Þjóðviljinn - 02.11.1948, Blaðsíða 8

Fjárlagafrumvaip 1949:
Frasnhaldandi niðurskuriur verklegrs
mmmmm
framkvæmda og stóraukning rekstr
argjalda rikisins
Hækkun
áskriítargjalds
Framvarp til f járlaga 1949 var lagt fram á Alþingi í gær,
róíitum mánuði eftir þingsetningu, en fyrir því er ráð gert
að fjárlög séu lögð fram í byrjun þings, hafa lengstaf ver-
ið f.vrstu mál þingsins.
Þrátt fyrir það þó þeíta f járlagafrumvarp geri ráð fyrir
20 milljónum kr. liærri niðurstöðutölum á rekstrarreikningi
eru stórir liðir verklegra framkvæmda skornir verulega
niður frá fjárlögum þessa árs. Hinsvegar heldur áfram
þróun undanfarandi ára um stórfellda aukningu útgjalda
til ríkisrekstursins
■
Vegna aukins útgáfukostn
aðar hefur verið ákveðið að
hækka áskriftagjald Þjóðvilj
ans um 2 kr. á máuuði frá og
' með nóvembermánuði.
I
Hín
Messað var í fyrsta sinn í hinni endurbyggðu Bessastaða-
kirkju í fyrradag. Endurbyggingin var hafin fyrlr tveim árum
undir umsjá húsameistara ríkisins, Guðjóns Samúelssona.r,. pg
hefur hanii unnið verk sií'j af lurðulegu og óskipulegú hirðu-
leysi og skeytingarleyui um fornar menjar þessarar merku kirkju.
Er kirkjan nú sþíuhkuaý, ef frá eru taidir veggirnir og fáeinir
uiunir sem fengið hafa að vera kyrrir fyrir einhverja ósfeilján-
lega náð. Er kirkjan vissukga smekklég og snotnr, en tilgangs-
lau -í er að leita þar andrúmslofts liðinna Címa, og var þó Bessa-
i f aðalvirkjá ein af' fáusn byggingum hérlcndis sem áfctu sílíkt-and-
rúmsloft ‘13.
úr samhengi við íortíð sína
Þannig gerir frumvarpið ráð
fyrir 3 millj. kr. til nýrra ak-
vega, í stað 6 770 000 kr. á fjár-
Jögum yfirstandandi árs, til
vegaviðhalds er áætlað 9 millj.
kr. (sama og á fjárl. 1948) en
sú upphæð hefur farið langt
fram út áætlun, var árin 1946
ög 1947 nærri 12 og 14 millj.
Nú hinsvegar lýsir f jármálaráð
herra því yfir að ekki verði far
ið fram úr henni.
Einnig eru hækkuð framlög
til brúargerðar, vita og hafnar-
mála, skólabygginga o. fl.
Þá gerir frumvarpið ekki ráð
fyrir nema 33 millj. kr. til „dýr-
tíðarráðstafana" í stað 55 millj.
kr. 1948. Boðaðar eru „dýrtíðar
ráðstafanir" til að draga úr
þessum útgjöldum. En gert er
ráð fyrir 6 millj. kr. útgjöldum
sem hjálp til bátaútvegsins.
Hinsvegar þarf sýnilega ekki
að spara á liðum eins og 10.
gr. þar sem kostnaður við ríkis
stjórnina o. fl. er áætlaður
5 480 000 kr. en var 1948:
4 591 000 kr., hefur hækkað um
tæpa millj. kr. Á 11. gr. A:
Dómgæzla og lögreglustjórn eru
áætlaðar 11 559 435 kr. en var
1948: 10 433 000 kr„ hækkar á
einu ári um rúma milljón.
Heildartölur nýja fjárlaga-
S.l. starfsár æfðu Ármenn-
ingar fimleika í 5 fl„ glímu í 1
fl„ handknattleik í 6. fl„ hnefa-
lei-k í 1 fl. og vikivaka í 2 fl.
Ármann tók þátt í 16 frjáls-
íþróttamótum, 8 sundmótum, 5
handknattleiksmótum, 4 glímu-
keppnum, 1 hnefaleikamóti, og
5 skíðamótum. — .Glíma- og
hnefaleikaflokkar fél. fóru
nokkrar sýningarferðir um ná-
grennið, ennfremur tóku Ás-
menningar þátt í handknatt-
leikskeppni á Akranesi og frjáls
frv. eru á rekstrarreikningi:
Tekjur: 241 257 367 kr. - Gjöld:
213 838 243 kr. Rekstrarafgang-
ur 27 419 124 kr. Á sjóðsyfirliti
eru heildarniðurstöðutölur 243
863 831 kr. óhagstæður greiðslu
jöfnuður 396 464 kr.
Formaður S.Í.K., Ágúst
Bjarnason skýrði frá því að
söngvararnir Birgir Halldórs-
son og Einar Sturluson hefðu
verið ráðnir söngkennarar hjá
sambandinu fyrst um sinn.
Vantar aukið t'é til
framkvæmdanna
Aðalfundurinn fól framkv.-
ráðinu að fara þess á leit við
fjárveitinganefnd Alþingis að
styrkur til sambandsins verði
íþróttamóti í Vestmannaeyjum
— Vetrarstarf Ármanns hófst
í byrjun fyrra mánaðar.
Stjórn Ármanns var öll end-
urkosin.
Finnski fimleikaflokkurinn
kemur hingað í maí í vor. Þátt-
takendur eru 15 að meðtöldum
stjórnanda og fararstjóra. Ár-
menningarnir buðu Finnunum
heim í öþakklætisakyni fyrir
þær ágætu viðtökur sem Ár-
menningarnir fengu í Finnlandi
í fyrra.
Mjög mikil aðsókn hefur ver
ið að Sovétsýningunni í Lista-
mannaskálanum þá fáu daga
sem hún hefur verið opin og
höfðu í gærkvöld séð hana um
1000 manns. Sýningin er opún
daglega kí. 2—11 þar til um
næstu helgi.
hækkaður úr 6 þús. kr. upp í
20 þús. kr. að viðbættri vísitölu.
Ríkið stofni tónHtarskóIa
Aðalfundurinn samþ. eftir-
farandi:
„Aðalfundur S. I. K. 1948 skor
ar á fræðsluyfirvöld þjóðarinn-
ar að taka til gagngerðrar yfir-
vegunar hvernig bætt verði al-
mennt músikuppeldi þjóðarinn-
ar úti um land, þar sem ástand- ]
ið í málum þessum er víða svo
slæmt, að ekki er hægt að fá
byrjunarkennslu á hin almenn-
ustu hljóðfæri. Verði athugað
hvort ekki sé nauðsynlegt að
stofna músikskóla á vegum rik-
isins með heimavist fyrir fólk
utan af landi, til þess að styðjai
með því fólk út um land til að
þroska hæfileika sína og með
því verði jafnframt tryggðir
kennslukraftar fyrir hinar
ýmsu byggðir landsins.“
„Aðalfundur S. 1. K. samþykk
ir að skora á söngmálaráð að
stofna til landssöngsmóts í
Reykjavík fyrir S. í. K. vorið
1949, en ef það reynist ekki
mögulegt, þá í síðasta lagi
1950. “
í framkvæmdaráð voru kosn-
ir: Formaður: Ágúst Bjarna-
son. Ritari: sr. Garðar Þorsteins
son. Gjaldk.: Óskar Sigurgeirs-
son. Meðstjórnendur: Þormóður
Eyjólfsson, Siglufirði. Sr. Páll
Sigurðsson, Bolungarvík. Guðm.
Gissurarson, Hafnarfirði, allir
endurkosnir.
Víðfrægusiu fimleikamenn
hsimsins væntanlegir
næsta vor í boði Glímuíélagsins Ármann
Glímufélagið Ármann hélt aðalfund sinn s.l. sunnudag. For-
maður félagsins, Jens Guðbjörnsson skýrði frá því að næsta
vor kæmi hingað í boði Ármanns finnski timleikaílokkurinn er
fékk guliverðlaunin á Olymp.uleikunum st.I. sumar og er ein-
hver frægasti fimleikaflokkur heimsins.
Á s.l. sumri scAu Ármenningar 22 ný íslaiulsmefc.
Aðalíundur Sambands ísl. karlakóra:
Ríkið stofeii tónlistarskóla
Söngmálaráðstefna Norðurlanda haldin hér
á landi næsta sumar
Aðalfundur Sambands ísl. karlakóra var haldinn 28. okt.
s.l. í Félagsheimili verlunarmanna. 12 fulltrúar voru mættir frá
9 karlakórum víðsvegar af landinu.
Aðalverkefni framkvæmdaráðs sambandsins á næsta í'Jarfs-
ári er undirbúningur undir 5. söngmálaráðstefnu Norðurlanda
sem halda á hér á Iandi næsta sumar.
í gom’il kirkjunni var forn
altaristafla og fögur, sem hefur
verio rifin burt og mun hafa
laskazt við aðfarirnar; í hennar
stað er komin útskorin mynd af
Kristi á krossinum, umleikin
kastljósi. Hefur Ríkharður Jóns
son gert þá mynd af sínum
kunna hag’eik.
í gömlu kirkunni var forn
pródikunarstóll frá 18. öld með
fagurlega máluðum myndum;
hann hefur Verið rifinn burt en
í staðinn er kominn nýr prédik-
unarstóll sem Ríkharður Jóns-
son hefur einnig gert.
í gömlu kirkjunni var mið-
gangurinn þakinn sérkennileg-
um múrsteinstíglum fornum;
þeir hafa nú verið rifnir þuit
og parkett se-tt í staðinn !. Hjns-
vegar hefur steinunum yerið
troðið niður upp á rönd i for-
dyri kirkjunnar á einkar- o-
smekklegan hátt.
í gömlu kirkjunni voru tveir
lcgsteinar undir kórgólfi yzt,
yfir Magnúsi Gíslasyni amt-
manni (d. 1766) og Matth.
Söffrensen fógeta (d. 1651).
Ennfremur var legsteinn Páls
Stígssonar fógeta (d. 1566) inn-
múraður í vegginn. Þessir fornu
i'ramh. á 3. síðu.
Brezkyrtenórsengvari kominn hinpó
Syngur í Clamla bíc á íöstudaginn keraur
’Hl-f ‘ J , L
Jules Cosman, lýrískur tenórsöngvari, er nýkomsnn hingað
frá London og mun hann halda fyrstu söngskemmtun sína hér
í Gamla bíó á föstudaginn kemur. Syngur hann þá -rhj a-. lög
eftir Massenet, Bizet, Martini,
Jules Cosman, er Englend-
ingur af belgiskum og hollenzk
um ættum. Hann stundaði nám
hjá Lorenzo Medea, kennara
Mariu Luisu Fanelli (við La
Scala Óperuna í Milano og
Metropolitan Óperuna í New
York, o. fl.) og annara. Síð-
Schubert, Hándel ög BonizeYi.
Rakaranum í Sevilla, Hertogans
í Rigoletto, og hlutverk Fausts í
Faust. Einnig hefur hann sung
ið hjá BBC„ sungið á plötur fyr
ir Parlaphone og auk þess hald
ið marga konserta i öllum
stærstu borgum í Stóra-Bret-
j landi og á meginlandinu.
Jules Cosman sem Turiddu i
Cavalleria Rusticana
an fór hann til Universal Grand
Opera Co. og söng hlutverk:
Rudolfs í La Boheme, Cavara-
dossi í Tosca, Pinkertons í Ma-
dame Butterfly, Turiddus í
Cavalleria Rusticana, Almavia í
Rétt fyrir stríðsbyrjun 1939
fékk hann tilboð frá Sadler’s
Wells og Carl Rosa og gerði
við þá samninga um að syngja
í 17 konsertum í Queen’s Hall
í London. (Aðalsönghöil Lund-
úna). Þegar stríðið hófsL, bauð
hann sig fram til herþjónustu
og starfaði í Rannsóknarlög-
regludeild hersins, og var leyst
ur úr henni 1946. Síðan hefur
hann sungið í mörgum konsert
um og í útvarp í Englandi, Skot
landi, Weíls, írlandi, Frakk-
landi, Hollandi, Belgiu og Þýzka
landi,
Þegar hann hefur lokið kons-
ertum sínum hér, fer hann til
Bandaríkjanna til þess að
syngja og ræða ýmsar uppá-
stungur um hlutverk í óperum
þar.
Næsta vor fer hann aftur til
Englands og syngur þá hjá
Sadler’s Wells, Cóvei^t Garden,
BBC, IBC, og lýkur öðrum kons
ert samningum. í júlí, fer hann
til ítalíu og syngur þar ýms hlut
verk, en snýr þvínæst áftur til
Bandaríkjanna.