Þjóðviljinn - 06.02.1949, Blaðsíða 3

Sunnudagnjx 6. febrúar 1949.
t> JOÐVIL JINN
•j -,;n<í:. i .»♦ jiíJíf

-Verkin þegja, en Tíminn talar
^láll l«n
******
»
Verkin tala, var eitt sinn
kjörorð Framsóknarflokks-
ins. Nú virðist kjörorðið
vera: verkin þegja, en Tím-
inn talar. Þessi breytta af-
staða hefur verið túlkuð af
miklum ofsa í skrifum Tíma-
ritst jórans undanfarna daga.
Málflu'triingur hans er á1
þessá' léið: Verðleikar Fram-
sóknarflokksins éru þéir að
hann ástundar sífelldá gagn-
rýni. Þótt liftnn taki þátt í
hinnm verstu verkum og
hafi náið samstarf við hina
fyrirlitlegustu ‘ irienn, þátir
hann það meira en upp með
því að ófrægja verkin og
svívirða samstarfsmennina.
Samstarf við Jóhann Þ. Jós-
efsson um aukna fjármála-
spillingu skiptir engu máli
ef jafnframt er sagt frá því
að faktúra hafi fundizt í
tunnu. Athafnirnar skipta
engu máli, orðin öllu. Verk-
in þegja, en Tíminn talar.
Þessi nýstárlega kenriing
hefur vakið mikla undrun
venjulegra Frariisóknar-
manna, enda stingur hún
mjög í stúf við siðgæðishug-
1 myndir íslendingá1 tíi þéss.
Hingað til hefur það verið
talið einkenni heiðarlegra
manna og flokka að sam-
ræmi væri milli orða og æð-
is. Hitt, að gera eitt en segjá
annað, hefur vertð kennt
við hræsni og fláttskap og
annað þaðan af verra. Tíma-
ritstjóranum mun ganga
mjög erfiðlega að útrýma
þessari heilbrigðu og rót-
grónu skoðun, og þegar um
það tvennt er að velja að
meta. stefnu Framsóknar-
flokksins eftir athöfnum ráð
herra hans eða skástu skrif-
um Tímans mun almenning-
ur velja athafnirnar og trúa
því sem fyrr að verkin tali.
Og þá er auðgert að finna
að þótt röddin sé á stundum
Framsóknarflokksins eru
hendurnar íhaldsins.
★
Hin andheita túlkun Tíma
ritstjórans á þessari nýju sið
gæðishugsjón sinni er svo;
álger. ,að ;nú eru það; .orðnar j
verstu vammir sósíalista í
fyrrverandi stjórnarsam-
starfi að þeir hafi ekki ver-
ið nægilega einbeittir í gagri
rýni sirini. Um það skal
ekki þjárkað Við Tímattt-
stjórann. Þjóðin fellir sinn
dóm um það hvorir hafi ver-
ið skeleggari, heiðarlegri og
drengilegri í gagnrýni sinni
í tíð fyrrverandi stjórnar
sósíalistar eða Tímaliðið,
sem sökk þá niður í þröng-
sýni, afturhald og hrunspá-
dómi grárrar forneskju. Hitt
skal fúslega viðurkenrit að
sósíalistar lögðu þá eins .og
nú aðaláherzlu á orð verka
sinna. Þeir gengu að sam-
starfi við börgárastéttina til
þess að koma stórvirkjum í
' framkvæmd og árangurinn
er ' öllurii auðsær: nýsköpun
atvinnulífsins, togararnir,
vélbátaflotinn, hraðfrysti-
hús, iðjuver, verksmiðjur
og mikilvæg félagsmálalög-
gjöf. Þetta eru verk sem
tala, þau eru undirstaða
allrar afkomu Islendinga nú,
og jafnvel hrunstjórnin á
þeim að þakka að hún er
ekki fyrir löngu dauð i svelti
eigin getuleysis.Og þessi verk
hafa aldrei verið háværari en
einmitt nú, þegar öllum er
ljóst hvernig komið myndi
ef fylgt hefði verið hrun-
stefnu þeirri sem aðallega
var túlkuð í Tímanum. Vissu
lega urðu sósíalistar að
kaupa þessar framkvæmdir
því verði að framkvæmda-
leysi yrði á öðrum sviðum,
svo sem í verzlunarmálun-
um, það er öllum ljóst; en
verkin hafa þegar kveðið
upp sinn úrskurð um það að
þau kaup voru þjóðinni hag-
kvæm. — En hver er hlut-
ur Framsóknarflokksins i
þessu efni, hvar eru þau hug
sjónamál sem hann hefur
fengið framgengt í núver-
andi stjórnarsamstarfi og
keypt verði verstu f jármála-
spillingar og ömurlegasta
.... .
verzlunaróngþveitis sem
þekkzt hefur á Islandi síðan
á dögum dönsku einokunar-
kaupmannanna ? Hvar eru nú
verkte sem tala? Það er ó-
þarfi að krefja Timaritstjór-
ann svars — hann hefur
þegar svarað með hinu nýja
kjörorði sínu: verkin þegja,
en Tíminn talar.
Það fer ekki hjá þvi að
þessi boðskapjur og athafnir
Framsóknarflokksins síðustu
árin séu mönnum mjög hug-
jleikin umhúgsimarefni um
þessar mundir. Flokksins
biður nú ákvörðun sem er
■r. . .* ffj ! ;.j , )
öllum öðrum mikilvægari, af-
staðan fd hernaðarbanda-
lags. Sú ákvörðun er þeim
mun mikilvægari sem hún
ræður úrslitum málsins í
heild; ef Framsóknarflokk-
urinn leggst gegn þv? heill
og óskiptur nær það auð-
sjáanlega ekki fram að
ganga. Og því spyrja menn:
hver er afstaða Framsóknar-
flokksins, en fá ekkert svar.
Að vísu hefur formaður
hans, Hermann Jónasson,
tekið skýlausa afstoðu gegn
þátttöku Islands í hernaðar-
bandalagi í áramótagrein
sinni, ýmsir mætir flokks-
bræour hans hafa tekið
undir þá skoðun, og því ber
sízt að gleyma að ungir
Framsóknarmenn hafa mark
að afstöðu sína hiklaust og
af fullri djörfung. En þetta
hrekkur ekki til. I slíku máli
hlýtur Framsóknarflokkur-
inn að hafa stefnu, og þó
leita menn hennar án ár-
angurs,
★
En ef til vill á maður nú
að fylgja hinni nýjú kenn-
ingu og láta sér nægja að
hlusta með gaumgæfni á orð
Tímans um þessi mál. Rit-
stjórinn hefur sjálfur rætt
þau í grein eftir grein, svo
af nógu er að taka. Hins
vegár virðist sá maður
hneygjast mjög til lauslætis
í seinni tíð, og bera greinar
hans allan svip af þeim sorg-
lega lesti. Svo er að sjá sem
hann sé ævinlega reiðubúinn
í andlegt „bless-partý“, hve- *
nær sem kallið kemur, hvort
sem hringt er frá lögfræði-
skrifstofu Búnaðarbankans
eða Menntamálaráðuneytinu.
Þess vegna hafa þau undur
gerzt að einn daginn hefur
hann skrifað sem einlægúr
þjóðvamarmaður en næsta
dag hellt sér yfir þjóðvam-
armenn og haldið fram þver-
öfugum skoðunum, þannig
koll af kolli, dag eftir dag.
Svo langt hefur þetta geng-
ið, að éitín daginn ávítaði
hann Alþýðublaðið harðlega
fýrir leppmennsku þess með
samþylcki raddarinnar frá
Búnaðarbankanum en baðst
næsta dag auðmjúklega af-
sökunnar samkvæmt fyrir-
skipun raddarinnar úr
Mcnntamálaráðuneytinu. —
Þótt slík lauslætisskrif gefi
athyglisverða mynd af rit-
stjóranum sjálfum, ekki síð-
ur athyglisverða en myndir
þær úr öðrum „bless-partýj-
um“ sem gerðar hafa verið
að umtalsefni á annarri síðu
Tímans, virðast þau vissu-
lega sízt til þess fallin að
leiða lesendurna í nokkimi
sannleika. Enda fer þá að
verða erfitt um vik, ef kjör-
orðið á að hljóða: Verkin
þegja, en Tíminn talar —
tveim timgum í senn.
★
Óg þó. Sú mynd sem rit-
Stjórinn dregur upp af sjálf-
um sér er einmitt smækkuð
mynd af Framsóknarflokkn-
um í heild. Þar takast á
tvær andstæðar stefnur, ekki
aðeins í sjálfstæðismálum
þjóðarinnar heldur flestum
þjóðfélagsmálum, önnur
tengd fomum hugsjónum is-
lenzkra bænda, hin samgró-
in afstöðu spilltar auðstétt-
ar, aðra mætti persónugera
sem æskumanninn Jónas
Jónsson, hina sem öldunginn
með sama nafni. Það eru
þessi átök sem ráða úrslit-
um um afstöðu Framsókn-
arflokksins til hernaðar-
bandalags og þar með um af-
drif þess máls á þingi og
framtíð íslenzku þjóðarinnar
um ófyrirsjáanlega framtíð.
★
Það er þung ábyrgð sem
nú hvílir á ráðamönnum
Framsóknarflokksins og ýms
um mun þykja uggvænlegt
að vita slíka ábyrgð.^ jafn
ótryggri undirstöðu. Og þó
er ekki ástæða til að ör-
vænta. Hin heilbrigðari öfl
flokksins eru í yfirgnæfandi
meirihluta meðal fylgis-
manna hans, og taki þeir til
máls af nægilegri festu mun
hljóðna röddin úr Mennta-
málaráðuneytinu. Hitt yrðu
.feigðarspor þessa flokks, ef
enn á að halda afram að
láta verkin þegja en Tímann
tala, einnig í sjálfstæðismál-
um íslendinga.
E
te
A

■wi
•w

S K A K
Ritstjóri: GUÐMUNDUR ARNLAUGSSON
I bréfi til skákdálksins ber G.
H. fram tvær spurningar: .-.
Hver er Pilnik sem tefldi á
jólamótinu í New York, er það
sá hinn sami og dvaldið hefur
í Argentínu undanfarið, eða er
það ný amerísk „stjarna?“ Er
ekki mögulegt að fá einhverjar
upplýsingar um þennan Paul
Schmidt sem dvalið hefur í
Þýzkalandi að undanförnu. Er
hann eins sterkur skákmaður
og af er látið, og hvað er það
sem kemur mönnum til að álíta
hann sterkan skákmann, hefur
hann einhvern tima unnið glæsi
lega sigrá* á alþjóðavettvangi?
Og loks, er nokkuð til í þeim
orðrómi að ísl. skákmenn hafi
yerið að gera tilraunir til að fá
hann til að dvelja hér lengri eða
skemmri tíma.......“
Spurningunni um Pilnik er
fljótsvarað: Það er Argentínu-
maðurinn sem er lcominn þetta
langt norður á bóginn.
Um Paul Schmidt er það að
segja að hann er Eistlendingur,
landi Keresar. Hans heyrðist
fyrst getið 1935, en þá hélt
hann jöfnu einvígi við Keres.
Síðar varð hann efstur á skák-
þingi í Tallin. Mesta athygli
vakti þó sigur hans í Párnu
1937, því að þar var hann fyrir
ofan Flohr, Keres, Stálberg og
Tartakower. Ýmsir álitu að
hann stæði Keres ekki mikið að
baki, en hann var alltaf héílsu-
veill og tefldi því minna.
Þá er Þjóðverjar yfirgáfu
Eystrasaltslöndin tóku þeir með
sér alla sem voru af þýzkum
ættum, og meðal þeirra var
Paul Schmidt. Hann hefur átt
heima í Þýzkalandi síðan og tek
ið þátt í nokkrum skákmótum,
meðal annars minnir mig að
hann hafi orðið Þýzkalands-
meistari einhverritíma á stríðs-
árunum. 1 Þýzkalandi lauk hann
háskólaprófi, efnaverkfræði
með sementsframleiðslu sem sér
grein. Enski skákritstjórinn
Wood mun hafa skrifað ísl.
skákmönnum og spurst fyrir
um livort nokkur leið væri til
þess að Schmidt fengi hér dval-
arleyfi og atvinnu í fagi sínu-
Þetta mun hafa verið athugað
en ég held að málið sé ekki kom
ið lengra áleiðis. Annars hefur
hin slælega frammistaða
Schmidts á Hastingsmótinu sið-
asta ef til vill dregið nokkuð
úr áhuga skákmanna hér á hon-
um, en ekki er of mikið marlc
takandi á einum einstökum
árangri. | • • •:
Frá New York- er það að
frétta að Fine hefur teflt ein-|22.
vígi við Najdorf, átta skákir. J 23-
Fme vann fyrstu og aðra skák- 24.
ina, Najdorf þriðju og fjórðu en j 25.
f jórar síðustu skákirnar urðu, 26.
allar jafntefli. 27.
Hdlxd8
Dbl—c2
Bh3—f5
Hcl—dl
Rb4—d5
Bf5—d7
Önnurskák einvígisins.
Najdorf Fine.
1. d2—d4 Rg8—f6
2. c2—c4 e7—e6
3. Rbl—c3 Bf8—b4
4. Ddl—c2 d7—d5
5. c4xd5 Dd8xd5
6. Rgl—f3 c7—c5
7. Bcl—d2 Bb4xc3
8. Bd2xc3 0—0
9d4xc5 Dd5xc5
10. Hal—cl Rb8—cu
11. Dc2—bl Dc5—e7
12. g'2—g3 e7—e5
13. Bfl—g2 Ff6—d5
14. 0—0 Rd5xc3
15. b2xc3 Bc8—e6
16. Hfl—dl Ha8—c8
17. Rf3—el Be6—c4
18. Rel—d3 f7—f5
19. e2—e4 f5—f4
20. Bg2—h3 Hc8—d8
21. Rd3—b4 De7—f7
Rc6xd8
Rd8—e6
Re6—c5
Df7—h5
g7—g-6
Rc5xd7
og hvítur gafst upp því að hann
getur ekki unnið manninn aft-
ur með 28. Re7|- Kh8 29. Hxd7
vegna Dh3 og f4—f3.
Bréfið
Framhald af 8. síðu
þeir geri sér far um að undiri
búa sig sem bezt.
Sambandsstjórn Æ.F. er nauð-
synlegt að geta fylgzt sem bezt
með gangi þessa máls á hverj-
um stað, o^ væntir hún þess, að
deildirnar hafi samband um það
við skrifstofuna í Reykjavík, e£
ástæða er til.
Að lokum skal lögð rík á-
herzla á það, að baráttan sé tek
in upp sem fyrst, og þarf slíkt
að sjálfsögðu engrar útskýring-
ar.
F. h. sambandsstjórnar Æ.F.‘* .
(Undirskriftir.) . J