Þjóðviljinn - 27.10.1949, Blaðsíða 4

>s
MOÐVIUINN-
F'irnmtudagTjr 27. cktcbcr 1&49
ÞlÓÐVILIINN
Ctgefandl: Bamelnlngarflokkur alþýSu — SósíaHstaíIokkurfnn
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), SigurSur GuSmundssion
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason
BtaSam.: Ari Kórason, Magnús Tcríi Ólafnson, Jónas Árnaoon
Attglfsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson
Etltstjórn, aígreiSala, auglýsingar, prentsmlSja: SkóIsvBiCn-
etíg 1® — Síml 7590 (þrjár línur)
ÁstalftarverC: kr. 12.00 ó mónuCi — LausaeóluverC 50 aur. eint.
PrentsmiCja ÞjóCviljans Itl.
Sósiaiietaflokkurlnn, Þórsgðtu I — SEmJ 7610 (þij&r llnni)
BÆJAUFOSTIKIVN,
.

Úrslit kosmrrganna
Það er nú sýnilegt að kosningarnar breyta engu sem
máli skiptir nm flokkaskipun á þingi. Þær hafa. að miklu
leyti orðið endurtekning á kosningunum 1946.
I ræðu sinni i útvarpsumræðunum 18. oktcber sagði
Brynjolfur Bjamason að þjóðin ætti í kcsningunum að
evara eftirtöldum spumingum:
„1. Ertu með gengislækkun og .lcgum .eem afnema
verkfallsréttinn ?
2. Ertu með því að dregið verðj stóriega úr' atvinnut
framkvæmdum, að byggð verði færri ibúðarbús og færri
atvinnufyrirtæki, færri skólar, færri sjúkrahús?
3. Ertu með AtlanzhafssáttmáJanum^ ^ramlsngingu Kefla
víkursamfiingsins og aukningu- amensite .yigbÚHaða^ 'ú ís-
landi? , . v *’
.... ■ .'■••• *■ ;• *'•>• , : -•• > y ■' ,
— Hver sá sem kýs Sjálfstæðisflokkinn, Framsóknar-
fíokkinn eða Aiþýðuflokkinn svarar öllum þessum spura-
irgum játa.ndi. Hver sá sem kýs lista og frambióðendur
Sósíalistaflokksins svarar öllum spuraingunum reitandi.“
Þjóðaratkvæðagreiðsl.unni ér nú lokið og ýflrgnæfahdi
meirihluti kjósenda svaraði spumingunum játándi, kallaði
yfir sig þau óhæfuverk sem stjóraariiðið hefur undirbúið.
Jafnframt hefur mikill meirihluti þjóðarinnar tekið
með þökkum stjóraarstefnu undanfarinna ára. Kcsninga-
úrslitin eru þakklæti. fyrir tol.lana og skattana, fyrir vísi-
tölubindinguna, fyrir verzlunaróreiðuna, fyrir braskið, okr-
ið cg svarta markaðinn, fyrir skriffinnskuna, fyrir sam-
arátt atvinnulífsins, fyrir togarastöðvunina, fyrir gengis-
lækkunina — og fyrir öll landráðin. Meirihluti þjóðarinnar
hefur þakkað auðmjúklega fyrir þetta allt saman, kroþið
að hinum reidda vendi.
Að sjálfsögðu 3ét þjóðin blekkjast, hún -vissi ekki um
hvað var raunverulega barizt í kosningunum, hún trúði
fagurgala og blekkingaáróðri stjóraariiðsins (sem allt var
í stjórnarandstöðu!) og hún skellti skolleyrunum við að-
vörunum Sósíalistaflokksins. Dýrkeypt reynsla þriggja ára
hefur ekkert geíað kennt meirihluta íslenzku þjóðarinnar.
En þótt almenningur hafi vottað stjómarliðinu traust
á fölskmn forsendum, er traustið engu að síður stað-
reynd. Og það er rétt að þjóðin geri sér það ljóst þeg-
ar í stað að hún hefur sjálf kallað yfir sig — í blindni —
þau örlög sem framundan bíða.
Þess verður ekki langt að bíða að almenningur fái að
finna afleiðingar kosninganna. Á næstunni verður ríkis-
stjórain endurskipulögð, einhver mannaskipti framkvæmd,
forustan sennilega tekin af Alþýðuflokknum — en síðan
verður tekið tij óspilltra málanna.
Framundan bíður harðvítug barátta. Sósíalistafiokk-
urinn hefur haldið aðstöðu sinni óskertri — þrátt fyrir
allan forheimskunaráróðurinn — og hann mun enn sem
fyrr berjast af allri orku sinni fyrir máJstað Islands, fyrir
málstað vinnandi fólks. Og sú stund rennur, og ef til vill
verður hennar ekki langt að bíða, að íslenzkur aJmenning-
ur fer að Jæra af reynslunni, að þjóðin hættir að vera
éton, eiginn böðuJI . . ;..-t . ; ,,. .,.• o, -
Enginn tónn lengnr.
Eg sagði ykkur einhverntíma
söguna af reyniviðnum sem
blasir við augum beinn og
spengilegur úíum gluggann hjá
mér. Hann var þá enn með nær
óbugað sumarþrek, aðeins eitt
og- eitt laufblað hafði látið að
vilja hinna fyrstu frosta, brugð
ið litum og tileinkað sér tízku
nýrrar árstíðar, rauðbrúna
tízku haustsins, aðeins eitt og
eitt laufbiað hafði hlýðnazt
skipunum breyttrar veðráttu og
skipt um tón, að öðru leyti var
ennþá ríkjandi hjá reyniviðnum
hinn sterki tónn gróandans,
grænn tónn sumarsins. — 1
millitiðinni virtist hinsvegar
•hafa komið voldug hönd
og svipt burt laufskrúði reyni-
viðarins- eins og þegar maður
rennir nöglinni uppeftir punt-
strái og slítur þannig af stöngl
inum öll blöðin og öxin í einni
syipan. Reyniviðurinn stendur
nú með stofn sinn og greinar
berar. Það er ekki lengur xieinn
tónn.
’ v' •.?. ■ V
/>» * .. .*■«• »» ■
'•••;*'--v GaBgj árstos getnr'eng-
j, ton breytt.
Jaj veturinn er kcminn, ekki
snögga. ferð: einsog stundum
áður i haust þegar yfir hafa
gengið kuldakaflar . en blíður
fyjgt á éftír; — að .þessu sinni
er veturinn kominn til að vera.
Það hefur meir að segja fallið
,'föl á-jörð, og Tjörnin ,er orþin
eitt svell. — Að vísu er engin
ástæða til að barma sér ýfir
komu vetráriiis; hann hefur sín-
ar góðu hliðar einsog flest ann-
að, auk þess gamalkunn stað-
reynd að gangi ársins getur
enginn breytt eftir sínum
smekk. Hinsvegar hljótum við
alltaf að bíða með nókkurri ó-
þreyju eftir ' þeim tíma . þegar
aftur kemur tónn í tilveruna,
hinn sterki tónn gróandans.
Innsta eðli okkar er nefnilega
alveg það sama og reyniviðar-
ins sem stendur nú með berar
greinar og þráir vorið.
□
tjldin sviS.
L. E. skrifar: — „Kæri Eæj-
arpóstur. — Mig langar til að
koma stuttri fyrirspum á fram-
færi .... Það er fyrirspurn við
víkjandi eftiriitinu með slátri
sem almenningi er selt. Þannig
er nefnilega mál með vexti, að
ég keypti um daginn nokkuð af
hausum til að svíða og sjóða
niður til vetrarins. En þegar
konan mín hafði sett þá i pott
inn, þá gaus upp megnasta ýldu
fýla. .... Mikill hluti hausanna
var sem sé úldinn. Þetta var
óætur matur og urðum Við að
henda honum .... Þetta fær
mig sem sagt til að spyrja,
hvort slátur sé ekki háð jafn
ströngu eftirliti og önnur mat-
væli. — L. E.“
Leyft að llytjia inn
leikarablöð!
„HlínV- skrifar: —t ,-,Eg *!*arð
undrandi núna um daginn, þeg-
ar ég sá í bókabúð einni mikið
af nýjum amerískum leikara-
blöðum. Eg varð undrandi
vegna þess, að mér er kunnugt
um að lítið sem ekkert af út-
lendum bókum fæst flutt inn,
og er borið við gjaldeyris-
skorti. Vegna gjaldeyrisskorts
hefur m. ö. o. ekki þótt fært
að gefa okkur tækifæri til að
fylgjast með því sem gerist í
bókmenntum annarra þjóða ....
Þetta gjaldeyrissparnaðartil-
stand varðandi bækur og pappír
yfrrleitt, hefur m. a. s. gengið
svo langt, að það er orðin mikill
skortur á stílabókum, teiknibók
um og öðru slíku, sem nauðsyn
legt er við kennsluna í bama
skólunum .... En nú er sem
sé allt í einu leyfður innflutn-
ingur á þeim „bókmenntum“
Ameríkana, sem kallast leikara
blöð. .... Þaetti mér gaman að
heyra á hvaða forsendum það
leyfi er veitt. — HIín.“
□
:-• ;■ : Svelllö verfior að vera
gott.
„Skauti“ skrifar: — „Nú eru
komin frost, og því má búast
við svelli á Tjörnina (það ér
raunar þegar komið), og þess-
vegna. er aftur tímabært að
hvetja til þess, að allt sé gert
til ■ að svellið verði sem allra
bezt fyrir okktir, þetta fólk,
sem. hefur áhuga á skautaíþrótt
inni. Það hefur verið vanrækt
æðj mikið undaníama vetur. ..
"Við skulum vona, að sú saga
endurtaki sig ekki núna í vet-
ur ...... Skaufi.“
Z * ■
norðan í morguo.
t fyrradag voru
geíin saman í
rjpnabánd, Jó-
lanna Einarsd.
trá Vogi og
pórarinn Jó-
hannesson verzlunarmaður. Heim
ili þeix-ra verður á Bergþórugötu
53.

/ j Jljónunum Krist-
/ ínu Þorvaldsdóttur
Aj og Nóa Matthías-
HÖFNI\:
Lingestroom íór til útlanda
í fyrradag. Kári kom frá útlönd-
um í gær. Garðar •Þorsteinsson
fór á veiðar í gær. Hallveig Fróða
dóttir og Skúli Magnússon komu
af veiðum í fyrrinótt. Skjaldbreið
fór í strandferð í fyrradag.
EINAKSSON&ZOltGA:
Foldin fór frá Djúpavogi síð-
degis í fyrradag til Hull. Linge-
stroom fór frá Reykjavík kl. 5 i
fyrradag áleiðis til Amsterdam
urn .Færeyjar.
EIMSKIP:
Brúarfoss fór frá Leith i gær
26.10 til R&ykjavíkur. Dettifoss fór
frá Hull í gær 26.10. til Reykja-
vikur. Fjallfoss var á Akureyri
fór þaðan i gær til Húsavikur.
Goðafoss fór frá Vestmannaeyjum
24.10. til Antwerpen og Rotter-
dam. Lagarfoss fór frá Reykjavik
24.10. til Hull og London. Selfoss
fór frá Siglufirði 20.10. til Gauta
borgar og Lysekil. Tröllafoss fór
fi'á New York 19.10. til Reykjavik
Vatnajökull lestar frosinn fisk á
norður og austurlandi.
RIKISSKIP:
Esja er á Austfjörðum á suður
leið. Hekla fer frá Reykjavík um
hádegi , í dag austur um land til
Siglufjarðar. Herðubreið verður
væntánlega á - Akureyri í dag.
Skjáldbreið érl á Breiðáfirði. Þýl-
f jfjl Y syni, Hörpugötu 11
V fæddist 16 marka
dóttir 23. október.
— Hjónunum Guðlaugu Guðjóns-
dóttur og Lárusi Þorsteinssyni,
Hraunteig 17, fæddist 16 marka
dóttir 19. október.
19.00 Ensku-
kennsla 119.30 Tórx
leikar: Harmon
ikulög (plötur).
19.40 Lesin dag-
skrá næstu viku.
20.20 Ötvarpshljómsveitin (Þcrar-
inn Guðmundsson stjórnar): a)
Lítill lagaflokkur eftir Rosse. b)
„Orientale" eftir César Cui. c
„Liebeslieder-Wa)zer“ eftir Brahros
20.45 Dagskrá Kvenfélagasam-
bands Islands. — Brlndi: , Rætt
við " Júlíönu Sveinsdóttur listmál-
ara (frú Aðalbjþrg . Sigúrðardótt-
Ir). 21.10 Tónleikpr: Etudes op.
25 eftir Chopin (plötur).'21.25 Á
ínnlcndum.vettvangj KEmlI Björns
son). 21.40 Tónleikar: Fjþgur fiðlu
lög op. 17 eftir Suk (nýjar plöt-
tir). 22.10 Symfónískir tónleikar
(plötur). 23.10 Ðagskrárlok.
HaUgrímsmessa
fer ffam i lfvöld
27. okt., kl. 8,30 i
.; Hallgrimskirkju..
Sr. Sigurjón Árna-
son prédikar. Séia
Jakob Jönsson og próf. Sigur-
bjöm Einarsson' þjóna fyrir : alt-
ari. Fylgt verðui gömlu messu-
íormi. Samskot fyrir kirkjuna fara
fram eftir, messu. .
FLCGFÉLAG ISLANDS:
1 dag verður flog-
ið til Akureyrar,
Reyðárfj Fáskrúðs
fjarðar og Vest-
mannaeyja. I gær
' var flogið til Isafj.
Hólmav., Akureyrar, Siglufjarð-
ar, Blönduóss og Vestmánna-
eyja. Gullfaxi fer í fyrramálið kl.
9.30 til London.
Húsmæðrafélag Reykjavikur
heldur fund föstudaginn kl. 8,30
að Borgartúni 7. Fundarefni: Vetr
arstarfsemin, sjúkrahúsmál, kaffi
drykkja og dans.
Hlutavelta Kvennadéildar Slysa-
varnafélags Islands.
verður næstkomandi sunnudag í
Listamannaskálanum. Þeir sem
hafa í hyggju að gefa muni á
hlutaveltuna eru góðfúslega beðn-
ir að koma þeim til Verzluna.r
Gunnþórunnar Halldórsdóttur í
Eimskipafélagshúsinu.
Næturlæknlr er í læknavarðstof-
unni, Austurbæjarskólanum. —
Sími 5030.
Næturakshir i nótt annast
Hreyfill, shni 6633.
Næturvörður er í Ingólfsapóteki,
simi 1330.
Frá Kvenfélagi Hallgrímsldrkju
Félagskonur eru vinsamlega
beðnar að hjálpa við merkjasöl-
una í dag. Nefndin.
Leikfélag Reykjavikur hefur
frumsýningu á Hringnum eftir
Somerset Mougham, annað kvöld
kl. 8 í Iðnó.
Veðurúílitið í dag: Austán og
siðan suðaustan kaldi. Skýjað og
dálítil rigning. Hiti 2-3 stig.