Þjóðviljinn - 22.06.1949, Blaðsíða 4

'« v ÞJÖÐVILJTNN Mlðrikudagur . '22. áúní . lð'K).'
þlÓÐVILIINN
Útgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíáiistaflokkurinn
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundason
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfí Ólafsson, Jónas Árnason
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson
Ritstjórn, afgreiðsia, auglýsingar, prentsmiðja: Skólavóröu-
stíg 19 —• Sími 7500 (þrjár línur)
Aakriftarverð: kr. 12.00 á mánuði — Lausasöluverð 50 aur. eint.
Prentsmiðjá Þjóðviljans h,f.
Sósíalistaflokkurinn, Þórsgötu 1 — Sími 7510 (þrjár línur)
Mikii afræk
i
Sé hltifcur rík isstjórajfirLnnar aumur eftir hiua miklu
•sigra. verkalýðsfélaganna á hún þó þá huggun að tit er Önn-
mr stjóm sem hún getur með árangri farið i mannjöfnuð
við, en það er stjórn Atþýðusambands Í3lands, og er mikið
áhorfsmál hvor sigursælli yrði í þeim mannjöfnuði. Hin
nýja stjóm Alþýðusambandsins hrifsaði til sín völdin ýfir
heildarsamtökum verkalýðsins með miklum bægslagangi,
eins og öllum er í fersku minni, kosningaföisunum, lögleys-
um og ofbeldi, og undir lokin var allt lö^raglulið Reykja-
vikur haft reiðubúið til að tryggja henni völdin og við lá
að hafinn yrði.forleikur að 30. marz. Tók þá hinn róttækari
armur verkalýðsfélaganna, kjarni þeirra, þann kost að
hörfa undan ofbeldinu til að fii'ra váhdræðum og klofningi
en verkfallsbrjóturinn frá ísafirði og kexverksmiðjufor-
stjórinn úr Reykjavík fengu þau virðingarheiti að vera
seðstu trúnaðanmenn heildarsamtaka íslenzkrar alþýðu!
Hlutverk þessara manna var þó áldrei hugsað þannig að
þeir ættu að þjóna samtökum alþýðunnar að nokkru leyti,
þvert á móti áttu þeir að verða tól ríkisstjórnarinnar í kjara
rýmunarherferð herrnar. Og vissulega hló ríkisstjórniuni
hugur í brjósti, þegar ofbeldið tókst og auðsveipir memi
settust að á efstu hæð Alþýðuhússins.
Aðstaða þessara manna var þó aldrei öfundsverð. Þótt
þeir væra í reynd verkfæri ríkisstjómarinnar urðu þeir
út á við að kcma fram i gervi verkalýðsleiðto ganna og
þykjast bera hagsmuni alþýðunnar fyrir brjósti. Á þennan
tvískinnung reyndi fyrir alvöru í upphafi þessa árs þegar
þunginn í kröfum verkamanna um kauphækkanir til að
vega upp kjaraskerðingarstefnu stjórnarinnar óx á ómót-
stæðilegan hátt. Og þá var það sem Aiþýðusámbaadsstjórn-
in sendi út hið fræga bréf sitt, sem lengi mun verðá minnzt j
í sögu alþýðusamfcakanna, þar sem skorað var á verkalýðs-1
félögin að segja upp samningum og bera fram ’kröfu um
kauphækkanir sem samsvöruðu sex • vfoifölustigum! Með
þessu þóttist stjómin slá tvær flugur í einu höggi, sanna
alþýðusarntökunum hversu róttæk hún væri og baráttu-
glöð, og sjá um það að samtökin stilltu kröfum sínum svo
í hóf að ríkisstjórnin og auðstéttin gæ’ti lagt yfir þær bless-
un sína!-
Tiilaga Alþj^'ðusambandsstjóraarmKar um uppbætur
fyrir sex vfeitöiusjfíg samsvarar því að Bagsbrúa hefði
fengið 5 aura hækkun á tímakaupi!
En þefcta snjallræði sem eflaust hefur litið vel út við
fyrstu sýn snérisfc á eftirminnilegaa hátt í höndum Alþýðu-
éambaadsst jómarinnar. Eitt verkalýðsfélagið af öðru mót-
mælti hinum hlægilegu kröfum hennar og skoraði á hana
að endurskoða afstöðu slna. Og nú hafa mátmælín verið
framkvæmd i verki. Dagsbrún, Iðja og verkálýðsfélögin
á Akureyri og Siglufirði hafa knúið fram 10—15% grunn-
kaupshækkanir og skeytt i engu um fimmaurapólitík Al-
þýðusambandsins. Og það sem út yfir tekur, verkalýðs-
félögin á Vestf jörðum, setn mörg hafa til þsssa verið ör-
uggustu vígi Alþýðublaösmanna, löðmngúðu Alþýðusam-
jbandsstjómina af fullkominni röggsemi og knúðu fram
30-^—40 aura grúnnkaúpshækkahír i s’tað þeirra fimm aura
(Sem Helgi Hanhesson, fýrrveraadi fortoáðuí4 Baldurs, hafði
skammtað þeim. Hafa þessi fálög, seto fíésfc hkfa ti! þessa
búið við lökust kjör á íslandi, nú loksins náð viðunan-
fegum samningum í trássi við vilja Alþýöublaðsmauna,
BÍJAIU’OSTI KIS S
■ mmmmmmfw
■Ria-cccn, caas.agji^ift — Þaixa 17.
jún: p'pihberuCúV j'trúicfuu cína, •
KJífeé’Jurá Gclt'rd.litir, ötiriölit
frd EeyccsfirCi og -Jóa Ci^ptaeoh,
str.d; jur. írá, -Ciglufirði.

Dálítið atriði í Máuu-
dagsblaðinu.
Persónuleiki Mánudag3biaös-
ins mótast einkurn og sér í lági
af tveim atriðum, framhaldssög
unni sem að sögn kuanugra
helgar sig holdsins girndum svo
til í hverjum- dálki, og Jóni
Reykvíking. — Hið síðamefnda
atriðið verður hér lítillega gert
að umtalsefni.
Jón þe3si Reykvíltingur hef-
ur frá því fyrst hann steig útá
ritvöliinn iðkað árásir á ýmsa
mæta menn. Meðal þeirra sem
orðið hafa fyrir einna svívirði-
Iegu3tum árásum hans eru
menn eins og Halldór Kiljan,
Jón Helgason þrófessor og séra
Sigurbjöm Einarsáon. Er það
venjan hjá Jóni Reykvíkingi að
orðbragðið verður 'eftir því
dólgslegra sém meiri eru mann
kostir þess sem á er ráðizt. —
1 fáum orðum sagt, það var orð
ið álit fólks að Jón Reykvíking-
ur gæti ekki stungið nlður
penna nema til ærumeiðinga
væri.
★
AHt í eínu lófsyrðL
En svo gerðist það ótrúlega
síðastliðinn mánudag. Þessi
götustrákslega innrætti maður,
sem frá upphafi hafði ekki haft
annað efni í dálka sína en dylgj
ur, róg og svívirðingar, var allt
í einu kominn inná nýja bylgju-
lengd. Hástemmd hrósyrði og
hin fegurstu ummæli séttu. svip
sinn á dálka hans þennan dág.
Og hverjum var máðurinn að
hrósa? Hann var að hrósa
Bjarna Benediktssyni, utanrxk-
isráðherra. Bjarni Benedikts-
son er Islendingur nr. 1, sagði
Jón ReykvíkingUr, — ekki að
neðanverðu eins og sumir kynnu
að halda;-nei, Islendingur nr. 1
að ofanverðu! — Sagði maður
einn, er hann háfði lesið nefnd
ummæli Jóns Reykvíkings í
Mánudágsblaðinu: „Þá held ég
kvehnafarið í frámhaldssögunni
sé skárra, að minnsta. kosti frá
fagurfræðilegu sjónariniði."
★
Nokkur orð um
malbibun.
R. H, skrifar: „Það er kunn-
ara en frá þurfi að segja, að
malbikun hér í Reykjavík virð-
ist ekki hafa verið /framkvæmd
réttan hátt. Malbikið þolir t.
d. engan hita heldur bráðnar
bókstaflega í því tjaran ef nokk
uð að ráði hlýnar í veðri. Frost
og kuldar hafa einnig slæm á-
hrif á það, sprengja það og
spilla því á ýmsan hátt......
Er.da er það ekki einleikið
hversu oft þarf að frámkvæma
viðgerðir á götUul hér, og segja
þeir sem kunnugir eru í útlend-
Um borgum að- viðhald malbik-
aðra gatna þar sé margfalt
ko3tnáðarminna ,ea . bér. ....
Það .er sem 3é augljóst mál, að
eicthvað er bogið við þetta allt
saman. ....
★
Sérfræðingar frá
útiöndum.
„ .... Nú er svo að sjá sem
ofurlítill áhugi.hafi vaknað hjá
bæjaryfirvöldunum fyrir því að
koma þessum 'málum í viðunan-
legra horf, og 'er það gott.
Hjónunum Rósu
r._ og Helga Óskari
W rí ^ Einarssyni, bif-
\ Ájj reiðastjóra, Soga-
v vegi 128 fæddist 12
marka sonur 14.
júní s. 1. — Hjónunum Gyðu Gu'ð-
jónsdóttur og Franklín Jónssyni,
Kaplaskjóli 18, fæddist 18 marka
dóttir, 16. júní

FramJiikl á 7. síðu.
H Ö FNÍ N:
Jón forseti fór á veiðar í fyrra-
dag. Geir fór tii útlanda í gær-
morgun. Skallagrímur kom af
véiðum í gærmorgun og fór til
Englands í gær. Hallveig Fróða-
dóttir fór til England3 í gær.
Siglunesið kom hingað kl. 2 í gær
og vitaskipið Hermóður fór í
strándferð.
I SPISKSALAN :
20. þ. m. seldi Búðanes 157,4
smál. í Hambörg, og sama dag
seldi Hvalfell 272,3 smál. í Cux-
haven. 18. þ. m. séldi mótorskipið
Snæfell 972 kits fyrir 1509 pund.
EINABSSONiZOÉGA:
Foldin er í Grimsby. Lingestroom
er i Færeyjum.
BIKISSKIP:
Esja fór frá Akureyri um hádegi
í gær á austurleið. Helcla á að
fara frá Glasgow síðdegis í dag
tii Reykjavíkur. Herðubreið á að
fara frá Reykjavík á morgun til
Vestfjarða. Sltjaldbreið átti að
fara frá Reykjavík í gærkvöld til
Vestmannaeyja. Þyrill er í Reykja
vík.
E I M S K í P :
Brúarfoss er í Reykjavik. Detti-
'foss kbm til Antwerpen 19.6. Fjail
foss kom til Rotterdam 21.6. frá
Antwerpen. GÖðáfoss er í Kaup-
mannahöfn. Lagarfoss kom til
Leith 18.6., fer þaðan væntanlega
til Hull 22.6, Selfoss kom til Leith
19.6. Tröllafoss er væntaniegur til
N. Y. í dag 21.6. Vatnajökull kjm
til Hamborgar 17.6.
Þann 18. þ. m.
opinberuðu trúlof-
un sxna, Auður EIí
asdóttir, Njálsgötu
75 og Kjartan Hs.f
steinn Guðmunds-
son, blikksmiður, ■ Miðstræti 8 B.
— Þann 17. júní opinberuðu trúlof
un sína, ungfrú Guðmunda Krist-
jánsdóttir frá Flateyri og Þórður
Sveinsson frá Fossi x Staðarsveit.
— Þann 17. júní oþinberuffu trúlof
un sína, ungfrú Erna Guðmunds-
dóttir, Hofsvallagötu 19 og Guð-
jón Á. Friðleifsson, verzlunarstjóri
hjá Sláturfélagi Suðurlar.ds, til
heimilis á Lihdargötu 60. — Ný-
lega opinberúðu trúlöfun sína, ung
frú Dagbjört Shæbjörhsdóttir,
Hellu; Rangv., og Villijálmur Valdi
14:30 Messa í Frí-
kirkjunni (séra
Halldór Kolbeins,
prestur x Vest-
mannaeyjum. Fyr-
ir altari séra Árni
Sigurðsson). 19.30 Tónleikar: Lög
úr óperettum (plötur). 20.30 Syno-
duserindi í Dómkirkjunni: Játning
arritin og íslenzka þjóðkirkjan
(séra Björn Magnússon dósent).
21.06 íslenzk sönglög (plötur). 21.
15 Frásaga: Höfuðkúpan í Hrís-
um (Kristín Sigfúsdóttir skáld-
kona. — Jón úr Vör flytur). 21.25
Tónleikar: „Borgari í gervi áöals-
manna,,“ svíta eftir Richard
Strauss (píötxir). 22.05 Danslög
(plötur). 22.30 Ðagskrárlok.
Gjafir til BUndraheimilis Bllndra-
vinafélags Islands.
11 Bakkfirðingar til minningar
um Gúðjón Sæmundssön, kr. 1.100.
00, Gamalmenni kr. 20.00, Afi (á-
heit) kr. 20.00, Egill Egilsson
Tuhgu Auðkúluhreppi1 kr. 100.00,
G. P. til minningar um Sólveigu
Jónsdóttir kr, 20.00, N. N. 100.00,
S. Z. kr. 5.00, Ónefnd köna kr.
P210.00.
Kærar þakkir. Þ. Bj.
Nýlega voru
gefin saman i
hjónaband, ung
fr. Hjördís Hjör
leifsdóttir, Þörs
götu 23 ög Guð
jón Einarsson, fulltrúi hjá Eim-
skipafélagi Islands, Barmahlíð 25.
— Nýlega voru gefin saman í
hjónaband, ungfrú Guðbjörg Gunn
arsdóttir, Selvogsgötu 5, Hafnar-
firði og Ásgeir Long (Valdimavs
Long, kaupmanns), Brekkugötu
11, II. vélstjóri á botnvörpungnum
Júlí. — Nýiega voru gefin saman
í hjónaband af Bjarha Jónssyni,
Sólveig Árns,dóttir, Hjallaveg 31
og Þórður Eggertsson, Borgarnesi.
— 1 gær voru gefin saman x hjóna-
fcand í Danmörku, ungfrú Birna
Björnsdóttir, trésmíðameistara
Einarssonar, Blöndúósi og heria-
garðseigandi Jóhan Stelling. Heim-
ili ungu hjónanna er Borgegárden,
Ölby, Koge.
MUNIÐ
að lesa smááuglýsingarnar, þær
eru á 7. síðu.
Næturakstur í nótt annast Hreyfiil
----Sími 6633.
Næturlæknir er í læknavarðstof-
unni, Austurbæjarskólanúm. —
Sími 5030.
Stjóra AlþýðásambandsitLs mun nú finua það að henni
hefur á rúmu hálfu ári tekizt að svipta sjáLfa sig trausti
og virðingu vérkamanna í jafn ríkum mæli og fýrsta ríkis-
stjórn Alþýðuflokksins á hálfu þriðja ári, og ér það ó-
neítanlega mikið afrek. V -
Gullfaxi er væntan
| legur frá Prestvík
og London kl. 18.30
í dag. 1 gær var
flogið frá Flugfé-
lagi Islands til Akureyrar, Siglu-
fjarðar og Húsavikur, 2 ferðir á
hvorn stað', og ein ferð til eftir-
talinna staða: Vestmannaeyja,
Kópaskers og Keflavíkur. í dag
verður flogið til Akureyrar (2 ferð-
ir), Vestmannaeyja, Hólmavíkui-,
ísafjarðar, Siglufjarðar og Kefla-
víkur. — í gær fóru flugvélar Loft
leiða til Véstmannaeyja (2 ferðir)
Akureyrar, Isafj. (2 ferðir) Flat-
eyrar, Þingeyrar og Hellisands.
I dag verða farnar áætlunarferðir
til Vestmannaeyja, Akureyrar, Isa-
fjarðar, Siglúfjárðar, Hólmavíkur,
Fagurhólsmýrar ög Kirkjúbæjax-
klausturs. Hekla fór í gærmorgun
kl. 8 til ’ Kaúpmannahafnar með
30 fafþega. Váentanieg aftúr i dag
kl. 5 e. h.
Veðurntlitið í dag: Suðvestan
gola eða kaldir'BrkOniuIaxiflt en
hokkuð skýjað, /rii-.-ú" ' '" I