Þjóðviljinn - 15.09.1950, Blaðsíða 4

Föstudagur 15. sept. Í95Ö.
ÞJÖÐVILJINN
luóÐmitNii
Otgeíandl: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíallstaflokkurlna,
Rltstjórar: Magnús Kjartansson (áb.) Slgurður Guðmundsson.
Fréttarltstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðamenn: Arl Kárason, Magnús Torfl Ólafsson,
Auglýslngastjórl: Jónstelnn Haraldsson.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmlðja: Skólavörðu-
stig 19. — Sími 7500 (þrjár línur).
Áskriftarverð: kr. 14.00 á mán. — Lausasöluverð 60 aúr, elnt.
Prentsmlðja Þjóðviljans h. f.
Dýrtíð „móímælt" verðhækkanir
„víttar"
Alþýðusambandsstjórnin hefur unnið nýtt stórfellt
afrek; hún hefur samið ályktun. Og ályktun þessi var
rakin í fréttum hins hlutlausa ríkisútvarps, enda þótt
enn hafi ekki verið að neinu getið daglegra samþykkta
verkalýðsfélaganna vegna svika Alþýðusambandsstjórn-
ar.
En Alþýðusambandsstjórnin hefur sem sagt samið
ályktun. Og í þessari ályktun er dýrtíðinni „mót-
mælt“(!), ríliisvaldið „vítt“ fyrir verðhækkanir, þess
krafizt að launagreiðslur breytist örar en nú er í sam-
ræmi við gengislækkunarvísitöluna og að „ríkisstjórnin
einbeiti sér að því aö færa niður (!) dýrtíðina í landinu
og skapa allri alþýðu manna sem mest atvinnuöryggi“.
Síðan er klykkt út með yfirlýsingu um þá von Alþýðu-
sambandsstjórnar að „fullur skilningur sé ríkjandi í
þessum málum jafnt hjá löggjafanum og ríkisstjórn“ og
nauðsyn þess að hafin sé „einhuga sókn allra lýðræðis-
unnenda gegn kommúnistum og áróðri þeirra í þeim
kosningum til Alþýðusambandsþings sem nú fara í
hönd.“ Morgunblaðið og Tíminn birta þessa ályktun auð-
vitað með velþóknun í gær ekki síður en hið hlutlausa
ríkisútvarp.
Um fyrri hluta þessarar ályktunar er það að segja
að makalausari loddaraleikur hefur sjaldan sést á ís-
landi, þar sem menn eru þó ýmsu vanir. Ekki er liðinn
nema rúmur hálfur mánuður síðan Alþýðusambands-
stjórn sat á stöðugum samningafundum með gengislækk
unarstjórninni. Hún hafði þá í höndum hin sterkustu
vopn, uppsögn allt að 50 félaga og ^firvofandi samræmda
kaupgjaldsbaráttu um land allt. Hvers vegna voru þá
ekki bornar fram þær kröfur sem nú er verið að böggl-
azt með í kauðalegri ályktun? Hvers vegna var ríkis-
stjórnin þá ekki knúin til þess að gera raunhæfar ráð-
stafanir gegn dýrtíðinni að tilvísan Alþýðusambands-
stjórnar, að koma í veg fyrir allar frekari verðhækkan-
ir, að tryggja launamönnum mánaðarlega kauphækkun
I samræmi við vísitölu og að tryggja öllum fulla atvinnu?
Alþýðusambandsstjórn var í lófa lagið að knýja þessar
lágmarksaðgerðir fram með 50 einhuga verkalýðsfélög
að baki sér, en hún lét sér ekki neitt slíkt til hugar
koma. Hún rétti aðeins verkamönnum kr. 2.24 á dag —
tvær miðdegispylsur — og gaf síðan út fyrirmæli um að
hætta allri kaupgjaldsþaráttu, hinn algeri sigur hefði
unnizt! Og þá var ekki minnzt einu orði á þau baráttu-
mál sem r.ú eru fest í ályktun, enda var slíkt óþarft, sig-
urinn var sem áður s:gir alger.
í dag,* hálfum mánuöi seinna, eftir að búið er að
senda út fyrirmælin um niðurfellingu kaupgjaldsbar-
áttunnar og hið ósigrandi vopn 50 samhuga félaga er
ekki lengur tiltækt, finnur Alþýðusambandsstjórnin allt
í einu hjá sér köllun til aö „mótmæla“ dýrtíðinni og
',,víta“ verðhækkanirnar! Skyldi það ekki hafa mikil
áhrif?
Niðurlag ályktunarinnar um „baráttuna gegn
kommúnismanum11 er hins vegar lykillinn að svikunum.
Alþýðuflokkurinn ræður aðeins heildarsamtökunum fyi*-
ir náð stjórnarflokkanna og er því algerlega háður
geðþótta þeirra og fyrirskipunum. Eina vonarglæta hans
nú er áframhaldandi stuðningur stjórnarflokkanna, en
tveggjakrónusvikararnir munu komast að því að sá
jstuðningur er of dýru verði keyptur.
691 kr. í mjólkurafurðir
á mánuði.
Ég talaði í gær við mann
sem hefur fyrir sjö manna heim
ili að sjá. Hann sagði mér að
sin daglegu kaup af mjólkur-
afurðum hefðu verið fjórir lítr-
ar af mjólk, einn lítri af súr-
mjólk, einn peli af rjóma og oft
eitt kíló af skyri. Dagsskammt
lega ályktun af nafngiftunum,
hvernig svo sem fréttamenn út-
varpsins vilja koma þeim heim
við staðreyndir. Ef útvarpið vill
segja frá átökum á hlutlausan
hátt á það að sjálfsögðu að
nefna deiluaðiia sömu nöfnum
og þeir kall'a sig sjálfir.
m
Víst vita þelr betur!
Krossgúta nr. 31.
Lárétt. 1 vonar — 6 hlemmur — 7
óður — 8 sjávardýr — 10 hæðar
11 fornprestum — 14 2eins — 15
í hári — 17 mannsnafn.
Lóðrétt. 2 berja — 3 hálsinn — 4
keyra — 5 detta — 7 drykks — 8
framkvæmaniegt — 9 hásir — 12
ur af þessum mjólkurvörum
kostar nú kr. 23,03, en það ger
ir hvorki meira né minna en
691 krónu á mánuði! Hækkun
sú sem fylgdi í kjölfar smánar-
bótanna nam kr. 3,83 á dag
eða 115 krónum á mánuði.
Sama magn og fyrr hafði því
hækkað í verði um tæp 17%.
Kunningi minn hefur allgóðar
tekjur eftir því sem nú gerist
en þó sagðist hann efast um að
hann gæti leyft sér þann „mun
að“ að kaupa eftir þörfum
mjólk og mjólkurafurðir handa
heimilinu eftirleiðis, og sömu
sögu er að segja um ýms verka
mannaheimili þar sem neyzlan
hefur þó verið stórum minni en
í því dæmi sem hér hefur verið
rakið.
Áróðurinn í útvarpiim
magnast.
Maður er fyrir löngu orðinn
þreyttur á því að kvarta undan
hinum linnulausa áróðri í út-
varpinu og var farinn að taka
hann eins og sjálfsagðan hlut.
En þó hefur hann færzt svo í
aukana á síðustu vikum og dög
um að athygli manns er vakin
á ný. Hver sótrafturinn af öðr-
um flíkar þar vizku sinni, allt
frá Magnúsi íhaldsforingja frá
Mel sem flutti Morgunblaðsfróð
leik um Kóreu til Stefáns Jó-
lianns Stefánssonar sem flutti
eina af smurn venjulegu upp-
þemburæðum um „lýðræði“ og
„ofbeldi.“ Og svo magnaður
virðist þrýstingurinn vera ofan
frá að jafnvel Jón Magnússon
fréttastjóri sem oft hefur gert
sér far um að feta hinn vand-
rataða stíg hlutléysisins getur
ekki minnzt á Kóreumálið án
þess að allt hans tal sé gagn-
sýrt bandarískum sjónarmiðum.
í sambandi við hina „hlut-
lausu“ fréttamennsku útvarps-
ins má einnig minna á það
dæmi að ekki hefur enn heyrzt
í útvarpsfréttum neitt um vít-
ur allra stærstu verkalýðsfé-
laga landsins á Alþýðusam-
bandsstjórnina fyrir svik henn-
ar í kaupgjald3málunum, en
hins vegar var umsvifalaust
þulinn hráasti áróðurinn úr
kosningaplaggi Alþýðusam-
bandsstjómarinnar. — Þessi
vinnubrögð eru þeim mun óaf-
sakanlegri sem Fréttastofan á
samkvæmt lögum að vera frjáls
og óháð stofnun og störf henn-
ar aðeins mótuð af því sem
starfsmennimir vita sannast og
réttast. En víst vita þeir bet-
ur!
★
Eimskip
Brúarfoss fór frá Hafnarfirði i
gærkvöld til Sviþjóðar. Dettifoss
fór frá Rvik í morgun til Vestur-
og Norðurlandsins. Goðafoss fór
frá Bremen 13. þ. m. til Ham-
borgar og Rotterdam. Gullfoss
kom tii Khafnar í gærmorgun, fer
þaðan 16. þ. m. til Leith og Rvík-
ur. Lagarfoss fór frá Halifax 13.
þ. m. til Rvíkur. Selfoss fór frá
Gautaborg 9. þ. m. til Vestmanna-
eyja, Keflavikur og Rvíkur. Trölla
foss kom til New York 11. þ. m.
Ríkisskip
Hekla fer frá Rvík kl. 12 á há-
degi i dag austur um land til
Siglufjarðar. Esja var á Siglufirði
í gærkvöld á leið til Akureyrar og
austur til Þórshafnar. Herðubreið
fór frá Akureyri í gær austur um
land. Skjaldbreið var á Isafirði
síðdegis í gær á norðurleið. Þyrili
er norðanlands. Ármann fer frá
Reykjavík síðdegis i dag til Vest-
mannaeyja.
pota — 13 sár — 16 stafur.
Lausn á nr. 30.
Lárétt. 1 Slafa — 6 aur — 7 gá
8 skræfan — 10 eta — 11 gamma
14 UU — 15 átt — 17 malinn.
Lóðrétt. 2 iak — 3 aurum — 4
fræ — 5 fánar — 7 gat — 8 sögu
9 festi — 12 aum — 13 mál — 16
TN.
Næturvörður
er i Reykjavikurapótekí. — Sími
1760.
Næturlæknlr
er í Austurbæjarskólanum. —
Sími 5030.
Nýlega hafa opin-
berað trúlofun
sína ungfrú Krist-
ín Guðmundsdótt-
ir Núpi, Fljótshlíð
og Ólafur Sigurðs-
son, Ormskoti. Eyjafjöllum.
Ungbarnavemd Lfknar
Templarasundi 3, verður fram-
vegir opin þriðjudaga kl. 1.30—2.30
og fimmtudaga kl. 3.15—4, ein-
göngu fyrir börn sem fengið hafa
kíghósta eða hlotið hafa ónæmis-
aðgerð gegn honum. — Ekki verð-
ur tekið á móti kvefuðum börnum.
SÖFNIN:
Landsbókasafnið er opið alla
virka daga ki. 10—12, f.h. 1—7 og
8—10, nema laugardaga kl. 10—12
f.h. og 1—7 e.h. — Þjóðminjasafnið
er opið kl. 1—3 þriðjud., fimmtu-
daga og sunnudaga. — Náttúru-
gripasafnið er opið sunnudaga ki.
1.30—3 og þriðjudaga og fimmtu-
daga kl. 2—3. — Listasafn Einars
Jónssonar er opið kl. 1.30—3.30 á
sunnudögum.
Leiðrétting
I kvennasíðu Þjóðviljans i gær
hefur misprentazt nafn Svövu
Gunnlaugsdóttur forstöðukonu.
dagheimilisins á Norðfirði. — I
greininni var hún sögð Gunnars-
dóttir. Þetta leiðréttist hér með.
Friiarhreyfing
bönnuð í
Hesssn
Innanrítósráðherrann í
Hessen á bandaríska her-
námssvæðinu í Vestur-
Þýzkalandi, hefur bannað
Hafa Kórverjar gert inn-
rás í Bandaríkin?
Þegar mest var rætt um áróð
urinn í útvarpinu í vetur höfðu
þær umræður greinileg áhrif á
fréttamenn útvarpsins, þeir
gættu sín um tíma betur í áróðr
-inum. En nú er allt komið í gaml
ar skorður á ný og hefur jafn-
vel versnað. Hvað eiga t.d. þær
nafngiftir að þýða að kalla kór
eska herinn „innrásarher" en
hersveitir Bandaríkjanna, Breta
og annarra aðkomuríkja „varn-
arherina"? Ber að skilja það
19.25 Veðurfregnir.
19.30 Útvarpssag-
an: Ketillinn. 21.00
Tónleikar: Fiðlu-
konsert nr. 5 í a-
moll op. 37 eftir
Vieuxtemps (plötur). 21.15 Frá út
löndum (Þór. Þórarinss. ritstj.).
21.30 Tónleikar: Cy Walter og
Stan Freeman leika á tvö píanó
(plötur). 22.00 Fréttir og veður-
fregnir. 22.10 Vinsæi lög (plötur).
22.30 Dagskrárlok.
Lelðrétting
Það var Sigurður Friðfinnsson,
sem vann langstökkið á september
mótinu í fyrrakvöld, en ekki Torfi
Bryngeirsson, —. Sigurður stökk
6,88 m.
alla starfsemi friðarhreyf-
ingarinnar þar. Fundir, sem
friðarnefndir höfðn boðað,
og auglýsingaspjöid til að
kynna Stokkhólmsávarpið
eru bannaðlr og bæklingar
gegn kjarnorkuvopnum hef-
ur verið gert upptækt.
Telpa haiídleggsbsoinai
Um hádegi í fyrrad. varð lítil
telpa fyrir vörubifreið hjá
Snorrabúð við Bústaðaveg með
þeim afleiðingum að hún hand-
leggsbrotnaði og meiddist eitt-
svo að kóreski herinn hafi gert
innrás í Bandaríkin og Bret-
land, herir þessara landa séu
nú að verja frelsi þjóða sinná ?
Þetta virðist vera sú eina eðli
Hinn 6. þ. m. fædd hvað meira-
ist hjónunum Aðal- Telpan heitir Jóhanna A.
heiði Jóhannesdótt Guðmundsdóttir, til heimilis í
tir og Guðmundi , ■ „ TT.
Jenssyni, Barma- Bustaðahverfi 2. Hun var flutt
hiíð 26,12 m. dóttir. í Landsspítalann.