Þjóðviljinn - 09.12.1947, Síða 5

Þriðjudag'ur 9. desember 1947
ÞJÖÐVILJINN
5
Hvað ætlar ríkisstjórnin að gera í
dýrtíðarmálunum?
Fátt er nú meira rætt meðal
almennings, en hinar væntan-
legu dýrtíðartillögur ríkisstjórn
arinnar, sem beðið hefur verið
með eftirvæntingu í hálfan
þriðja mánuð eða síðan þing
kom saman 1. okt. s.l.
Skilja má á leiðara Alþýðu-
blaðsins á laugardag að þessi
langi dráttur stafi af því ein-
göngu, hve vel á að vanda til
þessara ráðstafana, en engu að
flaustra, eins og blaðið telur áð
Sósíalistaflokkurinn hafi gert í
sambandi við sínar tillögur. End
urtekur blaðið í því sambandi
ósannindi og blekkingar Stefáns
Jóhanns og Gylfa Þ. Gíslason-
ar um áhrif tollalækkunarinnar,
þrátt fyrir það, þótt svo væru
þeir kveðnir í kútinn í þeim
umrasðum á Alþingi, að hvorug
ur treystist til að svara í lokin.
Þess ætti því að mega vænta,
að loks þegar tillögur stjómar-
innar koma verði þær um raun
verulega lækkun á dýrtíðinni,
þannig að bæði atvinnuvegirnir
og almemiingur hafi gagn af.
Allt annað hefur þó frétzt,
en að dýrtíðartillögur stjórnar-
innar hnígi í þessa átt. Eftir því
sem næst verður komizt mun
hún hafa þrennskonar úrræði
á prjónunum:
1. Gjaldeyrisskatt.
2. Gengisfellingu.
3. Bínding vísitölunnar.
Skal hér aðallega rætt um
síðasta atriðið, festingu vísitöl-
unnar og áhrif þess á hag al-
mennings.
Framfærsluvísitalan er sá mæli
kvarði, sem við höfum notað
til að mæla dýrtíðina í landinu.
Ef míelingin á að gefa rétta
hugmynd um stærð þess sem
mælt ér verður málbandið að
vera rétt.
Raunveruleg lækkun dýrtíðar
innar kemur fram í því einu að
vöruverð lækki, svo færri stig
komi út við mælinguna. Hins
vegar munu þær aðferðir, sem
ríkisstjómin hefur á prjónun-
um, lögbundin lækkun vísitöl—
unnar niður í 280—300 stig og
festing þar, verka öfugt. Þæf
eru í því fólgnar að láta hina
raunverulegu dýrtíð aukast, en
breyta mælikvarðanum svo að
mælingin sýni skakka útkomu.
Slíkt væri því ekki lækkun dýr
tíðarinnar heldur fölsun stað-
reynda.
Vitanlega liggur ákveðinn til
gangur á bak við slíkar aðgerð-
ir. Það er sá tilgangur að nota
baráttuna gegn dýrtíðinni að
yfirskini til að lækka laun og
lifskjör alls þess almennings,
sem laun tekur samkvæmt vísi-
tölu. Þetta á síðan að réttlæta
með því að létta þurfi kaup-
greiðslum af framleið3lunni. sér
!staklega sjávarútvefjinum, svo
hann verði samkeppnisfær á er-
lendum markaði.
I því sambandi er þess ckki
getið að mestur hluti launa á
togurum og vélbátum er greidd
ur með aflahlut og ,,premíum“
og hefur vísitölulækkun því eng
in áhrif í því sambandi. Hins
vegar mega þessir sömu menn
ekki heyra nefnt, að lækka bein
peningaútgjöld útgerðarinnar.
s.s. vaxtagreiðslur, vátrygging-
ar gjöld, beitukostnað, olíuverð
o.fl. Skyldi það ekki stafa af því
að sú lækkun kemur við hags-
muni annarra aðila, sem ekki
má, blaka^við? Ðg þéss vegna
verða hinir raunverulegu hags-
munir útgerðarinnar að sitja
á hakanum. Nei, þær aðgerðir
sem liér um ræðir verða því að-
eins skipulögð launalækkun hjá
öllum þeim launþegum, sem laun
taka samkvæmt vísitölu án þess
að verka sem lækkun á dýrtíð-
inni.
Þær verða einnig lækkun á
tekjum bændanna, sem fá verð
sitt reiknað eftir tekjum ann-
arra atvinnustétta án þess að
lækkun verði á þeim vörum sem
þeir þurfa að kaupa bæði til við
halds atvinnurekstrinum og
fjölskyldum sínum til fram-
færis.
Slíka tekjuskerðingu almenn-
ings er því ómögulegt að rétt-
læta með neinu öðru en því að
sanna það, að heildartekjuöfl-
un þjóðarinnar sé ekki nægileg
til þess að hinn algengi verka-
maður, launastarfsmaður eða
bóndi megi fá svo mikinn hlut
sem þeir hafa nú.
Og e. t. v. þykir stjórnarherr
unum ekki vænlegt að halda því
fram að það séu þessir einir,
sem of mikið hafi, því stundum
heyrist glamrað um að þeir sem
breiðust hafa bökin eigi að bera
mestar byrðarnar.
En svo undarlega vill til, að
meðal þeirra frétta sem berast
út af væntanlegum fyrirætlun-
um hæstv. ríkisstjórnar heyrist
ekki minnzt á neinar aðgerðir
gagnvart þeim með breiðu bök-
in.
Þess vegna spyr almenningur:
Hvað verður gert gagnvart þeim
mönnum, sem hafa tekjur sínar
utan alls vísitölureiknings ?
Hvað verður gert gagnvart
þeim sem hafa aflað sér tekna
með því að kaupa ibúðir fyrir
100 þús. kr. og selja þær aftur
á 150 þús. ? Hvað verður gert
gagnvart mönnum, sem hafaj
stundað jarða og lóðabraslt og1
grætt of fjár á þvílíkri starf-
semi?
Hvað verður gert gagnvart
mönnum sem hafa skapað fjár-
flótta úr landi undanfarin ár og
þannig safnað inneignum erlend
is af skattsviknu fé, sbr. heild-
salamálin frægu. Almenningur
mun krefjast.svars við þessum
spurningum, ef rikisstjómin
ætlar að fela árásir á lífskjör
hans bak við fölsuð slagorð um
baráttuna gegn dýrtíðinni.
tJr borginni
Næturlæknir er i Læknavarð-
stofunni í Austurbæjarskólan-
um, sími 5030.
Næturvörður er í Reykjavikur
Apóteki.
Næturalcstur: Litla bílstöðin,
s,mi 1380.
Útvarpið í dag:
18.30 Dönskukennsla — 19.00
Enskukennsla.
19.25 Þingfréttir.
20.25 Tónskáldið César Frank.
— 125 ára minning.
a) Formálsorð. b) Tónleikar:
Symfónía í d-moll.
21.15 Erindi: Frumbyggjar jarð
ar, IV. Fyrstu Evrópumenn-
irnir (dr. Áskell Löve).
21.40 Tónleikar (plötur).
21.45 Spurningar og svör um
íslenzkt mál (Bjarni Víl-
hjálmsson).
22.05 Húsmæðratími (frú Dag-
björt Jónsdóttir).
22.15 Djassþáttur (Jón M. Árna
son).
<«<««<<«<-<<<<«<«<«<>«<<<:<>«<«<«««««<<;««<>«<<< é««.«.< <««<<<:<:«<<<<<<« ««:<«< < <«<«.« <<<.<<:■<;<<<<<><><>€<<,/
I
I
JÓLAKORT
RITFONO
&
V
BÆKUR
A
Allar íslenzkar bækur, sem út eru gefnar fyrir jélin, fáið þér í
o
Kaupið jélagjöfina í
K
R
0
N
Kaupið jólagjöfina í
K
R
0
N
<0«<«<<<<«««<>«««<<«««<<<««<>«-<««<««<«<««sX««««««««<« ««<««<««<««««<«<««<««««