Þjóðviljinn - 18.11.1953, Qupperneq 6

6) — ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 18. nóvember 1953
þlÓOVIUINN
Útgefandi: Samelningarflokkur alþýöu — Sósíalistaflokkurlnn.
Ritstjórar: Magnús Kjartansson (6b.). Sigurður Guðmundsson.
Préttastjóri: Jón Bjarnason.
Blaðamenn: Ásmundur Sigurjónsson, Bjarnl Benediktsson, GuB-
mundur Vigfússon, Magnús Torfi Ólafsson.
Auglýsingastjóri: Jónsteinn Haraldsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsnjðja: Skólavörðustig.
19- — Sími 7500 (3 línur).
Áskriftarverð kr. 20 6 mánuði i Reykjavík og nágrennl; kr. 17
annars staðar á landinu. — Lausasöluverð 1 kr. eintakið.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
J
Tekur Stofnlánadelld sjávar-
útvegslns aftur tll starfa?
Síðasta flokksþing Framsóknarmanita lýsti samþykki við endurreisn
Stofnlánadeildarinnar, en það ee margítrekað baráttumál sósíalista,
sem enn liggur fyrir Mþingi
Undir merki lyginnar
Þjóðviljinn hefur undanfarið' rakið nokkur dæmi um
starfsaöferðir Morgunblaðsins, fréttamennsku þess og
heiðarleika.
Fvrir skömmu birti Morgunblaöið mynd frá Ungverja-
landi. Á henni sást mikill mannfjöldi fyrir utan risastórt
iðjuver, og fylgdi myndinni sú skýring í blaðinu aö þarna
væru atvinnulausir verkamenn og væru þeir hvattir til
að hverfa út í sveitir. — Þjóðviljanum tókst að hafa upp
á þessari mynd í r.ngverskri bók. Kom þá í ljós að mann-
liöldinn var þarna saman kominn til að fagna vígslu
iðjuversins mikla; hann var síður en svo atvinnulaus,
heldur hafði hann lokið miklu afreki, sem færöi stór-
aukna atvinnu, meiri þjóðartekjur og bætt lífskjör. Frá-
sögn Morgunblaösins var þannig grófgerðasta fölsun sem
hægt er að hugsa sér — en Morgunblaðið hefur ekki enn
beðizt afsökunar á ósannindum sínum og ekki er annað
vitað en að sá blaðamaður sem fyrir afrekinu stóð njóti
nú meira trausts hjá yfirboðurum sínum en fyrr.
Nokkru síðar birti Morgunblaðið heilsíðugrein frá frétta-
ritara sínum í Kaupmannahöfn. Fjallar hún um norsk-
an mann sem hafði verið um átta ára skeið í fangelsi í
Sovétríkjunum og var sagt að hann hefði verið dæmdur
saklaus og sætt hinni verstu aðbúð. — Um sömu mundir
barst Þjóðviljanum frásögn mannsins sjálfs í norskum
blööum. Kom þar í ljós að hann játaði að hann hefði
veröskuldað hegningu fyrir að ljóstra upp sovézkum rík-
isleyndarmálum og að hann taldi sig alls ekki geta
kvartað undan aðbúðinni í fangelsunum, þótt honum
þætti vistin að sjálfsögðu engan veginn ánægjuleg fremur
en öðrum sem þola refsingu. — Enn sem fyrr hafði Morg-
unblaðið snúið sannleikanum viö, en það hefur ekki birt
neinar leiðréttingar eftir að Þjóðviljinn skýrði frá hinu
sanna, og sagt er að Kaupmannahafnarfréttaritarinn eigi
bö fá launahækkun fyrir aukinn skilning og framfarir í
starfi.
• Sl. sunnudag skýrði Morgunblaðið frá því á forsíðu að
einhverjar illræmdustu fangabúðir þýzku nazistanna,
Auschwitz-fangabúðirnar, væru starfræktar enn sem fyrr,
að þessu sinni af pólskum stjórnarvöldum. — Eins og
sýnt var fram á í Þjóðviljanum í gær er þetta ósvífrnn
tilbúningur, settur saman á ritstjórnarskrifstofum Morg-
unblaðsins, sökum þess eins að blaðamennirnir hafa ekki
þolað stórbrotna pólska kvikmynd sem hér er sýnd um
íangabúðirnar í Auschwitz. Þeim rann blóðið til skyld-
unnar aö verja fyrrverandi og núverandi vini sína, þýzku
hazistana, og þá var gripið til þess úrræöis sem hjart-
íólgnast er, uppvísra ósanninda.
Þessi dæmi eru tekin úr Morgunblaðinu á hálfsmánað-
ártímabili. Á þessum tíma hefur birzt í blaðinu aragrúi
af missögnum og ambögum, því starfsmennirnir eru nú
sem fyrr landsfrægir fyrir hroðvirkni og kæruleysi. Einn-
jg hefur blaðið birt mýgrút af smærri og stærri ósann-
indum, sem ekki þurfa öll aö vera vísvitandi, því van-
þekking blaðamannanna er eitt helzta einkenni þeírra.
Ef öll þessi atriði væru vinzuð úr Morgunblaðinu yrði
harla lítið eftir. Bláðið er málgagn ósanninda, álappa-
skapar og fáfræði, enda hefur enginn maður ílenzt við
hiácið sem ekki hefur falliö mætavel við þá mælikvarða.
Og allt er þetta eins'og vera ber, því auðmennirnir sem að
blaðinu standa ætla því það hlutverk eitt aö forheimska
þjóðina, aðeins með því móti fá þeir tryggt völd sín.
Fyrir skemmstu var 40 ára afmæli þessarar starfsemi.
sem verið hefur óbrigðul frá upphafi að heita má. Á for-
síðu afmælisblaðs sem út var gefið var mynd af húsi, sem
á að vera musteri forheimskunarinnar á ókomnum árum.
Þar veröur komið fyrir mikilli og hraðvirkri prentvél sem
fengin er með marsjallaðstoö, því Morgunblaðið er fyr-
ir löngu orðið tannhjól í vél hins alþjóðlega lygaáróðurs.
Og eigendurnir gera sér vonir um að geta stóraukið iðju
sína í hinum nýju húsakynnum. En þeir skulu minnast
eins: Eftir því sem afköst Morgunblaðsins hafa færzt í
aukana hefur atkvæðafylgi Sj álfstæðisflokksins minnkaö
í kosningum eftir kosningar. Þótt lygin hafi stór húsa-
kynni og miklar vélar og geti náð árangri um sinn, er
undirstaöan sá sandur er ekkert varanlegt verður á reist.
Eftir er aðeins að vita hvort þingmenn Framsóknar
þykktinni af flokksþingi sínu
Afurðir sjávarútvegsins
eru jafnan yfir 90 hundraðs-
hlutar af útflutningi íslend-
inga, og það er hafið yfir
allan efa, að einmitt fiski-
veiðarnar eru sá grundvöll-
ur, sem öll okkar lífskjör
byggjast á fyrst og fremst.
Á nýsköpunarárunum var
þessi staðreynd viðurkennd og
búsýslu þjóðarinnar hagað
samkvæmt því. Þá var efnt til
þess, að útvegurinn fengi eðli-
legan aðgang að fjármagni
. þjóðarinnar til endumýjunar
tækja sinna, aukningar skipa-
stólsins og öflunar tækja til
að hagnýta aflann. Þetta var
fyrst og fremst gert með því,
að koma á fót Stofnlánadeild
sjávarútvegsins og fá henni
til 100 milljónir króna.
Með tilstyrk Stofnlánadeild-
arinnar var síðan lyft grett-
istökum. Skip og bátar, verk-
smiðjur og frystihús x-isu upp
og framleiðslan óx hröðum
skrefum bæði að magni og
ekki siður að verðgildi.
En um leið og áhrifa sós-
íalista hætti að gæta í ríkis-
stjóminni voru allir púkar
afturhaldsins lagztir á sveif
gegn Stofnlánadeild sjávarút-
vegsins, og í stað þess að
hún fengi að aukast og eflast
var Landsbankinn látinn soga
til sín allar itxnborganir henn-
ar svo exxgin ný lán er liægt
að veita.
Þingmenn Sósíalistaflokks-
ins hafa þing eftir þing bar-
izt fyrir þvi, að Landabank-
inn endurgreiði deildinni það
fé, sem út úr henni ’ hefur
verið dregið, það mun . nú
nema nálægt 30 milljónum,
svo að. deildin geti tekið til
eru með eða móti sam
starfa á ný og orðið föst lána-
stofnun í sinni grein.
Þótt þessu hafi enn ekki
fengizt framgengt er líklegt
að á yfirstandandi alþingi
muxxi draga til tfðinda í þessu
máli.
Flokksþing Framsóknar-
flokksins gerði síðast sam-
þykkt í þessu máli sem fer í
nákvæmlega sömu átt og frum
varp sósíalista um Stofnlána-
deild sjávarútvegsins, sem í
haust var flutt af Einari Ol-
geirssyni, Karli Guðjónssyni
og Gunnari Jóhannssyni.
Nú hefur frumvarpið um
skeið legið hjá fjárhagsnefnd
n.d. Alþingis og enn er eftir
að vita, hvort Fx-amsóknar-
flokkuiinn tekur afstöðu með
eða móti samþykktinni af
flokksþingi sínu.
Ihaldshnullungamir á Langholtsvegi
Langholtsvegurinn er e:n
lengsta og fjölbyggðasta gata
bæjarins og auk þess aðalum-
ferðaræð um tvö fjölbyggð
liverfi. Það liggur því í aug-
um uppi að um hana er mjög
mikil og þung umferð. Þetta
hefur bæði íbúum Voga og
Langholtshverfis verið ljóst
frá upphafi. Þeir hafa því
bæði fyrr og síðar gert um
það sterkar og ítrekaðar kröf •
ur, að gata þessi væri veifrá-
gengin með tilliti til umfei’ð-
ar og öryggis. Réttmæti þessa
álits og krafna íbúaxma hefur
komið í ljós við hin tiðu um-
ferðaslys er orðio hafa á þess-
ari leið. En það er ann&r að-
ili sem ekki virðist hafa veitt
athygli nauðsya lagfær’nga á
þessari götu né kröíum um
þær. Sá að'li er yfirstjórn sam.
göngumálanna í bænum, bæj
ai’stjóraanneirihlutiun í Rvik,
enda á hann vlst að mestu
leyti heima innan Hring-
brautar.
I heilan áratug hefur verið
daufheyrzt við öllum kröfum
um lagfæringar á götunni. All-
an þenna tíma heíur þes,si
tveggja kilómetra iangi vcg-
ur verið gangstcttaiaus með
öllu. Lengst af hefur ekkert
n:ðurfall verið fyrir hið milda
vatnsrennsíi sem þarna er að
götunni víða, einkum norðan
til. Þarna hafa þvi myadazt
stórar uppistöður í rigningum
og bílaumferðin hei ir iagt.
undir s:g götuna alla m'lli
lóðamarka, svo að ekkert rými
hefur verið fyi'ir umferð gang
andi manna. Viða hagai’ svo
til að gatan er fullum metra
hærri heldurca ióðirnar sem
að henni Tggja að neðanverðu.
Efri hlutar þessara lóða
liggja því uadir stöðugu mal-
arhruni og vatnsrennsli frá
götunni ef eitthvað blotnor. I
þurrkatíð er gatan sjáif og
umhverfi hennar í stöðugum
rykmekki frá h'nni miklu um-
ferð, og það svo miklum að
allt hverfur í mökkkin í s/o
sem 100 metra fjarlægð.
Þess skal þó getið sem gext
er. Gengið hefur verið frá göt-
unni fyrir lóð ehis maans af
þessum liðlega tvö hundruð
sem lóð'r eiga að henni.
Og svo eru það steinarnir
góðu, þessir með broddskitu-
litnum, er settir voru í blíð-
viðrinu í snmar. Stekiar þess-
ir bera vott svo fágætu ver-
a'darviti að ég tel sjálfsagt
að íha’dið setji mynd þeirra
í gunnfána sinn við bæjax-
stjórharkosnmgar í vet.ur, og
að siálfsögðu munu myndir
þeirra skarta á síðum bláu
bókarirnar í janúar.
Eii þótt. steinar þessir bcri
á gér yfirbragð ihaldsmanna í
bæjarstjórninni þá er va.ndséð
notagildi þeirra þar sem þeir
eru. Eg hef séð bíla aka utan
í þá og gangnndi vsgfarcndur
hnjóta xun þá. Bfaeigendur
hef ég séð leggja bílum sínum
kyrfilega milii lóðamarka og
steina þessara, — og ein.n
sálarbróðir Gunnars Thorar-
sen iborgaretjóra færði há
lengra út í götuna tij’þess að
iiðiegra væri að iegg.ia bíiaum
a’veg við húsdynxar!
En íhnidsmeirihlutanum í
bæjarstjó"nin.ni er ekki alls
varnað. Þegar Ixomið var að
skriðum. har sem aur- og
vatnsrennslið leggur undir sig
liálfar lóó:rnar, var stsina-
ruðningi þessum hætt. Fyrir
þá sem þekkja alla aðstöðu
þama er þetta skiljanlegt. Ef
áfram hefði verið haldið
myndu steinamir hafa komið
í skriðubrún. í aurrennsli vetr
arins hefði myndazt hætta á.
að frá þeim hefði grafið og
þeir oltið inná lóðir manna
með alla hina dým málningu
á kolli sér. Að vísu hefði mátt
sjá við þessum veltingum með
því að hlaða götuna upp á.
þessum kafla, en skiljanlega
hefur borgarstjórinn ekki vilj-
áð sóa fé skattþegnanna í
svo fjárfrekt fyrirtæki, svona
rétt fyrir kosningar.
A'lur þessi grjótburður í-
haldsins á Langholtsveginn er
öllum til rau.nar sem á horfa,
og til stórra óþæginda öllum
sem njót.a eiga. En í þessum
grjótburði öllum endurspegl-
ast töluvert af hinni raunveru
legu afstöðu íhaldsins til vilja
og óska almennings í bænum.
Farið hefur verið fram á að
gata þessi væri þannig úr
garði gerð að hún geti svarað
þeim kröfum sem gera verður
um aðalumferðaræð í 6-8
þús. manna byggð. Svarlð við
þeim óskum eru óstrendingar
þessir er stráð hefur verið á
veginn. Að velta steinhnull-
ungum í götur almennings er
aðal og’ megin-viðfangsefni I-
haldsins.
Eftir þær aðgerðir sem hér
hefur verið lýst hlýtur því
icrafan að risa. enn hærra ctx
áður um það, að gatan verði
ful'bvggð, — lagðar gang-
stéttir og hún malbikuð. Þó
framkvæmd;r kostuðu 2—3
mil'jómr króna er það ekki
nema 20—30% af eins árs út-
svörum sem bæ.jaryfirvöldun-
um þóknast að leggja á íbúa
þessara hverfa.
I. G. 1