Þjóðviljinn - 18.12.1951, Page 1

Þriðjudagur 18. desember 1951 — 16. árgangur — 286. tölublað
Félagar'. Gætið þess að glata
ekki l'lokksréttiudum vegna
vanskila. Grciðiö því floltks>-
gjöldln skilvíslega í byrjun
bvers mánaðar. Skrifstofan er
opin daglega kl. 10—12 f. h. og
1—7 e. li. Stjórnin.
Danska nefndin sjöklofin um handritamáEið
Aðeins fullÉrifti Eoisimánista hefui* fullan
sMliiiug á réttlættekröfum Islendinga
Lagl fii að ísiendlngar esfhugi
Þjóðviljanum barst í gær álit þeirrar dönsku
nefndar sem fjallað heíur um afhendingu íslenzku
handritanna í Danmörku. Hefur nefndin klofnað
um málið, og vilja allir nefndarmenn, að einum
undanskildum, afhenda eitthvað af handritunum,
en misjainlega mikið. Nefndin hefur gegnt störfum
frá 13. marz 1947 eða hálft fimmta ár.
Aðeins einn nefndarmanna, Thorkild Holst, full-
trúi Kommúnistaflokksins, vill skila handritunum
cllum. Fulltrúar Sósíaldemokrata og Róttæka
flokksins ganga alllangt til móts við réttlætiskröf-
ur íslendinga en síðan rénar skilningurinn allt
niður í Réttarsambandsmanninn Starcke sem vill
engu skila!
kosningaskilyrði í Þýzkalandi
Vesturvicldin leggja til aS ísland verSi meSal fimm
ríkja, er athugi skilyrSi fyrir kosningar í Þýzkalandi.
Alit nefndarinnar er mjög
viðamikið, 115 prentaðar síður í
stóru broti, og auk þess fylgir
skrá frá Jóni Helgasyni um
uppruna Árnasafns. Af áliti
nefndarinnar eru 101 síða sam-
eiginlegt yfirlit «im ýmislegt
varoandi handritin og skiptist
það í svofellda kafla: Koma
íslenzku handritanna til Dan-
merkur, Yfirlit um íslenzku
Skyndihappdrætti Æ F.
100000
handritin í Danmörku, Gildi
handritanna á sviði bókmennta,
sögu, máls og skriftarsögu, At-
hafnir Dana fyrr og síðar við
útgáfu handritanna, Fyrri kröf-
ur um afhendingu hluta af
Árnasafni o. fl., Safnmunir,
Kröfur íslendinga nú.
Allir segjast nefndarmenn
vera sammála um það að ís-
lendingar eigi engan lögfrasði-
legan rét-t til handritanna. Sér-
álit þeirra um afhéndinguna
eru í stuttu máli á þessa leið:
Thorkild Holst, fulltrúi
Kommúnista, segir:
„Ég er þeirrar skoðunar,
að Danir eigi að afhenda
Framhald á 7. síðu.
G|aldeyrismaEkaðuE í
< London
í fyrsta skipti síðan 1939 var
opinn gjaldeyrismarkaður í
London í gær. Viðskiptin voru
hikandi, aðallega var verzlað
með Bandaríkjadollara.
Thorkild Holst
Nefnd Túnisbúa hefur verið
í París undanfarið og borið
fram kröfu þeirra um sjálfs-
forræði í öl-lum málum nema
landvörnum og utanríkismálum.
f gær birti nefndin svar
frönsku stjórnarinnar, sem er
þvert nei. Segir þar, að Frakkar
hafi innt af höndum mikið „sið-
menningarhlutverk" í Túnis og
því muni þeir halda áfram. Eina
tilslökun frönsku stjórnarinnar
er að hún lofar að skipa nefnd
til að athuga að hve miklu leyti
Sir Gladwin Jebb, fulltrúi
í aukastjórnmálanefnd þings SÞ
í París, lagði til í gær, að nefnd
manna frá íslandi, Póllandi,
Hollandi, Pakistan og Brasilíu
yrði falin athugunin.
Jebb hafnaði einnig fyrir
hönd Vesturveldanna tillögu
Svíþjóðar um að frestað yrði
að taka afstöðu til tillögu Vest-
urveldanna en hernámsveldun-
um fjórum í þess stað falið að
undirbúa kosningar um allt
sé liægt að veita Túnisbúum
aukna hlutdeild að stjórn þeirra
eigin mála.
Strax í gær tóku mótmæli
gegn þessari afstöðu að streyma
frá Túnis til stjórnarinnar í
Paría.
Ssgir Eisanhower
gefa kosf á sér
Bandaríska vikuritið „U. S.
News & World Report“ segir í
gær, að það hafi fregnað eftir
beztu heimildum, að Eisenhow-
er hershöfðingi hafi gefið vil-
yrði sitt fyrir því að gefa kost
á sér til framboðs fyrir repu-
blikana í forsetakosningunum í
Bandaríkjunum að ári. Hins
vegar hafi hann hafnað sams-
konar boði frá demokrötum.
Þýzkaland í samráði við Þjóð-
verja.
Tillaga Vesturveldanna er
borin fram að tilhlutan vestur-
þýzku stjórnarinnar en stjórn
Þýzka lýðveldisins vill að full-
trúar frá báðum landshlutum
komi .saman á fund til að semja
kosningalög fyrir kosningar um
allt landið.
Skotið á brezka
lögregliibíla
í gær var skotið á tvo jeppa
brezku herlögreglunnar í Ism-
ailia á Súessvæðinu. Særðust
margir lögreglumenn.
I dag ræðast þeir við í París
Eden, utanrikisráðherra Bret-
lands, og Salah el Din, utan-
ríkisráðherra Egyptalands. —
Ekki er vænzt neins árangurs
af fundi þeirra.
Riizt á frii-
lýsta leið
Bandaríska herstjórnin til-
kynnti í gær að flugher henn-
ar myndi hætta að virða sam-
komulag það, sem gert hafði
verið, um að engar ái'ásir yrðu
gerðar á veginn frá Pyong-
yang, höfuðborg Norður-Kóreu,
til Kaesong, þar sem vopna-
hlésnefnd norðanmanna hefur
aðsetur. Scgja Bandaríkjamenn,
að önnur farartæki en bílar
nefndarinnar hafi notað veg-
inn.
Enginn árangur varð af
vopnahlésviðræðunum í gær. —•
Allt var enn kyrrt á vígstöðv-
unum.
ÓhlýSnisherferS gegn kúgun-
arlögum i SuSur-Afriku
Þjóoarráö Afríkumanna hefur samþykkt aS cfna til ó-
hlyðnisherferöar gegn kynþáttakúgunarlögum í Suöur-
Afríku.
Franska stjórnin neitar
kröfu um sjálfstæði Túnis
Franska stjórnin hefur hafnaö kröfu Túnisbúa um
sjálfstæöi landi þeirra'ti'l handa.
6 dagar eftir
X gærkvöldi kl. 10 höfðu verið
teknir 17.800 miðar til sölu or
voru þá aðeins eftir 220 blokkir á
skrifstofunni. Alis höfðu þá verið
gerð skil á kr. 37.800.00. Helgin
hefur þannig- verið mjöjí áranK-
ursrík þrátt fyrir afieitt veður á
sunnudaginn, en þó eru skilin enn
ekki nÓRU almenn. Hei'ðum sókn-
ina off Reruin sliil jafnóðum.
IIAPPDBÆTTISVISA VIII
Það verður gaman að ganga á
mánudaginn
um göturnar hérna, með nýiega
útsprungna von.
En meður því Fylkingar-happ-
drættið gekk þér í haginn
þú hraðar för þinni beinustu leið
inn í Kron.
Qg afgreiðslufólkið í forundran
starir á þig
er ferðu með búðina — eins og
hún leggur sig.
Þjóðarráðið hefur innan vé-
banda sinna nær öll samtök
svertingja í Suður-Afríku. Þeir
eru um þrír f jórðu hlutar lands-
búa en sviptir öllum mannrétt-
indum.
Á fundi ráðsins í Bloemfont-
cin undanfarna daga var það
einrcma álit manna, að fullreynt
væri að ekki dygði annað en
róttækar aðgerðir gegn sívax-
andi kynþáttakúgun í landinu.
Stjórn Búaflokksins undir for-
yst.u Malans liefur á allan hátt
þrengt kosti svertingja og ann-
arra litaðra manna í Suður-
Afríku og svipt þá þeim litlu
réttindum, sem þeir höfðu haft.
Nú mun þjóðarráðið skipu-
leggja almenna óhlýðni við kyn-
þáttakúgunarlögin og hefst hún
í marz í vetur ef ekki verður
sint kröfu um afnám þeirra.
Verður reynt að gera lögin ó-
framkvæmanleg með því að
svertingjar neiti að hlýða þeim.
Meðal þeirra lagabálka, sem
barizt verður gegn, eru lög,
sem banna svertingjum búsetu
nema á vissum svæðum, lög,
sem banna þeim að ferðast
nema með fjölda vegabréfa frá
yfirvöldunum og lög, sem banna
starfsemi kommúnistískra sam-
taka.
Churehttl ogr
Eden í Earís
Winston Churchill foTsætis-
ráðherra og Eden utanríkisráð-
herra Bretlands komu í gær til
Parísar og hófu strax við-
ræður við Pleven forsætisráð-
herra Frakklands og Schuman
utanríkisráðherra. Munu þeir
reyna að samræma sjónarmið
stjórna sinna fyrir för brezku
háðherranna á fund Trumans
Bandaríkjaforseta um áramótin.
s
Á sameiginlegum fundi trúnaðarmanna- og fulltrúaráðs |[
Sósíalistafélags Reykjavíkur í gærkvöld var eftirfarandi [[
ályktun samþykkt í einu hljóði: [;
„Þar sem fundurinn telur, að hinar boðuð'u nýju álögur ![
bæjarstjórnarmeirihlutans, er cema samtals ca. 31 millj- [[
ónum króna, ofbjóði gersamlega gjaldþoli almennings í [;
bænum, métmælir fundurinn harðlega framkomnu frum- |
varpi að fjárhagsáætlun Reykjavíkurbæjar og þeirri stefnu, X
er í liennj felst. X
Jafnframt vítir fundurinn harðlega þá aðferð, sem við- ;>
liöfð er við afgreiðslu frumvarpsins, þar sem almen.iingi j
er, vegna jólanna gert illmögulegt að fylgjast með og hafa n
áhrif á afgreiðsfu þess.“ X