Þjóðviljinn - 25.07.1952, Síða 1
1
^flakkunnnf
Félagar! Gætíð þess að glata
ekkí flokksréttlndum vegna
vanskila. Greiðið því flokks-
gjöldln skUvislega í byrjua
hvers mánaðar. Skrifstofan et
opin daglega kk 10—12 f. h. og
1—7 e. h. Stjórnln.
Föstudagur 25. júlí 1952 — 17. árgangur — 164. tölublað
Brezkir Verkamannaflokksþingmenn
kref jast Bandaríkjamenn fari burt
Vilja rifta herstöðvasamninginim og þær lagðar niður
Tveir þingmenn brezka Verkamannaflokksins hafa
lagt fram tillögu í brezka þinginu um að herstöðvar
Bandaríkjamanna í Bretlandi verði lagðar niður. í til-
lögunni er ríkisstjórnin Iivött til „að segja upp þeim
samningum, sem leyfa Bandaríkjamönnum herstöðvar
í Englandi“. Þingmenn þessir eru S. O. Davies og Emrys
Hughes.
Tillagan vár breytingartil-
laga við frumvarp stjórnarinn-
ar um auknar varúðarráðstaf-
anir til verndar óbreyttum
borgurum í stríði. og var hún
felld á þeim grundvelli, að hún
væri því máli óviðkomandi.
Davies sagði, að engar vamir
væru gegn napalmsprengjum og
kjarnorkusprengjum, og skor-
aði á stjórnina að viðurkenna
þessa staðreynd.
„Ég er ekki stoltnr af
þ\l,“ sagði hann, „að búið
er að gera land okkar að
mikilvægustu herstöð fjar-
lægs herveldis, sem eitt mun
taka ákvarðanir um stríðs-
rekstur sinn.“
Sultaneh fer
huldu höfði
Mossadegh ræddi við Irans-
keisara í þrjár klukkustundir í
gær, og sagði brezka útvarpið
eftir fréttaritara sínum, að eng
inn ágreiningur væri milli
þeirra lengur.
Ghavam es Sultaneh, fyrrv.
ráðherra, fer nú huldu höfði
og er hans nú leitað um allt
landið. Sagt er að hann hafi
reynt að komast yfir landa-
mærin, en orðið að flýja verð-
ina.
Við höfum engin áhrif.
„Við munum ekki hafa minnstu
áhrif á gang þess stríðs“, hélt
hann áfram. „Það er ástæðu-
laust að tala um að verja ó-
breytta borgara frá afleiðingum
þess, þegar aðrir taka þá á-
kvörðun sem mun hafa algera
tortímingu okkar í för með
sér“.
Hinn flutningsmaður tillög-
unnar, Hughes, sagði: „Það er
köminn timi til þess að við
segjum vinum okkar hinum
megin Atlantshafs, að þeir hafa
engan rétt til að stofna lífi
fólksins Sem býr í þessu landi
í hættu“.
Njósnaákœruntar á frönsku
kommúnistana úr sögunni
Nú ákærðir fyrir að vitna í Karl Marx!
Nó hafa frönsku yfirvölditi loks mannað sig uppí að halda
réttarhöld yfir þeim starfsmönnum og.leiðtogum kommúnista-
flokksins, sem handteknir voru fyrir hálí'um öðrum mánuðj í
Toulon og ákærðir fyrir „samsæri gegn ríkinu“. Ekkert er
orðið eftir af þeim „sönnunum‘
orsök fangelsananna.
Upphaflega voru þeir ákærð-
ir fyrir að hafa haft i fórum
sínum útvarpssenditæki, radar-
tæki, vopn o. s. frv. og stundað
njósnir. Nú þegar þeir eru
leiddir fyrir dómara er ekkert
eftir af þessum ákærum.
Hverjar eru ákærurnarnó?
Einn af þeim sem nú hefur
verið yfirheyrður af Roth dóm-
ara er Etienne Luciano, ritstj.
blaðsins Le Petit Varois í Tou-
lon. Honum er gefið „samsæri
gegn öryggi ríkisins" að sök.
Þessi ákæra er byggð á út-
Allt er nú með kyrrum
kjörum í Egyptalandi
AIv Maher Pasha reynir nú stjórnarmyndun
Allt var með kyrrum kjörum í Egyptalandi í gær eft-
ir stjórnarbyltingu herfor.'ngjanna í fyrradag. Herverð-
ir voru þó enn við opinberar byggingar í Kairó. Aly
Maher Pasha, sem nú hefur tekið aö sér að mynda stjórn,
ræddi við Farúk konung i Alexandríu í gær en' hélt síö-
an til Kairó. Brezki sendiherrann í Egyptalandi hefur
verið kallaður til London.
Aly Maher Pasha ræddi við
stjómmálamenn úr Wafdflokkn
um og Saadflokknum í gær um
stjórnarmyndun sína. Hann hef
ur ekkert látið uppi um hvern-
ig stjórn hans verður skipúð,
en ekki er talið ósennilegt, að
foringi uppreisnamanna- Naguib
hershöfðingi verði hermálaráð-
herra. Það er ennfremur talið
sennilegt að Maher Pasha skipi
fyrst ráðherra í helztu em-
bættin, en láti þau þýðingar-
minni bíða þar til síðar. Hann
lýsti því sjálfur yfir, að ráð-
herrar hans mundu fyrst og
fremst verða menn sem standa
utan flokka, en þó ekki útilok-
að að flokksbundnir stjórnmála
menn yrðu fyrir valinu.
„Engin íhlutun um
stjórnmál.“
Naguib hershöfðingi sagði í
viðtali í gær, a'ð uppreisn hans
og fylgismanna mundi ekki
hafa í för með sér nein af-
skipti hersins af stjórnmálum.
Uppreisnin væri aðeins gerð í
þeim tilgangi að hreinsa til í
hernum. Handtökur hershöfð-
ingjanna hefðu þó aðeins verið
gerðar i varúðarskyni og hefði
Framhald á 6. síðu.
, sem upphaflega áttu að vera
drætti sem Luciano hafði gert
af ræðu sem André Stil hafði
haldið, Stil sem er ritstjóri
L’Humanités hefur nýlega ver-
ið látinn laus.
1 þessum útdrætti hafði Luc-
iano skrifað, að hverfa yrði frá
ríkjandi stríðspólitík og að
friðarstefnu. Dómarinn sagði að
þessi ummæli brytu gegn
„innra öryggi ríkisins“.
Auk þess var lagður fram
bæklingur, skrifaður 1951 og
reyndar ekki af Luciano, held-
ur af Etienne Fajon. I bækl-
ingnum segir, að „alræði ör-
•eiganna sé söguleg nauðsyn
á þróunarskeiðinu frá kapítal-
isma til sósíalisma", en þessu
hefur verið haldið fram af sós-
íalistum síðan Karl Marx lét
þessa skoðun fyrstur í ljós fyr-
ir meira en 100 árum.
27 072
Eins og kunnugt er lauk)
’ undirskriftasöfnuninni undir (
beiðni til i'orseta Islands um?
' sakaruppgjöf og endurheimt/
1 mannréttinda þeirra 20»
imanna er dæmdir voru út|
)af 30. marz málunum þann)
110. júlí s. 1. En síðan hafai
.listar haklið áfram að ber-j
ast bæði utan af lands-(
byggðinni og héðan úr bæn-f
um. Þegar blaðið hitti Þor-»
1 vald Þórarinsson lögfræðingf
1 snöggvast í gærkvöld skýrðif
Ihann frá því, að í gær hefði)
inefndinni bori/.t listar með)
^672 nöfnum. Er heildartala)
undirskrifeiula þar með kom(
in upp í 27 072. Þess er ein-
dregið óskað af nefndarinn-
*ar hálfu að þeir sem enmf
>eiga eftir að skila listum|
Igeri það nú þegar.
ÞEGAR FÁNAR ÞJÓÐANNA VORU DREGNIR AÐ HÚN
I OLYMPlUBÆNUM.
ir# :
fyrsíuverðlaun, Sovétríkin 13
Zatopek tvöfaldur olympíumeistari
5 ný olympíurae! — 2 heimsmet sett í gær
Mesti viðburður á olympíuleikunum í Helsinki í gær
var sigur Zapoteks í 5.000 metra hlaupinu. Var þaö
annar sigur hans á leikunum. Hann hljóp á nýjum met-
tíma. Önnur olympíumet voru sett i 100 m grindahlaupi,
80 m grindahlaupi kvenna, sleggjukasti og 3.000 metra
hindrunarhlaupi og í spjóíkasti kvenna. Síðustu gxein-
ina vann kona Zatopeks, Zatopkova.
Eftir að' úrslit voru kunn í 52 greinum höfðu Banda-
ríkin fengið 14 fyrstu verðlaun, Sovétríkin 13, Svíþjóð 4
og Tékkoslóvakía og Ungverjaland 2 hvort.
Gott verður var í Helsinki í
gær, skýjað en úrkomulaust og
stillt. 70.000 áhorfendur horfðu
á leikina, og flestir munu hafa
komið til að sjá úrslitakeppn-
ina í 5.000 m hlaupinu, því þar
var búizt við harðri og skemmti
legi’i keppni.
5.000 m hiaup.
Þeir urðu ekki fyrir von-
brigðum. Til keppninnar voru
mættir ailir beztu iþróttamenn
heimsins í þessari grein og var
með öllu ómögulegt að segja
fyrir um hvernig fara mundi.
Olympíumeistarinn. frá IiOndon,
Belgíumaðurinn Reiff, sigur-
vegarinn í 10.000 m Zatopek,
þýzki stórhlauparinn Schade,
Frakkinn Mimoun, Bretinn
Chattoway, Rússinn Anúfriéff,
— allir þessir og reyndar fleiri
gátu gert sér vonir um sigur..
Schade tók forustuna
snemma og hélt henni framan
af; þegar 5 hringir höfðu ver-
ið farnir komst Zatopek fram
úr, en Chattoway, Schade og
Mimoun fylgdu honum þétt eft-
ir og fóru fram úr honum og
skiptust nú um að hafa forust-
una. Það var ekki fyrr en rúm-
ir hundrað metrar voru eftir
að Zatopek spretti úr sporj,
fór fram úr þeim öllum og
kom fyrstur i mark, á nýjum.
olympíumettíma 14,06,6. Chatto
way var óheppinn og datt á
síðustu beygjunni. Reiff hætti
þegar 300 metrar voru eftir af
hlaupinu. Annar í mark varð
Mimoun á 14,07,4, 3. Schade
14,08,6, 4. Piery (Bretland)
14,18,0, 5. Chattoway 14,18,0,
6. Piery (Ástr.) 14,18,6. Þetta.
er í fyrsta skipti á þessum leik:
um, að sami maður vinnu tvær
greinar. Zatopek heíur enn eitt
tækifæri til sigurs á leikunum,
hann tekur þátt í maraþonhlaup
inu, sem fram fer á sunnudag-
inn.
3.000 m hindrunarhlaup.
1 þessari grein var einnig
sett nýtt olympiumet. Kasent-
sjéff (Sov.) hljóp fyrst í sín-
um riðli hlaupið á 8 58,0, en,
Framhald á 7. síðu.