Þjóðviljinn - 08.02.1952, Blaðsíða 1

Föstudagur 8. febrúar 1952 — 17. árgangur — 31. tölublað

1*1
EINUNGIS TVISVAR AÐUR HAFA
\n
* í*-
3iC»
VERIÐ SKRAÐIR FLEIRI
ATVINNULAUSIR í REYKIAVÍK
Konungur jaríað-
ur
Banamein hans var
hjartaslag
Tilkynnt var í London í gær
eftir komu Elísabetar drottn-
ingar frá Afriku, að jarðarför
Georgs konungs föður hennar
færi fram föstudaginn í næstu
viku. Á mánudaginn verður lík
hans flutt frá Sandringham til
London og næstu þrjá daga
verður það látið liggja á við-
hafnarbörum í Westminster
Hall.
Læknar konungs tilkynntu í
gær, að banamein hans hefði
verið hjartaslag.
Pftir að Elísabet drottning
hefur unnið eið að stjórnar-
skránni á fundi ríkiserfðaráðs-
ins í dag munu kallarar um
allt Bretland lýsa yfir valda-
töku hennar*
718 crtvmnuleysmgjar skróðir
HiS skróða atvinnuleysi hefur nœstum
þrefaldazt á þremur mónuðum
Hinni lögboðnu atvinnuleysisskráningu lauk í
gær og höfðu þá mætt til skráningar 718 atvinnu-
leysingjar, 669 karlar og 49 konur. Hafa aðeins tví-
vegis áður í sögu Reykjavíkur verið skráðir fleiri
atvinnuleysingjar: 936 árið 1937 og 769 árið 1938.
Fyrir þrem mánuðum mættu 270 atvinnuleysingj-
ar til skráningar, þannig að hið skráða atvinnu-
leysi hefur næsíum þrefaldazt á þrem mánuðum.
Hitt vita allir sem kunnugir eru að þrátt fyrir
þessar geigvænlegu tölur eru niðurstöðurnar eng-
an veginn rétt mynd af hinu raunverulega ástandi,
mörg hundruð atvinnuleysingja hafa ekki látið skrá
sig.
Ráðningarskrifstofan
hafði ekki flokkað atvinnu-
leysingjana í gær og hafði
ekki tiltækan fjölda að-
standenda þeirra, en þeir
eru eflaust á annað þúsund
Verður það nánar rakið í
næstu blöðum.
Eins og áður er sagt er
fuhvíst að verulegur hluti
atvinnuleysingjanna hefur
ekki mætt til skráningar. í
janúar s.I. birti atvinnu-
málanefnd Fulltrúaráðsins
t.d. niðurstöður af athug-
un sinni, sem var mjög ná-
kvæm, og sýndi hún 1471
atvinnuleysingja í 13 verka-
lýðsfélögum, en síðan hef-
ur ástandið versnað.
En enda þótt tala ráðn-
ingarskrifstofunnar gefi
ekki rétta mynd er hún þó
mjög fróðleg til samanburð-
ar og sýnir að aðeins tví-
vegis áður í sögu bæjarins
hafa fleiri verið skráðir at-
vinnulausir. Atvinnuleysið í
Reykjavík hefur verið skráð
þannig um þetta leyti árs
síðan 1931:
1931 : 525
1932 : 550
1933 : 623
1934 : 544
1935 : 703
1936 : 690
1937 : 936
1938 : 769
1939 : 517
1940 : 564
Síðan er sáralítið eða ekk-
ert atvinnuleysi í Reykja-
vík, þar til
1949 : 135
1950 : 221
1951: 418
Sósíalistar Hafnarfirði
Skemmtifundur með sameig-
inlegri kaffidrykkju verður
í Strandgötu 41 í kvöld kl.
9. Á fundinum flytur Magn-
ús Iíjartansson erindi um
Egyptaland, upplestrar
verða, söngur og að lokum
félagsvist — og eru menn
beðnir að hafa meft sér spil.
Félagar mega taka með
sér gesti.
Nokkur árang-
ur i Kóreu
Á fundum vopnahésnefnd-
anna í Panmunjom í gær féllu
bandarísku fuiltrúarnir frá
þeirri kröfu sinni, að skipzt
yrði á föngum einum fyrir
einn. Norðanmenn féllust hins-
vegar á, að stríðsaðiium skyldi
leyft að skipta um 25.000 her-
menn á mánuði eftir að vopna-
hlé kemst á.
Tillaga Guðmuiidar Vigfússonar:
fyrir togarasfoðvun
„Bæjarstjórnin felur útgerðarráði og framkvæmdar-
stjórum Bæjarútgerðarinnar að leita nú þegar sam-
starfs við aðrar bæjarútgerðir í landinu um sameigin-
lega afstöðu af þeirra hálfu í yfirvofandi togaradeilu,
með það fyrir augum að Itoma í veg fyrir stöðvun skipa
bæjarútgerðanna. Telur bæjarstjórn nauðsynlegt að
kallaður verði saman fundur fulltrúa allra bæjarútgerða
landsins til þess að marka sameiginlega afstöðu af þeirra
hálfu til lausnar deilunni.“
Guðmundur Vigfússon flutti
framanskráða tillögu á bæjar-
stjórnarfundi í gær. Kvað hann
ekki stætt á því fyrir bæjarút-
gerðina að stöðva togara sína
nú, eins og atvinnuástandið
væri. Reynslan sýndi hinsveg-
Framhald á 6. síðu.
Svar Íhaldsins við kröfum atvinnuleysingjanna:.
Nð skuluð eta plön og kyuda áætlun-
um sem bæjarráð geri fyrir næstu ár
tJrhótatillögur Mstulagðar hjá batjarráði
„Vegna hins hraðvaxandi og alvarlega atvinnuleysis
í bænum ákveður bæjarstjórnin eftirfarandi:
1. Að fjölga nú þegar í bæjarvinnunni um a.m.k. 200
manns.
2. Að fela bæjarráði og borgarstjóra að gera nú þegar
nauðsynlegar ráðstafanir til þess að skip bæjarútgerð-
arinnar geti lagt upp afla sinn hér til vinnslu og verk-
unar.
Jafnframt felur bæjarstjórn bæjarráði og borgarstjóra
að ger.ga nú þegar eftir hluta Reykjavíkur af því fjög-
urra milljón króna framlagi, sem Alþingi samþykkti að
verja til atvinnuaukningar í kaupstöðum og kauptúnum
landsins og samþykkir að fela bæjarráði að leggja til-
lögur fyrir næsta bæjarstjórnarfund um framlag af bæj-
arins hálfu á rnóti því fé, er bærinn fær frá ríkinu til
atvinnuaukningar.“
Framanskráðar tillögur eru
efnislega hinar sömu og at-
vinnuleysisfundurinn og at-
vinnumálanefndin hafa áður
samþykkt og hefur það t. d.
verið krafa Dagsbrúnar allt
frá því í okt. á s.l. hausti að
togararnir legðu upp afla sinn
til vinnslu ihér. Flutnings-
menn þessarar tillögu voru
þeir Einar Ögmundsson og
Magnús Ástmarsson og var
það í samræmi við þá sam-
vinnu er verið hefur milli
verkalýðsfélaganna innan Full-
trúaráðsins.
Bæjarstjórnin getur ekki
skotið sér undan því að gera
verulegar úrbætur á atvinnu-
leysinu, sagði Einar Ögmunds-
son í framsöguræðu sinni. Það
ætti að vera ráðamönnum bæj-
arins ljósast að ástEindið er
orðið hættulegt. Það stappar
nærri algeru hungri á mörgum
heimilum.
Yfirlýsing forsætisráð-
herra.
Krafan um að togararnir
landi hér hefur verið sameig-
inleg krafa allra verkalýðssam-
takanna allt frá því að Dags-
brún hóf hana á s.l. hausti. I
viðtali við atvinnumálanefnd og
Fulltrúraráðsstjórnina lýsti for-
sætisráðherra yfir því að ríkis-
stjórnin myndj sjá um að ekki
strandaði á því að fé fengist
ekki til þess að togararnir
gætu lagt afla sinn upp til
vinnslu hér. Bæjarstjórnin ætti
því að ganga eftir framkvæmd
á þeirri yfirlýsingu.
Bærinn krefjist síns hluta.
Alþingi veitti 4 millj. til at-
vinnuaukningar í öllum kaup-
stöðum landsins, sem er vitan-
lega alltof lítið, en bæjarstjórn-
in ætti að ganga eftir hluta
Reykjavíkur, — og gera það
nú þegar, því það þolir enga
bið að gerðar séu ráðstafanir
til þess að atvinnuleysingjarn-,
ir geti fengið vinnu.
Framhald á 8. síðu.

Notið rétt ykkar!
*
Það er neýð á fjölmörg- sem ekki fá að vinna og
um reykvískum heimilum. ekki eiga fé til þarfa sinna
Það er algengt að alþýðu- eiga RÉTT á opinberu fram-
fólk vcrði að selja húsmuni
sína og föt til að hafa fyr-
ir mat. Þess' verða æ fleiri
dæmi að fólk neyðist til að
neita sér og börnum sín-
um um nauðsynlegasta mat.
Margir eru í daglegu návígi
við skortinn og Ieggja hart
að sér til að þurfa ekki að
Ieita til >4irvaldanna um
framfærslufé.
En það er ástæða til þess
lagi, og það er engin ástæða
til að kynoka sér við að
heimta rétt sinn.
Framfærslufulltrúar í-
haldsins munu að vísu hafa
tamið sér að reyna að auð-
mýkja þá sem reka jiessa
réttar síns, en |tað er á-
stæðulaust að þola þeim
slíkt framferði. Þessir r.ienn
eru ekki neinir húshændur,
heldur opinberir starfsmenn
að Jeggja áherzlu á að opin- sem eiga að gegna verkum þ
bert framfærslufé er enginn sínum af kurteisi og hátt-
náðarpeningur og það er vísi. Verði misbrestur á því
engin lítillækkun í því fólg- er sjálfsagt að gera l>að að
in að þiggja það. Þeir menn opinberu máli.