Þjóðviljinn - 22.11.1952, Qupperneq 3

Laugardagur 22. nóvember 1952 — ÞJÓÐVILJINN — (3
HVER ER
MAÐURINN?
Ráðherraefni Eisenhowers
'g'aað er löngu viðtekin venja að
þegar nýr forseti tekur. við
völdum í Bandaríkjunum sé ráð-
herraval hans borgun á þakklæt-
issku’dum fyrir veittan stuoning
í innanflokksbaráttunni við önnur
frambjóðendaefni og flokkabar-
áttunni fyrir kosningar. Þegar
Eisénhower hershöfðingi gerðist
frambjóðandi republikana lýsti
hann yfir að hann væri engum
skuldbundtnn og myndi velja
menn í stjórn sína ef sigur ynn-
ist einungis eftir hæfileikum
þeirra. Eftir fund Eisenhowers
og keppinauts hans um framboðið
fyrir republikana, Tafts, létu
menn Tafts drýgindalega yfir því,
að tryggt væri að ekki yrði geng-
íð fram hjá þeim við úth’utun
bitlinganna ef það yrðu republik-
anar, sem að jötunni kæmust. Út-
nefning Eisenhowers á fyrstu ráð-
herraefnunum hans er líka grimu-
laus greiðsla fyrir veitt fylgi og
fjárstuðning í kosningabaráttunni.
«
E'ohn Foster Dulles, sem verð-
■d’' ur utanríkisráðherra Banda-
rikjanna eftir 20. janúar, var ut-
anríkisráðherraefni Dcwey, fylkis-
stjóra í New York, í bæði skipt-
in sem hann fé'l í forsetakosning-
um. Eisenhower á engum manni
frekar en Dewey það að þakka,
að hann var valinn framjóðandi
repubiikana. Dewey mun hafa
verið boðið utanríkisráðherraem
bættið en hann afþakkaði og
benti á Dulles. Því auðveldara
var fyrir Eisenhower að fylgja
þeirri bendingu, sem vitað er að
Dulies er vel séður af Taft og
hans mönnum. Dulles átti afa
og frænda, sem báðir voru utan
rikisráoherrar, og það hefur ver-
ið ævú'angur draumur hans að
feta í fótspor þeirra. Hann hefur
gætt þess vandlega að brjóta eng-
ar brýr, annað veifið hefur
hann talað eins og eindreg-
inn stuðningsmaður Truman-
stjórnarinnar, sem hann hefur
þjónað á alþjóðaráðstefnum, þing-
um SÞ og í utanríkisráðuneytinu.
Þegar líða tók að kosningum í ár
sagði hann hinsvegar af sér öll-
um trúnaðarstörfum fyrir Tru-
manstjórnina, tók að sér að
semja utanríkismálakaf'ann i
kosningastefnuskrá republikana
og staðhæíði þar og annarsstaðar
að Taft og hans menn hefðú
rétt fyrir sér, utanríkisstefna Tru-
mans og Aehesons væri feigðar-
flan,- sem ætti a’la sök á viðgangi
kommúnismans í heiminum síðan
heimsstyrjöldinni siðari lauk.
•
fflkulles sneri sér jafnframt að
þvi að móta þá utanrikis-
stefnu, sem republikanar ættu að
fylgja ef þeir kæmust til valda.
Kjarni hennar var það að Banda-
ríkjastjórn ætti ekki lengur að
láta sér nægja að reyna að hindra
útbreiðslu sósíaiistískra stjórnar-
hátta heldur lýsa því yfir að hún
•stefndi að ,,frelsun“ þeirra þjóða,
sem búa við sósialistiskt stjórnar
far. 1 grein i Life 16. júní í sum-
ar segir Dulics að Bandaríkin
oigi að umkringja Sovétríkin
með kjarnorkuárásarstöðvum og
snúa sér síðan að því að ko’l-
varpa núverandi stjórnum i Kína
og nágrannaríkjum Sovétríkjanna
i Austur-Evrópu. Þessa hugmynd
Dul’es tók Eisenhower upp í hina
frægu kosningaræðu sina í New
York 25. ágúst, er hann sagði:
„Ríkisstjórn okkar verður að
skýra Kremlverjum frá því í eitt
skiptl fyrir ölj, kalt og- endan-
lega að við munum alarei viður-
kenna hinn minnsta varanieika í
aðstöðu Rúuslands i Austur-
Evrópu og Asíu......aldrei mun-
um við unna okkur hví’dar fyr-r
en flóðleðja árásarsinnaðs komm-
trnisma hefur fjarað innfyrir sin
eigin landamæri". Þessa yfirlýs-
ingu útlistaði Dulles siðan í ræðu
í Buffalo 27. ágúst, á þá leið að
þetta væri síður en svo striðs-
st.efna, nei, öðru nær, það væri
bara ætlunin að varpa niður
vopnum úr fiugvólum tii skæru-
liðá í Austur-Evrópu og Kína og
skipuleggja þá til skemmdar-
verku.
' /raýtvintýramennskan, sem orð
•ÚJBLi Eisenhowers og Dulles bera
vitni um; yakti skelfingu meðai
bandamanna Bandariltjanna S V-
Evrópu. „Því miður þýðir orðið
„frelsun", þegar það er notað um
Austur-Evrópu — eða Asíu —
annað hvort styrja’daráhætta eða
það er meiningarlaust" sagði
brezka borgarablaðið Economist
30. ágúst. En Bretar hafa illan
bifur á Dulles fyrir fleira en
stríðsæsingar hans. Það er geymt
en ekki gleymt í utanríkisráðu-
neytinu i L-ondon að þegar Dulles
var að ganga frá sérfriði Vestur-
veldanna við Japan fu’lvissaði
hann brezku stjórnina um að
f'- —W . -- '
JOHN FOSTER DULLES
Japansstjórn yrði frjá’st að gera
friðarsamning við hvora heldur
hún vildi, alþýðustjórn Kina í
Peking eða klíku Sjang Káiséks
á Taivan. Siðar kom í ljós að
samtímis hafði Dulles brýnt það
fyrir Joshida, forsætisráðherra
Japa.ns, að Bandaríkjastjórn legði
áherzlu á að hann gerði samning
við Sjang. Meira að segja orð-
vörustu dip’ómatar i London hafa
ekki skirrzt við að nefna þessa
framkomu tvöfeldni,
’ * ©
áðamenn einokunarhring-
anna, sem hafa iagt undir
sig náttúruauðæfi auðvaldsheims-
ins, munu hinsvegar fagna komu
Dulles í utanríkisráðherrasæti
Banda.rikjanna. Fram i siðustu
styrjöld var Dulles einn hæst-
launaði lögfræðingur í Bandaríkj-
unum og lögfræðiskrifstofa hans,
Su’livan & Cromwe’l, lagði sig
sérstaklega eftir málum, sem
snertu milliríkjaviðskipti. Dulles
var sjálfur lögfræðilegur ráðu-
nautur nikkelhringsins, hann var
lögfræðingur Schroderbankans,
sem annaðist fjárreiður Nazista-
Þýzkalands í New York og hann
flutti mál Francostjórnarinnar á
Spáni er hún ryendi að ná silfri,
sem stjórn lýðræðissinna hafði
komið til geymslu í Bandarikjun-
um. Lögfræðiskrifstofa Dulles
annaðist lagahlið hinna banda-
rísku lánveitinga til þýzku hring-
anna á tímum WeimarlýðveJdisins
og HitJersstjórnarinnar, en þessi
’án voru það öllu öðru fremur
sem gerðu hervæðingu Þýzkalands
á fjórða tug aldarinnar mögulega.
Það var því i fy’lsta samræmi
við hagsmuni Dulles er hann
komst að þeirri niðurstöðu í bók
um alþjóðamá’, sem hann gaf út
1939, að fasistaríltin, Þýzkaland,
Italía og Japan, væru þjóðir gædd
ar ólgandi lifsþrótti og það næði
ekki neinni átt af Bretlandi og
Fraklrlandi að neita þeim um nýja
skiptingu markaða og hráefna-
linda.
Í^harles E. Wi’son, sem Eisen-
yhower hefur valið fyrir land-
varnarráðherra sinn, kemur i ráð-
herrastólinn beint úr þjónustu
eins harðsvíraðasta auðhrings
veraldarinnar Du Pont hrings-
ins. -— Efnaiðnaðurinn er
kjarni Du Pont en fé hans
stendur einnig föstum fótum i
bí'aiðnaðinum. Þar ræður hann
risafyrirtækinu General Motors
og í því varð Wilson einn af vara
forsetum stjórnarinnar 1928 og
stjórnarforseti 1941. Skipun Wil-
sons í hið nýja embætti gerir
honum fært að hafa úrsiitaáhrif á
það, hvernig þeim fimmtíuþús-
und milljónum do'la.ra, sem varið
er til hervæðingar Bándaríkjanna
á ári hverju, verður skipt milli
fyrirtækjanna í bandaríska þunga
iðnaðinum. Ekki er liklegt að
skriðdrekaverksmiðjur General
Motors og sprengiefnaverksmiðj-
ur Du Pont verði þar afskiptar.
Ráðherratign Wilsons er greiðsla
á pólitískri skuld. Arthur Summ-
erfie’d, bílasali fyrir General
Motors (Chevrolet), . er aðalfull-
trúi Du Pont hajjsmunanna á
-stjórnmálasviðinu. I-Iann réði af-
stöðu fu’.ltrúanna frá Michigan á
flokksþingi republikana i sumar.
Snmmerfield lét þá snúast ti!
stuðnings við Eisenhower þegar
mest reið á og í stáðinn var hann.
gerður að forseta miðstjórnar
Republikanaflokksins og æðsta
ráðunauti Eisenhowers á ltosn-
ingaferðalögum hans. Hann sá
um að dollarar frá Du Pont
mönnurn streymdu iátlaust í
kosningasjóðinn og nú hefur
stuðningur og örlæti verið goldið
með þvi að fá Du Pont mannin-
um Wi!son þriðju valdamestu
stöðu í Bandar'kjunum. — M.T.Ó.
Fíá Menningar- og íiriSarsamiökum
ísiðnnkra kvenna
is lyoræ
KONUR I ÖLLUR LÖNDUM!
Þann 12. desember 1952,
hefst friðarþing þjóðanna í
Vínarborg. Á þinginu koma
saman allir þeir, sem óska
þess einlægast og heitast að
í stað ofbeldis og stríða komi
andi friðsamlegra samskipta og
ski’nings milii þjóða.
Þú unga móðir, sem lýtur
yfir vöggu barnsins þíns,
þú aldna móðir, sem oft á
ævi þinni hefur orðið að þola
hörmungar 'stríðs,
þú unga stúlka., sem ert að
byrja lífið með björtum fram-
tíðarvonum,
þú verkakona, sem tekur
bátt í að skapa auðæfi þjóðar
binnar,
þið bændakonur, sem sáið
kominu, sem breytír ökrunum
í guil,
þi'ð kennarar og rithöfundar,
sem ætlað er að ala upp göfgi
með manninum.
þið læknar og hjúkrunarkon-
ur, sem verndið líf og heilsu
manna,
þið vísindamenn og lista-
menn, sem hafið það verkefni
að auðga líf mannanna meö
velmegun og fegurð..
I-Iver sem iitarháttur þinn er,
hver sem trúarskoðun þín er
eða stjómmálaskoðun, hvaða
landi, sem þú hefur fæðst í,
hvort þú ert ríkur eða. fátækur,
er f ri íarráðstefna þjóðanna
þin ráðstefna, vegna þess að
stríð ógnar lífi þánu, vonum
Sigurbjörn Þórðarson:
Vegna ummæla þeirra, sem
birtust í Morgunblaðinu 18. þ.
m. varðandi endurtekningu á
fulltrúakosn. prentmyndasmiða
á 23. þing A.S.Í. og fl. óska ég
að fá birt í blaðinu eftirfar-
aadi:
Umrædd grein var að sjálf-
sögðu nafnlaus,- en æskilegt
hefði mér þótt að vita hver höf-
undurinn var svo cg hefði get-
að snúið crðum mínum beint til
hans.
1 greininni segir að tveir
kommúnistar séu í félaginu
og hafi þeir reynt með hvers-
ltonar bvögðum og lögleysum að
ná völdum þar.
Fullyrðingu ' hans um að
tveir kommúnistar séu í félag-
inu get ég látið.ósvarað, því ég
hef aldrrí kjmnt mér pólitísk-
ar skoðanir félagsmanna. Hins-
vegar get ég fullyrt að engin
yfirlýsing liggur fyrir um það
hver sé pólitísk skoðun þess
er þetta skrifar, og hefur sá
hinn sami aldrei komið fram
fyrir neinn pólitískan flckk eða
nokkur afskipti haft af stjórn-
málum, nema að neyta atkvæð-
isréttar síns.
Varðaudi þá ósvifnu fullyrð-
iugu að ég og Benedikt Gísla-
son, sem. við mun átt, höfum
beitt hverskonar brögðum og
lögleysum tiþ að nú yfirráðum
í félaginu, lýsi ég því yfir að
þetta eru alger ósannindi. Þvert
á móti hefur það þrá sinnis
hvarflað að mér vegna annarra
■áhugamála, og anna að hætta
störfum fjTÍr félagið, en vegna
eindreginna áskorana margra
fólagsmanna hef ég látið til-
leiðast að fara með ýms trún-
áðarstörf fyrir það, og undan-
farin ár hef 6g verið sjálf-
kjörinn riæði sém formaður og
fulltrúi þess á Alþýðusam-
bandsþing.
Ennfremur fullyrði ég að
Benedi'kt Gíslason, sem verið
Framhald á 6. síðu.
þínum, ógnar þeim sem þú elsk
ar og sem elska þig.
Þú getur ekki verið afskipta-
laus gagnvart þessa.ri hættu.
Þú verður að gera þér ljóst og
aldrei gleyma því að það er
mögulegt að^ koma i veg fyrir
stríð, að með samtakamætti
allra þjóða er hægt að bjarga
friðnum, og mæður þurfa
aldrei aftur að þola þá kvöl
að sjá syni sina myrta eða
gerða að morðingjum.
Á friðarþinginu munu kon-
ur og kar'ar, meir en nokkru
sinni fyrr, sýna friðarvilja sinn
og hvemig megi varðveita frið-
nn.
Konur! Við gctum ekki beð-
ið. Munið að hver nýr tals-
maður friðarins verndar böm
ýðar og heimilishamingju.
Gangið fyrir hvers manns dyr
með fréttina um þing friðar-
L'jóða.
Heimsækið aðrar konur,
hvemar skoðunar eða trúar sem
bær kunna að vera og vhmið
með þeim að ályktunum sem
fulltrúar yðar geta borið
fram á friðarþinginu.
Skýrið fjölskyldu yðar, vin-
um og nág-'önnum látlaust frá
því, að það er bæði mögulegt
og nauðsyniegt áð hindra stríð.
Það verður að hætta stríðinu
í Kóreu.
Það verður að koma í veg
fyrir áframhaldandi hervæð-
ingu!
Framha’d á 7. síðu.
'mmrn
tVTSTJÚRl FRlMANN HELGASON
■ rj* b ■ r jeMeppm i [^jóðverjum I
iiðíprittÍEiEii í Holmenkol
Fyrst í janúar í vetur hefst
þjóðalandsikeppni 1 skíðaíþrótt-
inni milli Finaa, Norðmanna og
Svia. Henni lýkur 30. apríl. All-
ir, karlar og konur, imgir og
gamlir, geta tekið þátt í keppn-
inni með því að ná einhverjum
þeim árangri, sem krafizt er
til að hlutaðeigandi fái eitt-
hvað af þeim skíðafærnismerki-
um, sem veitt eru í þessum
löndum, þar með talið nýtt
landskeppnimerki. Sú þjóðin,
jcm á ikeþpnistímanum vinnur
flest merki af öllum stigum
vinnur landskeppaina og verður
sæmd verðlaunum.
Skíðalandskeppni með sama
fyrirkomulagi var háð rriilli
sörnu þjóða árið 1950. Þá unnu
Finnar, Norðmenn urðu aðrir
og Svíar ráku lestina.'
FimMti IiasSar sioggja
y£Sr 60 meíra
Enginn maður í heimiuum
hafði kastað sleggju yfir 60 m.
fyrr en á ÓL í sumar en síðan
hafa 4 leikið það eftir. Á móti
í Leningrad í fyrra mánuði varð
stúdentinn Mikail Eivonsoff sá
fimmti til að koma sleggjunni
yfir 60 m strikið. Hana kast-
aði 60.51 m og er því fyrir neð-
an Norðmanninn Stfanali
(61.25) og Þjóðverjann Storc.h
(60.77) en fyrir öfan Ungverj-
ana Czai-mak (60.34) og J'íem-
cth (60.3.1).
Nem
ur þýzkum skíðamcnnum verið
boðið að taka þátt í Holmen-
kollenmótinu í Noregi. Mótið
fer fram snemma í marz i vet-
ur.
Skýrt hefur veríð frá þvi að
skíðamönnum frá öllum lönd-
um í Alþjóða skíðásambandinu
hafi verið boðið. Síðastliðian
vctur tóku Þjóðverjar þátt i
Vetraróljrmpíuleikjunum í Nor-
egi, en þeir fengu ekki að keppa
í „Kollenvikunni".
SBfimaEK
Það gctur verið varhugavert að
beita höfðinu. fyrir sig í hnefa-
’eikxim. Gen Taktas og Charlie
Slaughter fengu að reyna þetta
i lceppni í New Jersey í Banda-
rikiunum.
1 fjórðu lotu tíu lotu keppni
ráku þeir saman skallana og )águ
með þa.ð sama. Dómarinn úr-
skurðaði „tvöfalt, teknískt KO“
sem þýðir sama og jafntefli.
Setti 24 mörk
Miðframherjinn R. Orsatti í lið-
inu San Marin’ í Argentinu setti
um daginn met í mörlcum í Arg-
cntinsku sveitakeppninni. 1 kapp-
leik í Olavarria sigraði San Mart-
in liðið Fortin með 25 mörkum
gegn 0. Fortinmenn tóku upp á
því að standa í sömu sporum og
neita að Jeika er dómarinn dæmdi
gild tvö fyrstu mörk San Majtin
en flestir töldu þau sett úr. rang-
stöðu.