Þjóðviljinn - 31.08.1952, Page 8
Rikisskuldirnar námu alls fœplega 451 millj.
króna um áramótin siÓusfu
Skuldir ríkissjóðs íslands erlendis, sem í árslok 1947
voru ekki nema 5.859.000 krónur, voru viö síöustu ára-
mót komnar upp í 197.830.000 kr. eöa höföu næstum því
þrjátíu og fjórfaldazt á fjórum árum. Á sama tima hækk-
uöu innlendar skuldir ríkissjóös úr 103.431.000 krónum
HJÖÐVILIfNN
Sunnudagur 31. ágúst 1952 — 17. árgangur — 195. tölublað
Þannig leít út í brezka bænum Lynmouth eftir flóðið á dögunum.
Stefán Pétursson f ær ekki
að koma til Bandaríkjanna
Bitstjónim allia hinna leppblaðanna boðiS vestur
um baf til þriggja mánaða dvalar
Vikublaöið Varðberg skýrir frá því, aö vegna pólitískrar
fortíðar Stefáns Péturssonar, ritstjóra Alþýöublaösins,
íái hann ekki aö koma til Bandaríkjanna.
upp í 202.432.000 kr.
Frá þessu er skýrt í yfirliti
yfir skuldir ríkissjóðs frá 1940,
sem birt er í ágústhefti Hag-
tíðinda. Skuldir rikissjóðs sam-
tals (að geymdu fé meðtöldu)
Bæjarútgerðinni
. Í6G manns hjá
B.v. Ingólfur Arnarson kom
af Grænlandsmiðum til Reykja-
víkur með fullfermi af saltfiski
á fimmtudagskvöld 28. ágúst
cg hélt eftir skamma viðstöðu
áfram til Esbjerg þar sem afl-
inn verður seldur. B.v. Skúli
Magnússon er á Grænlandsmið-
um og fiskar í ís.
B.v. Hallveig Fróðadóttir og
Jón Þorláksson eru á ísfisk-
veiðum hér við land fyrir
Þýzkalandsmarkað.
Togararnir Þorsteinn Ingólfs-
son, Jón Baldvinsson og Þor-
kell máni eru allir á saltfisk-
veiðum við Grænland.
B.v. Pétur Hálldórsson seldi
afla sinn, 295 tonn af saltfiski,
í Esbjerg í byrjun vikunnar og
lagði af stað heimleiðis eftir
hádegi á þriðjudag 26. ágúst.
Unnið er við pökkun og verk-
un á saltfis'ki og hertum fiski í
fiskverkunarstöðinni, og unnu
um 100 manns þar í vikunni.
(Frá iBæjarútgerð Reykjavík-
ur).
Kvöldskóli KFUM
byrjar starí sitt 1. okt.
Skólinn verður settur í húsi
KFUM og K við Amtmannsstíg
1. okt. n.k. og starfar vetrar-
langt. Hann er fyrst og frémst
ætlaður því fólki, piltum og
stúlkum, sem stunda vilja gagn-
legt nám samhliða atvinnu sinni.
Einskis inntökuprófs er krafizt,
en væntanlegir nemeridur verða
að liafa lokið lögboðinni barna-
fræðslu eða fá sjálfir undan-
þágu, ef þurfa þykir.
Kvöldskólinn starfar í byrj-
efida- og framhaldsdeild, og
eiga eldri nemendur hans for-
gangsrétt að þejrri síðarnefndu,
ef þeir sækja um hana í tæka
tíð. Þeasar námsgreinar eru
kenndar: íslenzka, danska,
enska, kristin fræði, reikningur,
bókfærsla og handavinna
(námsmeyjum) í byrjendadeild,
en í framhaldsdeild auk þess
upplestur (framsagnarlist) og
ísienzk bókmenntasaga.
Umsóknum um s'kólavist í
Kvöldskólanum verður eins og
áður veitt móttaka í nýlendu-
vöruverziuninni Vísi á Lauga-
vegi 1 frá 1. sept. og þar til
skólinn er fullskipaður að því
marki, sem hið takmarkaða hús
rúm setur honum, en umsækj-
endur teknir í þeirri röð, sem
þeir sækja.
Fól'k er að gefnu tilefni á-
minnt um að mæta við skóla-
setningu 1. okt. kl. 8.30 stund-
víslega. Kennsla mun hefjast
mánudaginn 6. okt.
voru 130.074.000 krónur í árs-
lok 1947 en voru komnar upp
í 450.917.000 kr. í lok ársins
1951.
Yfir 60 milljóna hækkun
vegna gengisfellinga.
Við gengisfellinguna í sept.
1949 hækkuðu ríkisskuldirnar
um 8.362.000 krónur og við síð-
ari gengisfellinguna í marz 1950
hækkuðu þær um 53.140.000 kr.
Skuldahækkunin vegna gengis-
fellinganna beggja nemur því
hvorki meira nó minna en 61.
502.000 kr.
Erlendar lántökur 1951
nærri 90 milljónir.
Skuldir erlendis lækkuðu
jafnt og þétt frá árinu 1940, er
þær námu 49.152.000 krónum,
fram til 1947, en þá komust
þær eins og áður er getið niður
í 5.859.000 kr. Síðan hafa þær
hækkað ört og mest á síðasta
ári, nýjar lántökur erlendis
námu á árinu 1951 89.080.000
kr.
Skuldirnar innanlands hækk-
Það er sanngjörn krafa
almennings, að birt verði op-
inberlega skýrsla Garðarg S.
Gíslasonar formanns FRÍ,
sem dómarnir yfir Erni
Clausen, Inga Þorsteinssyni
og Þorsteini Liive eru byggð-
ir á. Manna á meðal ganga
hinar furðulegustu sögur um
hegðun þcssara manna í
Helsingfors og af þcim, ef
sannar eru, má ráða það að
Örn Clausen hafi orðið sjálf-
um sér, flokknum í heild og
þjóðinni til stórrar skamm-
ar með ölæði sínu og
hneykslanlegri framkomu.
Um Inga Þorsteins' er það
sagt, að hann hafi farið á
fylleri með Erni Clausen
kvöldið og nóttina áður en
hann átti að keppa í grind-
inni. Þorsteinn Löve mun
ekki hafa bragðað áfengi en
fengið ávíturnar fyrir að
lenda í þjarki við farar-
stjórann út af því að hann
fékk ekki að rassskella Örn
Clausen, þegar hann var sér
til mestrar skammar í boði
ísl. ræðismannsins í Helsing-
fors.
Almenningur, sem kostar
þessar íþróttaferðir, á heimt-
Hljómleikar
Harry Eberts
Hinn þekkti píanóleikari
Harry Ebert frá Stokkhólmi
heldur hljómleika í Þjóðleik-
húsinu á mánudagskvöldið. Á
hljómleikunum á mánudags-
kvöldið leikur Harry Ebert að-
allega preludiur eftir Debussy;
Þá leikur hann einnig toccata
og fúgu i D-moll eftir Bach og
nokkur önnur verk eftir Sibel-
ius og Rachmaninoff, en Eb-
bert var nemandi hans um
tíma. Loks leikur Ebert verk
eftir Chopi :.
uðu hinsvegar flest árin. Námu
þær 5.661.000 krónum árið 1940
komust hæst í árslok 1950, er
þær voru 218.010.000 krónur, en
voru um síðustu áramót 202.
432.000 kr.
Skuldirnar samtals, innlend-
ar og erlendar (að geymdu fé
meðtöldu), voru 1940 55.330.
000 krónur, gerðu ýmist að
hækka nok'kuð eða lækka fram
til 1946, er þær námu 65.728.000
kr. en hafa síðan hækkað ört
og voru við síðustu áramót
450.917.000 kr.
Umsækjendur
orðnir 14
Fjórtán umsóknir höfðu í gær
borizt um nýju prestaköllin í
Rey'kjavík en umsóknarfrestur
er útrunninn í kvöld.
Þeir sem sótt hafa eru: Um
Langholtsprsetakall: Sr. Páll
Þorleifsson, sr. Jóhann Hlíðar,
sr. Sigurður Kristjánsson, sr.
Árelíus Nielsson og sr. Kristinn
Stefánsson. Um Bústaða-
prestakall: Sr. Gunnar Árna-
son, sr. Þórarinn Þór, sr. Helgi
Sveinsson, sr. Lárus Halldórs-
son, sr. Magnús Guðmundsson
og Magnús Guðjónsson cand.
theol. Um Háteigsprestakall:
Sr. Jón Þorvarðsson, sr. Björn
O. Björnsson og Jónas Gisla-
son cand. theol.
ingu á að skýrslur farar-
stjóranna verði birtar fyrst
svona er í pottinn búið og
þeim mönnum refsað eftir
lögum FRÍ sem sekir eru.
Það er ekki langt síðan ÖrH
Clausen setti sig upp á há-
an hest og neitaði að keppa
með Gunnari Huseby á
heimavelli, svo sem frægt
er orðið og í þessum efnum
verður ekki farið í mann-
greinarálit. í öðru lagi er
]>að íþróttahreyfingunni fyr-
ir beztu að þessum málum
séu gerð viðhlítandi skil á
opinberum vettvangi.
Blaðið Varðberg boðar að
það muni birta frásagnirn-
ar í næsta blaði sínu, en þá
leið verða blöðin að fara, ef
stjórn FRÍ birtir þær ekki
sjálf.
Fundurinn hefst kl. 10 f.h.
miðvi'kudaginn 3. september í
salarkynnum Háskólans. Þátt-
takendur í fundarhöldunum
eru:
Frá Danmörku: Ole Björn
kraft, utanríkisráðherra, Nils
Svenningsen, forstjóri danska
utanríkisráðuneytisins, frú
Bodil Begtrup, sendiherra. Frá
Islandi: Bjarni Benediktsson,
utanríkisráðherra, Magnús V.
Magnússon, s'krifstofustjóri,
Kristján Albertson, sendiráðu-
Ritstjórum allra hinna lepp-
blaðanna, Þórarni Þórarinssyni,
ritstjóra Tímans, Valtý Stefáns-
syni, ritstjóra Morgunblaðsins
og Herstein Pálssyni, ritstjóra
Vísis, hef.ur verið boðið í
þriggja mánaða ferð um Banda-
ríkin. Ráða þeir því sjálfir
hvenær á næstu tólf mánuðum
þeir þiggja boðið og er Þórarinn
á förum vestur.
Árangurslaus tveggja
áratuga barátta.
Varðberg kemst svo að orði:
,,Það hlýtur að vekja nokkra
athygli .. . f^ð Stefán Pétursson
ritstjóri Alþýðublaðsins, sem
hefur öðrum fremur orð fyrir
að vera mikill vinur Bandaríkj-
anna og aðdáandi stefnu þeirra
í heimsstjórnmálunum síðan
kalda stríðið hófst, er ekki boð-
inn vestur um haf. Sjálfsagt
hefur hann ekki gleymzt í
þessu sambandi heldur situr
hann heima vegna hinna
ströngu lagaákvæða um vega-
bréfaáritun til Bandaríkjanna.
Eins og kunnugt er fá komm-
nautur, Hans G. Andersen,
deildarstjóri, Sigurður Hafstað,
fulltrúi. Frá Noregi Halvard M.
Lange, utanríkisráðherra, Tor-
geir Anderssen-Rysst, sendi-
herra, Johan Georg Ræder,
skrifststj., Gyda Dahm, ritari.
Frá Svíþjóð: Östen Undén, ut-
anríkisráðherra, Sven Dahlman,
utanríkisráð, Leif Öhrvall, sendi
fulltrúi, Claes Carbonnier, skrif
stofustjóri.
(Fréttatilkynning frá utan-
ríkisráðuneytinu).
úiústar eða fyrrverandi komm-
únistar ekki vegabréfaáritun til
Bandaríkjanna. Stefán Péturs-
son ... lét mikið á sér bera í
kommúnistískum áróðri unz
hann sagði skilið við flokkinn..
Stefán hefur lagt mikið kapp á
að þvo þennan blett af fortíð
sinni en lagaákvæðin um vega-
bréfaáritun til Bandaríkjanna
eru svo ströng, að barátta
Stefáns í tvo áratugi nægir ekki
til að þorandi þyki að bjóða
honum vestur um haf í heim-
sókn til vina sinna þar“.
Ðanssýningar í
Þjóðleikhusinu
I fyrrakvöld hafði listdansara
flokkurinn norræni, ásamt ind-
versku dansmeynni Lilavati,
frumsýningu í Þjóðleikhúsinu.
rVar húsið fullskipað, og lista-
fólkinu forikunnarvel tekið. Sér-
staka athygli vakti dans Lila-
vati, en hún sýndi þúsunda ára
gamla indverska musterisdansa,
en þeir hafa aldrei sézt hér
fyrr. 1 gær voru síðan tvær
sýningar, og enn í kvöld er sýn-
ing. Næsta sýning verður á
þriðjudag, og verður þá önnur
efnisskrá. Þjóðviljinn vill
hvetja fólk til að sjá þessar
sýningar. Það er ekki víst að
annað tækifæri gefist jafngott
fyrst um sinn.
Aðalfundur Stétt-
arsambands
bænda
Aðalfundur Stéttarsambands
bænda hófst að Laugarvatni í
gærmorgun. Fundinn sitja full-
trúar hvaðanæva af landinu,
auk Framleiðsluráðs landbún-
aðarins, landbúnaðarráðherra
og fleiri gesta. Mörg mál liggja.
fyrir fundinum, og verður
væntanlega skýrt frá því eftir
helgina. En fundinum á að ljúka
í kvöld. — Formaður Stéttar-
sambandsins er Sverrir Gísla-
son, bó ’ .’i 4 Hvammi.
Plöggin á borðið!
Fundur utanríkisráðherra Norður-
landanna hefst hér 3. september
Fundur utanríkisráðherra Norðurlandanna fjögurra, Dan-
merkur, Islands, Noregs og Svíþjóðar verður haldinn í Reykja-
vík dagana 3. og 4. september n.'k. Utanríkisráðherrar Dan-
merkur og Noregs og fylgdarlið þeirra munu koma til Reykja-
vikur í dag, en sænski utanrikisráðherrann, ásamt fylgdarliði, er
væntanlegur til Reykjavíkur þriðjudaginn 2. september.