Þjóðviljinn - 19.02.1952, Blaðsíða 5

4) _ ÞJÓÐVILJINN — Þriðjudagur 19. febrúar 1952
þlÓOTBUINN
Otgefandi: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósiallstaflokkurinn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (áb.), Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Blaðam.: Ari Kárason, Magnús Torfi Ólafsson, Guðm. Vlgfússon.
Auglýsingastjóri: Jónstelnn Haraldsson.
Kitstjórn, afgreiðsla, auglýslngar, prentsmlðja: Skólavörðustíg
19. — Sími 7500 (3 línur).
Áskriftarverð kr. 18 á mánuði í Reykjavík og nágrenni; kr. 16
annarstaðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
v_______________________________________________________________✓
Eiga Islendingar að veita erlendum
auðbringum sérleyfi til að virkja
stærstu fallvötn Islands?
'Sú fregu, sem birt var hér í blaðinu um daginn um vænt-
anlegar eða begar gerðar samningaumleitanir ríkisstjómarinnar
við brezka. eða bandaríska aluminíumhringinn um sérleyfi til
að virkja Þjórsá og hefja aluminíumvinnslu í stórum stil, hefur
að vonum vakið feikna athvgli. Auk þess sem Timinn hef-
ur áður sagt um málið rædái annað stjómarblað, Vísir, það
s.l. laugardag. Tekur það í sama streng og Timinn, og greini-
legt er að málið hefur verið rætt á þessum grundvelli þótt
öllu sé haldið leyndu um það hye langt er komið.
Tíminn telur að sérleyfisleiðin sé að flesíu eða öllu lieppi-
legri en lánaleiðin til þess að hrinda' slíkum hlutum í fram-
kvæmd, og Vísir telur að hér sé fyrst og fremst um að ræða
útflutning á rafmagni í stórum stíl.
En hér er um annað og miklu meira að ræða, er nú skal sýnt.
Fáum mun blandast hugur um það, að í fossum og fall-
vötnum eigum við einar mikilverðustu auðlindir okkar. Það
mun því beinlínis hafa örlagaríkar afleiðingar fyrir framtíð
þjóðarinnar að þær séu skynsamlega nýttar, og þeim sé ekki
glatað fyrir annaðhvort óframsýni eða undanlátssemi við á-
sælið erlent peningavald, sem gína vill yfir auðlindum smá-
þjóða sem íslendinga.
En um hitt þarf ekki heldur að deila, að til hlítar verður
fossaaflið ekki notað nema komið sé upp stóriðju og til þess
þurfum við erlent fjármagn a.m.k. að nokkru leyti.
Þá kemur til athugunar hvora leiðina skal fara, lánaleiðina
eða sérleyfisleiðina eins og Tíminn talar um og er þar væg-
ast sagt grunnfæmislega frá ástæðum skýrt. Blaðið telur t.d.
það lánaleiðinni til foráttu, að lánveitandinn þurfi ekki ann-
að en að „innheimta sfcukl sína og þyrfti ekki að eiga neitt
undir hiutaðeigandi þjóð að sækja.“
Með svona röksemd er vægast sagt treyst á litla dómgreind
lesendanna. Sú ríkisstjórn sem tæki slík lán án þess að semja
nm endurgreiðslu á ákveðnu tímabili með vissum afborgunum
árlega, væri a.m.k. furðulega fáráðum skipuð. Auðvitað eru
svona röksemdir ekki verðar svars.
Nú hagar svo til mcð aluminíumframleiðslu heimsins að
mestur hluti hennar er einokaður af brezku og bandarísku
hringunum. Fjöldi þjóða er því neyddur til að sæta einokun
þeirra. Islendingum væri því án efa heppilegast að ná sam-
komulagi við eitthvert þeirra ríkja sem þurfa að flytja inn
aluminíum, um lán til stofnkostnaðar er síðan yrði greitt með
hluta framleiðsunnar á ákveðnu árabili samkvæmt samning-
um. Þannig geta mætzt hagsmunir beggja. Þetta er sú Ieið,
sem íslendingar eiga að fara í sinum stóriðjumálum, hvort
sem þeir ætla sér að framleiða til útflutnings tilbúinn áburð,
aluminíum eða annað, sem heppilegast þykir. Á þann hátt eru
fyrirtækin eign þjóðarinnar, framleiðslan. er eign þjóðarinnar,
gjaldeyririnn er eign þjóðarir.nar og stjómað að öllu leyti á
hennar vegum.
Með sérleyfisleiðinni, sem ríkisstjóraln virðist vera að hugsa
um, ef blöð hennar ekki fara með fleipur eitt, verður fossa-
orkan leigð eriendu auðmagni sem leyfi fær til nytjunar þeirra
og atvinnureksturs hér. Fyrirtækin verða erlend eign, fram-
leiðslan verður erlend eign, gjaldeyririnn, sem fyrir hana fæst
verður erlend eign. Stjórnin öll verður í höndum erlendra eig-
enda, en íslenzkir menn verða aðeins vinnuþiggjendur erlendra
atvinnurekenda, í eigin landi. við nytjun eigin auðlinda. Það
virðist ekki vera mikill vandi að velja, hér á milli.
Um alllangt skeið hefur afl Þjórsár verið eign erlends fé-
lags. Á síðasta ári tókst loks að tryggja aftur íslenzkan eign-
ari'étt yfir þessum míklu verðmætum. Það væri sannariega
kaldhæðni örlaganna ef islenzk stjómarvöld yrðu til þess þegar
í stað að ráðstafa þeim án vitundar þjóðarinnar í hendur ann-
arra erlehdra aðila, sem he^ðu það eitt að markmiði að skapa
sjálfiuibisér. stórgróða áa minusta tillits til kagsj5aupaj[sl£j«jinga.
Þriðjudagur 19. febvúar 1952 — ÞJÓÐVILJINN
Vlisskilin blíðuhót — Öþægindi af lokuðum
símum — Mismæli í útvarpinu
NÝLEGA mætti ég á
götunni manni sem hefur at-
vinnu af að setja upp ógurlega
stóra kæliskápa útum allt land.
Hann kvaðst vera á förum
austur í Fljótshlíð til að setja
þar upp einn þessara skápa,
svo að geyma mætti í honum
einhverja sérstaka tegund
blómplantna. Minnir mig hann
segði að plöntur þessar þyrftu
helzt að geymast við 7 stiga
frost, og ekki minna, því að
annars héldu þær að komið
væri vor og spryngju út.
SlÐAN hef ég verið að
velta því fyrir mér, hvort það
geti ekki hent fleiri lifverur
en plöntumar í Fljótshlíðinni
að misskilja tímabundna blíðu
vetrarins og lialda að hún sé
vorið: — Undanfama daga
hefur verið hlýja í lofti og
leysingar á götum og Htill
kátur lækur skoppað niður
Bankastræti. Og í gærmorgun
sá ég dúfu sem hafði
strá í nefi og flaug
undir þakskegg þar
sem karri stóð og
’ var orðinn ástfang-
inn í háttum. Og snjótittling-
arnir sátu á símalínum og
sungu gleðisöngva einsog þeir
ættu allskostar við heiminn.
Og eftir Ljósvallagötunni
hlupu tveir strákar sem höfðu
skilið úlpumar sínar eftir
heima, stukku uppá kirkju-
garðsvegginn, og annar þeirra
kastaði gúmmíbolta í höfuðið
á hinum. Og á Suðurgötunni
gekk framá mig kunningi minn
einn blístrandi gamlan ame-
rískan slagara sem heitir ,,Oh,
what á beautiful moming“
(lausl. þýtt: Hvílíkur morg-
unn!) og liann fór aðtala um
það í fyllstu alvöru að selja
vetrarfrakkann sinn og kaupa
sér í staðinn tiltekinn ljósan
jakka sem hann hafði séð lijá
Haraldi.
Hvað skyldi hann annars
geta smíðað stóra skápa, mað-
urinn sem ég var að tala um
áðan?
MORGUNBLAÐIÐ birtir
í fyrradag mynd af Bjarna
Benediktssyni á ráðherrafundi
Atlantshafsbandalagsins í Róm
í desember 1951, og er hann
þar að ræða við ítalska ráð-
herrann Penna. Nú er það
spumingin, hvort Bjami sé
þama nokkuð annað en blý-
antur.
•
STYRKÁR skrifar:
„Einn ágalli er á þjónustu
bæjarins okkar, sem mig undr-
ar að ekki skulj fyrir löngu
hafa verið lagfærður. Hann er
sá, að þegar síma er lokað, þá
er varla hægt fyrir þann, sem
í viðkomandi númer hringir,
að vita að þannig sé ástatt,
'því að hann heyrir ekki betur
en að hringingarmerkið kveði
við hinum megin. — Veldur
þetta vitaskuld miklum óþæg-
indum, og tímaeyðslu.
,,OG NÚ vil ég beina
þeirri fyrirspum til símayfir-
valdanna, hvort ekki mætti
lagfæra þetta með lítilli fyrir-
höfn, láta heyrast eitthvert
sérstakt hljóðmerki þegar sím-
ar eru lokaðir, eins og gert er
•t.. ,d. þegar þeir eni á tali. —
•Styrkáiv"
AUSTFIRSK konaskrif-
ar: — „Út af gagnrýni um
óskalagaþátt sjúklinga sem
birtist í Bæjarpóstinum fyrir
stuttu, get ég ekki stillt mig
um að gera eftirfarandi at-
hugasemd. — Að finna að við
Björn R. út af þvi þó hann
umli svolítið, eða skjóti inn
setningu með lagi, finnst mér
hreinasta geðillsika. Hitt væri
eðlilegra að krefjast þess, að
ekki sé annað útvarpsefni (eins
og t. d. fréttir frá SÞ) látið
skerða þann t.íma sem óska-
lagaþættinum er ætlaður. Þátt-
urinn á að fá sinn hálftíma
óskertan, því að vitað er, að
á þessum stutta tíma er ekki
nema að litlu leyti hægt að
uppfylla hinar mörgu óskir,
enda munu dæmi þess, að
sjúklingar séu löngu staðnir
upp úr legu sinni, 'þegar þeir
loksins fá lagið sitt. Vérður
það að teljast seinagangur.
„ANNAÐ er það í út-
varpinu sem fremur er víta-
vert, og raunar fyrir neðan
allar hellur, og það eru mis-
mæli þau og ambögur, sem um
munn fara ýmsum er starfa
þar. Til dæmis að tal.a um að
skip hallist 80 prósent (sæmi-
legur hallj það, ekki satt?);
að flugvél farist sökum hláku
í stað hálku; að skip hafi verið
búið að missa út tvo skips-
stjóra í stað skipverja; og að
tiltekin verzlun hafi ágætis
sjómannabúllur, sem mætti á-
líta að ætti a.ð vera bússur (að
minnsta kosti vonandi ekki
bullur). •— Þetta ætti að
nægja, þó af meiru sé að taka.
— Þak' ir til Bjöms R. fyrir
óskalagaþáttinn. — Austfirzk
kona.“
G A T A N :
Oft á hrygginn er mér bylt,
opnuð til að liggja,
ef þú dyggur af mér vilt
uppfræðingu þiggja.
Kimskip
Brúa.rfoss kom til Hull 16. þm.;
fer ’þaðan til Reykjavíkur. Detti-
foss kom til Reykjavíkur 16. þm.
frá Gautaborg. Goðafoss kom til
New York 16. þm. frá Rvík. Gull-
foss fór frá Rvík 16. þm. til Leith
og Khafnar. Lag-arfoss fór frá
Akranesi í gær til Iíeflavíkur og
Rvíkur. Reykjafoss er í Antwerp-
en; fer þaðan til Hamborgar, Bel-
fast og Reykjavikur. Selfoss fór
áleiðis til Rvikur síðdegis í g»r
frá Akureyri. Tröllafoss kom til
Rvíkur 1?. þm.
Skipaútgerð ríkisins:
Hekla er í Reykjavík. Skjald-
breið er væntanleg frá Rvík í
kvöld til Skagafjarðar- og Eyja-
fjarðarhafna. Þyrill er norðan-
lands. Oddur fór' frá Reykjavik í
gærkv. austur um land til Reyð-
arfjarðar. Ármann fer frá Rvik i
kvöld til. Vestmannaeyja.
Skipadeild S.I.S.:
Hvassafeil er á Húsavík. Arn-
arfell fer væntanlega frá London
í dag, áleiðis til Islands. Jökul-
fell lestar frosinn fisk fyrir Aust-
urlandi.
Flugfélag íslands:
1 dag verður flogið til Akur-
eyrar, Blönduóss og Sauðárkróks.
Austflrðingafélagið í Reykjavík
heldur framhaldsaðalfund í Fé-
lagsheimili Verzlunarmanna (uppi)
n. k. mánudag kl. 8.30 siðdegis.
Á laugardaginn
birtl AB þrídáflía
ljósmynd af tveim-
ur grímuklæddum
„flóttaprestum“
austan fyrlr tjaid,
og „segja þeir ljótar sögur af of-
sóknum Sovétstjórnarinnar". Vér
höldum því fram að það blað sé
ckkl á fia'ðiskeri statt með sönn-
unargögn sem getur jafnvel notað
andlitsmyndir af liöfuðlausu fólki.
La;knavarðstofan Austurbæjar-
skóianum. Sími 5030. Kvöldvörður:
Óskar Þ. Þórðarson. Næturvörður:
Guðmundur Björnsson.
SÖNGÆFING i
Cf V fiAt Edduhúsinu við
Lindargötu í kvöld. Ténór og
bassi mæti kl. 8. Sópran og alt
kl. 8.30. — Stuudvisi.
A sunnudaginn
voru gefin sam
an i hjónaband
af séra .Sigur-
birni Einars-
syni, prófessor,
Neuman, frá
Samstarf bænda og verkamanna
li'TT-iif^gniirrr i«mhjih
ungfrú
Haile,
Brigitte
og Þorsteinn Jónsson,
kaupmaður í Vaðnesi. Heimili
þeirra verður að Klapparstíg 31.
Þriðjudagur 10. febrúar. 50. dagur
ársins. — Tungl á síðasta kvartili;
í hásuðri kl. 6.52. — Árdegishá-
flæði kl. 11.10. Síðdegisflóð um
miðnætti.
Fastir liðir eins
Pg, venjulega. 18.15
Framburðark. í es-
perantó. 18.25 Veð-
urfr. 18.30 Dönsku-'
kennsla; II. fl. —‘
19.00 Enskukennsla; I. fl. 19.25
Tónleikar: Óperettulög. 20.20 Er-
indi: Norður-Afríka; fyrra erindi
(Baldur Bjarnason magister).
Blekklngiiflii Tíimuas svarað
I Tímanum var 9. febrúar
s. 1. alllöng grein um verðlags-
mál landbúnaðarins og er hún
að nokkru leyti svar við grein
er ég skrifáði hér í blaðið fyrir
stuttu, þar sem ég benti á að
stærsta sporið í hagsmunamál-
um bænda hafi verið stigið
meðan samvinna var nánust
milli þeirra og verkalýcsins.
Þessi svargrein Tímans er nafn-
laus og verður því að teljast
á ábyrgð ritstjórans, enda mun
ég svara henni sem slíkri.
Svo virðist sem Tímaritstjór-
. anum hafi brugðið lítið eitt
ónotalega við, að vera minnt-
ur á það, að þegar hann sjálf-
ur hefur viðurkennt, að hér
hafi náðst samningar um verð-
lagningu landbúnaðarvara er
. tr.vggi bændum betri afkomu
miðað við aðrar vinnandi stétt-
ir, en enn þá hefur fengizt
framgengt í nágrannalöndun-
um, þá er jafnframt bent á
það, að þessi réttur bændanna
fékkst VðUrkenndur þegar
Framsókn ha.fði minni áhrif á
landsmálabróunina en hún hef-
ur haft bæði fyrr og s'ðar.
Og ennfremur þáð, aS þetta
gerðist á þeim tíma, er sam-
starf og skilningur bænda og
verkamanna á kjörum hvors
annars var gleggstur og sam-
starf har af leiðandi bezt.
Sósíalistar áttu drýgstan þátt
! að sex manna nefndar fyrir-
komulagið var framlengt
að stríðinu lolaiu.
Greinarhöfundur vill afsanna
þáð að ákvæði laga um skip-
un sex manna nefndarinnar
hafi nokkrar rætur átt að
rekja til kosningasigurs Sósía’-
istaflokksins og aukinna áhrifa
hans í verkalýðshreyfingunni.
Þetta hyggst hann að gera með
því að prenta upp 4. gr. laga
frá 14. mpí 1943 um það efni.
Hann verður þó að viðurkenna
að sósíálistár hafi tekið þátt, i
þeirri lagasetningu. En auk
þess gleymir hann 'öðru.- í
fyrsta lági segir í greininni:
„Nú verðu;’ nefndin saramála
um vísitölu fi'amleiðslukostnað-
ar landbúnaðarafurða pg kaup-
gjalds stéttarfélaga og skal þá
verð á landbúnaðarafurðum
greitt í samræmi við það meðan
núverandi. ófriðarástand helzt“,.
Og í öðru lagi sannar fram-
hald þessarar sögu mitt mál á
þann hátt að ekki verður hrak-
ið.
í þessum kafla lagagreinar-
innar er tvennu slegið föstu.
Til þsss að heimilt væri að
ákveða verðið á landbúnaðar-
vörum í samræmi við vísitölu
nefndarinnar varð hún öll að
verða sammála. Og ennfremur
aö þótt hún yrði sammála. þá
náði fyrirkomulagið ekki nema
tii ófriðarloka.
Nú vita það allir, að þsgar
ekki liggja. fyrir nema tiltölu-
lega ófullkomnar skýrslur um
a.fkomu landbúnaðarins, sem
því miður er, þá hlaut það að
vera mjög miklum erfiðleik-
um bund'ð að finna óyggjandi
vísitölugn.ndvölll. I fjölmörg-
um tilfellum varð aö byggja
á meiri og minni ágizkunuin.
Því mei.' i reyndi á samnings-
lipurð og viiia til að ná sam-
komulagi. Það er útilokað að
neita því sern greinarhöfund-
rr gengur framhjá. að úrslií
þessa máis fóru fram í þessari
nefnd, og liefði hún ekki náð
samkomulagi var málið allt far-
ið útum þúfur. En nefndin náði
samkomu'agi og það sem. siðai
gerðist sanriar fullkomlpga, að
fulltrúar verkalýðsins.. gengu
lengra en hinir pólitísku leið-
togar bændastéttarinnar höfðu
gert ráð fyrir. Aulc þess þarf
enginn að halda að sjálf skip-
un nefndarinnar hafi verið ó-
háð þeirri hreyfingu, sem þeg-
ar var komin á þetta mál, og
styrktist við þá staðreýmd, sem
báðir aðilar, bændur og verka-
menn, fundu betur á stríðsár-
unum en nokkru sinni fyrr, að
þeir eiga sameiginlega liags-
muni í öllum aðalatriðum.
En því fer fjarri að málinu
væri lokið með þessu, sem
helzt er þó að skilja á um-
ræddri Tímagrein.
•Eins og fyrr er sagt skyldi
fyrirkomulag þetta aðeins gilda
til ófriðarloka, samkvæmt á-
kvæ’ði laganna.
En þar sem hér hafði náðst
merkilegur áfangi í baráttunni
íyrir sameiningu islenzkrar al-
þýðu bæði í hagsmima.barátfu
og pólitískri baráttu, þá var
öllum þeim er áhuga höfðu
fyrir eflingu þeirrar- samvinnu
það óskoráð áhugamál, að þetta
fyi’irkomulag héldist áfram og
eyða mætti þeim agnúum er
líklegastir voru til að hindra
frekara samkomulag. —- Þess
vegna lögðu sósíalistar það. til,
þegar á næsta ári, 1944, að
nefndinni yrði fa'ið að starfa
áfram þótt ófriðnum lyki. Og
ennfremur að Búreikningaskrif-
stofa landbúnaðarins yrði stór-
um efld, svo hún gæti annað
því hlutverki að skapa örugga
vísitölu byggða á raunveruleg-
um upplýsingum um fram-
leiðslukostnað landbúnaðarvar-
anna. Þessu var vægast sagt
dauflega tekið, og eru við-
skipti Alþýðusambandsins og
Búnaðarfélags íslands á árinu
1944 ljósasta dæmi þess.
Sú saga er hins vegar helzt
til löng til að verða rakin til
hlítar í þessari stuttu grein
því ástæða væri þá að birta
þau bréf er fóru milli þessara
stofnana og þar koma við
sögu. En þess skal þó getið að
fyrir ítrekaðar tilraunir AI-
þýðusambandsins, fól Búnaðar-
þing stjórn Búnaðarfélags Is-
lands að ræða við Alþýðusam-
bandsstjómina um þessi mál.
Þegar Alþýðusambandsstjórnin
óskaði eftir almennri bænda-
ráðstefnu til að ræða þessi mál
og treysta framhaldandi s.-irn-
starf þá svaraði Búnaðarfé-
’agsstjórnin ekki því erindi. Og
þegar- Alþýðusambandsstjómin
boðaði til ráðstefnu eigi að
síður, þá lagði stjóm Búnað-
arfélagsi.is á móti því í opnu
bréfi til hreppabúnaðarfélag-
anna að þau sinntu þeim til-
mælum.
Það kom nefnilega greinilega
í ljós, að hinir pólitísku leiðtog-
ar bændastéttai-innar, sem jafn-
framt litu á hagsmuni stjóm-
málaflokkanna, vildu Iáta lög-
gjafarvaldið eitt hafa málið
til meðferðar en hindra sam-
komulag og samninga milli
stéttanna.
En þrátt fvrir þetta allt, þá
er það þessi viðleitni, þessi
barátta, sem hefur tryggt
bændunum þann rétt., er þei:1
hafa nú. Og sú barátta var
hafin og háð fvrir vaxandi
fylgi og áhrif Sósíalistaflokks-
ins á þessum árum. Ef ritstjóm
Timans óskar. þá er hægt að
birta þau skjalfestu gögn, sem
til em i þessu máli og skal
þá líka verða gert. '
A áruuum 1930-’40 boðaði
Tímiim bændum að þeir 'ættn
að láta sér nægja tekjur
er aðeins hr.vkkju til að halda
\ ið starfsorku og greiða
skuldir.
Þá ræðir greinarhöfundur
nokkuð um verðlagninguna frá
1934 og telur að þá hafi verið
fylgt sömu reglum og sex
manna nefndin fylgdi. Sér er
nú hver blekkingin. Grundvöll-
ur laganna frá 1934 var sá að
verðjafna, það er hækka verð
sumra bænda á kostnað hinna.
Annars .ætti Tíminn að ta’.a
sem minnst um afstöðu Fram-
sóknar til fjárhagsafkomu
bændastéttarinnar. á kreppu-
Framhald á 7. síðu.
Gamalmenni og sjúklingar em meðal þess mikla fjölda Guð-
inga sem flytur tíl ísracl. Með samkorn'ulagi við Sameinuðu
þjóðirnar hafa 3000 flóttamenn, 1600 sjúkir og 1400 vanda-
menn þeirra, f<mgið ný heimili í Israel. — Myudin er af sjúkum
Gyðingi af þýzkum ættum. Sameinuðu þjóðimar leggja fram
2,5 milljónir dollara til fimm elliheimila í israel fyrir flóttamenn
JÖHANN J. E. KDLD:
Landhelgisinálið og fram-
tíð fiskveiðanna
— Hvað segir þú, hr-ópaði Hodsja Nas-
icddín. — Hversvegna hefur þessum æru-
verðugu herrum lent svona saman? Og
hvfirs vegna varstu að stanza mig? Ekki
get ég dæœt í deilu þeirra,
— Nú er nóg komið af þessum, vífillengj-
um, sagði þjónninn. — Snúðu við! Nú
verð'ur þú að svara til saica út ’af þessum
hesti. .!
Hvaða hesti? spurði Hodsja Nasreddín. _ Þú gerist meira að segja svo djaríur
að spyrja! Hestinum sem þú fékkst fulla
pyngjú af silfurþeningúm fyrir hjá- húe-
• Á •. - /bþuda. minum. ' : . • ■ > •...; •

I hverri einustu verstöð
landsms er nú daglega varpað
fram þeirri spuraingu, hvað
gert verði í landhelgismálinu,
mest aðkallandi vandamáli ís-
lenzku þjóðarinnar. Menn biða
með óþreyju eftir svari ríkis-
stjórnarinnar í því máli, en
svarið lætur ennþá standa á
sér. Og það er eðlilegt að sjó-
menn og allur almenr.ingur sem
hefur lífsframfæri sitt af fisk-
veiðum spyrji, hvað dvelji nú
raunhæfar aðgerðir í landhelg-
ismálinu. Ekki er nú lengur
verið að leitæ eftir úrskurði
Alþjóðadómstólsins í landhelg-
ismáli Norðmanna. Sá dómur
er fallinn og tekur af allan
vafa í því máli.
Hvað er það, sem gerir nú
útvíkkun landhelginnar hér að
þeirri brennandi spumingu sem
hún er í dag? Þessu er fljót-
svarað: Landsmönnum er nú
lcksins orðið ljóst, að rányrkja
sú sem stunduð liefur verið
hér í tugi ára. á grunnum mið-
um, af erlendum og innlendum
skipum með botnvörpu og
dragnót, lmn er á hraðri leið
til eyðileggingar á efnahags-
grundvelli vélbátaútvegsins. Ef
lengur verður haldið áfram á
þessari braut, þá er algjör
fiskþurrð og voði fyrir dyrum.
Nú er svo lcomið á beztu fiski-
slóðunum hér í Faxaflóa a.ð
Hnubátarnir leggja línu sina
dag eftir dag í „dáuðah sjó“, og
þetta skeður á aðalaflatíma
vetiarvertíðarinnar. Hvernig
halda menn að uMiorfs verði
hér í sjávarplássunum að
nokkrum árum liðnum ef þessu
heldur áfram? Vélbátaútvegin-
um duga engir ríkisstyrkir eða.
„bátagjaldeyrir" til þess að
halda honum gangandi, ef unn-
ið er að því markvisst að eyði-
leggja grundvöll hans, sem
eru sjálfar fiskveiðamar á
grunnmiðunum.
Hvað á þá að gera? Um það
held ég aö sé enginn ágrein-
ingur hjá þeim mönnum sem
eitt.hvert skyn bera á þetta
mál. Landhelgina verður að
stækka. Fjögurra mílna land-
helgislína dregin undan yztu
annésjum, þannig að innan
hennar verði allir firðir n<Dr
minnsta lágmarkskrafa sem
gera vei'ður til breytLngar á
landhelginni. Jafnframt slíkum
aðgerðum í landhelgismálinu
þá er fyllilega kominn tími til
að athugaðir séu á því mögu-
leikar að lýsa allt iandgrunnið
íslenzka eign að lögum. Og ef
gagn á að verða að slíkri land-
helgi sem ég hef hér nefnt,
þá verður algjörlega að friða í
hana fyrir hverskonar botn-
sköfuveiðarfærum, (svo sein
botnvörpu og dragnót). Þegar
Faxaflóinn hefur verið friðaður
þannig um nokkurt ái'abil, þá
tel ég á þvi lítinn vafa að hér
fari aftur að verða fiskisæld
á miðunum hjá línubátaflotan-
um. Allir menn með sæmiléga
greind, vita nú, að firðir og
flóar landsins eru uppeldis- og
klakstöðvar fyrir margskonar
nytjafisk, og að botngróður-
inn má ekki eyðileggja á þess-
um stöðvum ef vel á að fara.
Og þó hefur verið unnið að því
markvisst á undanförnum ár-
um með auknum og margföld-
uðum botnsköfuveiðarfærum að
skemma og eyðileggja þessar
uppeldisstöðvar. Því er nú svo
lcomið í dag, að Hnubátarnir
hér við Faxaflóa sækja á
„dauðan sjó“ yfir hávertíðina.,
þar 'sem áður var uppgripa-
afli.
Náttúran er alltaf gjöful svo
lengi sem itiérin virðá lögíriál
hennar. En'séu lögmálin brótin.
rányrkjunni beitt án allrar
miskunnar eða fyrirhyggju, þá
getur ekki á annan veg farið,
en þanriv að rieyðin berji að
dvruin fyrr eða síðar. Það er
þetta sem menn fara nú að
súpa seyðið af við sjávarsíð-
una ef rányrkjan verður ekki
stöðvuð tafarlaust. Við mund-
um kalla þann fjárbónda brjál-
aðan, er æli önn fyrir refa-
hóp sem hann slepptj svo laus-
um með ánum á vorin svo þeir
ætu upp lömbin jafnóðum ög
ærnar bæru. En á þennan hátt
hefur rányrkjau siglt beCT<ria
skauta byr á öllum uppeldis-
stöðvum nytjafiska okkar ipn
langt árabil.
Ungviðið hefur verið
unnai'laust drepið án állrar
fyrirhyggju og uppeldisstöð\>-
i' >< n\iU o . ó : r7 ■ æÍAii