Þjóðviljinn - 23.05.1947, Blaðsíða 1
12. árgangur.
Föstudagur 23. maí 1947
113. tölublað
nnsóknir brezka aluminíumhr
AfvlBinuisBálaráélserra vfðurkemiir að upplýsingar l»|éð-
viljans séu réttar — Sigfiis 8igurIijartarson átefiur liará-
lega bonþægni rikissfjornarinnar
Engtir upplýsittgar um igrirmÉlanir aiúminíumkring#ins
Aðeins 16 ai 35
neðrideildarþing-
mönnum afgreiddu
eignakönnunarfrum-
varpið
Aðeins 16 þingmenn ai' þeim
35 sem saeti eiga i neðri deild
Alþingis greiddu atkvæði eigna-
könnunarfrumvarpinu á nætur-
fundi í fyrrinótt.
Þessi fáliðaða stjórnarsveit
var þannig skipuð: Asgeir Ás-
geirsson, Bjarni Ásgeirsson,
Emil Jónsson, Eysteinn Jóns-
son, Finnur Jónsson, Garðar
Þorsteinsson, Gísli Sveinsson,
Helgi Jónasson, Ingólfur Jóns-
son, Jón Sigurðsson, Jörundur
Brynjólfsson, Páll Þorsteins-
son, Pétur Ottesen, Sigurður
Bjarnason, Sigurður Hlíðar,
Stefán Jóh. Stefánsson, —: 7
Sjálfstæðismenn, 5 Framsókn-
armenn, 4 Álþýðuflolcksmenn!
Gegn frumvarpinu voru sjö
þingmenn Sósíalistaflokksins
og Jón Pálmason. — Þrir, Stein
dór Steindórsson, Gylfi Þ. Gísla
son og Skúli Guðmundsson,
greiddu ekki atkvæði, átta voru
fja.rstaddir. — Meðferð máls-
ins á þingi er rædd í leiðara
blaðsins í dag.
Eignakönnunin var tekin á
dagskrá efri deildar i gær, og
gert ráð fyrir að hún yrði end-
anlega afgreidd á næturfundi í
nótt. Stóðu þingfundir yfir,
þegar blaðið fór í pressuna.
Bjarni Ásgeizsson atvinnumálaráðherra stað-
festi í gær á Alþingi í öllum meginatriðum frásögn
Þjóðviljans um hinar dularfullu Þjórsárrannsélmir.
Brezkir verkfræðingar, útsendarar aiúminmm
hringsins, Imperial Aluminium Concern, hafa fengið
leyfi ríkisstjórnarinnar til víðtækra rannsókna á
vatnsorku Þjórsár, en engar upplýsingar fást um
filg&ng hins erlenda auðhrings með rannséhmim
þessum.
Sigfús Sigurhjartarson gerði í gær fyrirspurn
fii afvinnumálaráðherra um rannsóknir brezku verk-
fræðinganna á Þjórsá. Hverju sætti dvöl þessara
manna hér á íandi, hvort þeir hefðu fengið leyfi til
rannsóknanna samkvæmt lögunum um nátfúmrann-
sóknir, hve lengi þeir hefðu dvalizt hér, að hverju
rannsóknirnar beinist og hvort þeir hafi samstarf við
íslenzka fræðimenn.
H| Heat
Bjafni Ásgeirsson svaraði að
ríkisstjórnin hefði ákveðið að
birta skýrslu um málið, eftir
að það hafði komið fram í Þjóð
viljanum (án þess hefði senni-
lega ekki þótt ástæða til þess!).
Nokkru eftir að núverandi
stjórn tók við hefði borizt beiðni
frá „ensku verkfræðingafirma"
um leyfi til rannsókna á vatns-
orku Þjórsár. Síðastliðið sumar
hefði fulltrúi ensks alúminíums
firma komið hingað og beðið
um leyfi til að gera lauslegar at
huganir á Þjórsá, og hafi þá-
verandi ráðherra raforkumála
, (Emil Jónsson) veitt það leyfi,
i
og eitthvað greitt fvrir mann-
FE B
Fundur í Verkakvennafélaginu Snót í Vestmannaeyj-
um samþykkti 20. J). m., einróma, eftírfarandi mótmæli
gegn tollaálögum núverandi ríkisstjórnar:
„Verkakvennafélagið Snót í '\’estmannaeyjum mót-
mælir eindregið hinum nýju tolialögum núverandi ríkis-
stjórnar, þar eð þau rýra að verulegu leyti tekjur al-
þýðunnar í Iandinu og skapa einungis það ástand að
verkalýðsfélögin verða að leggja út í nýja kaupgjalds-
baráttu.
Ennfremur vítir fundurinn aðgerðir verkalýðsféiags-
ins Baldur á Isafirði í Jiessu máli og teiur þær bera þess
ljósan vott, að annað sitji þar í fyrirrúmi en hagsmunir
hins vinnandi fólks.“
inum. í framhaldi þeirra athug
ana væru þær rannsóknir er nú
færu fram, sem að vísu væru
yfirgripsmeiri. Hinsvegar væri
rannsóknarleyfið veitt án allra
skuldbindinga um leyfi til virkj
ana eða annarra aðgerða. Ríkis-
stjórnin liti svo á að þessar
rannsóknir heyrðu ekki undir
lögin um náttúrurannsóknir, en
Bretunum væru sett þau skil-
yrði að tilkynna íslenzkum j
stjórnarvöldum ailar niðurstöð-
ur rannsóknanna, og fylgdust
tveir íslenzkir embættismenn,
vegamálastjóri og raförkumála
stjóri,. með rannsóknunum.
Framhald á 7. síðu.
Knattspyrnuráð ReyUjavíkur
hefur nú ákveðið hvernig A og i
! B úrvalsliðin, sem keppa 27 þ.
! m. verða skipuð.
! I
! A-liðið verður þannig skipað:
iMarkvörður: Anton Sigurðsson i
| KR, hægri bakvörður: Kar 1 j
' Guðmundsson Fram, vinstri bak
jVÖrður: Sigurður Ölafsson Val,
miðframvörður: Birgir Guð-
jónsson KR, hægri framvörður:
ÓJi B. Jónsson KR, vinstri fram
vörður: Kristján Ölafss. Fram,
hægri útframherji: Óli Iiann-
esson KR, hægri innframherji:
Ari Gíslason KR, miðframherji:
Albert Guðmundsson Val,
vinstri innherji: Sveinn Helga-
son Val og vinstri úth.: Ellert
Sölvason Val.
hatur?
Allsherjarnefnd efri deildar
hefur lagt til einróma að 23
mönnum verði veittur ríkisborg
araréttur, og komu engin mót-
nusli frain í umræðunni í fyrri-
nótt.
Þegar atkvæðagreiðsla hófst
gerðust þau tíðindi að Bjarni
Benediktsson fór á stúfana og
fékk flokksmenn sína, þar á
meðal nefndarmennina sem
mæltu einróma með tiilögunni,
til að fella tvo af þessum 23
mönnum, 'tvo landflótta Gyð-
inga sem hér hafa dvalið lengi
og nefndin taldi uppfylla öll
skilyrði til að fá ríkisborgara-
rétt.
Þessi kurfslega framkoma er
einkennandi fyrir starfsaðferð-
ir Bjarna Benediktssonar og til
vansæmdar fyrir flokk hans og
Alþingi.
Skégrækfarii. við
Bauðavafn á ann-
an i
Skógræktarfélag Reykjavík-
ur gengst fyrir skógræktarmcti
á annan í hvítasunnu, í skóg-
ræktarstöðinni við Kauðavatn.
Bæjarbúum gefst þá færi á
að leggja skógrækt.armálum lið
með þvi að sá fræi og setja nið-
ur plöntur í stöðinni undir leið-
sögn sérfróðra manna. Um
kvöldið verða flutt ávörp og er-
indi um skógrækt. Þetta er í
fyrsta skipti að slíkt mót er
haldið hér við Reykjavík og
mun Skógræktarfélagio hafa
hug á að það verði upphafið að
árlegum skógræktardegi Reyk-
víkinga.
Laust eftir aldamótin var
fyrst sáð trjáfræi og plantað i
Rauðavatnsstöðinni, en trjá-
gróðurinn þar hefur átt fremur
erfitt uppdráttar. Er þess að
vænta að bæjarbúar bregðist nú
vel við kalli skógræktarfélags-
ins og leggi fram Jiá vinnu sem
þarf til að koma skógræktinni
við Rauðavatn á góðan rek-
spöl.
Æ, F, R,
Þátttakendur í hvítasunnu
ferð Æskulýðsfylkingariimar
vestur í Stykkishólm eru
beðnir að sæk.ja farmiða á
skrifstofuna Þórsg. 1 í dag
milli ki. 6 og 7. Nokkur sæti
laus. Farið verður af stað kl.
3 á laugardag.
Ferðanefndin.
99
MótEBiæla-
aldanf*
Eyjmii
I Alþýðublaðinu í gær er
sagt frá því að Vérkalýðsfé-
lag Vestmannaeyja sé eitt
af þeim þremur eða fjórum
verkalýðsfélögum, sem lagt
hafa blessun sína yfir stefnu
núverandi ríkisstj. í dýrtíðar-
og tollaniáium, og mun ekki
segja upp samningum sínum.
Það eru engin tíðindi þó for
ingjar Alþýðufiokksins geti
pantað slíkar yfirlýsingar
frá nokkrum vcrkalýðsféíög-
um, en Jiað veliur undrun
þeirra, sem kunnugir eru, að
sjá þessa samþykkt frá
Verkalýðsfélagi Vestmanna-
eyja. Þetta félag hefur nefni-
lega J»á sérstöðu meðal ís-
lenzkra verkalýðsfélaga að
semja ekld sjálft um kaup og
líjör meðlima sinna, heldur
iætur aniiað félag haía fyrir
því. Hið rismikla félag, seni
nú hefur sent frá séf áður-'
nefnda ályktun, heí'ur komið
máium sínum þannig fyrir,
að hver kjarabót, sem Dags-
brúnarmönnum tekst að
knýja fram kenmr þeim í
Eyjum strax til góða án fyr
irhafnar, því samningar Dags
brúnar — eins og þeir eru á
hverjúm tíma — giida þar.
Með öðrum orðum: Dagsbrún
semur fyrir verkamenn í
Vestmannaeyjum.
Það er ekki nema sjálfsagt
að hin veikari félög reyni að
skýla sér undir hinuin breiða
væng Dagsbrúnar, en næst
þegar foringjar Verkalýðsfé-
Iags Vestmannaeyja senda
Dagsbrún hraðskeyti með
fyrirspurn um hverju hún
liafi náð fram fyrir ÞÁ í
samningiim við atvinnurck-
endur — en J>að hafa Jieir
gert á undanförnum árum
sama dag og Dagsbrún hefur
samið — þá gæti hugsazt að
Dagsbrúnarmenn þökkuðu
J>eim um Icið fyrir stuðning-
inn og drengskapinn.
Þeim samþykktum, sem
Alþýðuflokksforingjarnir eru i
nú að knýja fram í verkalýðs
i'élögunum er ekki hvað sízt
stefnt gegn Dagsbrúnarmönn
um í Jieirri kjarabaráttu, sem
Jieir eiga nú fyrir dyrum, en
Jiví verður ekki trúað að ó-
reyndu, að verkalýður Vest-
mannaeyja standi óskiptur
með foringjum Verkalýðsfc-
lagsins í Jiví máli.
Eðvarð Sigurðsson.
Blaðamannafundur
verður í dag kl. 3 að Hó!;el
Borg.