Þjóðviljinn - 23.08.1953, Qupperneq 12

Bartdaríkjunum engin vernd
í kjarnorkusprengju sinni
Siórveldin mú jafnfmtis í framleiðslu múg-
morðstmhja — Krafa friðarhreyfin garinnar
um hann rið þeim fmr aúhnar unMrtehtir
Birgðir okkar af kjarnorkuvopnum eru okkur ekki
lengur nein trygging gegn því að á okkur verði ráðizt. —
Á þennan hátt kemst Strauss, formaður Kjarnorkumála-
nefndar Bandaríkjanna, að orði í bréfi til kjarnorkumála-
nefndar Bandaríkjaþings.
0IÓÐVILIINN
Sunnudagur 23. ágúst 1953 — 18. árgangur — 188. tölublað
Þeim er ekki bannað
Sama daginn og Þjóðviljinn skýrði frá því að stjórn-
arflokkarnir hefðu bannað að byggja 36 íbúðir nú í sum-
ar birti Morgunblaðið aðra frásögn um húsnæðismál í
auglýsingu á 14 síðu:
„títlend hjóii með 1 barn, óska eftir 3-5 herbergja
íbúð nú þegar eða í haust. Get lánað peninga eða
borgað fyrirfram. Einnig útvegað atvinnu. Tilboð sendist
Morgunblaðinu fyrir hádegi á mánudag merkt: „U.S.A.
— 685.““
fslendingum er bannað að byggja með þeim afleið-
ingum að þúsundir bæjarbúa fá ekkert viðunandi hús-
næði. 'En Bandaríkjamönnum er leyft að leggja undir
sig eins mikið húsnæði og þá lystir. Þeir eru ekki háð-
ir neinu banni við að búa í sómasamlegu húsnæði; þeir
eru ekki háðir neinu lánsfjárbanni heldur geta boðið
fram peninga eins og þörf krefur, og þeir hafa fala þá
atvinnu sem ekki fæst við að byggja íbúðir handa fs-
lendingum.
Vélar varðskipsins Þórs reyndust
sæmilega í seinni reynslnförinni
Ægir farinn til Norðansfurlandsins og reynir þar
nýju asdic-tækin
Pétur Sigurðsson ,forstjóri laudhelgisgæzlunnar er kominn
heim frá Danmörku fyrir viku, en þar fylgdist hann með viðgerð
á vélum varðskipsins Þórs, er verið hafa í ólagi og ákveðið
var því að láta yfirfara að nýju hjá fyrirtæki því í Álaborg er
annaðist smíði vélanna og níðursetningu í skipið.
Bréfið var sent nefndinni í
tilefni af ráðstefnu sem húa
hefur haldið með ýmsum sér-
fræðingum vegna fréttarinnar
um, að vetnissprengja hafi ver-
ið reynd í Sovétríkjunum.
Þessa ráðstefnu sátu einnig
fulltrúar leyniþjónustu Banda-
ríkjanna, CIA.
Baaidaríkjamenn og málsvar-
ar þeirra erlendis hafa allt frá
stríðslokum haldið því fram, að
birgðir Bandaríkjanna af
kjarnorkusprengjum og yfir-
Hilmar Stefáns-
son bankastjóri
veitir forstöðu fram-
kvæmdum í Skálholti
Kirkjumálaráðuneytið hefur
með bréfi 27. júlí sl. skipað
Hilmar Stefánsson bankastjóra
til þess að hafa á hendi fyrir
það og í samráði við það for-
stöðu og eftirlit með fram-
kvæmdum þeim er gerðar verða
til endurreisnar í Skálholti á
næstu árum. Biskup og stjórn-
endur Skálholtsfélagsins verða
einnig með í ráðum um þessar
framkvæmdir.
Það hafði verið tilkynnt, að
Iranskeisari mundi dveljast
Verðar spennu-
stöðin fjarlægð?
Spennustöðin á gatnamótum
Kalkofnsvegar og Hafnarstrætis
er áð flestra áliti ein höfuðor-
sök þess hve bifre;ðaslys og á-
rekstrar eru tíðdr á þeim stað,
en samkvæmt yfirlitskorti sem
lögreglustj. hefur látið gera um
þá staði í bænum þar sem flest
slys og árekstrar hafa orðið á
undanfömum árum, eiga þessi
fjölförnu gatnamót þar sem
Lækjargata, Hverfisgata, Kalk-
ofnsvegur og Hafnarstræti sker
ast, langsamlega metið.
Það er því allra álit sem til
þekkja og hefur lengi verið áð
fjarlægja beri spennustöðina
sem blindar þarna gjörsamlega
umferðina. Umferðanefnd bæj-
arins er nú einnig komin að
þessari niðurstöðu. Á síðasta
bæjarráðsfundi var lögð fram
fundargerð nefndarinnar, þar
sem á það er lögð áherzla að
spennistöðin verði flutt burt af
þessum stað hið fyrsta. Engin
ákvörðun var þó tekin á fundi
bæjarráðs um framkv. verksins.
burðir í framleiðslu þeirra hafi
komið í veg fyrir hernaðarárás
á Vesturlönd frá Sovétríkjun-
um. Allt frá því Atlanzbanda-
lagið var stofnað og hin tryllta
hervæðing hófst í Bandaríkj-
unum og Vestur-Evrópu, hefur
því verið haldið fram, að land-
her Sovétríkjanna væri marg-
falt öflugri en herir þessara
landa, og þegar þeirri spurn-
ingu hefur verið varpað fram,
hvernig á því gæti þá staðið,
að Sovétríkin hefðu ekki þegar
hafið þá hernaðarárás, sem
Atlanzbandalagið á að vera
vörn gegn, þá hefur svarið ver-
ið, að yfirburðir Bandaríkj-
anna á sviði kjarnorkufram-
leiðslu hafi hingað til komið í
veg fyrir hana.
Fulltrúarnir ákváðu að senda
sameiginleg mótmæli allra Ar-
abaríkjanna vegna afsetningar
soldánsins t’l Auriols, Frakk-
nokkra daga í Bagdad, áður en
hann sneri heim. En í morgun
skýrði útvarpið í Teheran frá
því, að flugvél keisarans hefði
lent á flugvelli borgarinnar.
Þar tók Sahedi hershöfðingi,
erlendir stjórnarerindrekar, her
foringjar og trúarleiðtogar á
móti honum. Þaðan ók keisar-
inn til sumarhallar sinnar um
götur Teherans, sem skrýddar
voru blómum. Lögregla og her-
lið, búið skriðdrekum og bryn-
vörðum bifreiðum voru á verði
á allri leiðinni, sem keisarinn
fór um.
Sahedi skýrði í gær frá skip-
an hins nýja ráðuneytis. Ilann
er sjálfur forsætis- hermála-
og innanríkisráðherra. Enn er
ókunnugt um, hver verður ut-
anríkisráðherra. Talið var, að
Nasrullah Entezam, fulltrúi ír-
ans hjá SÞ, mundi taka við því
embætti, en nú er sagt, að hann
hafi hafnað því.
Ógurlegt fárviðri geisaði í
Chile í fyrrinótt. Vitað var um
20 manns, sem fónist, en
miklu fleiri slösuðust. Hús jöfn
uðust víða við jörðu og fólkið
hefur verið flutt í hermanna-
skála til bráðabirgða.
Aróðursstaðhæfingu hnekkt.
En nú hafa Bandaríkjamenn
neyðzt til að viðurkenna, að
yfirburðir þeirra eða a.m.k.
hernaðarleg þýðing þessara yf-
irburða sé úr sögunni. Það mun
því eftirleiðis verða erfiðar að
sannfæra þjóðir Vestur-Evrópu
Framhald á 11. síðu.
Bisted kemur
aftur í vetur
Samkvaemt upplýsingum þjóð-
leikhússtjóra mun danski ballett-
meistarinn Bisted, sem stjómaði
baldettskóla leikhússins s.l. vetur
og færði upp íslenzka ballettinn
þar, koma aftur að leikhúsinu í
vetur og hefja sefingar að nýju.
Bisted mun nú að mestu hafa
náð sér eftir meiðsli þau, sem
hann hlaut á sýningu í Þjóðleik-
húsinu s.l. vetur.
landsforseta, franska þjoðþings
ins og franska verzlunarráðsins.
Framkvæmdastjóri Arababanda
lagsins, sem hefur aðalbæki-
stöðvar í Kairó, hefur skrifað
stjórnum allra Arabaríkjanna
til að spyrja þær um álit þeirra
á því, að boðað verði til sér-
stakrar ráðstefnu til að ræða
atburðina í Marokkó.
Fulltrúar Araba- og Asíuríkj-
anna 16 hjá SÞ hafa ákveðið
að kæra framferði Frakka í
Marokkó fyrir Öryggisráðinu á
þeim forsendum að Frakkar
hafi með ihlutun sinni og vald-
beitingu í Marokkó stofnað
friðnum í hættu. 1 fyrra mis-
heppnaðist tilraun þessara ríkja
til að fá mál’ð tekið fyrir í Ör-
yggisráðinu, þar sem Frakkar
neituðu að gefa samþykki sitt
á þeim grundvelli, að hér væri
um franskt innanríkismálefni
að ræða.
Leikrit þau sem um ræðir
eru Einkalíf eftir Noel Covvard
og Sumri hallar eftir Tennessee
Williams. Fyrra leikritinu
stjórnar Gunnar R. Haasen og
er það fyrsta leikstjórn hans
í Þjóðleikhúsinu, en Inga Þórð-
ardóttir og Einar Pálsson fara
með aðalhlutverkin. Hitt er
undir stjóm Indriða Waage og
þar leikur Katrín Thors aðal-
hlutverkið.
Skýrði Pétur Þjóðviljanum
svo frá er blaðið átti stutt við-
tal við hann í gær, að farnar
hafi verið tvær reynsluferðir
eftir að viðgerðin fór fram.
Var forstjórinn með í fyrri
ferðinni. Sigldi skipið þá 980
mílur, .tustur undir Svíþjóð og
Noreg, og þótti reynslan af
vélunum þá ekki með þeim
hætti er vænzt var. Var þá á-
kveðið að láta fara fram við-
bótarlagfæringu á vélum skips-
ins og reyna að fá það í lag
sem í ólagi var og fara síðan
reynsluför að nýju.
Síðari reynsluför.'n hefur nú
verið farin alveg nýverið og er
talið að hún hafi gengið sæmi-
lega. Ekki hafði þó borizt í
gær nákvæm skýrsla um árang
urinn Cn hún er .væntanleg nú
um helgina.
Þór mun leggja af stað hing
að heim alveg á næstunni.
Þá er ákveðið ameríski gam-
anleikurinn Koss í kaupbæti
verði sýndur að nýju, en sýn-
ingum á honum lauk í vor án
þess að aðsókn hefði nokkuð
minnkað.
Fyrsta íslenzka leikritið á
starfsárinu verður Valtýr á
grænni treyju eftir Jón Björns-
son, og verður það sýnt fyrir
jól.
Lokið setningu asdic-
tækjanna í Ægi.
Nýlokið er að setja hin
nýju asdic-tæki í varðskipið
Ægi og er skipið nýfarið til
reynslu á þeim. Tæki þessi eru
sérstaklega heppileg til að leita
uppi fisktorfur undir yfirborði
sjávar, t.d. síldartorfur. Er í
ráði að Ægir leiðbeini síld-
veiðiskipunum jafnframt land-
helgisgæzlunni. Með í förinni
eru tveir brezkir sérfræðingar
og einn maður frá landhelgis-
gæzlunni.
Samkvæmt beiðni varnarmála-
nefndar tók skipið með austur
hreyfil í flugvélina, sem lenti á
Egilsstöðum fyrir skömmu, eft-
ir að hafa flogið á einum
hreyfli í 4 klukkustundir, er
hinn bilaði. Lagði skipið hreyf-
ilinn á land á Reyðarfirði.
Sprengiefna-
geymslur stað-
settar í
Breiðholtshvarfi
Á fundi bæjarráðs 21. þ. m.
var ákveðið að fela bæjarverk-
fræðingi að láta gera geymslur
fyrir sprengiefni í svonefndu
Breiðholtshvarfi. Er þetta í
samræmi við fyrri umræður í
bæjarráði um staðsetningu
geymslanna.
Áður voru geymslurnar í
Langholti, skammt frá þeim
stað sem verið er áð byggja
dvalarheimili aldraðra sjó-
manna. Þótti ékki annað fært
en flytja sprengiefnageymsl-
urnar vegna byggingar dvalar-
heimilisms og annarra bygginga
sem eru að rísa í grendinni.
íranskeisara fagnað af
skriðdrekum og herliði
íranskeisari sneri, aftur til Teheran úr útlegð sinni í
gærmorgun. Honum var fagnað af vopnuðum hermönn-
um, skriðdrekum og brynvörðum bifreiðum.
Fulltrúar Arabaríkjanna é
fundi í Kairó vegna Marokkó
Fulltrúar Arabaríkjanna sátu á fundi í gær í Kairó
til að ræða framferði Frakka í Marokkó og hugsanlegar
aðgerðir Arabaríkjanna.
Valíýr á grænni treyju verður næsía
íslenzka Ieikrit Þjéðleikiiússins
Æfingar hefjast að nýju í Þjóðleikhúsinu 1. sept. n.k. Verð-
ur þá byrjað á þeim leikjum, sem voru að mestu fullæfðir í
vor, þegar starfsári leikhússins lauk.