna brezku j
,,vernara“ Indlands, fyrir þá
sök eina, að taka virkan þátt
í frelsisbaráttu lands síns.
V. L. Paftdit, sem nú er 46
ára ekkja, er alin upp við auð
og allsnægtir. Faðir hennar,
sem var lögfræð.ngur, að
mennt, var einn af auðugustu
mönnurn Indlands. ■ Bróðir V.
L. Pandit, er hinn kunni ind-
verski stjórnmálaleiðtogi, j
Pandit Nehru'
Snemma hneigðist hugur
V. L. Pandit að stjórnmálum.
Um tvítugsaldur kynntist
hún Gandhi, og áhrif kenn-
inga hans varð upphaf þeirr-
ar djörfu og glæsilegu bar-
áttu, sem V. L. Pandit hefur
snðan háð. fyrir frelsi og sjálf
stæði þjóðar sinnar, og um
leið þeirra milljóna, sem lifa
við nýlendukúgun. F.rú Pand
it er fyrsta konan, sem kosin
var í héraðsstjórn í Indlandi.
í þeim tveim deilumálum,
sem frú Pandit hafði framsögu
1 á þingi S Þ. vann hún glæsi-
legan sigur. Bæði þéssi deilu-
mál átti hún við Sambands
ríki S.-Afríku, og fjölluðu um
kynþáttakúgunina. Sarnkv.
frásögn ameríska tímaritsins
World Report, var Smuts for
sætisráðherra S.-Afríku, ráð-
lagt að hætta sér ekki út í
frekari rökræður við frú
Pandit, eftir hina hörðu og
snjöllu árás hennar á stjórn-
ai'stefnu Sambandsrikja S. A.
d kynþóttamálum. Þegar samt
einn af fulltrúunum frá S.-
Afríku gerði tilraun til þess
að verja löggjöf lands síns
varðandi kynþáttainálin, með
Melkorka — tíma-
rit kvenna komið
Fyrsta heiti þ.essa árs af Me)»
koííin, tímariti Ifvenna, kemur
út í dag, 1. maí.
Ritið 'flytur áð' .yandá' gréinar
um þjóðféíagsmál og afstööu
kvenna til þeirra. Ritstjórinn
Rannveig Kristjánsdóttir ritar
grein er nefnist ,,Við höfum
ekki ráð á að skerða starfsorku
þjóðarinnar” og fjallar um hús-
næðismúlin. Katrín Pálsdóttir
ritar grein, þar sem tekin er til
athugunar spurningin, hvort
bryggingarlögin veiti fullt ör-
yggi gegn skorti. Petrina Ja-
kobsson ritar um kvennafund-
ina sem haldnir voru á NoröL
urlöndum í marz sl. Nanna
Ölafsdóttir ritar um húsmóður-
starfið og framtíðina.
Þá er þarna grein eftir sálfræð-
inginn Alfred Adler um sam-
bandið milli kynjanna, viðtal við
hina svörtu bandarísku mennta-
konu Vivian Mason, viðtal við
sænska húsmóður -á íslandi,
Ingu Þórarinsson, en það nefnist
,,Er íslenzka konan 50 árum á
eftir tímanum?” Ennfremur er
smásaga eftir Ólöfu Árnadóttur
og kvæðisbrot eftir Karin Boye,
þýtt af Fríðu Einars. I heftinu
eru margar myndir.
Þetta ágsfeta rit á erindi til
allra íslenzkra húsmæðra.
þeirfi skýringu, að ,,henni
væri ætlað að varðveita krist-
indóminn“, svaraði frú Pandit
með þessari spurningu, sem
fræg er orðin: ..Myndi ekki
Kristi sjiálfum verða neitað
um landvistarleyfi í Sam-
bandsríkjum S.-AfrLku vegna
uppruna síns?“
Fjölskylda frú Pandit hef-
ur heldur ekki farið varhluta
af ofsóknum brezka nýfendu-
yfirvaldslns. ' Tvær af þrem
dætrun) frú Pandit hafa einn ,
ig verið fangelsaðar fyrir
þátttcku þeirra í frelsistoar-j
áttu Indlands. Þann tíma sem
V. I. Pandit d-valdi í New
York, sem fulltrúi á þingi S
Þ, var vakað yfir hverju
Ótrulegt en
satt!
I enska þinginu mun á næst-
unni hefjast umræður um að
enskar konur fái somu laun og
karlar fyrir sömu vinnu. Búist
er við að lög um þetta verði
samþykkt, enda þótt að eitt-
hvað kunni að líða þar til þau
koma að fullu til framkvæmda.
spori hennar af pólitísku
brezku leynilögregl. (Secret
service), og eftir því sem
amerískir blaðamenn full-
yrða, vakti hún meiri athygli
meðal almennings í Banda-
rrkjunum, en nokkur hinna
fulltrúanna á% þingi S Þ. að
meðtöldum sjálfum MolotoL.
L. V. Pandit er rithöfund-
ur og ágætur fyrirlesari, eri
fyrst og fremst er hún hinn
ótrauði talsmaður milijóna
manna um heim allan, sem
enn hafa ek-ki hrist af sor
klafa nýienduiveldanna. ,Jnd-
verska þjóðin álítur að sjáif-
stæði allra nýlenduþjóða sé
rnál sem alla frelsisunnanal
menn í heiminum varða“, seg
ir frú Pandit, „við álítum að
friður og frelsi séu óaðskilj-
anleg, og synjun um frelsi.
hvar sem er í heiminum,
hljóti að leiða til árekstra og
styrjalda.“
Á. J.