Þjóðviljinn - 31.10.1948, Blaðsíða 4

4
r—
ÞJÖÐVILJINN
Sunm«iagy.v ■ -,?;Yí3 okt. 1948
þJÓÐVIUIN
Útgefandl: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn
Ritstjórar: Magnús Kjartansson, Sigurður Guðmundsson (áb).
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðam.: Ar\ Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Jónas Árnason.
Ritstjórn, afgroiðsia, auglýsingar, prentsmiðja, Skólavörðu-
stíg 19 — Sími 7500 (þrjár linur)
Áskriftarverð: kr. 10.00 á mánuði. — Lausasöluverð 50 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h. f.
Sósiaiistaflokkurinn, Þórsgötu 1 — Sími 7510 (þrjár linur)
„Sníkjuhappdræiti"
Aftunhaldsblöðunum íslenzku er það ærið spottsefr.i
að Sósíalistaflokkurinn skuli efna til happdrættis Þjóð-
viljanum til styrktar. Það lieitir „betliherferð“ á þeirra
máli eða „sníkjuhappdrætti" eins og Vísir komst að orði
í gær. Og spott þessara blaða er mjög vel skiljanlegt. Þeir
menn sem geta sótt fé beint í vasa milljónaranna í Reykja-
vík telja sig að sjálfsögðu hafa efni á því að hæða hina
sem eiga tilveru sína undir fórnfýsi fátækrar alþýðu. Morg-
unblaðinu hefur tekizt að skipuleggja framlög verzlunar-
stéttarinnar á auglýsingasi-iðinu, þannig að það safnar
stórgróðaa á ári hverju. Vísir lifir á gjöfum frá heild-
salastéttinni_ Alþýðublaðið skrimtir á gróða af stolnum
eignum og beinum framlögum hinna auðugu flokksbrodda.
Tíminn skattleggur kaupfélögin. Þjóðvilðinn, einn allra
blaða, hefur gefið íslenzkri alþýðu sjálfdæmi um tilveru
sína og framtíð.
Kokhreysti milljónarablaðanna haggar þeirri stað-
reynd ekki að neinu, og það mega. þau vita að Þjóðvilj-
inn er hreykinn af því að geta treyst á stuðning alþýðunn-
ar 1 landinu. Meðan hann er vís veit Þjóðviljinn að hann
er á réttri braut og berst fyrir réttum málstað.
Tilræði tólfmenninganna
Það má ekki minna kosta, full postulatalan, tólf,
allir þingmenn Sjálfstæðisflokksins í neðri deild Alþingis,
■sendir fram sem flutningsmenn að frumvarpinu um lög-
bindingu hlutfallskosninga í verkalýðsfélögum, sem Jóhann
Heimdellingur Hafstein var einn að læðupokast með á síð-
asta þingi og var kolfellt af þingmönnum Sósíalistaflokks-
ins, Framsóknarflokksins og Alþýðuflokksins. Þannig
flutningsmáti er ekki viðhafður nema hlutaðeigandi flokk-
ur geri málið að slíku flokksmáli að allt — sennilega rík-
isstjómin líka — verði lávð faíla eða standa með af-
greiðslu þess.
Hér skal aðeins á það minnzt að heildarsamtök ís-
lenzks verkalýðs hafa mótmælt þessu frumvarpi á þingi
sínu einróma, talið það „óskammfeilna tilraun til þess áð
skerða óumdeilanlegan rétt verkalýðsfélaganna og annarra
samtaka til að ráða sínum innri málum, árás sem ekki
mun eiga sér neina hliðstæða í lýðfrjálsu landi“.
Og á Alþingi undirrituðu fulltrúar þriggja stjórn-
málaflokka þá yfirlýsingu að þeir líti svo á „að lögfesting
á hlutfallskosningu í verkalýðsfélögunum sé skerðing á
rétti verkalýðsfélaganna til að ráða sínum innri málum
og þar með árás á félagafrelsið í landinu". (Nefndarálit
Hermanns Guðmundssonar, Stefáns Jóh. Stefánssonar og
Jörundar Brynjólfssonar).
Það er því mikil ósvífni af hinum tólf postulum aft-
urhaldsins að fitja enn upp á þessari árás á verkalýðsfé-
lögin, og sýnir glöggt hvert stefnir. Það á að byrja
á verkalýðsfélögunum. En efst á blaði í þingsamþykkt
Sjálfstæðisflokksins um þetta mál voru samvinnufélögin
talin. Postulamir munu ekki láta sitja við verkalýðsfélög-
in ein ef þetta tilræði tekst nú á þinginu.
s P0ST|!RIMN1
ióits'iiifeiliiiiiSSiiiilii i
hltl:: itftfií:!
Næturakstur, í.nóM Hreyfill. —
Sími 6633. 1 **■*"
Leikféia" ^Íljavikur sýnir
„Gullna hlicjjðí' eftir Davíð Stefáns
son kl. 8 í kvöld í Iðnó. ’
Öll drif í gangi.
Einn af prenturum blaðsins
þurfti að setja drif á öll hjól,
þegar hann fór í jeppa suðrí
Skerjafjörð í fyrradag, Hann
sparaði þeim mun meira benzín
í bakaleiðinni. — Eg hélt til
vinnunnar eftir hádegi og var
kominn á fremsta .hlunn
með að leita skjóls í kirkju-
garðinum, svo erfið var
gangan gegn storminum,
sem æddi uppfrá Suðurgötu. En
ég harkaði af mér og hætti y(ð
þetta. Það er aldrei að vita
nema hvíld í kirkjugarði geti
orðið lengri en maður kærir sig
um.
Laufsópari á Suðurgötu.
Á SuðurgötuUni var vinur
minn einn úr bæjarvinnunni að
sópa saman laufi haústsins í
hrúgu. „Þetta er einsog að
þrífa gólf með ryksugu, sem
gengur öfugt,“ sagði ég. „Þú
segir nokkuð,“ sagði vinur
minn, og það lauf, sem hann
var að sópa saman, þyrlaðist
upp í hviðunum kringum okkur.
Við stóðum þannig stundarkorn,
og ég stöðvaði með vörunum
fagurrautt laufblað, sem ætlaði
uppí mig. — „Lauf trjánna er
ekki það versta, sem menn geta
átt von á uppí sig í svona
veðri“, sagði vinur minn. —
Eg tók útúr mér laufblaðið,
lagði það á jörðina, þar sem
hrúgan hafði verið, þegar ég
kom, — og hélt áfram ferðinni.
regluþjónn einsog foldgnátt
fjall, og stjórnaði umferðinni.
Til eru þéir, sem undrast, hvers
vegna reykvískir lögregluþjón-
ar séu valdir svona ógurlega
stórir og þrekvaxnir. En þeir
mundu ekki undrast ef þeir
gerðu sér grein fyrir, hvað
hánn getur orðið hvass í höfuð-
stáðnum. — Þegar litið var nið
in1 Ingólfsstræti, sást að sjór-
inn var ólgandi hvítur af bylgju
broti: — Loks komst ég í vinn-
’una og þar hitti ég prentarann,
sem hafði farið suðrí Skerja-
fjörð og sparað benzín í baka-
leiðinni. „Aldrei fyrr hef ég orð
ið hræddur í bíl,“ sagði hann.
— Það mun hafa verið í baka-
leiðinni.
” •! *
iijnno
!öm é s;ii
NæturvörðuítW í Láugavegsapó-
teki. — Sími 1616.
„■'■m .::!?(¥■
I gær voru gef-
'*iiv • saman í
hjónaband, ung-
. frú. Ingunn
íonsdóttir,
loiöfijallaveg 23 og
Bjarni Sigurður
Bjarnason, Skúlagötu 62. Heimili
þeirra verður að’ Kambsveg 7,
Kleppsholti. o-1 I gair voru gefin
saman i hjónaband, ,ungfrú Lauf-
ey Árnadóttir, Nýjabæ í Garða-
hverfi og Jón M. Magnússon
(Guðm. Magnússonar kaupmanns),
Hafnarfirði. Heimilj. ungu hjón-
anna verður að Nýjabæ í Garða-
hverfi. — I gær vorú gefin saman
í hjónaband .ungfrú Steinunn
H. Berndsen, öldugötu 6 og Ingvar
N. Pálsson ,gjaldkeri hjá Garðari
Gíslasyni. Heilnili brúðhjónanna
verður á Öldugötú,154. — I gær
voru gefin saman .y . hjónaband,
Ótrúlegustu hlutir
fjúka.
Vinnupallar voru kritígum
turn Dómkirkjunnar. Það er ó-
gæfumerki að ganga frarnhjá
vinnupöllum Dómkirkjuturris-
ins í sunnanroki: og ég fór yfir
Austurvöll. Ótrúlegustu hlutir
fuku um á gatnamótum Austur-
og Pósthússtrætis. — Skrif-
stofusendill einn mun hafa ver-
ið að sækja bréfin í pósthólf fyr
irtækisins. Hann hrasaði hjá
horni Landsbankans og missti
allt útúr höndunum. Hvað
snertir dugnað við dreifingu
bréfa gæti póststjórnin sannar-
lega mikið lært af sunnanrok-
inu. — Ungur maður fékk í
fangið laglega stúlku. — Ann-
ar ungur maður fékk í fangið
blautan strigapoka. — „Lagleg
stúlka er ekki það versta, sem
menn geta átt von á að fá í fang
ið í svona veðri“, hefði
vinur minn sagt. — Virðulegur
borgari hljóp á eftir hattinum
sínum niðrá höfn.
Foldgnátt fja.ll.
Á steininum, þar sem Austur-
stræti fettir sig uppávið og
bréytist í Bankastræti, stóð iög-
Akurey og Karlsefni komu í gær
morgun frá útlöndum. Skjaldbreið
og Esja fóru í strandferð um há-
degi í gær.- Surprise og Garðar
Þorsteinsson voru væntanlegir frá
útlöndum í nótt.
RIKISSKIF:
Hekla var á Akureyri í gær. Esja
fór frá Reykjavík kl. 12,30 í gær-
morgun vestur um land í hring-
ferð. Herðubreið er á Austfjörðum
á Suðurleið. Skjaldbreið fór frá
Reykjavík í gærmorgun til Breiða
fjarðarhafna. Þyrill var í Keflavík
í gær.
Skip Einarsson & Zoega:
Foldin fermdi í Amsterdam í gær
og x Antwerpen í dag. Lingestroom
fór frá Vestmannaeyjum kl. 11 i
gær áleiðis til Hamborgar. Reykja-
nes fór 26. þ. m. frá Húsavík áleið-
is til Genúa.
fV, . ^ i 1 IJ .1
EIMSKIP:
Btúarfoss kom til Rvikur 29. 10.
Fjallfoss er væntanlegur til Rvík-
ur seint í kvöld, 31. frá Halifax.
Goðafoss er í Kaupmannahöfn.
Lagarfoss fór frá Kaupmannahöfn
29. 10. til Bergen. Reykjafoss er á
Siglufirði. Selfoss fór frá Siglu-
firði 23. 10. til Svíþjóðar. Trölla-
foss er á Patreksfirði. Vatnajökull
er -á Snæfellsnesshöfnum ,lestar
frosinn fisk. Margarete lestar í
Antwerpen og í Rotterdam 1.—5.
nóvember. Halland lestar í N. Y.
20.—30 nóvember.
11.00 Morguntón-
leikar (plctur).
13.30 Hátíðaguðs-
þjónusta í Bessa-
staðakirkju (herra
Sigurgeir Sigurðs-
son biskup, séra Garðar Þorsteins-
son sóknarpi-estur o. fl. flytja mess
una.) 15.15 Útvarp til Islendinga er
lendis: Fréttir og erindi (Benedikt
Gröndal blaðamaður. 15.45 Miðdeg
istónleikar (plötur). 38,30 Barna-
tími (Þorsteinn Ö. Stephensen o.
fl. ). 19.30 Tónleikar: „Mærin fagra
frá Perth", svíta eftir Bizet (plöt-
ur). 20.20 Einleikur á píanó (Fritz
Weisshappel). 20.35 Erindi: Deilu-
máiin á þingi Sameinuðu þjóðanna
(Hermann Jónasson alþm.). 20.50
Tónleikar: Svíta nr. 4 í D-dús eftir
Bach. 21.10 Erindi: Alkirkjuþingið
í Amsterdam 1948 (séra Jakob
Jónsson). 21.40 Kirkjutónlist (plöt-
úr>. 22.05 -Dansiötr (plötur).
ur. Heimili ungú ' hjónanna er á
Háteigsveg 40. — Nýlega voru gef-
in saman í hjónaband, Mettha Guð
mundsdóttir frá Óspaksstöðum,
Hrútafirði og Ingimar Einarsson,
bifreiðastjóri á BSR. •>— Heimili
þeirra verður að Rauðarárstíg 5,
Reykjavík. — Nýlega voru gefin
saman í hjónaband, ungfrú Hall-
dóra Þórarinsdóttir, Borg, Mý-
vatnssveit, og Arinbjörn Hjálmars
son, Vagnbrekku, Mývatnssveit. —
Séra Pétur Sigurgeirsson gaf brúð-
hjónin saman í Akureyrarkirkju.
I Hjónunum Berg-
' / þóru Jónsdóttur og
Birni Svanbergs-
\'s syni gjaldkera,
Nökkvávogi 11.
- fáxddist;' 12 marka
sonur í gær, 30. október..
Kammermúsíkkonsert þeirra
Svanhvítar Egilsdóttur, Jan Mora-
veks og Lanzky-Otto hefst í
Gamla Bíó kl. 7,15 í kvöld.
Fríkirkjan. Messa
Á dag kl. 11 f h. —
Ferming. (Séra
Árni áigurðsson).
(sjá 7. s.) Dómk.:
Ferming kl. 11 f.h.
í dag. Séra Bjarni Jónsson. —
Ferming og altarisgangá kl. 2 e.
h. — Séra Jón Auðuns. — Hail-
grímssókn. Messa í dag í Austui--
bæjarskóla kl. 11 f. h. — Séra
Jakob Jónsson. — Laugarnespresta
kall: Barnaguðsþjónusta kl. 10 f.
h. Einnig síðdegismessa. — Séra
Garðar Svavarsson.
Ögleði mikil
saékíiir nú að
Coca-colamönu-
um vegna happ
drsettis Sósíal-
istafloliksins.
Þeir vita sem
er, að alþýðan er staðráðin í að
láta ekki einn einasta happdrætt-
isnxiða vera óseldxin 1. desember n.
k.. Útsölumenn! Notið helgina til
að hitta kuimingja ykkar og bjóöa
]xeim happdrættismiða Sósíalista-
flokksins.
Heigidagslæknir:
son, Faxaskjól 10.
Árni Péturs-
- Sími 1900.
Geysir var væntan
legur frá Kaup-
§ mannahöfn í gær-
0 kvéldi eða nótt.
Hekla er ettn í
Amsterdam. Fór
reynsluflug í gær, og gert var ráð
fyrir að hún færi til Rómar í dag.
Gullfaxi fór í gærmorgun til Prest
víkur og Kaupmannahafnar, með
32 farþega. Væntánlegur hingað kl.
7—8 í kvöld og fer kl. 24.—0,30 til
Osló og Stokkhölms.
•ftÍBB Sáil?
Veðurútlit í dftg: 'Suðvestan
og síðan suðaustauígota og síð-
ar kaMi, sjnáskúrir eða él. x.