Þjóðviljinn - 18.02.1951, Blaðsíða 6

WM
Þ JÓÐV.IL J r N N
. Sumiudagur 18. febrúar 1951«
SKÁK
Framhald af 3. síðu.
20. Hdl—d2 Ha8—c8
21. Dc2—(11 h~—hO1
22. a2—a3!
Undirbýr b2—b4. Jafnframt
þýðir leikurinn launsátur, ef
svartur skyldi velja þann leik-
inn, sem eðlilegastur er.
22. .... . Rc8—f6 ?
Þessi leikur hefur í för með
sér peðtap, en ekki var auðvelt
að sjá það fyrir. Rd6 var ekki
betri leikur. Þá hefði hvítur
svarað Rf6 — og síðan Hxd6
með svipuðum árangri og nú.
Bezti leikur var Rc7.
23. Rd5xf6! Bd8xf6
En auðvitað ekki Dxf6, Hd6,
De7, Hd7. Svartur er að vísu
ekki öfundsverður af stöðunni,
en hann á vörnina Hd8 gegn
Hd6 (24. Hd6, Hd8 25. Hxe6
Hxdl 26. Hxdl, fxe6)
24. Be3xh6!
Á þennan hátt vinnur hvítur
peðið, Jdví að ef gxh6, þá dugir
Hd8 ekki leng-ur gegn Hd6.
Hvítur vinnur manninn aftur
pg heldur peðinu (gxh6 25. Hd6
Hd8 26. Hxe6 Hxdl 27. Hxf6:,
eða 25. De7 26. Hd7 o. s. frv.
Það kom flatt upp á alla á-
horfendur, að eldingunni skyldi
slá niður á h6!
24...... .
25. Bh6—g5
26. Ddlxd2
27. Dd2—e2
28. Rf3xg5
20. De2—e3
Hf8—d8
Hd8xd2
Hc8—(18
Bf6xg5
De6—li6
Rc6—að.
Svartur reynir eins og hann
getur að koma í veg fyrir Bc4.
30. b2—b4 c5xb4
31. a3xb4 Bb7—c6!
32. Bb5—a6 Bc6—b7!
33. Ba6—f 1! Rao—c6
34. Bfl—c4 Hd8—d7
Enn lcemur Rossolimo áhorf-
endum á óvænt með fallegri
kombínasjón. Getið þið gizkað
á, hverju hvítur leikur næst? .
35. Rgðxf7! Hd7xf7
Eða Dxe3, Rg5f og síðan Hxe3.
36. De3xh6 g7xh6
37. He—dl. Svartur gafst upp,
því að hvítur hótar Hd7. 37.
— Bc8 strandar á 38. Hd6 Re7
39. Hf6. Bezti leikurinn er
Ba6!, en hvítur leikur þá Bxa6
.og á unna skák.
Ásm. Ásgeirss. Guðj. M.
1. d2—(14 d7—d5
, 2. c2—c4 d5xc4
3. Rgl—f3 Rg8—f6
4. Rbl—c3
Eðlilegri leikur er e2—e3.
4. . . . . a7—a6
5. a2—a4 Bxc8—í5
Með þessu móti kemst svart-
ur yfir í slavneska vörn og hef-
rr unnið leik, ef miðað er við
venjulega leikjaröð, því að nú
leikur hann c7—c5 í stað c7—
c6—c5.
6. e2—e3
7. Bflxc4
8. 0—0
e7—e6
Bf8—b4
0—0
9. Rc3—e2
Ásmundur fér sjaldan troðn-
ar slóðir.
9. .... . e7—c5
10. Re2—g3 Bf5—g6
11. Ddl—e2
Betri leikur var Bcl—d2.
11. ... . Rb8—c6
12. Hfl—dl c5xd4
13. e3xd4 ?
Hvítur er auðsjáanlega að
hugsa um drottningarbiskup
sinn, en þessi leikur veikir stöð-
una um of. Betra var Rxd4.
13. .... . Dd8—b6
Keihur í veg fyrir Re5.
14. Bcl—e3 DbG—a5
15. Rf3—li4 Ha8—d8
16. Rh4xg6 h7xg6
17. f2—f3 (?) Hd8—d7
18. Rg3—e4 (?)
Meiri vörn var í Df2 og Re2.
19. .... . Hf8—(18
20. De2—f2 Rc6xd4!
Peðið var ekki nægilega vald-
að! (Bxd4, Rxe4, fxe4, Hxd4,
Hxd4, Dxd4, Be5).
21. Re4—g5 R(14—í5!
22. Hdlxd7 Rf6xd7!
Kemur í veg fyrir Bb6. Svart
ur hótar nú að vinna mann með
Rxe3 og leppa svo drottning-
una. Biskupinn á engan reit
(Ba7, b7—b6 og vi nur biskup-
inn).
23. Kgl—hl Rf5xe3!
24. Rg5xe6
Örvænting, Dxe3 strandar
á Bd2.
24..... f7xe6
Þetta er betra en Rxc4, Rxd8,
Dxd8, Dd4 og vinnur annan
manninn aftur. . j
24. Bc4xe6— Kg8—f8
25. Df2xe3 Da5—e5.
Knýr fram drottningakaup,
’oví að hvítur getur ekki leikið
Db3 vegna Bd6, g3, Rc5 og
nnnur mann.
26. De3xe5 Rd7xe5
27. h2—h4 H(18—(14
28. Khl—h2 b7—b6
Svartur fer hægt um sinn.
-
- Á,-

Eftir A.J* Cronin
93.
dagub
29. Kh2—h3
30. g2—g3
31. a4—a5
32. Be6—e8
33. b2—b3
34. Kh3—h2
Bc8—b7
36. Kh2—h3
37. Bb7—c8?
Bb4—e7
Hd4—(12
b6—b5
H(12—(16
Re5—(13
Hd6—c6
Hc6—c2ý
Rd3—c5
Tímaþröng! En skákin er auð
unnin, hvernig sem hvítur leik
ur.
37...... RcðxbS
38. Hal—dl Hc2xcS
Hvítur gafst upp. -— Skýring
arnar eftir Guðjón M. Sigurðs-
son.
,,Nei, þakk:“ Anna vissi að stúlkur eiga að vera
hógværar, hún borðaði aldrei nema eina. Hún
slfeikti sósuna af fingrunum meðan Sammi át
seinni brauðkolluna. Svó töluðu þau stundum
andartak við frú Grét og gengu síðan aftur að
horninu á Quay stræti, þar sem þau stóðu um
stund og horfðu á skemmtanalíf bæjarins áður
en þau buðu hvort öðru góða nótt. Og þegar
Sammi gekk áleiðis upp í námuhverfið var hann
að hugsa um hvað þetta hefði verið skemmti-
legt kvöld, hvað Anna væri indæl stúlka og
hvað honum þætti vænt um að mega ganga
méð henni.
En þetta kvöld virtist eitthvað vera öðru vísi
en það átti að vera, þegar þau gengu eftir göt-
unni. Anna var svo alvarleg og niðurbeygð, og
Sammi virtist vera í vandræðum með hvað hann
ætti að segja.
„Mér þykir þetta voða leiðinleg.t, Anna“, sagði
hann og sparkaði í stein sem varð á vegi hans.
,;Ég hélt ekki að þú tækir það á þennan hátt“.
„Það er sjálfsagt bezt svona“, sagði Anna
með hægð. „Ég tek þetta ekkert nærri mér.
Það er sjálfsagt bezt svona“. Allt sem Sammi
gérði var rétt í augum Önnu; en það var ör-
væntingarsvipur á fölu andliti hennar þar sem
þau gengu undir trjánum.
Sammi sparkaði aftur í stein.
„Ég þoldi ekki lengur við í námunni, Anna,
ég gat þetta’ ekki lengur. Fara þangað á hverj-
um degi og hugsa um pabba og Hughie, sem
liggja þarna inni. Náman verður aldrei eins og
áður, Anna, aldrei •— ekki fyrr en þeir finna
pabba og Hughie“.
„Það skil ég vel“, sagði Anna róleg.
„Ég er ekkert sólginn í að fara“, útskýrði
Sammi. „Ég er ekkert hrifinn af öllum þessum
fánaburði og umstangi. Þettá er bara nokkurs
konar skálkaskjól til að sleppa úr námunni, skil-
■urðu. Mér finnst allt betra en náman".
„Já, Sammi“, sagði Anna. „Ég skil hvað þú
átt við“.
Anna skildi vel að Sammi, sem var afburða
verkmaður, elskaði starf sitt og gat alltaf verið
öruggur um vinnu, hefði aldrei farið í herinn,
ef þetta hræðilega námuslys hefði ekki átt sér
stað. En hógværð hennar og rólyndi gerði
Samma gramt í geði.
„Ó, Anna“, sagði hann a,llt í einu. „Ég vildi
óska að þetta hefði ekki komið fyrir í námunni.
Ég var einmitt að hugsa um það í dag, þegar
ég tók saman verkfærin mín i síðasta skipti.
Og svo að þetta skildi koma f-yrir Davíð. Ég
komst alveg út úr jafnvægi þegar ég heyrði
það, Anna. Ég er hræddur um að hann taki sér
það mjög nærri“. Hann hélt áfram með hita í
röddinnþ „Það er líka svívirðilegt að segja
manni upp á þennan hátt. Þú getur reitt þig
á áð það er Ramage sem stendur fyrir því.
Hann hefur alltaf haft horn í síðu okkar. Það
er andstyggilegt, Anna“.
„Hann fær áreiðanlega vinnu annars staðar,
Sammi“.
Sammi hristi höfuðið.
„Hann er hættur við kennsluna fyrir fullt
óg allt. En Harry Nugent og hann eru orðnir
mestu mátar, þeir kynntust meðan á réttar-
höldunum .stóð, og ég býst við-að eitthvað geti
orðið úr því“. Hann dró djúpt andann. „En það
fer eins ög' hánn ’hafi böé.ýtzt,yÁnna“. _
Anna svaraði ekki. Hún var að hugsa um að
Sammi hefði. líka braytzt upp á.síðkastið. .
i
DAVlB
m Kr-M-ír
Þau gengii hljóð eftir götunni. Það var næst-
um komið myrkur, en þegar þau gengu framhjá
„Brekku gægðist tunglið framundan ' skýi og
varpaði kuldalegum bjarma yfir húsið, sem
gnæfði yfir vegfarendur með makt og miklu
veldi.
Við stóra hvíta 'hiiðið, Undir stóru beykitré,
stóðu tvær mannverur, ungur maður í einkenn-
isbúningi og ung berhöfðuð stúlka.
Sammi sneri sér að Önnu, þegar þau kómu
á leiðarenda.
„Sástu þetta?“ spurði hann. „Þetta voru
Dan Teasdale og Grace Barras“.'
„Já, ég sá það, Sammi“.
„Barras yrði víst ekki lirifinn,. ef liann sæl
þau þarna“.
„Nei, Sammi“.
„Barras!" Sammi sneri sér undan og spýtti,
„Hann komst klakklaust' út úr þessu, ójá. En
ég vil ekki viiina lengur fyrir hann,- þó að hann
kæmi á.hnjánym og .hæði mig um.þa'ð".. .
Þau sneru þögul við og nálguðst búðina hjá
frú Grét. Anna reyndi að herða, sig vvpp, en
umliugsunin um áð ' 'Sámmi ' 'ætlaði i striðið,
fyllti hana örvæntingu; Allir' áðrir en Anna
hefðu færzt undan ■ að fara inn í búðina,: en
hún fann að Samrna langaði til þess, svo að
hún fór með honum og píndi ofaní sig brauð-
kollunni sinni, Þetta kvöld fékk Sammi sér að-
eins eina brauðkollu'óg 'h'an'ii'sliildi eftir hálft
glas af límonaði.
Þegar þau stóðu á horninu á Quay stræti,
sagði Sammi og gamla, glaðiega brosinu ;brá
fyrir á vörum háns:
„Þú skalt ekki taka það nærri þér, Anna,
Náman hefur ekki' látið neitt 'gott af sér leiða
fyrir mig. Ef til vill gerir striðið það“.
„Ef til vill“. sag’ði Anna, og svo bætti hún
við með skyndilegu andvarpi: „Ég fæ að sjá
þig k morgun, Sammi. Er það 'ekki? Er það
ekki áreiðanlegt að ég fæ að sjá þig áður eiii
þú ferð?“
Sammi kinkaði kolli brosandi; svo sagði hann;
„Fæ ég þá ekki. koss, svo að ég geti verið
öruggur um a'ð þú.sért. e.kki. reið við mig“.
Anna kyssti hann, síðan sneri hún sér við,
svo að hann sæi ekki að hún var með tárvot
augu. Og hún gekk álút inn í myrkrið.
Sammi gekk hægt upp í námuhverfið. Skelf-
ingar kjáni var hann. Hann vissi að það var
heimskulegt að yfirgefa Önnu og atvinnuna fyrir
styrjöld sem liann hafði engan áhuga á. Og
þó var engin leið önnur. Slýsið lvafði haft áhrif
á hann eins og Daví'ð, en á annan hátt. Honum
var sama um alft, ef hann kæmist burt út'
námunni.
Þegar hann kom heim, var móðir hans á-fótí
um eins og venjulega og beið í stólnum við
gluggann. Um leið og hann kom inn, reis hún á
fætur til að gefa honum heitt kókó, sem beið
á eldinum handa honum.
Hún rétti honum bollann og stóð kyrr og
horfði á hann með krosslagða handleggi. Augna-
ráð hennar var þrungið innilegri blíðu.
,,Á ég að skera köku handa þár, drengur
minn?“
Hann hafði setzt við borðið með húfuna aftur
á hnakka. Nú leit hann upp og leit á hana.
Hún hafði breytzt. Endaþótt hugur hennar
hefði ekki fyllzt þrjó'zku við slysið, héldur sætt
sig við áfallið með hinni óbifandi ró, sem er
hinkenúandi fyrjr, þær. konur sem kynslóð eftir
kynsíóð hafa tiilteyrt námunni ogfer'il hreyknar
af því, þá hafði námusjysið samt sett mérki
sín á hana. Andlitsdrættir Sénnar voru orðnir
skarpari, andlit hennar kinnfiskasognara, slétt.
svart hár hennar hafði gránað og þa'ð voru
komnar nýjar hrukkur í enni hennar. En hún
var enn teinrétt! Lífsþrek hennar virtist óþrjót-
andi og óbugandi.
Það var erfitt að þurfa að- segja móður- sinni
þetta; en hjá því varð ekki komizt. Og af þv:
að hann þekkti engar krókaleiðir, gekk hanr.
hreint til verks.
„Mamma“, sagði hann, Ég er búinn að láta
skrá mig i herinn“.
Hún varð háföl. Andlit hennar varð eins á
litinn og gráu liárin á höfði hennar og hún
tók hendinni' ósjálfrátt um hálsinn. Það kont
undarlegur glampi í augU heiinar.
„Það — það er ekki satt“. Hún þagnaði og
kyngdi, og loks gat hún lialdið áfram .... ,;.seiu