Þjóðviljinn - 01.05.1947, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 1. maí 1947
ÞJÓÐVILJINN
5
HARMLE
Eftirfarandi grein er tekin úr Berlingske Aftenavis
öðru aðalmálgagni (lanskra Ihaldsmanna. Hér á Islandi
myndi slík grein aldrei fá inni í Morgunblaðinu — og
raunar ekki í Alþýðublaðinu heidur. Borgarablöðin ís-
Ienzku eru lialdin slíku Bandaríkjadekri að við hlið
þeirra verða jafnvel dönsk íhaldsblöð frjálslynd og heið-
arleg.
Hvernig ætlum við að refsa
Bitler, ef við næðum í hann,
sagði kennslukona í barnaskóla
i New York. í bekknum eru að-
eins negrabörn. Tíu ára gömul
ielpa rís lipp og segir: — í>að
vs&ri bezt að mála hann svart-
an og senda haim til Bandaríkj
anna.
Það var kennslukonan sjálf
sem sagði mér þessa sögu. Mér
öettur hún í hug í sambandi
vi.ð þrjá viðburði sem vöktu
mikla athygli í Bandaríkjunum
haustið 1946.
I Georgíu voru iandstjóra-
kosningar í júlí. í Rubert-kjör-
tíæminu var einn negri sem
gréiddi atkvæði, einn einasti af
þúsundum negra, sem ekki
féngu að neyta borgararéttar
feíns vegna hótana eða végna
„löglegra" hindrana. Þessi eini
negri greiddi sem sagt atkvæði.
Kvöldið eftir 'um matartímann
komu fjórir . hvítir menn heim
til hans og báðu hann um að
•tala við sig. Nokkfúm míriútum
síðar kom negrinn einn skjögr-
andi inn til sín aftur og fmeig
;t.il jarðar. Blóðið streymdi úr
maganum á honum, sem var
fullur af skotsárum. Klukku-
fíma síðar dó hann.
Gögreglan rannsakaði málið
'og komst að þeirri niðurstöðu
'að ..negrinn Macie Snipes hafi
.verið drepinn af einum gesta
éinna, sem átti líf sitt að verja.“
Og lokaárangurinn er sá að nú
greiðir enginn negri atkvæði í
R u per t-k j ö rdæm inu.
— Líka þú, Karl.
—- Eg heiti ekki Karl, ég heiti
Georg.
— Ut úf bílnum með þig, heyr-
irðu það?
Negrakonurnar tv>ær æpa af
skeifingu. Maður úr hópnum skip
ar konunum báðum að fara út
úr bílnum með orðum, sem ekki
er hægt að bafa eftir. Við stýrið
situr húsbóndi negrans, skjálf-
andi af ótta.
— Nú ert bú vonandi viss um
' að þú getúr ekki þekkt nokk-
urn okkar aftur, spyr yfirmaður
flokksins hann.
— Eg hef ekkert séð, og ég
get ekki þekkt neinn aftur,- segir
húsbóndinn. í
Það er farið með negrana tvo
og konur þfeirra út í skóginn,
j þáu eru bundin við tré og síðan
er skotið á þau utan úr myrkr-
inu. Eftir nokki'ar sekúndur eru
þau öll dáin.
Landstjórinn gefur skipun um
að rannsókn v'erði látiri fár'a
Eftir fimm ára híé blossa n rgraafsóim irii-
ar aftur upp í Mandaríkfunum
• /
imiiwr negra oriast ao oeir mum nu eata oeim
sem leir öðlislnst á strisáriinum
fyrstum allra, og fátsbkrahverf-
in í Ghicago, Nevv York og
Détroit eru lifandi eftirmynd
hr.æðilegustu Gyðingahverfanna
sem voru í borgum Austur-
Evrópu.
í Bandaríkjunum búa um 10 af
'hinum 13 milljónum negfa og
blökkumanna í landbúnaðarhér-
gegn 2ÖÍ10 dala ábyrgðargjaldi,
þár til ffehá á dóm. .
★
Því miður eru s’.íkir atburðir
engin undantekning, eins.og þeir
i
v'oru á stríðsárunum frá 1941 til
■ 1945. Meðan hin frjálslynda
j stjórn Roosevelts var, minnkaði
tála slíkra glæpa stórúm. En.nú
berast úr öllum hlutum suður- ugum súðurríkjanna. í mörgum
ríkjanna frásagnir um hin hræði j suðurríkjanna eru negrarnir
legustu morð, um starfsemi Ku- ■ mjög fjölmennur minnihluti — í
Klux-Klan, um illræðisverk og Mississippi-ríki 49 af huridraði
iblindára hatur en nokkru sinni ■virgiinia 2ö af hundraði. Mjög
fyrr. Hefur litla negrastúlken í margir negrar hafa flutt úr suð-
skólanum þá rett fyrir sér, þegar nrrii5;junum til iðnaðariiéraða
hún telur það vera hræðilegustujnarðurríkjanna á stríðsárunum,
örlög, sem nokkur getur hreppt, j en jafnvel í nyrztu ríkjunum,
að vera negri í Bandaríkjunum? | þar S6m fiesjir sværtingjar hafa
^ Til þess að geta svarað þessari
spurningu verður maður að í-
huga gaumgæfilega og v'endilega
allt negravandamálð í Bandaríkj-
unum. Að vandamálið er stað-
revnd, að það verður dag frá
degi meira og meira, og hörmu-
setzt að, eru þeir varla meira en
4—5 af hundraði af íbúunum.
•ir
Manndauði meðal fullorðinna
negra er 32% hærra en meðal
hvítra manna í somu aldursflokk
um. Bamadauði er helmingi
Eftir Michel Gordey
légrá og hörmulegra, um það; Hæfri meðál negrá en hvitra
ma-nna. Meðalaldur negra í
Bandaníkjunum er tíu árum
skemmri en hvítra manna. Og
þó hafa á siðustu 50 árum orðið
nokkrar endurbætur á lifskjör-
um þeirra — jafnvel í hinum
hræðilegu fátækriahverfum þar
Önnur frásögfl frá suðurrikjun-
úm, einnig frá Georgíu. I júlí í
fyrra var svartur verkamaður tek
inn fastur fyrir að hafa slegið
hvitan mann með krepptum
hnefa. Negranum var haldið í
fangelsi í tíu daga, en þá komu
kona hans, mágkona og mágur
að sækja hann að kvöldi dags.
Auk þe-ss kom húsbóndi negrans,
sem sagðist þurfa að nota „negr-
ann sinn“ við uppskeruna. Hús-
íbóndinn borgaði 600 dali i á-
ibyrgðargjald, og lögreglustjórinn
lét negrann lausan, og hann sett-
ist upp í bíl húsbónda sins.
10 kilómetra frá fangelsinu
nemur vagninn staðar. Það er
komin nótt. Bíll stendur þvers-
um á götunni til að stöðva um-
ferðina. Tuttugu hvitir, menn,
vopnaðir byssum, standa reiðu-
búnir. Þeir neyða negrann til að
fara úr bílnum. Þegar þeir sjá
mág negrans í bílnum, hrópa
þfeir:
j fram. móímælunum rignir vfir
I Truman forseta í Wiashington. En
; það er ómögulegt að finna morð
1 ingjana. Ku-Klux-Klan hefur unn
ið verk sín vel. Árangur: Fjórar
manneskjv.r myrtar. En hinn eig-
inlegi árangur er, að ný alda of-
sóknar og haturs er risin gegn
10 milljónum blökkumanna í
suðurríkjunum.
★
Viku síðar er svartur verka-
maður í Missisippi-ríki settur í
fangelsi. Hann er ákærffur fyrir
að hafa stolið hnakki írá hvítum
ekrueiganda. Nokkrum dögum síð
ar kemur ekrueigandinn og. skýr-
ir frá því að hann þurfi á negr-
anum að halda vegna uppsker-
unnar. Hann borgar lögreglu-
stjóranum 15 dali og fef með
^ negrann með sér út á akur, þar
sem nokkrir hvítir menh bíðá
hans, búnir svipum og köðlum.
I
Þeir húðstrýkia negrann þar til
hann er löðrandi í blóði og flytja
liann síðan burt á vörubil. Nokkr
, um dögum síðar finnst lík hans í
mýfi hundrað kilómetra í burtu.
í þetta skipti eru hinir seku tekn
1 ir höndum. í- kviðdóminum fer
fram þriggja tíma yfifheyrsla.
þar kemur m. a. á daginn að negr
inn hefur ekki stolið hnakknum.
Síðan er hinum ákærðú sleppt
sem 90% af negrum Bandarík.f-
anna búa — og lækkað dánáf—
töluna úr 33 í 14 af þúsundi..
Endurbæturnar eru þó ekkx
meiri en svo, að í Harlem í Ne\v-
York er sjö sinnum meiri berkla-
veiki en í öðrum hverfum borg-
arinnar, og sýfilis er átta sinn—
um algengari meðal negra en:
hvítra manna.
Þrátt fyrir það ok sem hvílf
jhefur á negrum Bandaríkjarina'
I i tvær aldir, hefur það komið x
^ ljós að við sömu skiíyrði hafa-
þeir sömu eiginleika til að bera
og hvítir menn. Á striðsárunum
I ,
. var framkvæmt g-afnaprof a unr-
jþað'bil milljón hermönnum, og.
! árangur þeirra hefur verið himri
sami hjá hvítum mönnum og
blökkum úr sömu stéttum. Til
I dsSmis má nefna að svartir verke
i menn úr iðnaðarhéruðum norður.-
í ríkjanna fengu fleiri stig en hvít
ir fátæklirigar úx- suðurríkjunurr:
sem búa við énn verri kjör er;
þeir. Og hinir 40.000 stúdentar..
sem þrátt fyrir allar takmarkan- ■
ir voru innritaðir við háskólá
1941, tala sínu máli um það að
ihin svarta stétt er að brjótast
I fram á við og upp á við.
ber öllum Bandarikjamönnum
saman, svörtum sem hvitum,
suðurríkjamönnum sem norður-
ríkjamönnum, vinum negranna
sem óvinum. En enginn af hinum
andlegu og pólitisku forustu-
mönnum- negrattna neitar því, að
miklar tilraunir hafi verið gerðar
til að bæta kjör negranna og að
miklar framfarir hafi orðið. Og
menn minnast þess einkum nú,
að Roosevelt forseti gaf út til-
skipun í júlí 1941 og gaf vinnu-
veitendum og verkalýðífélögum
þau íyrirmæli að verkamönnum
skyldi tryggt jafnrétti án- tillits
til kynþáttar, trúarbragða, hör-
undslitar eða þjóðernis.
En nú er stríðinu lokið. Og
Roosevelt er dáinn. Þjóðin kepp-
ir smátt og srnátt að því /ið
skapa eðlilegt ástand í landinu.
En er það eðlilegt, að ofbeidi og
kúgunarráðs'tafanir gegn 13 millj.
manna blossi upp um leið og
friður er kominn? Er það eðli-
legt, að stöðugar blóðsúthelíingar
séu i suðurríkjunum og að fjár-
hagsleg og þjóðfélagsleg kúgun
rísi aftur upp í norðurríkjunum
— í enn verri mynd en nokkru
sinni fyrr? 1 hinum stóru verk-
smiðjum Bandaríkjanna voru
negfarnir hinir síðustu sem fengu
vinnu og nú er þeim sagt upp
Að margt heíur unnizt vér minnumst í dag
án málsskrúðs — í trú á vorn rétt.
Að treysía vor samtök, að tryggja vorn hag
er takmarkið — verkalýðsstétt.
Af óleystum verkefnum eigum vér nóg.
Hver árás það kenna oss má,
að auka við styrk vorn, og eíla vorn þrótt,
því enn verður sigrum að ná.
Sé frelsi vort skert berst vor sóknhuga sveit
með sæmd — heimtar vinnu og brauð.
Og sjálfstæðisást vor er hiklaus og heit
— án hennar er framtio vor dauo.
Og þrengi þeir kjör vor vér kunnum þó ráð
gegn kúgun vor stéttvísi fer.
Þótt hóti þeir illu vér höfum það skráð:
Vér heimtum þann rétt sem oss ber.
ðskar Þórðarsen frá Haga.