Þjóðviljinn - 16.12.1949, Qupperneq 4
ÞJÖÐVILJINN
Föstudagur 16. des. 1949
plÓÐVILIINH
TJtgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson
Fréttastjóri: Jón Bjarnason.
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Jónas Árnason
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson
Ritstjórn afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skóiavörðu-
stíg 19 — Sími 7500 (þrjár línur)
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
Áskriftarverð: kr. 12.00 á mán. — Lausasöluverð 50 aur. eint.
Sósialistaflokkurinn, Þórsgötu 1 — Síml 7510 (þrjár línur)
[ íslenzkir sósíalistar fyrirskipa
Kéminform
Undanfarið hefur Alþýðublaðið flutt þann boðskap að
Isamfylkingarstefna Sósíalistaflokksins væri runnin undan
rif jum Kóminform, hún hefði verið fyrirskipuð á síðasta
þingi þerrar samkomu. Hvernig kemur sá boðskapur heim
við staðreyndir?
P’yrir kosningar 30. október lögðu sósíalistar megin-
áherzlu á nauðsyn vinstri samvinnu og höguðu kosninga-
baráttunni allri í samræmi við það.
16. nóvember sendi þingflokkur Sósíalistaflokksins
Hermanni Jónassyni bréf þar sem Sósíalistaflokkurinn tjáði
eig reiðubúinn til vinstri samvinnu.
24. nóvember kom 7. þing Sósíalistaflokksins saman
og samþykkti víðtækar ályktanir um nauðsyn vinstri sam-
Vinnu jafnt í bæjarstjórnum sem stjórn landsmálanna.
28. nóvember samþykkir Kominformþingið í Ungverja-
landi ályktanir þær sem Alþýðublaðið gerir mest að um-
talsefni.
Sé þarna um samband að ræða, er það auðsjáanlega
Sósíalistaflokkurinn íslenzki sem gefur Kóminform fyrir-
ekipanir, en ekki öfugt. Og hver veit nema hinn sjúki heili
Stefáns Péturssonar eigi eftir að komast að þeirri niður-
stöðu að raunar séu æðstu menn hins geigvænlega „alþjóða-
3kommúnisma“ búsettir á Islandi. Það væri eftir öðru.
’i' Saurug blaðamennska
Valtýr Stefánsson er nýkominn frá útlöndum en þang-
að fer hann nú orðið með stuttu millibili til að kynnast
starfsaðferðum yfirboðara sinna og taka við fyrirmælum
þeirra. Þegar 'heim kemur er hann óvenjulega ofsafenginn
Ðg trylltur, og er þó ekki ofan á daglegan ofsa hans bætandi.
I gær birtir hann leiðara um norska kommúnista, lép-
Jir fyrst upp ýmsar gróusögur um þá og segir síðan m. a.:
j,,Öll framkoma norskra kommúnista hefur sannað, að komm
íúnistar og Quislingar eru nákvæmlega sarna manntegundin.
,... . I Noregi þýðir kommúnisti fyrst og fremst þjóðsvik-
ari.“ Síðan er ályktunin sú að íslenzki Sósíalistaflokkurinn
gé nákvæmlega eins og kommúnistaflokkurinn norski.
Þá er loks svo komið að maður eins og Nordahl Grieg
er nefndur Quislingur og þjóðsvikari á síðum Morgunblaðs-
ins, þess blaðs sem nýlega eignaði sér Tómas Guðmundsson
af hvað mestu óstýrilæti. Þá er svo komið að þeir miðstjórn-
armenn kommúnistaflokksins sem létu lífið í baráttunni við
mazista á stríðsárunum —en þeir voru 21 og meðal þeirra
þjóðhetjan Viggo Hansteen sem íslendingar kannast við —
ifá slík eftirmæli í málgagni Ólafs Péturssonar. Erfiðleikar
ikommúnistaflokksins norska nú stafa einmitt af hinu mikla
miannfalli forustumannanna á stríðsárunum og síðan eru
erfiðleikarnir notaðir til að svívirða hinar látnu frelsis-
ihetjur.
> Og sá maður sem að þessum skrifum stendur er Valtýr
jStefánsson, danaleppurinn sem stjómaði danska Mogga,
Ibretaleppurinn sem stjórnaði enska Mogga, nazistaleppurinn
eem stjórnaði þýzka Mogga, og bandaríkjaleppurinn sem
mú stjómar bandaríska Mogga. Þessi maður sem verið hefur
lágkúrulegri öllum öðrum pólitískum auðvaldsdindlum á
íslandi þykist þess nú umkominn að velja látnum frelsis-
hetjum þær nafngiftir sem hæfa honum sjálfum öllum ís-
íemdingum fremur. 1
Vafcnsleysi í Camp
Knox.
Maður ’einn, sem býr í Camp
Knox, skrifar eftirfarandi um-
kvörtun: „íhaldið lætur ekki
mikið bera á umhyggjunni fyrir
okkur, íbúum þessa hverfis,
frekar en vant er .... Þannig
er mál með vexti, að í frostun
um núna hafa víða sprungið
vatnsrör í hverfinu, og sökum tveggja er slæmt; sé fyrri tím
þess að bærinn, sem er skyld- inn gem flestir munu
ugur til að sjá um allt viðhald gera> vinngt ekki tími m að þvQ
í hverfinu, hefur vanrækt að upp matarílátinj né hátta börn
gera við bilanirnar, eru nu heil ^ þar gem mg börn erU) 46ur
ar braggasamstæður búnar^að en farjð er ftf staðj nema þvi
aðeins að koma á síðustu
Gjafir til byggingar Æskuiýðs-
hallar.
Frá BÆ.R. hefur blaðinu bor-
izt listi yfir peningagjafir til bygg
ingar æskulýðshallar í Reykjavik.
Fara hér á eftir nöfn nokkurra
kvenna er gefið hafa 10 lcr. hver:
Sigurveig Ragnarsd., Fjóla Ing-
varsd., Hildur Thorarensen, Svan
,/Eins og eflaust fleiri, hefur
mig oft furðað á því, að hljóm hvít Ragnarsd., Ruth Árnad., Sói
leikar hér í Reykjavík skuli
því nær alltaf vera haldnir á
matmálstíma, eða frá kl. 7—
9 e
veig Olafsdóttir, Unnur Júlíusd.,
Auður Óskarsd., Arnþrúður Guð-
mundsd. — Kr. 5 hafa gefið: Anna
Guðmundsdóttir, Ásdís F. Guðnad.,
h. Þetta er vitanlega mjög Þorbjörg Ólafsd., Erla Pálsdóttir,
óhentugur tími fyrir flesta, og Ástríður Skagan.
þá sérstaklega fyrir húsmæður,
sem þurfa þá annaðhvort að
hafa matinn til kl. 6, eða þá
ekki fyrr en eftir kl. 9. Hvort
Skrifstofa Mæðrastyrksnefndar er
í Þingholtsstræti 18. Þar er tekið
á móti gjöfum til einstæðings-
mæðra kl. 2—7, alla virka daga.
vera vatnslausar í langan
tíma........Nú er ekki að vita
hvort gert verður við þetta
héðan af fyrir jól, en við hugg
um okkur við það, að íhaldið
mundi þá mikið breytt, ef það
stundu. Tel ég alveg víst að
þetta sé ein ástæðan fyrir því
hve oft fólk kemur seint á
hljómleika, sjálfu sér og öðrum
til leiðinda. 1 nafni fjölda
Nýlega voru
gefin saman í
hjónaband af
séra Jakobi
Jónssyni, Mar-
grét Pétursdótt
ir og Einar Sig
urðsson, stýrimaður, Ljósvallag.
18, Reykjavík.
eða 9? — hvor skemmtunin á
meiri rétt á sér, fyrst notast
þarf við kvikmyndahús sem
hljómleikasal ? Persónulega
finnst mér að hljómleikar al-
mennt eigi meiri rétt á sér þeg
ar tekið er tillit til þess hve
sjaldan þeir eru haldnir í hlut
falli við kvikmyndasýningar.
— Áheyrandi.“
★
léti ekki skína í einhverja um- margra húsmæðra leyfi ég mér
hyggju fyrir okkur, þegar nær
dregur bæjarstjórnarkosning-
um!—“
□
Ástandið á
„íssjoppa.“
„Ung móðir“ skrifar: —
„Þar sem ég er ekki tíður gest
ur á svokölluðum „íssjoppum"
bæjarins, varð ég dálítið hissa,
er ég fyrir nokkru kom á einn
slíkan stað, með 5 ára telpu.
Það var svo mikill hávaði þarna
að varla var mögulegt fyrir af-
greiðslustúlkurnar að heyra
hvað sagt var. Eftir að við litla
stúlkan höfðum þó fengið okk-
ur afgreiddar, settumst við að
borði í salnum til þess að gæða
okkur á ísnum. Þegar ég svo
fór að líta í kring um mig, sá
ég á að gizlta 8—8 skólabörn,
sem augsýniiega höfðu farið
béint úr skólanum, með töskurn
ar sínar, til þess að fá sér ís.
Það er nú ef til vill ekkert við
það að athuga, en framkoma
þessara barna var í hæsta máta
ókurteis; þau æptu og görguðu
hvert í kapp við annað, og létu
öllum illum látum.
□
5 ára barni blöskrar.
„Eftir að þessu hafði farið
fram nokkra stund, gekk ég til
einnar afgreiðslustúlkunnar og
spurði hana hvort það væri
virkilega látið viðgangast að
börnin létu svo illa. Stúlkan
var prúð og kurteis en svaraði,
að það þýddi ekkert að banna
þeim, því þau gegndu alls ekki
nema kallað væri á lögregluna,
og hún kynni ekki við að gera
það, þar sem börn ætti í hlut.
— Eg tók eftir því að snögg:
klæddur maður stóð og talaði
við aðra afgreiðslustúlkuna úti
í horni, og gizkaði ég á að það
væri eigandi „sjoppunnar." Get
ur það verið að eigendur þess-
ara fyrirtækja láti hvað sem
er viðgangast til þess eins að
græða á þeim? Jafnvel 5 ára
barni blöskrar svo að það segir
við móður sína: „Þetta eru illa
upp alin börn.“ — Ung móðir.“
□
Athugasemd vegna
hljómleika.
„Áheyrandi“ skrifar: —
18.30 Islenzku-
kennsla; I. 19.00
Þýzkukennsla; II.
20.30 Útvarpssag;-
að skora a þa, sem að hljom- > eftir Gunnar Gunn
leikum standa hér í bæ, að arsson. vii. iestur (höfundur ies).
breyta þessu tafarlaust. Því 21.00 strokkvartett útvarpsins:
skyldi það ekki vera hægt? Er Ýmis þjóðlög, útsett af Kássmey-
ekki alveg sama hvort felld er er- Frá úUöndum (Jón Magn
niður kvikmyndasýning kl. 7
ússon fréttaritstjóri). 21.30 Tónleik
21.40 Spurningar og svör um
H Ö F N I N:
Bjarni Ólafsson kom af veiðum
í gær og hefur væntanlega farið
í gærkvöld áleiðis til útlanda með
aflann.
RIKISSKTP:
Esja er á Vestfjörðum á norður
leið. Hekla er væntanleg til
Reykjavíkur í kvöld að vestan og
norðan. Herðubreið er á Austfjörð
íslenzkt mál (Bjarni Vilhjálmss.).
21.55 Fréttir og veðurfregnir. Dag
skrárlok.
Nýlega. hafa
opinberað trúlofun
sína, ungfrú Fríða
Þórðardóttir, Foss-
vogsbletti 47 og
Haukur Guðmunds
son, Mávahlíð 13,---- Nýlega opin
beruðu trúlofun sína, Elísabet
Pálsdóttir, Mánagötu 16 og Berg-
ur P. Jónsson, Blátúni við Kapla
skjólsveg.
Búnaðarblaðið
Freyr, nóv.-des.-
heftið ’49, er
komið út. 1
heftinu er
þetta efni m.
a.: Skammdegi,
eftir Gísla Kristjánsson ritstjóra;
Ræða flutt á bændahátíð að Laug-
uiá 31. júlí 1949, af Jóni Sigurðs-
syni i Yztafelli; Frá styrjöld til
bústárfa; Bændasamband Norður-
landa; Heim að Hólum, eftir Gísla
Kristjánsson, 11 myndir fyígja;
Landbúnaðurinn 1948 (Úr skýrslu
Landsbanka Islands); Úr niður-
stöðum búreikninga 1946; XII. al-
þjóðafundur um mjólkurmál eftir
um á norðurleið. Skjaldbreið er Sigurð Pétursson; Húsmæðraþátt-
væntanleg til Reykjavíkur um há-
degi í dag að vestan og norðan.
Þyrill er í Reykjavík. Helgi fer
frá Reykjavík í kvöld til Vest-
mannaeyja.
SKirABEILD S. I. S.
Arnarfell lestar sild á Siglufirði.
Hvassafell lcemur til Aalborg í
dag.
EINARSS-ON&ZOEGA:
Foldin er i Reykjavík. Linge-
stroom er í Amsterdam.
ur; Friggi, smásaga
rúnu; Bækur.
eftir Hug-
Frá skrifstofu verðlagsstjóra.
Nýlega hefur verzlunin Nóva,
Barónsstíg 27 verið sektuð fyrir
sölu á skrautkertum, og nemur
sekt og ólöglegur hagnaður sam-
tals kr. 353.75.
Félagslif
E I M S K I P:
Brúarfoss fór væntanlega i gær
15.12. frá Antwerpen til HuII og
Reykjavikur. Fjallfoss hefur vænt
anlega farið frá Gautaborg 15.12.
til Reykjavíkur. Dettifoss fór frá
Akureyri 12.12. til London. Goða-
foss kom til N. Y. 9.12. fór þaðan
væntanlega 15.12. til Reykjavílcur.
Lagarfoss kom til Reykjavíkur
10.12. frá Kaupmannahöfn. Selfoss með ykkur gesti.
er á Húsavík. Tröllafoss fór frá
N. Y. 6.12. til Reykjavíkur. Vatna
jökull fór frá Vestmannaeyjum
10.12. til Hamborgar.
KR-ingar.
Skemmtifundur verður í Tjarn-
arcafé í kvöld kl. 9.
Skemíiatriði:
Kvikmyndasýning, Danssýn-
ing. Dans.
KR-ingar fjölmennið og takið
Sfcjórnin.
Glímudeild KR.
Næturakstur í nótt annast Litla
bilstöðin. — Sími 1380.
Æfing í kvöld kl. 8.45 í Mið-
bæjarskólanum.