Þjóðviljinn - 18.11.1953, Page 5

M;ðvikudagur 18. nóvember 1953 — ÞJÓÐVILJINN — (5
Fimm milljónir hrezkra verka-
manna kúa sig undir stórátök
HarSasta kaupdeila og víðtœkust verk-
m I vændum i Bretlandi siðan 1926
Nú standa fyrir dyrum í Bretlandi hörðustu átök, sem
þar hafa átt sér stað í kjarabaráttunni síöan í allsherjar-
• verkfallinu mikla 1926. Þrjár milljónir verkamanna í véla-
iðnaði og skipasmíðum, hálf milljón járnbrautarverka-
manna. og 400.000 námuverkamenn hafa nú mánuöum
saman boriö fram kröfur um kauphækkun — um 15 'V
að meöaltali — til aö vega upp á móti síhækkandi fram-
íærslukostnaöi, en hingaö til hafa atvinnurekendur þver-
neitaö aö veröa við kröfum verkamanna.
Kröfur verkamanna um að
aitvinnurekendum verði sýnt í
•tvo heimana hafa orðið æ há-
værari, ekki sízt. eftir að at-
vinnurekendur í málmiðnaðinum
neitUðu 15% kauphækkunar-
kröfu verkamanna 5. nóvember
síðastliðinn.
Samningar strandaðir.
Það var einmitt þann dag.
sem til- átaka kom milli lögreglu
og þúsunda verkamanna fyrir
ffaman byggingu þá í Westmist-
er í London, sem fulltrúar þeirra
ræddu við atvinnurekendur i.
Eftir þær viðræður lýsti Gavin
Martin, ritari sambands verka-
lýðsfélaga í skipasmíðum og
vélaiðnaði (en í því sambandi
eru 38 verkalýðsfélög): ,,Svo
virðist sem samningar séu
strandaðir. Innan skamms verð-
um við að taka ákvörðun um
hvar og hvenær vi'ð hefjumd
handa.“ Gavin er meðal h'.nna
hægfara verkaiýðsleiðtoga Bret-
lands og orð hans eru talin vitna
um, að þolinmæði verkamanna
sé nú á þrotum.
Siðasta tilraun gerí.
Á mánudaginn. kom saman
landsnefnd Sameinaða vélvirkia-
sámbandsins (AEU), en í henni
eru 52 fulltrúar úr hópi starf-
andli verkamanna. Á morgun
mun svo landsnefndin ræða við- S|
fulitrúa atvinnurekenda, en ^a'ið
er víst, að þeir muni enn á ný
hafna kröfum verkamanha.
Þegar þessu er lokið, munu
stjórnir allra 38 verkalýðsíélag-
anna koma saman á fund til að.
ráða ráðum sínum. Atkvæði i
verða þar greidd eftir iélaga-j
Mega gera sér
tjölda og þar sem AEU hefur
langflesta féiaga, mun slofna
þess verða ráðandi.
Um þrenEí að velja
Ef atv'nnurekendur láta ekki
rndan, og á bvi eru taidar
litlar l'.kur, mun ráðstefna pess-
ara 38 verka’ýðsíélága skera úr
um það, á hvern hát't kröfum
verkam.anna verði bezt íylgt t-fl-
ir. Þar verður um þrennt að
velja: annaðhvort a’lsherjarverk-
fall, sem múndi lama aUar(
brezka' iðnaðinn, v.nnustöðvún
hjá ákveðnum fyriríækiurn, þar
sem afvinnurckendur eru sér-'
staklega veikir fyr.'r; s'.ík vinnu-
stöðvun gæti knúð þá til undan-
halds án þess að draga að róði
úr þjóðartekjunum, og i þriðja
lagi bann við allri eftir- og á-
kvæðisvinnu.
Krafizt „ráunhæfra ráðstafana"
, Mcðal járnbrautarverkamanna
verður krafan um allsherjarverk-
fall 'einnig stöðugt háværari. Á
500 manna fundi í London var
slík krafa sambvkkt emróma
fvrir nokkrum dögum. Kola-
námumenn hafa einnig farið
fram á verulcga kauphækkun og
einn af leiðtogum þeirra, Wil!
Paynter, hefur sagt, að verka-
menn i félagi hans heimti „raun-
hæfark ráðstafanir" til að fylgja
kröfunum eftir, ef stjórn ko’a-
námanna heldur áfram að hafna
þeim.
Lögreglumaður grunaður
um stuld 300,000 dollara
Helmingur lausnarfjárins fyrir hinn
myrta milljónarason ófundinn
Bandaríska lögreglan leitar nú dyrum og dyngjum aö
rúmum 300,000 dollurum, sem voru helmingur þess lausn-
aríjár, sem greitt var fyrir hinn myrta milljónarason,
Bobby. Greenlease. Grunur leikur á aö lögreglumenn hafi
-stolið fénu.
Þegar morðinginn, HaTI, og
kvenmaðurinn sem var í vitorði
með honum, Bonnie Brown, voru
handtekin, höíðu þau aðeins
293.000 doilara af þelm 600.000.
sem þau höfðu fengið. Hall ga1
gert gre'n fyrir 3200 dollurum
• n hann heiur enga fullnægjandi

ÍÍÍÍliIÍiipÉÉl
Kórea rís
úr rústum
Endurrolsn Norður-Kóreu úr rúst-
um þriggja ára s.tyrjaldar hófst af
fullum kraftl í sumar, þegar
vopnahlé hafði verið undirritað.
— Á efri myndinni st-st jarðýta
lireinsa til í rúsíum eftir loftárás-
ir Bandaríkjamanna á höfuðborg-
ina, Vyongyang. Á neðri myndinni
er unnið að viðgerð á Súnanvatns-
þrónni, en stiflugarðarnir voru
eyðilagðlr í loftávásum. Viðgerð-
inni er þegar loitiö.
skýringu getað gefið á því, hvað
varð um afgangmn.
IVIaðiu-, sem rekur fyrir-
tæki, sem er til húsa á mótí
gistihúsi því, sem Ha 1 var
handtekinn í, hefur skýrt fni
þvi, að hann ha.fi séð lög-
reglumanninn Louis Should-
ers, sem handtók Hall, koma
út úr gistihúsinu. kvöldið sem
liandtakan átti sér stað. á-
samt tveún öðrt’m niönnum
og bám þeir nokkrar töskur.
Shoulders hefur sagt sig úr
iögreghinni og seg.r að grunur
sá, sem á hann . hefur fallið,
• sé ómaklegur. Hann dvelst nú á
Hawaii-eyjum. Shoulders segist
hafa farið með allan fárangur
Halls . á lögreglustöðina, en vill
hins vegar ekkert segja um upp-
lýsingar kaupsýslumannsis.1
Dollarinn á 30 cent.
Lögreglunni hefur borizt til
eyrna orðrcmúr um, að hinir
horfnu dollaraseðlar hafi verið
seldir í undirheimum Chicago
á 30 og 50 cent fyrir hvern doll-
ara. Þeir sem keyptu eru sagðir
ætla sér að geyma seðlana í
'hrörg ár, áður en þeir setja þá
í umferð.
Dœmf i 900
détlu
mat úr sorpinu
Sorphreinsarar í Árósum I Dan-
rnöi-ku hafa áð undanförnu átt
í deilu v.'ð bæjaryfirvöldin um
hvort þeim væri heimilt að hirða
sjálfir ýmislegt úr sorpinu, sem
þeir töldu sér verðmæti í. Bæj-
aryfirvöldin lögðu bann við þessu
fyrir nokkru, en sorphreinsár-
amir hótuðu vinnustöðvun og
■báru sigur úr býtum í d^ilunni.
Stötvar í Pakistan
ekki ræddar enn
Dulles, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, sagði í gær að
ekki væru réttlr fregnir um að
viðræður stæðu yfir um hern-
aðarbandalag Bandaríkjanna og
Pakistan og herstöðvar Banda-
ríkjamönnum til handa bar I
landi. Hinsvegar sagði hann að
vel g'æti verið að slíkar viðræð-
Ur yrðu teknar upp síðar.
Tvær herfSy
steypast á
Það verður æ tíðara að hinar hraðfleygu hernaðarflugvélar,
r.em fjölgar óðfluga, steypist niður í bæi og borgir. Á f’mmtu-
daginn 15. þ.m. urðu tvö þessháttar slys.
í Nea'pel á ítalíu flaug bandarísk sprengiuflugvél beint á
liús nálægt flugvellimun þar sem fhigmaðurinn ætaði að lenda
henni. All:r þeir fimm menn sem í fhigvél'nni voru fórust og
c-innig lítil telpa í húsinu. Sjö manns í húsinu særðust hættulega.
Sama dag steypt'st brezk þrýstiloftsorustuflugvél á hús í
Hannover í Þýzkalandi. íbúarnir forðuðu sér á síðustu stundu
vegna þess að þeir heyrðu drunurnar í vél'nni og héldu að
kominn væri jarðskjálfti. Flugmaðurinn beið sa.mstundir; bana.
Hiaðametsvéiin kcezka sprakk á fkgi
Á þriðjudaginn sprakk ein af nýjustu þrýstiloftsorustuflug-
vélum Breta nálægt Sahsbury. Var þetta Vickers Supermarine
Swift. Flugmaðurinn beið bana. í vél af þessari gerð setti
brezkur flugmaður heimsmet í hraðflugi í Norður-Afríku i
haust, en því var brátt hnekkt.
Alþjóðadóms'tóllinn i Kaag úr-
skurðaðj i gær ao tveir skerja
k’asar á Ermarsundi heyrðu und
ir Bretland en ekki Frakkland.
óvíst hefur verið um eignarrétt-
inn á skerjunum síðan 1066,
þegar Vilhjálmur bastarður eig
andi þei'rra tók sig upp frá Nor-
rnandí í Frakkiandi og lagði
undir sig Eng’.and. Alþjóðadcm-
stóllinn úrskurðaði að skerin
hefðu verið persónu’eg eign Vil-
bjálms en ekki ver'ð hluti aí
léni því s'em hann hafði af
Frakkakonungi.
Sidar í skof'ffórageymshi
Framhald af 1. siðu.
felldum sprengingum þcgar eld-
urinn læsti SW úr einni skot-
færageymslunhi i aðr-a. 'Talið er
að sex menn hafi beðið bana en
herVörður hindraði bjálþárlið i
að reyna björgunarstarf. 1 gær-
kvö'd var vcrið að tmd' rbúa
brottf'utning fólks úr nærliggj-
andi þorpum ef 'éídurinn skvldi
komast í geymslur fullar af stór-
um fal’.tíyssukú'.um.
Síert á sUrúf-
unmm í Menya
Nýlendustjórn Breta i Kenya
’oannaði í gær mönnum af tveim
ættílokkum Afrikumanna að
dve'ja eða ferðast utan afmarlc-
aðra sérsvæða sinna nema með
leyfi yfirvaldanna. Menn af Kí-
kújú ættflokknum, fjö'menn-
u.stu þjóð Kenva, hafa verið
háðir slíku banni síðan skálm-
öld n hófst í Kenya fyrir ,1'úmu
ári.
BarJaiíkm iisiast
, Framhald af 1. síðu.
fundinn afi hann hefði fallizt á
tillögu norðanmanna fyrir um-
ræðugrumdvö'l.
Dulies, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, sagði í Was-
hingtön í gær að Bandaríkja-
stjórn áliti að hvort sem Kóreu-
ráðstefna kæmi saman eða ekki,
bæri að láta óheimfþsa fanga
sem enn verða í haldi 22. janú-
ar lausa. 1 vopnahléssamningn-
um segir að fangana skuii iáta'
lausa ef ráðstefnan hafi ekki:
komizt að samkomulagi um ráð-
stöfun þeirra. !
UiamkismálaimiEæSt'i
Framhatd af 12. síðu.
un, vegna þess að hann teiui'
að hún mvndi verða stjórn’.r.m
að falli. Ekki er talið ól'kiegt
að bað verði úr að stjómar-
flokkarnir kom; sér saman urn
einhverja ályktún, sem höfð
verði svo loðin að hver aðili gett
skýrt hana eins og honum í nnst
ÍBskilegast.