Þjóðviljinn - 14.12.1948, Blaðsíða 10

10
ÞJÖ'ÐVI L J I N N
Þriðjudagur 14. desember 1948.
£in JáÉning eim
Framhald af 3. síðu.
ef menn gerast nógu góðir cr
ástúðlegir. En hitt sést honum
auðvitað yfir, að engin von er
tim nógu mikið af góðleik og
ástúð í því skipulagi, sem sér?
Jakob Jónsson kallar í sinni
ritgerð réttilegá „hatramt strí,
állra gegn öllum“. Það er ein-
mitt „hin frjálsa samkepppí",
rem dregur niður góðleiltann
Virðist það í rauninni mjög auo
skilið mál. En margt fleira í
xitgerðunum sr á þessa bókina
lært.
Annars sr það svo, að ítarleg
ur ritdómur um þessa bók
myndi kosta eina játningu enn,
játningu ritdómarans. Einfald-
ar yfirlýsingar um ágæti einn-
ar ritgerðar, en ónýti annarrar
gefa lítið í aðra hönd, heldur
verður maður að rökstyðja dóm
inn, en í þeim rökstuðningi fæl-
ist einmitt játningin. Og þá
v-srður undirritaður að játa, að
honum eru mjög teknar að leið-
ast þessar eilífu bollaleggingar
um tilgang lífsins, framhaldsjíf
ið 'og Gúð. Fram um tvítúgsald-
ur var hann feikilegur fílósóf
og gat velt þessum atriðum fyr
ir sér tímunum saman. En það
er hægt að þreytast á spurn-
ingum, sem engin svör gefast
við, og nú virðist mér s:m
aðrar bollaleggingar séu n>*t-
samlegri. Lífið í sjálfu sér þarf
auðvitað engan tilgang að hafa,
þótt sú skyni gædda vera, .sem
maður kallast, kjósi helzt að
gefa sínu persónulega lífi eitt-
hvert markmið. Margir hlutir
benda til þess, að það sé ekkert
framhaldslíf. Viðskiþti mín við
Guð skulu >ekki rakin, enda
munu báðir hafa farið nokkuð
halloka í þeirri viðureign. Um
skeið þóttist ég vera algyðis-
trúar, ef það má trú kallast.
En nú skil ég, að allt tal um
Guð í öllum hlutum er ekki
annað en orðhengilsháttur.
Spinoza skýrði afstöðu Guðs og
alheims svo, að alheimurinn
væri brúin yfir fljótið, en Guð
það stærðfræðilega lögmál, sem
brúin væri smíðuð eftir eða
reist á, og án þessa lögmáís
engin brú. En þá liggur í aug-
um uppi, að engin leið er að
kalla þetta lögmál sama heiti
og hinn persónulega guð, sem
rétttrúaðir telja að búi á ákveðn
um stað í himninum, tali hugsi
og labbi um eins og hver annar
maður, þar að auki alskeggjaður
til að sýnast virðulegri En því
er þetta gert hér, að allir höf-
undar umræddrar bókar nota
einhverstaðar og í einhverju
sambandi orðið guð -— og án
útskýringar þegar Sigurjón
læknir er talinn frá. En eins og
kunnugt er, þá er vont að
henda reiður á þe3£u oröi. M:rk
ingarnar í því eru jafnmargar
eða fleiri en mennirnir, sem
nota það. Yfirleitt bregða menn
þessu orði, og samsetningum
þess, oft fyrir sig, þegar
þeir nenna ekki að beita ná-
kvæmara orðávali. I hinum
beztu greinum í þessari bók
kemur Guð allt i einu blað-
skellandi, og maður vcit ekk-
ert hver meining höfundar er
Eg vildi benda væntanlegum
lesendum bókarinnar á af
kingja ekki ótuggnu öllu guðs
jtalinu í henni.
En þá er þeirri spurningu ó-
svarað hvort þessi bók er bú-
hnykkur fyrir menninguna í
landinu. Svari hver lesandi fyr-
ir sig. Undirritaður skírskotar
til fimm eða sex ritgerðanna
— og segir já.
B. B.
— VesfmaEnaeyjabær
Framhald. ,a.f 12. síðu.
ar lcomnar á staðinn fyrir
nokkru. Eru þær sænskar og af
allra nýjustu gerð. Þær skilá
þvottinum þurrkuðum og
stroknum.
Vatn vsrCur leitt til hússins
frá nýju vatnsbóli við svo-
nefnda Skiphella, en auk þess
er stórt vatnsból byggt við
húsið sjált.
Bragi.
EiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiimmiiiiiimriiiiiiiiiiiitiiiiiiiimmiiiiiiiiiiiKiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiEiimimiimiiiiiiiimii::
| Nú gefst yðor kostur á að gefa góða
| jólagjöf og stoðla um leið aSaukiimi
! ,parifjársöfnun og miklum fram-
! víemdiiíii í landinu. Kaupið því

= nimimimiimmmmimimmiimumiiiiimmHmmHmmiiimiimimimmmmmmmfm-uiiimiimmiiimimimmiiiímmiimiiiiiimiiimiiiimiiiiimmmiimmiiiimiinmmiiiimmni
rí
H
H
13
U
n
n
H
H
n
H
a
H
n
H
n
H
H
u
H
u
ra
u
u
ti
u
ti
u
u
H
13
M
H
M
U
H .
H
H .
H
H
H '
H
H
H
U
M
H
H
H
H
H
H
H
H
M .
H
H
H
H
H
H
H
H
H
H
HHMMHHHMHHHHMHHHHMMHHHHMHMIMHHHHHHHMHHHHHHEMHMHHHHHHHHHHIHMHMHHHHMMMHMMHHMMMMMHHMKMHMHHHHHHIISSHHMíSBHMHMHMMHHHMMHM
eftir amerískan hagfræðing, ÖlUIU Rochester
Sölvt Blendal þýddi
H
H
ÞETTA er einstaklega handhæg og auðveld
bók íyrir þá, sem vilja kynnast auðvalds-
skipulaginu, þróun þess og öngþveiti. Hún
skýrk einnig á einfaldan hátt þær ieiðir; sem
sósíalisminn vísar. til lausnar þjóðfélags-
vandamálum nútímans.
Fæst hjá bóksölum
og í Bókastöð Réítar,
Þórsgötu 1.
Verð innb. kr. 25.60.
BÓKAOTGAFAN RÉTTUB