Þjóðviljinn - 22.11.1952, Blaðsíða 6

6) — ÞJÖÐVILJINN — lÆugardagur 22. nóvember 1952

»Vter»

Gólfteppi frá sænsku verksmiSj
unni AB Márta Máás-Fjetter
s.tröm, ofið af Barbro Niisson.
Sœnsk feppi
Það er athyglisvert, að það
eru ekki þær þjóöir, sem státá
af risavöxnum iðnaði, sem
kunna bezt að framleiða hús-
muni, sem bera með sér hvort
tveggja í senn, fegurð og nyt-
semi. Smáþjóðirnar eru 'þeim
þar miklu fremri, en þó einkum
tvær af frændþjóðum okkar,
Danir og Svíar. Það fer ekki
milli má'a, áð þessar tvær þjóo
ir standa fremst allra í gerð,
húsmuna, Svíar ef til villj
skrefi framar en Danir. Við,
höfum áður hér í þættinum!
birt sýnishorn af sænskri hús-
gagnagerð. Hcr eru tvær mynd
ir af sænskum, handofnum
gólfteppum. Því miður getum
við ekki sýnt þau í réttum lit-
um. Þessi teppi hafa aðeins
einn galla, — þau eru of dýr,
enda hándofin.
Einhver gæti spurt, hvers
vegna við birtum hér myndir
af erlendum teppum, húsgögn-
um og hvaíeina, sem etki er
hægt að fá hér á landi, jafn-
vel þótt beinharöir peningar
væru fyrir hendi. Þessu má
svara á þann hátt, að á fáum
sviðum er okkur meiri nauð-
syn að sækja fyrirmyndir til
útlanda en einmitt þar sem
heimilismenning og húsaprýði
eiga í hiut.
Þetta er frá söimi verKsmiðju, cf»
Ið af Arm-Mari Forsnerg.
/--------------------------^
Maturinn
a
morgun
■k
Steikt kjötlæri, rauSkál, bak-
aðar kartöflur — Sveskjukaka.
□
Lærið er drýgst að steikja í
ofni og baka kartöflurnar í
ofnskúffunni hjá. Ef húsmóð-
irin hefði tima til, væri liyggi-
legra að kaupa heilan fram-
part, 3—4 kg. Taka hokkuð
frá til að hafa í kjöt í karrý
eða annan lcjötrétt á miðviku-
dag. Taka síðan beinin úr
bógnum, vefja kjötinu saman
i pylsu og steikja í ofninum
eins og læri. Þá fengjust einn-
ig bein til að sjóða í súpu-
soð og e. t. v. mætti skera
svolítið af kjöti utanaf og
strá sa'ti og nota í kjötdeig
seinna i vikunni. Þannig ofn-
steikur er alltaf gott að fyl’a
með þurrkuðum ávöxtum og
sé kjötið magurt, m/ steinse'ju-
smjöri. Vitanlega mætti einn-
ig beina lærið og fá þann-
ig bein i súpu, en það er lítið
minni fyrirhöfn en. beina bóg-
inn og framparturinn alltaf
ódýrari og kjötið jafnvel enn
brágðbetra.
1% rauðkál er skorið í mjó-
ar ræmur, látið helzt í emel-
eraðan eða glerhúðaðan pott
og 4 msk. af ediki hellt yfir,
svo að kálið haldi rauóa litn-
um. Soðið i örlitlu vatni i um
% k'st., 1 msk. smjörliki sett
út í og saft og sykur eftir
smekk. Ágætt er að nota
kryddlög áf sýrðum rauðrófum
í staðinn fyrir edikið. — Sagt
var frá sveskjukökunni í gær.
__________________________/
Ef svitaborðinn i karlmanns-
hatti hefur hrukkast, má slétta
hann með því að væta aðeins með
kö'du vatni og strjúka með hend-
inni, þangað til hann sléttist.
Bafniagnstakmörkunin
Austurbærinn og Norðurmýri,
milli Snorrabrautar og Aðalstræt-
is, Tjarnargötu og Bjarkargötu
að vestan og Hringbraut að sunn-
an.
Leiðréttiiíg á ásaniiindam
Framhald af 5. siðu.
„vartiarsamnirigurinn,“,. seip,, nú
eJá ,í, SÍ' ój J)g„hefyr„verið hald-
inn svo sem alþjóð er kunnugí
og nokkúð hefur verið drepið
á hér að framan.
Þess; er reynsla Isiendinga af
samningum við Bandaríkin.
Það er grundvallaratriði,
sem allir milliríkjasamningar
og allnr þjóðaréttur bygg'st á
að „samninga ber að halda“.
Þetta grundval'aratriði og
þessi forsenda allra ríkjasámn-
inga hefur sannan'ega brostið
í ölliun hinum þýðingarmestu
samningsv'ðskiptum Isiands og
Bandaríkjanna, eins osr hér hef-
ur verið sýnt, og er Islending-
um aúðvelt að sanna þetta fyr-
ir öllum heimi hvenær sem er
Efnd'r þe’rra fiogurra samn-
inga, sem hér er minnt á, sýna.
að Bandaríkin hafa ekki hirt
um að halda orð eða anda
þeirra samninga, sem þeir
hafa gert við Island.
Framkvæmd þessa samnings
sýnir bó allra skýrast að það
er ekkí vernd eða öryggi Is-
lendinva sem smáþjóðar, sem
fyrir beim vakir, he’dur her-
nám ÍJandn í anda amerískrar
hemaðarstefnu og veena hern-
aðarþarfa Bándaríkjanna án
minnsta tillits t.i' smæðar og
veikrar aðstöðu ísienzku bjóð-
arinnar. Með öðrum orðum
þíjð er framkvæmd hinna ó-
grímuk'æddu herstöðvakrafna
frá 1945 og ekkert anhað.
Það var ekki vilji eða tilæt.l-
un ís'enzkji þjóðarinnar 1945
né 1951. Þess vegna ber að
se-gja þessum samningi upp
þc-gar í stað.
P’ramhald af 3. síðu
hefur í stjórn félagsins að
mestu óslitið frá stofnun þess
og gegnt hefur störfum fyrir
félagjð af miklum áhuga til
þess eins að vinna félögum sín-
um gagn, hefur aldrei komið til
hugar nein brögð eða lögleys-
ur til að nú yfirváðum í þessu
félagi.
Að framansögðu hlýtur
hverjum að vera ljóst að hér
hefur greinarhöfundur, hver
sem hann var, farið með raka-
laus ósannindi. Varðandi skrif
Þjóðviljans um málið vil ég
segja það að þau eru að mestu
telja eftir skjalföstum heimild-
um sem komið hafa fram í mál-
;nu, og væri mér Ijúft ef til-
efni þætti til að rekja málið
í heiid hér í blaðinu eða hvaða
öðru blaði sem væri. I þessu
máli er .af hendi meirihluta fc>-
lagsstjómark.mar allt hreint og
ek'kert sem þyrfti að dylja.
Varðandi það sem Gunnar cg
Sverrir hafi strax gert skil með
félagsgjöld sín og farið var
fram á það við þá, skal ég upp-
lýsa að það er alrangt. Marg-
■oft hafði ég ó-kað eftir greiðslu
v;ð Gunnar Heiðdal og sömu-
leiðis gjaldkeri félagsins og
enpfremnr við Sverri en hvort-
tveggja án. árangurs, og skuld-
aði Gurmar þó á þriðja ár orð-
Ið.
Um bá fullyrðingu að meiri-
hluti stjómarinnar hafi neitað
að taka við fclagsgjöldum um-
ræddra manna læt ég nægja of-
anritað, en vil benda á til að
fyrirbyggja misskilning að
meirihluti félagsstjómar taldi
ekki rétz að taka félagsgjöld af
þessum mönnum ncma til 16.
ágúst,- þar til þeir tóku prent-
njyndagerð Ölafs á leigu.
Þó fullyrðir greinarhöfundur
að ég cg B. G. höfurn viður-
kenat að fyrri fulltrúakosning
á þing A. S. I. í félaginu hafi
verið ólögleg. Er þetta enn ó-
skammfeilin ósannindi. Við bár-
um einmitt fram á félagsfundi
tillögu um að félagsfundur ósk-
aði eftir því að miðstjórn A.S.Í.
endurskoðaði afstöðu sína tii
bessa máls eða að öðrum kosti
vísaði málinu til sambands-
bings, sem er æðsti úrskurður
verkalýðssamtakanna í þessum
máluin.
Þessa afgreiðslu málsins taldi
meirihluti féla gsstjórnarinnar
eðlilegasta cg lýðræðislegasta.
Sigurbjörn Þcrðarsson.
Umdim&rdeilan
P'ramhald af 1. aí5u.
kjördæminu í Hull, Mark Hew-
'tson höfucamaður, sem reið
á vaðið með þá kröfu að brezka
stjórnin bannaði íslenzkum
"kipum að landa fiski í Bret-
landi.
Krataforingjar taka undir
Dugdale fiskveiðaráðherrp
kvað ríkisst.jórnina ekki hafr
heimild til slíkra aðgerða.
Alls tóku átta þingmenn þátt
í orðaskiptunum. — Kenneth
Younger og Chuter Ede, fyrr-
verandi ráðherrar í stjóm
Verkamannaflokksins), tóku
undir kröfu Hewitsons og ann-
arra um að ræða bæri málið
ýtarlega þegar í stað.
THEODORE DREISER:
312. DAGUR
stundum um hann — hvort hann væri raunverulega hinn
seki.
Og Miller Nicholson, lögfræðingur frá Buffaló, á að gizka
um fertugt, hár, grannvaxinn og virðulegur í framkomu —
fínlegur, gáfulegur maður, sem engum hefði dottið í liug að
væri morðingi — fremur en Clyde — eftir útlitinu að dæma,
en var engu að síður dæmdur fyrir að hafa byrlað gömlum
auðmanni eitur og reynt síðan að ná haidi á eignum hans.
En Clyde fannst ekkert í útliti hans né framkomu benda
á illt innræti — og þetta var kurteis og prúður maður, sem
tó'k eftir Clyde daginn eftir að hann kom, gekk til hans
og sagði: „Hræddur ?“ En rödd hans vár blíðleg og full sam-
úðar — og Clyde fanu það, þótt hann stæði þama stirðaaður
og kaldur — og þyrði varla að hreyfa sig — né hugsa. En
var svo vonlaus og niðurbeygður —að hann svaraði: „Já,
ég er það víst.“ En um leið og hann var búinn að sleppa
orðinu furðaði hann sig á að hann skyldi segja þetta (við-
urkenna veikleika sinn), en eitthvað í framkomu mannsins
uppörvaði hann, og hann óskaði þess að hann hefði ekki
sagt þetta.
„Þér heitið Clyde Griffiths, er það ekki?“
„Jú“.
„Og ég heiti Níeholsen. Þér þurfið ekkert að óttast. Þér
venjist þessu brátt.“ Hann brosti fjörlegu en sálarlausu
brosi. Því að augu hans — þau brostu ekki.
„Eg er nú ekki mjög hræddur", svaraði Clyde og reyndi
að draga úr áhrifum fyrstu, vanhugsuðu játningarinnar.
„Það er ágætt. Herðið bara upp hugann. Við verðum allir
að gera það — annars yrðum við brjálaðir. Dragið djúpt
andann! Gangið um! Þér hressist við það“.
Hann gekk nokkur skref frá honum og fór að gera æf-
ingar mcð handleggjunum en Clyde stóð kyrr og endurtók —
næstum upphátt — hann var í svo miklu uppnámi: „Við
verðum allir að gera það — annars yrðum við brjálaðir".
Þetta var satt. Hann fann það og vissi eftir fyrstu nótt-
ina. Brjálaður, já. Píndur til dauða, af því að bann var
neyadur til að vera vitni að þessum hræðilegu, ógnþrungu
örlögum. En hversu lengi þurfti lian« að þola þetta? Hversu
lengi gat hann það?
En næstu daga komst harm að raun um að þessi biðsalur
dauðans var ekki ógnin ein — yfirborðio. gat verið á annan
veg. Þarna fór fram — þrátt fyrir dauðann sem vofði yfir
hverjum manni — glenz og gaman — spil og viðræður um
allt milli himins og jarðar, frá dauða og kvenfólki til íþrótta
og leiklistar — ailar tegundir mannlegrar hugvitsemi —eða
þvert á móti, þvi að flestir fanganna höfðu minna en meðal-
greind. ‘ . ..
Að lokrrum'háclegisveroi — var annar flokkurinn sendur út
í garðinn til að fá loft í lungun, en hinir léku dam eða spiluðu
á spil, ekki með damborði eða spilum, svo að fangarnir
þyrftu að fara út úr klefunum, heldur afhentu fangaverð-
imir föngunum damborð en enga menn, þeirra var ekki
þörf. Síðan kallaði einhver upp fyrsta leikinn. „Ég leik frá
F2 til Fl“, hver reitnr var merktur með bókstaf og tölu.
Leikirnir voru færðir inn með blýanti.
Þegar mótstöðumaðurian hafði fært leikinn inn á borð
sitt og virt fyrir sér áhrifin á stöðuna, hrópaði hann: „Ég
leik frá E7 til F5“. Ef fleiri fangar vildu taka þátt í leikn-
um var útbýtt fleiri damborðum og blýöntum Og þá gat
verið að Litli Bristol, sem vildi hjálpa „Hollendingnum“
Swighort. þremur klefum innar, hrópaði: „Þetta myndi c.g
ekki gera í þínum sporum. Bíddu hægur. Það er annar betri
leikur“. Og svo héldu þeir áfram og sögðu fyndni, bölvuðu,
hlógu, rifust eftir því hvort leikurinn gekk vel eða illa.
Og eins var þegar þeir spiluðu á spil. Hver maður spilaði í
klefa sínum; en það gekk prýðilega.
En Clyde hirti ekki um að spila — né taka þátt í samræð-
um og ruddalegri fyndni. Að undanteknum samræðum við
einn einasta mann — Nicohlson — var allt tal fanganna
gróft og ósiðlegt og fráhrindandi. En Nioholson féll honum
vel í geð. Að nokkr"m tíma liðnum — fáeinum dögum —
var liann farinn að halda að þessi lögfræðingur — félagi
hans á æfingavellinum gæti hjálpað honum til að þola vistina
þarna. Hann var gáfaðasti og stilltasti maðurinn á þessum
stacj. Hinir fangarnir voru allt öðru vísi — stundum þöglir —
og mestmegnis ruddalegir og grófir og honum svo framandi.
En viku eftir komu haus — þegar kunningsskapur hans við
Nieholscn var að hefjast — var framkvæmd aftaka Pas-
quale Cutrone frá Brooklyn, ítala, sem hafði myrt bróður
sinn, vegna þess að hann hafði ætlað að tæla konu hans.
Hann var í eirmm klefanum við þverganginn, og Clyde hafði
heyrt, að hann væri næstum búinn að missa vitið af hræðslu.
Að minnsta kosti var honum ævinlega haldið inni í klefanum